Οι προκλήσεις, οι διαμάχες και η συνομωσιολογία που σημάδεψαν έναν από τους πιο εμβληματικούς δίσκους όλων των εποχών.
Σαράντα πέντε χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, 8 Δεκεμβρίου 2021, από την κυκλοφορία ενός από τους πιο επιδραστικούς δίσκους ή, για είμαστε πιο ακριβείς, του άλμπουμ που περιέχει ένα από τα πιο επιδραστικά και πολυσυζητημένα τραγούδια στην ιστορία όχι μόνο του ροκ αλλά της μουσικής γενικότερα. Τα (επίσημα) νούμερα γύρω από το «Hotel California» των Eagles, πραγματικά ζαλίζουν: 16 εκατομμύρια πωλήσεις στις ΗΠΑ και 32 εκατομμύρια παγκοσμίως που το κατατάσσουν έβδομο στη λίστα των άλμπουμ με τις περισσότερες πωλήσεις, 2 βραβεία Grammy, 8 εβδομάδες στο νούμερο 1 του billboard, ενώ το περιοδικό Rolling Stone το κατέταξε στην περίοπτη 37η θέση μεταξύ των 500 σπουδαιότερων άλμπουμ όλων των εποχών.
Εκτός όμως από τα παραπάνω καταγεγραμμένα και αδιαμφισβήτητα ρεκόρ, το «Hotel California» διεκδικεί και ένα ακόμα, άτυπο: αυτό του άλμπουμ γύρω από το εξώφυλλο (και το εσώφυλλο) του οποίου έχει γίνει η μεγαλύτερη συζήτηση – σπέκουλα – ερμηνεία – παρερμηνεία, σχετικά με τα φανερά ή κρυμμένα νοήματά του. Μια συζήτηση που αποτέλεσε προέκταση αυτής που γινόταν για τους στίχους του ομότιτλου τραγουδιού.
«Ξεθωριασμένη δόξα, χαμένη αθωότητα και παρακμή». Με αυτά τα λόγια περιγράφει ο ιδρυτής των Eagles, Don Henley το συναίσθημα που ήθελε να αποπνέει το εξώφυλλο του «Hotel California». «Θέλω να δείξω ότι η Καλιφόρνια είναι ο μικρόκοσμος του υπόλοιπου έθνους».
Ο άνθρωπος που σήκωσε στους ώμους του το βαρύ φορτίο να μετατρέψει σε εικόνα τις σκέψεις του Henley ήταν ο ένας και μοναδικός John Kosh, ο οποίος τότε είχε ήδη πολλά «βαριά» ονόματα στο πελατολόγιό του, όπως οι Beatles, Rolling Stones, The Who, Humble Pie, Randy Newman, Bob Seger, Electric Light Orchestra, Rod Stewart κ.ά. Όταν ο μάνατζερ και η δισκογραφική εταιρεία (Asylum Records) τον προσέγγισαν προσφέροντάς του ένα διόλου ευκαταφρόνητο μπάτζετ 60.000 δολαρίων, ο Kosh και η ομάδα του αψήφησαν τους επικίνδυνους ανέμους της πολιτείας της Καλιφόρνια και το κυκλοφοριακό χάος στη Sunset Boulevard και δημιούργησαν όχι μόνο ένα εμβληματικό εξώφυλλο, αλλά και μια συναρπαστική ιστορία γύρω από αυτό.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο ίδιος σε παλαιότερη συνέντευξή του, η πρώτη επαφή με το συγκρότημα έγινε σε μια εποχή που οι Eagles ήταν ήδη μεγάλο όνομα και η ροκ σκηνή της Καλιφόρνια σε άνθηση. Αφού του έβαλαν να ακούσει μια αρχική εκδοχή του ομώνυμου τραγουδιού, ο Don Henley ζήτησε από τον Kosh να δημιουργήσει ένα πορτραίτο τυπικού καλιφορνέζικου ξενοδοχείου αλλά με μια αίσθηση… απειλής, με στόχο να καταδείξουν τη σκοτεινή πλευρά του αμερικανικού ονείρου (και όχι τα… σκοτεινά μυστικά που κρύβονται μέσα σε αυτό, όπως υποστήριζαν οι συνομωσιολόγοι).
