Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προσπάθησε να επιβραδύνει μια επίσημη έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επικρίνει την Ιταλία για την υπονόμευση των ελευθεριών των μέσων ενημέρωσης, καθώς επιδιώκει την υποστήριξη της Ρώμης για μια δεύτερη θητεία ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους, η έρευνα της Επιτροπής αναδεικνύει την καταστολή των ελεύθερων μέσων ενημέρωσης στην Ιταλία από τότε που ανέλαβε καθήκοντα η ακροδεξιά πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι το 2022. Η ετήσια έκθεση που αξιολογεί τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες της ΕΕ σέβονται το κράτος δικαίου αναμενόταν να εγκριθεί στις 3 Ιουλίου, αλλά θα καθυστερήσει έως ότου διοριστεί ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής, δήλωσαν δύο αξιωματούχοι.
Η καθυστέρηση είναι ασυνήθιστη και ο κίνδυνος για τη φον ντερ Λάιεν είναι να φανεί πολιτικά υποκινούμενη: Αυτή τη στιγμή αναζητά την υποστήριξη ηγετών της ΕΕ, όπως η Μελόνι, για την προσπάθειά της να εξασφαλίσει μια δεύτερη πενταετή θητεία στη διοίκηση του εκτελεστικού οργάνου του μπλοκ.
Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι αγωγές εναντίον δημοσιογράφων έχουν γίνει πιο συχνές τα τελευταία δύο χρόνια, προειδοποίησαν οι ενώσεις του Τύπου. Οι δημοσιογράφοι του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα της Ιταλίας RAI κατέβηκαν σε απεργία τον Μάιο για να διαμαρτυρηθούν για την προσπάθεια “να μετατραπεί η RAI σε φερέφωνο της κυβέρνησης”. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέκρινε ήδη πέρυσι την Ιταλία στην έκθεσή της για το κράτος δικαίου για το πώς ο νόμος της περί δυσφήμισης χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για να κυνηγήσει δημοσιογράφους.
Τώρα, “υπάρχει εμφανώς μια προθυμία να μπει φρένο σε θέματα που σχετίζονται με την Ιταλία και το κράτος δικαίου”, δήλωσε ένας αξιωματούχος της Επιτροπής, ο οποίος, όπως και τρεις άλλοι αξιωματούχοι, επισήμανε τις προσπάθειες επανεκλογής της φον ντερ Λάιεν ως λόγο για την καθυστέρηση της έκθεσης για το κράτος δικαίου.
Το υπουργικό συμβούλιο της προέδρου ζήτησε από τη γενική γραμματεία του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ να καθυστερήσει τη δημοσίευση της έκθεσης, πρόσθεσαν δύο από τους αξιωματούχους.
Ξεχωριστά, τουλάχιστον δύο αξιωματούχοι της Επιτροπής, εκτός από εκείνους που μίλησαν για την έκθεση για το κράτος δικαίου, είπαν στους δημοσιογράφους μόλις τις τελευταίες τρεις εβδομάδες να μην υποβάλλουν ερωτήσεις σχετικά με τη θέση του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ για αυτό που περιγράφηκε ως “η κατάσταση στην Ιταλία”, αναφερόμενοι σε μέτρα που απειλούν την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τις απεργίες των δημοσιογράφων.
Όλοι οι αξιωματούχοι έμειναν ανώνυμοι για να συζητήσουν τις εσωτερικές συζητήσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Οι κινήσεις του προέδρου να αποφύγει την ανοιχτή κριτική της Ιταλίας για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης έχει εκνευρίσει το προσωπικό εντός της Επιτροπής, δήλωσαν τρεις από τους αξιωματούχους.
Μια τέτοια παρέμβαση θα ήταν επιζήμια, καθώς η φον ντερ Λάιεν ως πρόεδρος της Επιτροπής, καθώς και όλες οι υπηρεσίες της Επιτροπής δεν πρέπει να παρεμβαίνουν στη διαδικασία εκλογής της για δεύτερη θητεία.
Οι Επίτροποι επρόκειτο να συζητήσουν και να εγκρίνουν την έκθεση στις αρχές Ιουλίου, αλλά τώρα αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα μόνο αφού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δώσει την τελική του στήριξη στον νέο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που προτείνουν οι ηγέτες της ΕΕ, δήλωσαν δύο αξιωματούχοι. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί το νωρίτερο στα μέσα Ιουλίου και θα μπορούσε να γίνει μέχρι και τον Σεπτέμβριο.
