Χωρίς μηχανήματα και με ελάχιστους γιατρούς να καλύπτουν κενά με άνωθεν εντολή για ολιγόωρη ανάπαυση, οι κάτοικοι προχώρησαν σε καταλήψεις
Ακόμη ένα νησί της Ελλάδας με χιλιάδες μόνιμους κατοίκους και με τριπλάσιο πληθυσμό τους καλοκαιρινούς μήνες αντιμετωπίζει προβλήματα στην κάλυψη των βασικών υγειονομικών του αναγκών. Απαυδισμένοι οι εργαζόμενοι στο νοσοκομείο της Ικαρίας αναμένεται την άλλη εβδομάδα να καταθέσουν υπόμνημα στην εισαγγελία στο οποίο θα καταγράφονται όλες οι ελλείψεις προσωπικού που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία τόσο των μόνιμων κατοίκων όσο και των τουριστών οι οποίοι κατακλύζουν το νησί την καλοκαιρινή περίοδο.
Την ίδια στιγμή το νησί έχει μόνο ένα ασθενοφόρο σε κάθε βάρδια, ενώ οι γιατροί από τα περιφερειακά ιατρεία αναγκάζονται να μετακινούνται προς μεγαλύτερες δομές για να καλύψουν τα κενά, αφήνοντας ταυτόχρονα πίσω τους άλλα… κενά. Η τακτική του μπαλώματος καλά κρατεί και η ανασφάλεια των κατοίκων αυξάνεται σε σχέση με το παρελθόν που το νοσοκομείο είχε ξεκινήσει να στελεχώνεται. «Η πληθυσμιακή άνοδος του νησιού προήλθε από την εποχή που το νοσοκομείο άρχισε να στελεχώνεται και να υπάρχει ένα στοιχειώδες αίσθημα ασφάλειας» λένε κάτοικοι της Ικαρίας.
Στα κάγκελα οι κάτοικοι των Ραχών
Μεγάλη ανασφάλεια νιώθουν οι κάτοικοι των Ραχών Ικαρίας βλέποντας ότι ύστερα από τόσο καιρό και τόσους αγώνες απέκτησαν τελικά μια γιατρό, η οποία όμως καλείται πλέον να μετακινείται και σε άλλη δομή του νησιού για να καλύψει τα κενά και μάλιστα χωρίς ξεκούραση.
«Ο πληθυσμός είναι 2.500 κάτοικοι τον χειμώνα και το καλοκαίρι τουλάχιστον τριπλασιάζονται. Υπάρχουν παιδιά, υπάρχουν αθλητικοί σύλλογοι, οπότε καταλαβαίνετε πόσο απαραίτητος και χρήσιμος είναι ένας γιατρός» επισημαίνει ο Αποστόλης Δημόπουλος, γραμματέας της Ενωσης Γονέων και Κηδεμόνων Σχολείων Ικαρίας. Την περασμένη εβδομάδα οι κάτοικοι προχώρησαν σε κινητοποιήσεις ώστε να μη μετακινείται η μοναδική γιατρός του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Ραχών προς άλλο κέντρο υγείας με σκοπό να καλύψει εκεί πέντε εφημερίες, αφήνοντας όμως πίσω της τον πληθυσμό ευθύνης της.
«Θα πρέπει να φύγω από το ιατρείο Ραχών στις 14.30 και να πάω στο κέντρο υγείας να εφημερεύσω και την επόμενη ημέρα να έρθω πάλι εδώ να δουλέψω. Φυσικά και τα ιατρεία βοηθάνε τα κέντρα υγείας, όπως και το αντίστροφο όταν υπάρχει ανάγκη. Μου ζητάνε όμως να κάνω πέντε εφημερίες και αυτό σημαίνει ότι πέντε μέρες τον μήνα το ιατρείο είναι ακάλυπτο. Εν τω μεταξύ, πλέον με απόφαση της 2ης ΔΥΠΕ, που στάλθηκε πριν ξεκινήσουν οι κινητοποιήσεις, μου απαγόρευσαν να παίρνω και τα ρεπό μου. Μου είπαν “θα γυρνάς από την εφημερία, θα έχεις τέσσερις ώρες να ξεκουραστείς και θα κάνεις ιατρείο άλλες τρεις ώρες και στο υπόλοιπο της ημέρας θα είσαι σε ετοιμότητα”» περιγράφει τη δυστοπική κατάσταση η Σταματία Ζουμπουνέλλη, γενική ιατρός στο Περιφερειακό Πολυδύναμο Ιατρείο των Ραχών.