«Για να το πετύχουμε αυτό, ο φωτογράφος David Alexander και εγώ ξεκινήσαμε για την αναζήτηση της ιδανικής τοποθεσίας. Τραβήξαμε φωτογραφίες τριών ξενοδοχείων, μεταξύ των οποίων και του Beverly Hills Hotel με φόντο το ηλιοβασίλεμα, που τελικά προκρίθηκε. Για την τέλεια λήψη ο David κι εγώ μείναμε κυριολεκτικά κρεμασμένοι από έναν γερανό στη μέση της Sunset Boulevard και μάλιστα εν ώρα αιχμής, πραγματοποιώντας εναλλάξ τυφλές λήψεις κόντρα στον ήλιο. Πραγματικά δεν θυμάμαι να έχω φοβηθεί τόσο πολύ στη ζωή μου», έλεγε χαρακτηριστικά. Μετά την χρωματική επεξεργασία της αρχικής φωτογραφίας και την ενσωμάτωση του νέον εφέ στο λογότυπο που έγινε ο τίτλος του άλμπουμ, το αποτέλεσμα επαναφωτογραφήθηκε για να αποκτήσει την τελική του μορφή.
Επόμενη πρόκληση για τον Kosh ήταν η διαμάχη του με τη δισκογραφική εταιρεία σχετικά με τη μη αναγραφή του ονόματος των Eagles στο εξώφυλλο, ανάλογη με εκείνη που είχε το 1969 με την ΕΜΙ για το «Abbey Road» των Beatles. Βασικό επιχείρημά του και στις δύο περιπτώσεις ήταν ότι η τεράστια προσμονή του κοινού σε συνδυασμό με την αναγνωρισιμότητα των συγκροτημάτων καθιστούσαν, κατά τη γνώμη του Kosh, περιττά τα λογότυπα των συγκροτημάτων. Και, φυσικά, το αποτέλεσμα και εδώ τον δικαίωσε.
Το ξενοδοχείο
Στη συνέχεια, καθώς οι πωλήσεις του «Hotel California» έσπαγαν το ένα ρεκόρ πίσω από το άλλο, ο Kosh χρειάστηκε να αντιμετωπίσει έναν απρόσμενο αντίπαλο: τους δικηγόρους του Beverly Hills Hotel, οι οποίοι τον απείλησαν με ασφαλιστικά μέτρα για τη χρησιμοποίηση της εικόνας του ξενοδοχείου χωρίς την έγκρισή των ιδιοκτητών του. Τα πάντα τελικά έληξαν ειρηνικά, όταν ο συνήγορος του καλλιτέχνη επισήμανε ότι οι κρατήσεις στο ξενοδοχείο τριπλασιάστηκαν μετά την κυκλοφορία του άλμπουμ… Την επιτυχία του «Hotel California» έσπευσε να καπηλευτεί και ο ιδιοκτήτης ξενοδοχείου στο Todos Santos στο Μεξικό, ο οποίος υποστήριξε όχι μόνο ότι φιλοξένησε κάποτε τους Eagles, αλλά ότι έγραψαν το Hotel California στα δωμάτιά του. Οσο και αν η τεχνοτροπία των ξενοδοχείων της περιοχής θυμίζει αρκετά το Beverly Hills Hotel, η αλήθεια είναι ότι κανένα από τα μέλη των Eagles δεν πέρασε ποτέ από εκεί.