Η έκθεση εξακολουθεί να περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη για τις 3 Ιουλίου στο πιο πρόσφατο έγγραφο προγραμματισμού για τη συνεδρίαση του Κολεγίου της Επιτροπής, με ημερομηνία 11 Ιουνίου, αλλά δύο αξιωματούχοι δήλωσαν ότι το χρονοδιάγραμμα αναμένεται να επικαιροποιηθεί σύντομα.
“Οι εκθέσεις για το κράτος δικαίου βρίσκονται επί του παρόντος υπό προετοιμασία και δεν ήμασταν ακόμη σε θέση να συμβουλευτούμε τα κράτη μέλη σχετικά με τα σχέδια, κάτι που κάνουμε πάντα”, δήλωσε ο Olof Gill, εκπρόσωπος της Επιτροπής.
“Θα καλύψουμε τις εξελίξεις του περασμένου έτους για κάθε [χώρα της ΕΕ] – συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας – με τρόπο τεκμηριωμένο και αντικειμενικό, όπως κάνουμε πάντα”.
Ο Gill δήλωσε ότι η Επιτροπή θα αποφασίσει για την ημερομηνία έγκρισης της έκθεσης μόλις είναι έτοιμη να πραγματοποιήσει τις διαβουλεύσεις με τις χώρες της ΕΕ. Πρόσθεσε ότι δεν υπήρξαν οδηγίες προς τους αξιωματούχους της Επιτροπής να πουν στους δημοσιογράφους να μην ρωτούν για τη θέση του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ σχετικά με την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ιταλία τις τελευταίες εβδομάδες.
Ψαρεύοντας τη στήριξη της Μελόνι
Η Γερμανίδα κεντροδεξιά πρόεδρος της Επιτροπής διεξήγαγε εκστρατεία ως επικεφαλής υποψήφιος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) στις ευρωεκλογές της περασμένης εβδομάδας. Για να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία, θα πρέπει να πείσει τους κυβερνητικούς ηγέτες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου της Μελόνι, για να προταθεί για την κορυφαία θέση.
Μετά από αυτό, αντιμετωπίζει την ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για την οποία επιδιώκει να εξασφαλίσει την υποστήριξη των κεντροδεξιών, φιλελεύθερων και κεντροδεξιών ομάδων, αλλά χρειάζεται και την υποστήριξη ορισμένων άλλων κομμάτων για να είναι σίγουρη για τη νίκη της.
Η Γερμανός κεντροδεξιά πρόεδρος της Επιτροπής διεξήγαγε εκστρατεία ως επικεφαλής υποψήφιος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) στις ευρωεκλογές της περασμένης εβδομάδας. Για να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία, θα πρέπει να πείσει τους ηγέτες των κυβερνήσεων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Μελόνι, για να προταθεί για την κορυφαία θέση.
Στη συνέχεια, θα αντιμετωπίσει την ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για την οποία επιδιώκει να εξασφαλίσει την υποστήριξη κεντροδεξιών, φιλελεύθερων και κεντροδεξιών ομάδων, αλλά χρειάζεται και την υποστήριξη ορισμένων άλλων κομμάτων για να είναι σίγουρη για τη νίκη της.
Η Φον ντερ Λάιεν κράτησε ανοιχτή την πόρτα στο ακροδεξιό κόμμα Αδελφοί της Ιταλίας της Μελόνι και στην ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όταν συζητούσε πώς θα εξασφαλίσει την υποστήριξη της υποψηφιότητάς της – αποκάλεσε μάλιστα τη Μελόνι “υπέρ του κράτους δικαίου” σε μια σημαντική προεκλογική συζήτηση τον Μάιο.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα συναντηθούν για ένα ανεπίσημο δείπνο τη Δευτέρα και ένα επίσημο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 27-28 Ιουνίου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει σημειώσει την 18η Ιουλίου ως την ημέρα που οι νομοθέτες θα μπορούσαν να ψηφίσουν για να εκλέξουν τον επόμενο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά θα μπορούσε επίσης να μεταφερθεί σε ολομέλεια που έχει προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο, αν χρειαστεί.
