Το Documento απευθύνθηκε στην Κατερίνα Κυρμιζή για να γράψει την άποψή της σχετικά με όσα συμβαίνουν στον χώρο της μουσικής εξαιτίας της πανδημίας
Είμαι η
Κατερίνα Κυρμιζή φτιάχνω τραγούδια
και τα τραγουδάω, έχω δισκογραφία και
καλλιτεχνική δράση από 1995 και διδάσκω
κλασική κιθάρα από το 2015. Επίσης από τα
4 μέχρι τα 19 μου έκανα μπαλέτο και μοντέρνο
χορό κaι
ήθελα να γίνω χορεύτρια – έδωσα μάλιστα
εξετάσεις στην ΚΣΟΤ, μα με κέρδισε η
μουσική.
Προσπαθώ
να βάλω τις σκέψεις μου σε σειρά για να
πω δυο λόγια για την κατάσταση στην
οποία έχουμε περιέλθει οι καλλιτέχνες
λόγω της πανδημίας του κορoνοϊού
μα το βρίσκω δύσκολο. Να μιλήσω για τη
σημασία της τέχνης και την αναγκαιότητά
της; Να μιλήσω για το τι σημαίνει να
είσαι καλλιτέχνης; Για τις αστοχίες της
κυβέρνησης; Για την υπουργό Πολιτισμού
που στάθηκε πολύ κατώτερη των περιστάσεων;
Από πού να το πιάσω; Από πού να ξεκινήσω;
Μου
έρχονται μνήμες από τον πατέρα μου ο
οποίος, σύμφωνα με την κατηγορία στο
μητρώο καλλιτεχνών που κοίταξα χθες,
ήταν Τραγουδιστής Νυχτερινών Κέντρων·
πόσες φορές επέστρεφε με ένα μπακαλόχαρτο
που έγραφε πάνω το ποσό που του χρωστάνε
αντί για χρήματα. Τις φορές που αναγκάστηκε
για να μας ζήσει να κάνει άλλη δουλειά
όταν δεν έβρισκε δουλειά σ’ αυτό που
είχε σπουδάσει –7 χρόνια μονωδία– και
αγαπούσε. Ντρεπόμουν ως παιδί να πω ότι
ο πατέρας μου είναι καλλιτέχνης γιατί
ελάχιστοι θεωρούσαν πως είναι σοβαρή
δουλειά. Πόσες φορές έκλαιγα από το
άδικο και την ντροπή όταν οι φίλοι του
τον καλούσαν στα σπίτια τους και του
ζητούσαν να τραγουδήσει για να
διασκεδάσουν. Και το έκανε με χαρά!
Εκείνος δούλευε όταν οι φίλοι του
γλεντούσαν. Είχε πολλούς τέτοιους φίλους
κι όμως πέθανε μόνος. Αυτά τα λέω όχι
για με λυπηθεί κανείς, μα για γίνει
κατανοητό πως το πρόβλημα δεν είναι
τωρινό.
Για μια
μεγάλη μερίδα της κοινωνίας μας οι
καλλιτέχνες είναι μια μορφή αστικών
ζογκλέρ/τροβαδούρων που ζουν στα όρια
της κοινωνίας αφού η προσφορά τους σε
αυτή είναι μη μετρήσιμη, ενέχει χαρά
άρα είναι κάτι ύποπτο και αμφιλεγόμενο.
Το έχω ζήσει στο πετσί μου, ως κόρη
καλλιτέχνη, ως καλλιτέχνιδα η ίδια. Τα
μέτρα που εξαγγέλθηκαν από την κυβέρνηση
νομίζω πως καθρεφτίζουν αυτή την άποψη.
Αλλά ας μη γελιόμαστε. Και άλλη κυβέρνηση
να υπήρχε δεν θα ήταν πολύ καλύτερα τα
πράγματα στη συγκεκριμένη περίσταση.
Το πρόβλημα είναι δομικό και δεν φαίνεται
να υπάρχουν η γνώση και η βούληση να
λυθεί προς τη σωστή κατεύθυνση και η
αλήθεια είναι ότι κι εμείς οι καλλιτέχνες
με τη φαγωμάρα μεταξύ μας κάνουμε ό, τι
μπορούμε για να δυσχεράνουμε τη θέση
μας. Δυστυχώς με αφορμή την υγειονομική
κρίση βγήκαν όλα τα προβλήματα του χώρου
μας στη φόρα.
Νομίζω
ότι πέντε πράγματα είναι θεμελιώδη να
γίνουν έστω τώρα.
1. Να
λυθεί το ζήτημα των ωδείων και των σχολών
χορού. Να γίνουν μουσικές και καλλιτεχνικές
ακαδημίες επιτέλους, όπως σε όλα τα
ευρωπαϊκά κράτη. Δεν μπορεί να παίρνουμε
πτυχία και διπλώματα που έχουν τη
σφραγίδα του υπουργείου Πολιτισμού
–άρα του κράτους– και μάλιστα με
τσουχτερό αντίτιμο και το υπουργείο
Παιδείας να μην τα αναγνωρίζει. Η
προηγούμενη κυβέρνηση μάλιστα πήγε να
διευθετήσει το ζήτημα με αποτρόπαιο
και μεροληπτικό τρόπο ο οποίος ευτυχώς
δεν πέρασε. Όλοι οι καλλιτέχνες από
αυτές τις σχολές περάσαμε, από αυτούς
τους δασκάλους μάθαμε, είτε αποφοιτήσαμε
είτε όχι. Το ότι δεν γίνονται εδώ και
τόσα χρόνια ακαδημίες είναι βασική
ένδειξη του πώς μας βλέπουν η πολιτεία
και η κοινωνία.
