Το Documento απευθύνθηκε στην πρόεδρο του Πανελλήνιου Συνδέσμου Διοργανωτών Πολιτιστικών Εκδηλώσεων (ΠΣΔΠΕ) Κατερίνα Σταματάκη για να γράψει την άποψή της σχετικά με όσα συμβαίνουν στον χώρο του πολιτισμού εξαιτίας της πανδημίας
Η πολιτιστική παραγωγή αιφνιδιάστηκε στις 27 Φεβρουαρίου όταν ακυρώθηκαν οι διοργανώσεις των καρναβαλιών σε όλη την Ελλάδα. Ουσιαστικά από την ηµέρα αυτή οι εργαζόµενοι στο θέαµα-ακρόαµα είναι άνεργοι και οι επιχειρήσεις παραγωγής άεργες. Ακολούθησε µεγάλο κύµα αναβολών και ακυρώσεων µουσικών και θεατρικών εκδηλώσεων και εκµηδένιση των πωλήσεων εισιτηρίων, µέχρι που η κυβέρνηση για λόγους προστασίας της δηµόσιας υγείας έκλεισε όλους τους χώρους στις 18 Μαρτίου. Ο ορίζοντας αποκατάστασης είναι µακρινός, ενώ οι περισσότεροι εργαζόµενοι στο θέαµα-ακρόαµα θα παραµείνουν εκτός του επιδόµατος των 800 ευρώ.
Οι επιχειρήσεις παραγωγής µουσικών και θεατρικών παραστάσεων πήραν µια αρχική κρατική βοήθεια µε τα µέτρα στήριξης, τα οποία αν δεν διατηρηθούν µέχρι τουλάχιστον το τέλος του 2020, θα γίνει αδύνατη η επιβίωσή τους. Το εργασιακό δυναµικό είναι ανέφικτο να καλυφθεί οικονοµικά από τις περιορισµένες πολιτιστικές δράσεις που ενδεχοµένως να πραγµατοποιηθούν το καλοκαίρι. Με το ποσοστό κάλυψης των προβλεπόµενων θέσεων να µην επιτρέπεται να υπερβαίνει το 40% και δίχως κρατική οικονοµική βοήθεια και ανάληψη ασφαλιστικής ευθύνης από την πολιτεία οι πολιτιστικές παραγωγές –που θα ξεκινήσουν µετά τις 15 Ιουλίου– είναι αδύνατον να πραγµατοποιηθούν. ∆εν µπορούµε να µπούµε στη διαδικασία εξόδων για παραγωγές που µπορεί να ανατραπούν την τελευταία στιγµή, αφού τα δεδοµένα θα αξιολογούνται διαρκώς, γεγονός που σηµαίνει ότι ενδέχεται αιφνίδια να µείνουµε εντελώς ακάλυπτοι από την ακύρωση της πολιτιστικής δράσης, της οποίας τα έξοδα καµία ασφαλιστική εταιρεία δεν θα αναλάβει.
Τα αιτήµατα για παράταση των µέτρων στήριξης, αναστολή των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, µη καταβολή της προκαταβολής φόρου για το 2020 είναι αναγκαίο να ικανοποιηθούν για να διατηρήσουµε ζωντανές τις επιχειρήσεις µας
Ούτε µπορούµε να µπούµε στη διαδικασία να δεχτούµε αγωγές από πολίτες επειδή κατά την εκτίµησή τους δεν προστατεύτηκαν επαρκώς κατά τη διάρκεια µιας παράστασης· ειδικά στις συναυλίες ορθίων θα είναι πολύ δύσκολος ο έλεγχος. Ας έχουµε υπόψη ότι οι µουσικές και οι θεατρικές παραγωγές καθίστανται βιώσιµες όταν η κάλυψη φτάνει σε ποσοστό 75-80% της συνολικής χωρητικότητας. ∆εν αρκεί η ατελής διάθεση των δηµοτικών πολιτιστικών χώρων, αλλά όλων των θεάτρων της χώρας που ανήκουν στον ευρύτερο δηµόσιο τοµέα. Το ΚΘΒΕ, π.χ., που διαχειρίζεται τα θέατρα Γης και ∆άσους στη Θεσσαλονίκη, θα τα παραχωρήσει ατελώς για µουσικές και θεατρικές παραστάσεις; Αν οι ιδιωτικές παραγωγές δεν επιδοτηθούν δεν µπορούν να είναι βιώσιµες, καθώς τα έξοδα είναι υπερβολικά πολλά. Η αγορά παραστάσεων από την τοπική αυτοδιοίκηση και τους κρατικούς φορείς θα κινηθεί εκ των συνθηκών σε περιορισµένη κλίµακα µε αποτέλεσµα να µην µπορεί να στηρίξει τις επιχειρήσεις και τους εργαζόµενους.