Ακόμα μεγαλύτερη όμως είναι η συζήτηση που έχει γίνει για το εσώφυλλο του αναδιπλούμενου album, στο οποίο τα μέλη του συγκροτήματος πλαισιώνονται από μια μεγάλη παρέα ετερόκλητων ανθρώπων. Σύμφωνα με τον δημιουργό του artwork, η φωτογραφία έχει τραβηχτεί στο lobby του ξενοδοχείου Lido στο Hollywood και δεν είναι τίποτα περισσότερο από τα άτομα που βρίσκονταν εκείνη την ώρα εκεί. Ανθρωποι που δούλευαν για το συγκρότημα, κάποιοι φίλοι, αλλά και υπάλληλοι του ξενοδοχείου μαζεύτηκαν για μια αναμνηστική φωτογραφία, που συλλαμβάνει την εικόνα του Don Henley για την Καλιφόρνια ως ένα τεράστιο χωνευτήρι διαφορετικών ανθρώπων και πολιτισμών. «Ήθελα μια συλλογή από ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα. Ανθρώπους που βρίσκονται στην άκρη, στο περιθώριο της κοινωνίας», έλεγε το 1985 σε συνέντευξή του στην εκπομπή του CBS «60 minutes» ο Henley, απαντώντας στις θεωρίες που αναφέρουν ότι όλοι αυτοί έκαναν απλά ένα διάλειμμα από τα όργια και τις καταχρήσεις αλκοόλ και ναρκωτικών, στις οποίες επιδίδονταν.
Η… σατανική φιγούρα στο εσώφυλλο
Η φιγούρα όμως που έχει βρεθεί στο επίκεντρο των περισσότερων συζητήσεων δεν είναι άλλη από τη σκοτεινή μορφή που διακρίνεται στη μεσαία καμάρα του μπαλκονιού του ξενοδοχείου και η οποία είναι ορατή μόνο στην έκδοση του βινυλίου. «Κανείς δεν ξέρει τι κάνει η απειλητική μορφή που παραμονεύει στο μπαλκόνι, ούτε καν ποιος είναι. Υποθέτω ότι πρέπει να ήταν κάποιο καλοήθες πνεύμα, αφού το άλμπουμ έγινε αμέσως πλατινένιο», υποστηρίζει ο Kosh, χλευάζοντας εκείνους που έχουν κατά καιρούς κατηγορήσει το συγκρότημα για σατανισμό, για τους οποίους η παραπάνω φιγούρα είναι ο Anton LaVey, ιδρυτής της Εκκλησίας του Σατανά, το 1966. Μάλιστα, για να στηρίξουν την άποψή τους αυτή επικαλέστηκαν μια δήλωση που φέρεται να έχει κάνει ο μάνατζερ των Eagles, Larry Slater, σε τοπική εφημερίδα, σύμφωνα με την οποία μέλη του συγκροτήματος έχουν σχέση με την Εκκλησία του Σατανά! Κάποιοι μάλιστα προχωρούν ακόμα παραπέρα υποστηρίζοντας ότι το «Hotel California» είναι το όνομα που της έδωσαν οι Eagles, ενώ αναρωτιούνται για ποιον λόγο στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχουν μόνο οι στίχοι του ομώνυμου τραγουδιού και κανενός άλλου…
Αλήθειες ή ψέματα, φήμες ή φούμαρα, ερμηνείες ή παρερμηνείες για το στιχουργικό και, στην περίπτωσή μας, εικαστικό του περιεχόμενο, τίποτα δεν εμπόδισε το «Hotel California» να γίνει 47 φορές πλατινένιο σε 8 χώρες και το εξώφυλλό του να είναι 20ό στη λίστα του Rolling Stone με τα 100 καλύτερα εξώφυλλα όλων των εποχών.
Σήμερα, 45 χρόνια μετά οι Eagles μετρούν αντίστροφα για τη νέα περιοδεία τους που θα ξεκινήσει στις 19 Φεβρουαρίους τη Georgia των ΗΠΑ, ενώ τον Ιούνιο θα έρθουν στην Ευρώπη για πέντε εμφανίσεις σε Ολλανδία (Άρνεμ) και Ηνωμένο Βασίλειο (Λίβερπουλ, Εδιμβούργο, Δουβλίνο και Λονδίνο).