2. Το
μητρώο καλλιτεχνών που ανάρτησε τις
προηγούμενες μέρες η κυβέρνηση είναι
ένα σωστό βήμα, όμως δείχνει να έγινε
στο πόδι, από ανθρώπους που δεν έχουν
επαφή με την καλλιτεχνική πραγματικότητα
και το κυριότερο είναι ότι δείχνει να
αγνοεί τη διαφορά ανάμεσα στις καλές
τέχνες που είναι εννέα πλέον και τις
εφαρμοσμένες τέχνες.
Σημείωση:
οι καθηγητές μουσικής στα ωδεία δεν
συμπεριλήφθηκαν σε αυτήν τη λίστα, οι
κεντητές δαντέλας όμως μπήκαν!
3. Άδεια
άσκησης επαγγέλματος: καταλαβαίνω ότι
τα όρια είναι ρευστά ανάμεσα στις τέχνες
και πρέπει να είναι. Εγώ π.χ. γράφω
τραγούδια, στίχους, μουσική, τα τραγουδάω,
τα παίζω, τα ενορχηστρώνω, τα ηχογραφώ,
πράγμα που σημαίνει ότι κάτι σκαμπάζω
από μικρόφωνα, από προγράμματα επεξεργασίας
ήχου. Είμαι όμως και δασκάλα κλασικής
κιθάρας. Φτιάχνω επίσης τα βιντεοκλίπ
των τραγουδιών μου που σημαίνει ότι,
ναι, ασχολούμαι λίγο με τον φωτισμό, τη
φωτογραφία, τα σκηνικά, το μοντάζ… έχω
μια αίσθηση της συμμετρίας και του
ωραίου πέραν της μουσικής!
Κυρίως
όμως είμαι ταυτόχρονα τέσσερα πράγματα:
συνθέτρια τραγουδιών, στιχουργός,
τραγουδίστρια, καθηγήτρια μουσικής. Θα
πλήρωνα για μια άδεια άσκησης επαγγέλματος
για καθεμία από τις τέσσερις ιδιότητές
μου (αν και έχω πληρώσει ήδη αδρά για να
αποκτήσω το πτυχίο και το δίπλωμα της
κλασικής κιθάρας που το κράτος δεν μου
αναγνωρίζει… αλλά λέμε) γιατί με αυτά
ορίζω την ταυτότητά μου και την ύπαρξή
μου.
4. Μείωση
φορολογίας και γενικότερη αλλαγή του
τρόπου που φορολογούμαστε. Δεν είμαστε
όλοι τραγουδιστές πίστας για να βγάζουμε
χιλιάρικα. Δεν είμαστε εν δυνάμει κλέφτες
που κοιτάμε πώς θα φοροδιαφύγουμε·
άλλοι είναι. Δουλεύουμε πολύ σκληρά και
μια ζωή για να φαίνεται πως ό,τι κάνουμε
είναι φυσικό και εύκολο. Δεν είναι ούτε
φυσικό ούτε εύκολο. Είναι κυρίως η
αφοσίωση και η πίστη μας πως αυτό που
κάνουμε έχει σημασία, αξία και λόγο
ύπαρξης. Πρέπει λοιπόν να μας αντιμετωπίσουν
όπως όλους τους εργαζόμενους.
Βέβαια
κάποιος θα μου πει «τι μας λες τώρα».
Επί σειρά ετών η πολιτεία –και όχι μόνο
λόγω κρίσης– συμπεριφέρεται υποτιμητικά
σε όλους τους εργαζόμενους. Το κατανοώ.
Ως καθηγήτρια μουσικής πληρώνομαι με
5,5 ευρώ την ώρα, ξέρω τι σημαίνει. Αν όμως
η φορολογία μας είναι χαμηλή, κανείς
δεν θα δουλεύει χωρίς παραστατικά. Όλοι
θέλουμε να πάρουμε ένσημα, να εξασφαλίσουμε
σύνταξη από την εργασία μας. Και έτσι
όλοι μας θα μπορούμε να διεκδικούμε τα
δικαιώματά μας όταν –καλή ώρα τώρα–
χρειάζεται. Πλέον έτσι όπως έχουν τα
πράγματα άντε να αποδείξεις ότι είσαι
καλλιτέχνης.
Βέβαια
δεν συμφωνούμε πάνω σε αυτό όλοι. Κάποιοι
πιστεύουν πως αξίζουν περισσότερο από
άλλους ομότεχνούς τους και εννοείται
πολύ περισσότερο από τον «απλό κόσμο»,
όμως δε θα επεκταθώ σε αυτό. Όλοι μας
κρινόμαστε!
5. Λύση
με τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης
πνευματικών δικαιωμάτων. Εδώ φταίμε κι
εμείς. Πρέπει να γίνει ένας οργανισμός.
Πρέπει να υπάρχει διαφάνεια. Δεν μπορεί
να πηγαίνει ο καθένας, αναλόγως με το
ποιους εκπροσωπεί, και να ζητάει από
τον χρήστη των πνευματικών έργων χρήματα.
Πρέπει
η πολιτεία να μεριμνήσει για την εξυγίανση
του χώρου και να μη βάζει πλάτη στα κακώς
κείμενα του παρελθόντος.
Η ευχή
μου είναι να γίνει η υγειονομική κρίση
αφορμή να μπουν στέρεες βάσεις σε έναν
χώρο που βάλλεται πολλαπλώς. Είναι
ζήτημα παιδείας και αξιοπρέπειας και
μπορεί να μη γίνεται κατανοητό σε πολλούς
αλλά μας αφορά όλους.