Τα αιτήµατα για παράταση των µέτρων στήριξης, αναστολή των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, µη καταβολή της προκαταβολής φόρου για το 2020, µείωση των µισθωµάτων, δυνατότητα δανειοδότησης µε χαµηλό επιτόκιο µε εγγυήσεις του δηµοσίου και µακρινό ορίζοντα αποπληρωµής είναι αναγκαίο να ικανοποιηθούν για να διατηρήσουµε ζωντανές τις επιχειρήσεις µας. Oπως άλλωστε είναι αναγκαία και η αύξηση του ποσού των 15 εκατ. ευρώ για τον πολιτισµό.
Στα θετικά µέτρα που ανακοίνωσε η υπουργός Πολιτισµού είναι η αποδοχή του αιτήµατος του συνδέσµου για τη δυνατότητα του voucher, η αξία του οποίου θα ισούται µε το αντίτιµο του εισιτηρίου της εκάστοτε ακυρωθείσας ή αναβληθείσας εκδήλωσης και το οποίο θα µπορεί ο κάτοχός του να το εξαργυρώσει για την παρακολούθηση της ίδιας ή άλλης εκδήλωσης του ιδίου παραγωγού εντός 18 µηνών. Η χρήση voucher, αντί της επιστροφής µετρητών, ήδη έχει υιοθετηθεί από φορείς τουρισµού και αεροπορικές εταιρείες και από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ως λύση για τη διατήρηση ενός είδους ταµείου στις επιχειρήσεις ώστε να αποφευχθεί η ολική οικονοµική καταστροφή του κλάδου. Να τονίσουµε ότι ο φόβος της συνάθροισης σε συνδυασµό µε το επερχόµενο κύµα οικονοµικών δυσκολιών θα δηµιουργήσουν επιφυλάξεις στο καταναλωτικό κοινό, ενώ παράλληλα είναι υπαρκτό το ερώτηµα τι θα γίνει αν έχουµε υποτροπή του ιού και εκ νέου απαγορευτούν οι συναθροίσεις στους πολιτιστικούς χώρους.
Μετά την πρώτη µεγάλη οικονοµική κρίση του 2009 ακολούθησε µια εξαιρετικά δύσκολη πενταετία, την οποία µε µεγάλο κόπο προσπεράσαµε. Τον Ιούλιο του 2015 έκλεισαν οι τράπεζες και χάσαµε το µεγαλύτερο µέρος του πολιτιστικού καλοκαιριού. Το τρίτο κύµα –του κορονοϊού– είναι αυτό από το οποίο δεν ξέρουµε πώς και αν θα διασωθούµε. Οι εργαζόµενοι και οι επιχειρήσεις πολιτισµού εκπέµπουν SOS µαζί µε τη συνολική τους δυσαρέσκεια για την αντιµετώπισή τους από την κυβέρνηση που προκάλεσε πανελλήνιο κύµα διαµαρτυρίας (#supportartworkers) και συγκέντρωση πολιτών και συλλογικών οργάνων στο Σύνταγµα. Η κυβέρνηση πρέπει να αφουγκραστεί προσεχτικά τις προτάσεις που καταθέτουν τα συλλογικά όργανα µέχρι την τελική διαµόρφωση των µέτρων. Είναι καθήκον της –µε τη συνεργασία των υπουργείων Πολιτισµού, Οικονοµικών και Εργασίας– να διασώσει την πολιτιστική δηµιουργία και παραγωγή µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο, λαµβάνοντας υπόψη της τις ανάγκες του πολιτιστικού προϊόντος το οποίο είναι ταυτόχρονα και καλλιτεχνικό και εµπορικό.
