Η Ηρώ Σκάρου αγαπά τη μικρή φόρμα και τα μεγάλα ταξίδια, στα οποία δεν φοβάται τις στροφές. Σπούδασε φιλοσοφία και έκανε το μεταπτυχιακό της στη διοίκηση επιχειρήσεων. Για χρόνια εργάστηκε σε θέσεις επικοινωνίας και μάρκετινγκ, ώσπου μια εκπαίδευση στη διδασκαλία της γιόγκα την έκανε να αλλάξει την πορεία της ζωή της.
Με την πρώτη της συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Μια χαρά είναι» (Εκδόσεις Γκοβόστη) ήταν υποψήφια για το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου στην πεζογραφία του περιοδικού ο Αναγνώστης.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος η συλλογή διηγημάτων της με τίτλο «Η ζωή όπως είναι», τα οποία περιγράφουν στιγμές καθημερινότητας που στο σύνολό τους συνθέτουν τη μεγάλη εικόνα της ζωής. Με αυτή την αφορμή η συγγραφέας απαντά στο Ερωτηματολόγιο του Docville.
Πού γεννηθήκατε και πού μεγαλώσατε;
Γεννήθηκα και ζω στην Αθήνα, πέρασα όμως μερικά από τα πιο όμορφα χρόνια της παιδικής μου ηλικίας στη Σύρο. Τα καλοκαίρια βρίσκομαι, απ’ όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, στην Ικαρία – τόπο καταγωγής και αγαπημένο νησί.
Όταν ακούτε τη λέξη σπίτι τι σας έρχεται στο μυαλό;
Οι αγκαλιές των αγαπημένων μου.
Μια ανάμνηση από τα παιδικά σας χρόνια.
Μια αυτοσχέδια σκηνή, ορμητήριο, στον κήπο του σπιτιού της Σύρου. Τα βιβλία των μικρών εξερευνητών του Ντίσνεϊ. Ένα σακίδιο με τα απαραίτητα για επιβίωση. Αποστολή ανίχνευσης σε εγκαταλειμμένο δίπατο σπίτι της περιοχής παρέα με τον αδελφό μου και τον σκύλο μας. Ο Σίζαρ, μπόξερ τιγρέ, ατρόμητος φύλακας και πάντα σε εγρήγορση, προηγείται. Το πάτωμα του ορόφου υποχωρεί κάτω από τα μπροστινά του πόδια. Τον αρπάζουμε. Επιστρέφουμε σώοι και οι τρεις.
Πότε ήταν η πρώτη φορά που βυθιστήκατε σε ένα βιβλίο;
Και πάλι Σύρος. Οχτώ χρονών. Διαβάζω τα πάντα με μανία. Μέχρι να προμηθευτώ καινούργια αναγνώσματα παίρνω τις «Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ» απ’ τη βιβλιοθήκη του αδελφού μου. Συνεχίζω με τις «Περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν». Είναι η πρώτη φορά που σκέφτομαι πως θέλω κι εγώ να γράψω, και το κάνω.
Ποιος ήταν ο άνθρωπος που σας μύησε στο διάβασμα;
Οι γονείς μου. Τα ράφια στο παιδικό μου δωμάτιο φιλοξενούσαν μια πλούσια συλλογή από παραμύθια και νεανικά μυθιστορήματα. Η οικογενειακή βιβλιοθήκη περιλάμβανε κλασικά έργα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων στα οποία ακόμα ανατρέχω.
Τι σας ώθησε στη συγγραφή;
Πέρα απ’ τον Μαρκ Τουέιν τον οποίο συνέχισα να διαβάζω και ως ενήλικη, στα εφηβικά μου χρόνια η συγγραφή ανέκυψε ως προσπάθεια κατανόησης καταστάσεων και εμπειριών. Δεν μου ταίριαζε το ημερολόγιο. Προτιμούσα (και προτιμώ) τη δημιουργία μιας ιστορίας με άγνωστους πρωταγωνιστές που, μέσω της δράσης τους, μου επιτρέπουν να βλέπω τα πράγματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες και μου αποκαλύπτουν εναλλακτικές διαδρομές.