Διαβάστε επίσης: Ευρωεκλογές 2024: «Άρχισαν τα όργανα» για τη 2η θητεία της φον ντερ Λάιεν
Ένας αξιωματούχος υπερασπίστηκε την καθυστέρηση της έκθεσης για το κράτος δικαίου, λέγοντας ότι στόχος ήταν να αποφευχθεί η εντύπωση ότι συνδέεται με τις τρέχουσες πολιτικές συζητήσεις για την επανεκλογή της φον ντερ Λάιεν.
“Συγκρατούμε τη δράση μας για να μην κατηγορηθούμε ότι πολιτικοποιούμε πάρα πολλά πράγματα”, δήλωσε ο αξιωματούχος. “Ό,τι κι αν κάνει τώρα, για οποιονδήποτε λόγο, θα κατηγορηθεί ότι είναι πολιτική”.
Το κράτος δικαίου της Ρώμης υποχωρεί
Στην Ιταλία ασκήθηκε πίεση στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, καθώς και στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ και των γυναικών υπό την ακροδεξιά κυβέρνηση Μελόνι. Η ΕΕ και οι διεθνείς εταίροι, συμπεριλαμβανομένου του Καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό στη σύνοδο κορυφής της G7 πέρυσι, επέκριναν τις κινήσεις της κυβέρνησης να αλλάξει τους κανόνες για τη νόμιμη κηδεμονία των γονέων του ίδιου φύλου. Η φετινή σύνοδος κορυφής της G7 εξέθεσε νέα διαμάχη γύρω από την αφαίρεση από την κυβέρνηση Μελόνι της αναφοράς στις “ασφαλείς και νόμιμες” αμβλώσεις από την τελική διακήρυξη.
Οι ενώσεις του Τύπου έχουν εντείνει τις προειδοποιήσεις τους ότι οι κυβερνητικές παρεμβάσεις και οι αγωγές με στόχο τους δημοσιογράφους έχουν γίνει πιο συχνές τα τελευταία δύο χρόνια. Η Ιταλία υποχώρησε επίσης κατά πέντε θέσεις στην 46η θέση στον τελευταίο Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF).
Η επικεφαλής αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κράτος δικαίου, Věra Jourová, δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις “αρνητικές τάσεις” για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ιταλία μαζί με άλλες χώρες όπως η Σλοβακία.
“Θέλω απλώς να πω, ειδικά για αυτή την κατάσταση των μέσων ενημέρωσης στην Ιταλία, αλλά και αλλού, στη Σλοβακία και σε ορισμένα άλλα κράτη, ότι παρακολουθούμε διάφορες αρνητικές τάσεις και ότι λυπούμαστε που ο νόμος για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης δεν είναι [εφαρμόσιμος] ακόμη”, δήλωσε η Jourová στους δημοσιογράφους σε ενημέρωση στις Βρυξέλλες, απαντώντας σε ερώτηση του POLITICO σχετικά με την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ιταλία.
Ένας εκπρόσωπος της Επιτροπής αργότερα αντέδρασε στην αναφορά του POLITICO για το σχόλιο, λέγοντας σε δήλωση του εκπροσώπου της Επιτροπής Christian Wigand ότι “δεν πρόκειται για διαφορετική αντιμετώπιση κάποιας χώρας. Παρακολουθούμε την κατάσταση στην Ιταλία, όπως κάνουμε σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης για το κράτος δικαίου. Σε αυτό ακριβώς αναφερόταν η [αντιπρόεδρος] Jourová”.
Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EFJ) και πέντε άλλες μη κερδοσκοπικές οργανώσεις κάλεσαν τον Μάιο την Jourová να διερευνήσει την παρέμβαση της κυβέρνησης Μελόνι στα μέσα ενημέρωσης.
“Υπήρχε η ανησυχία ότι η Επιτροπή δεν θα το πάρει αρκετά σοβαρά, ότι δεν θα υπάρξουν κυρώσεις”, δήλωσε η Renate Schroeder, διευθύντρια της EFJ, σε εκδήλωση στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα.
“Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αυτή τη στιγμή παίζει, κατά τη γνώμη μου, ένα επικίνδυνο παιχνίδι με κάποιο κόμμα”, είπε η Schroeder, αναφερόμενη στα ανοίγματα της φον ντερ Λάιεν προς τη Μελόνι
Στο επίκεντρο και η Σλοβακία, η Ελλάδα
Η έκθεση της Επιτροπής για το κράτος δικαίου είναι μια ετήσια έκθεση που εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο οι εθνικές κυβερνήσεις σέβονται τις κοινές αξίες της ΕΕ για την προστασία της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη διατήρηση ελέγχων και ισορροπιών στην κυβέρνηση.