Οι κάτοικοι βλέποντας τη γιατρό τους να εξαντλείται προχώρησαν σε συμβολική κατάληψη του πολυδύναμου ιατρείου τις ημέρες που είναι να εφημερεύσει στο κέντρο υγείας, με σκοπό να εμποδίσουν τη μετακίνησή της. Γνωρίζουν καλά άλλωστε πως η μοναδική γιατρός τους με ελάχιστα μέσα κάνει μεγάλη προσπάθεια για να καλύψει όλες τις ανάγκες του κόσμου.
«Τριάντα περιστατικά την ημέρα»
«Το κινητό μου το έχω πάντα ανοιχτό. Δεν υπάρχει περίπτωση να μη με πάρει ένας κάτοικος την ημέρα ενώ έχω φύγει από το ιατρείο. Μάλιστα πολλές φορές θα χρειαστεί να έρθω ξανά στο ιατρείο για κάτι που προκύπτει μετά το ωράριό μου» λέει στο Documento η Σταμ. Ζουμπουνέλλη, που έχει στην ευθύνη της 2.500 μόνιμους κατοίκους, μεταξύ των οποίων υπερήλικες και πάρα πολλά παιδιά.
«Εχει νηπιαγωγείο, παιδικό σταθμό, δύο δημοτικά σχολεία, γυμνάσιο και λύκειο. Πριν από λίγες μέρες είχαμε μια επιδημία στρεπτόκοκκου και έβλεπα έως και επτά παιδιά την ημέρα, που αν δεν είχαν κάτι οξύ ή αν κάτι δεν με προβλημάτιζε για να παραπέμψω στον παιδίατρο, τα έβλεπα εγώ. Ταυτόχρονα πολλοί υπερήλικες χρειάζονται και κατ’ οίκον φροντίδα. Βλέπω επείγοντα, κάνω τακτικές επισκέψεις, κάνω ρύθμιση χρόνιων νοσημάτων, κάνω συνταγογράφηση, εμβολιασμούς και λοιπή πρόληψη αλλά και κατ’ οίκον επισκέψεις. Είναι πολλά πράγματα που είναι η δουλειά μου να τα κάνω και αυτά δεν βγαίνουν στο επτάωρο. Βλέπουμε κατά μέσο όρο 30 ανθρώπους την ημέρα συν τα κατ’ οίκον» περιγράφει η ίδια το επιβαρυμένο πρόγραμμά της.
Μάλιστα όλες αυτές τις αρμοδιότητες καλείται να τις καλύψει με ελάχιστα εργαλεία στα χέρια της. Οπως λέει: «Δεν έχουμε ούτε μια γενική αίματος, δεν έχουμε τίποτε από εργαστήρια. Εχουμε φοβερές ελλείψεις σε φάρμακα, δεν έχουμε εξοπλισμό και πρέπει να πάρω αποφάσεις για τους ανθρώπους με ένα στηθοσκόπιο, ένα οξύμετρο και ένα καρδιογράφημα. Δηλαδή πρέπει να αποφασίσω αν πρέπει να ταλαιπωρήσω τους ανθρώπους για να πάνε να κάνουν εξετάσεις –επειδή δεν τους είναι εύκολο να κάνουν δρόμο μιάμιση ώρα πάνω στα βουνά– για να πάνε στο νοσοκομείο. Με αυτά πρέπει να πάρω αποφάσεις».
Με έναν παθολόγο το κέντρο υγείας
Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στα περισσότερα νησιά της Ελλάδας είναι και το γεγονός ότι οι ελλείψεις προκαλούν μετακινήσεις κι αυτές με τη σειρά τους περισσότερα κενά. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στην Ικαρία, όπου οι ελλείψεις σε άλλες δομές προκαλούν ντόμινο μετακινήσεων και λειτουργικών προβλημάτων.
«Η αιτία του προβλήματος», όπως εξηγεί η γενική ιατρός στο Περιφερειακό Πολυδύναμο Ιατρείο των Ραχών Σταμ. Ζουμπουνέλλη, «είναι ότι η μεγαλύτερη δομή είναι άδεια. Το κέντρο υγείας έχει έναν παθολόγο και έναν ακτινολόγο, ο οποίος δεν έχει υπέρηχο εδώ και δύο μήνες επειδή δεν τον φτιάχνουν. Ο μοναδικός παθολόγος δεν μπορεί να βγάζει τις βάρδιες που πρέπει, επομένως τις υπόλοιπες ημέρες το κέντρο υγείας καλύπτεται από τους αγροτικούς γιατρούς των γύρω ιατρείων χωρίς να έχουν την επίβλεψη ειδικού».