Η συγγραφή είναι τρόπος ζωής;
Από τη στιγμή που κάποιος αποφασίζει να λέγεται συγγραφέας, πιστεύω πως δεν γίνεται αλλιώς. Η ζωή του περιστρέφεται γύρω από τη γραφή και την ανάγνωση. Και όπως με κάθε απασχόληση απαιτείται προσπάθεια για να υπάρχει ισορροπία με τους υπόλοιπους τομείς της ζωής.
Η ζωή του συγγραφέα είναι μοναχική;
Στη φάση της δημιουργίας, ναι. Για να γράψει όμως κάποιος, πρέπει πριν να έχει συναναστραφεί, να έχει συνομιλήσει. Ο συγγραφέας, όπως και κάθε άλλος καλλιτέχνης, είναι συνεχώς σε εγρήγορση λαμβάνοντας ερεθίσματα από το εξωτερικό περιβάλλον τα οποία στη συνέχεια μετουσιώνει σε κάτι που θα διαρκέσει στην ανθρώπινη μνήμη.
Υπάρχουν ιδανικές συνθήκες για τη συγγραφή ενός βιβλίου;
Για μένα είναι το σπίτι της Ικαρίας απ’ όπου βλέπω τη θάλασσα κι ακούω τον άνεμο να κατεβαίνει απ’ το βουνό. Στην Αθήνα, μου αρκεί να κλείνομαι στο γραφείο μου όπου σηκώνοντας το κεφάλι αφήνω το βλέμμα να ξεκουραστεί σ’ έναν πίνακα του Μονέ. Απ’ έξω, οι ήχοι που μεμονωμένοι μπορεί να ενοχλούν (ένα γάβγισμα, μια μπάλα που σκάει, το κλάμα ενός μωρού) σύντομα μπλέκονται σ’ έναν λευκό θόρυβο που μου δίνει το τέμπο για την πληκτρολόγηση.
Ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που σκεφτήκατε όταν ολοκληρώσατε το νέο βιβλίο σας;
Τίτλοι τέλους ή τίτλοι αρχής;
Νιώσατε ποτέ φόβο έκθεσης;
Από τη στιγμή που αποφάσισα να μοιραστώ όσα γράφω αποδέχτηκα και την έκθεση με όσα αυτή επιφέρει.
Συγγραφικό μπλοκάρισμα. Σας έχει τύχει;
Όταν θέλω να γράψω, γράφω. Μπορεί να μην έχω πάντα την έμπνευση και το αποτέλεσμα που προσδοκώ αλλά προσπαθώ. Κάποιες φορές, όταν δεν προχωράει αυτό που δουλεύω, το αφήνω για λίγο στην άκρη και γράφω κάτι άλλο – στίχους, ένα μικροδιήγημα ή απλώς τις σκέψεις μου. Αλλάζω παραστάσεις κι επιστρέφω.
Ποιοι συγγραφείς έχουν «γράψει» μέσα σας;
Ο Τσέχοφ, κυρίως για τα διηγήματά του και για τη συγκίνηση που μου προκαλεί κάθε φορά ο τρόπος που ρίχνει φως στα σκοτάδια της καθημερινής ζωής. Ο Κάρβερ (έχει χαρακτηριστεί διάδοχος του Τσέχοφ) για την αριστοτεχνική του λιτότητα. Ο Ντοστογιέφσκι, για τη φιλοσοφική και ψυχολογική διάσταση των έργων του.
Το ποτήρι είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο;
Μισογεμάτο. Ξεκινάω από μια θετική στάση απέναντι στον εαυτό μου και στους άλλους. Αναγνωρίζω τις αδυναμίες και τις απειλές αλλά επικεντρώνομαι στις ευκαιρίες και τα δυνατά σημεία. Αποδέχομαι τα εμπόδια ως προκλήσεις και τα λάθη ως μαθήματα.
Αύριο ξημερώνει μια καλύτερη μέρα;
Αύριο επιλέγω να δω τη θετική πλευρά των πραγμάτων.