Η έκθεση είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη. Κατά τα προηγούμενα έτη, πυροδότησε καυγάδες μεταξύ της ΕΕ και χωρών μελών όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία και άλλες για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, τις δικαστικές μεταρρυθμίσεις και την καταστολή της προστασίας των μειονοτήτων.
Ένας αξιωματούχος της Επιτροπής δήλωσε ότι η φετινή καθυστέρηση μπορεί να μην συνδέεται μόνο με την Ιταλία αλλά και με άλλες χώρες, όπως η Σλοβακία και η Ελλάδα.
Της Ελλάδας ηγείται ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, η κυβέρνηση του οποίου τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχει εμπλακεί σε σκάνδαλο σχετικά με το πώς χρησιμοποιήθηκε κατασκοπευτικό λογισμικό για την παρακολούθηση πολιτικών αντιπάλων και δημοσιογράφων στη χώρα.
Ο κ. Μητσοτάκης είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος της φον ντερ Λάιεν, ο οποίος έχει υποστηρίξει δυναμικά την επανεκλογή της και την περασμένη εβδομάδα δήλωσε στο Bloomberg ότι είναι “απολύτως πεπεισμένος ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα συνεχίσει ως πρόεδρος της Επιτροπής”.
Στη Σλοβακία, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίκο προσπάθησε να περιορίσει την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και να παρεμποδίσει την καταπολέμηση της διαφθοράς. Τα μέτρα του Φίκο είχαν προκαλέσει στο παρελθόν επικρίσεις από την Επιτροπή, με τον επικεφαλής της δικαιοσύνης της ΕΕ Ντιντιέ Ρέιντερς να στέλνει επιστολή τον περασμένο Δεκέμβριο ζητώντας από την κυβέρνηση να μην καταργήσει την εισαγγελία. Η Jourová τον Μάρτιο επέκρινε επίσης την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να διαλύσει τον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα της χώρας.
Κατά την πρώτη της θητεία στην εξουσία, η φον ντερ Λάιεν κατέστησε τον αγώνα για τα ζητήματα του κράτους δικαίου βασικό σημείο εστίασης – δρομολογώντας τη διαδικασία της ετήσιας έκθεσης για το κράτος δικαίου και παγώνοντας τα κονδύλια που προορίζονταν για την Ουγγαρία λόγω ανησυχιών ότι περιορίζεται η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.
Η Επιτροπή, στην ετήσια έκθεσή της, έχει προηγουμένως επιπλήξει άλλες κυβερνήσεις που δεν κατάφεραν να πετύχουν το στόχο, όπως η Βουλγαρία, η Κροατία και η Ισπανία.
Η Επιτροπή της φον ντερ Λάιεν πρότεινε επίσης τη νέα Ευρωπαϊκή Πράξη για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης, η οποία εγκρίθηκε φέτος και η οποία θα απαγορεύει στις κυβερνήσεις της ΕΕ να παρεμβαίνουν στις εκδοτικές αποφάσεις και να κυνηγούν τους δημοσιογράφους να αποκαλύπτουν τις πηγές τους και να διασφαλίζουν δίκαιη ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης. Ο νόμος πρόκειται να τεθεί σε ισχύ έως το τέλος του 2025.
Πηγή: Politico – Von der Leyen buries report slamming Italy as she seeks Meloni’s vote
Δείτε επίσης:
Greek Mafia: Βόμβες για Θεοδωρικάκο, Μητσοτάκη
Ο Μητσοτάκης φοβάται πλέον και τον ίσκιο του
Κασσελάκης: Θέλει αυτόνομη πορεία, αλλά…
Γεράκια και παζάρια στην ΕΕ – Η περίπλοκη εξίσωση μετά τις ευρωεκλογές
Σήμερα η απολογία του ποινικολόγου που κατηγορείται για ενδοοικογενειακή βία
Καιρός: Έρχεται νέο κύμα ζέστης – Θερμοκρασίες έως και 40 βαθμούς Κελσίου (LIVE)
Παγκράτι: Εξερράγη εκρηκτικός μηχανισμός σε είσοδο πολυκατοικίας – Προκλήθηκαν υλικές ζημιές