Το πρόβλημα της Ικαρίας όμως δεν είναι μόνο οι μετακινήσεις των γιατρών σε επίπεδο πρωτοβάθμιας αλλά και οι ελλείψεις προσωπικού στο νοσοκομείο –κάποιες από αυτές είναι διαχρονικές ενώ κάποιες άλλες προκύπτουν το τελευταίο χρονικό διάστημα– που υποβαθμίζουν τις υπηρεσίες της δομής. Το γεγονός αυτό προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία στους κατοίκους αναφορικά με την κάλυψη των υγειονομικών αναγκών τους, καθώς βλέπουν το νοσοκομείο τους να μην μπορεί να καλύψει βασικές υπηρεσίες.
«Την καλοκαιρινή περίοδο μπαίνουμε σε μια κατάσταση που αυτό που λέγεται νοσοκομείο είναι μόνο στο όνομα. Επί της ουσίας είναι ένα πολυδύναμο ιατρείο το οποίο μπορεί να καλύψει πρωτοβάθμια κατά κύριο λόγο τον πληθυσμό και να κάνει και κάποιες νοσηλείες σε επίπεδο παθολόγων» τονίζει ο Σωτήρης Δρούλιας, γενικός γιατρός και πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων του Νοσοκομείου Ικαρίας.
Ο ίδιος περιγράφει αναλυτικά τόσο τις ελλείψεις όσο και τις επιπτώσεις που προκαλούν στους ασθενείς: «Αυτήν τη στιγμή το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι μπαίνουμε στη θερινή σεζόν και το νοσοκομείο δεν έχει καθόλου χειρουργό. Επίσης παραιτείται ο ακτινοδιαγνώστης, οπότε θα έχουμε αξονικό ως μηχάνημα αλλά δεν θα έχουμε διάγνωση. Μένουμε με μία ακτινολόγο η οποία τον μισό μήνα θα εφημερεύει, τον άλλο μισό προφανώς δεν θα εφημερεύει, οπότε θα έχουμε πρόβλημα να γίνεται ένας στοιχειώδης υπέρηχος σε ένα οξύ χειρουργικό συμβάν. Ετσι όπως διαμορφώνεται η κατάσταση, ένα οξύ χειρουργικό ζήτημα, που μπορεί να είναι κεφάλι, θώρακας, κοιλιά, δεν καλύπτεται καθόλου από το νοσοκομείο. Δηλαδή ένα τροχαίο, ένας πολυτραυματίας, μια οξεία σκωληκοειδίτιδα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί και θα πρέπει να διακομιστεί το περιστατικό. Εχουμε μονήρεις ειδικότητες. Εχουμε έναν αναισθησιολόγο που αν πάρει μια άδεια ή έχει τα ρεπό του, δεν θα έχουμε μετά άλλον αναισθησιολόγο. Εχουμε μία γυναικολόγο. Επίσης η αδυναμία του εργαστηρίου να μας καλύψει με αίμα και με άλλα αντιδραστήρια σημαίνει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε προγεννητικό έλεγχο».
Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στο νοσοκομείο είναι ότι πριν από λίγες εβδομάδες διακομίστηκε παιδί για να κάνει χειρουργείο σκωληκοειδίτιδας: «Πριν από δύο τρεις εβδομάδες έφυγε παιδί με σκωληκοειδίτιδα. Επαθε ρήξη στη διαδρομή. Ευτυχώς τελικά χειρουργήθηκε επιτυχώς στο νοσοκομείο που διακομίστηκε» τονίζει με ανακούφιση ο Σωτ. Δρούλιας.
Με προβλήματα και οι διακομιδές
Τόσο οι γιατροί όσο και οι κάτοικοι περιγράφουν ένα νησί με κακό οδικό δίκτυο αλλά και με καιρικές συνθήκες που δεν βοηθούν στις διακομιδές. «Είναι ένα νησί 7.500 μόνιμων κατοίκων, όπου με επίσημα στοιχεία του λιμενικού έχουμε το ένα τρίτο του χρόνου ανέμους πάνω από επτά μποφόρ, που σημαίνει απαγορευτικά απόπλου. Εχουμε αεροδρόμιο που η πρόσβασή του τη νύχτα είναι αδύνατη γιατί δεν έχει φώτα, οπότε διακομιδές μπορούν να γίνουν μόνο με το φως της ημέρας. Ταυτόχρονα είναι μια περιοχή που έχει κάκιστο οδικό δίκτυο, μεγάλες αποστάσεις και ένα ασθενοφόρο ανά βάρδια. Δηλαδή αν αυτό σταθμεύει στον Εύδηλο και συμβεί ένα περιστατικό στον Αγιο (σ.σ.: Κήρυκο), θέλει μία ώρα τουλάχιστον για να έρθει να το παραλάβει» καταλήγει ο Σωτ. Δρούλιας.