Βασίζεστε στην καλοσύνη των ξένων;
Θεωρώ ότι η συνεργασία και η αλληλεγγύη είναι χαρακτηριστικά της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Από την άλλη, κοινό γνώρισμα είναι και η ανταγωνιστικότητα. Θα έλεγα λοιπόν πως η καλοσύνη των ξένων συχνά με εκπλήσσει ευχάριστα αλλά δεν βασίζομαι σε αυτήν.
Η κόλαση είναι οι άλλοι;
Οι «άλλοι» περιορίζουν την ελευθερία μας και υπό αυτή την έννοια μπορεί να είναι η «κόλασή» μας. Τάσσομαι όμως υπέρ της άποψης του Αριστοτέλη ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του κοινωνικό και πολιτικό ον. Οι άλλοι αποτελούν το πλαίσιο μέσα στο οποίο εξελισσόμαστε. Τους χρειαζόμαστε λοιπόν κι ας μας κάνουν κάποιες φορές τον βίο αβίωτο.
Ποιο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης εκτιμάτε ιδιαιτέρως;
Τη φαντασία και την επινοητικότητα.
Ποιο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης σας απωθεί;
Η βία, η εκμετάλλευση και ο κατεξουσιασμός. Από άνθρωπο σε άνθρωπο, σε ζώο, στον πλανήτη.
Τι ρόλο παίζει η φιλία στη ζωή σας;
Τη θεωρώ αναγκαία στη ζωή ενός ανθρώπου αλλά, μνημονεύοντας και πάλι τον Αριστοτέλη, πιστεύω πως «ἡ τῶν ἀγαθῶν φιλία καὶ κατ’ ἀρετὴν ὁμοίων» -η τέλεια φιλία- είναι σπάνια. Αντίθετα, οι φιλίες ωφελιμότητας ή/και απόλαυσης είναι πιο συχνές. Δημιουργούμε σχέσεις και τις διατηρούμε όσο αποκομίζουμε οφέλη ή όσο έχουμε κοινά ενδιαφέροντα. Όταν η κατάσταση που οδήγησε στη σχέση αλλάξει τότε συνήθως η φιλία λήγει. Αισθάνομαι τυχερή που έχω καταφέρει να δημιουργήσω και να διατηρήσω λίγες αλλά ουσιαστικές φιλικές σχέσεις.
Είναι σημαντικός για εσάς ο έρωτας;
Πολύ. Ο έρωτας είναι αντικαταθλιπτικός και αντιγηραντικός.
Τι είναι ευτυχία;
Το αλάτι στο δέρμα μου μετά από μια βουτιά στα νερά της Ικαρίας. Οι χυμοί από ένα φρούτο που μόλις έκοψα απ’ το δέντρο. Ένα καλό βιβλίο. Μια σφιχτή αγκαλιά.
Η ομορφιά μπορεί να σώσει τον κόσμο;
Όταν ο άνθρωπος είναι ικανός να αντιληφθεί και να εκτιμήσει την ομορφιά, κάνει προσπάθειες να τη διατηρήσει. Την ομορφιά γύρω του και μέσα του. Έτσι μπορεί, παράλληλα με την προσωπική του εξέλιξη, να γίνει περισσότερο αλληλέγγυος, ν’ αγωνιστεί για την προστασία του περιβάλλοντος, να συνδράμει όπως και όπου δύναται καθώς γνωρίζει πως οποιαδήποτε αλλαγή στο μέρος επηρεάζει το σύνολο.
Πώς σκέφτεστε τον εαυτό σας σε δέκα χρόνια;
Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από φόβο και αβεβαιότητα, είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς τόσο μακριά. Το μόνο που εύχομαι κι ευελπιστώ είναι να βρίσκομαι κοντά στους αγαπημένους μου, ιδανικά εν ζωή.
Είστε ικανοποιημένη με όσα έχετε καταφέρει μέχρι σήμερα;
Είμαι. Έχω δημιουργήσει, έχω αγαπήσει κι έχω αγαπηθεί.
Info
Το βιβλίο «Η ζωή όπως είναι» της Ηρώς Σκάρου κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κέδρος.
