Η πρόεδρος της Κομισιόν θέλει να χρησιμοποιήσει την ενίσχυση της άμυνας για να την βοηθήσει να κερδίσει μια δεύτερη θητεία, επισημαίνει σε άρθρο του η ευρωπαϊκή ιστοσελίδα Politico.
Ποτέ μην σπαταλάτε μια καλή κρίση, ειδικά αν είναι μια καλή ευκαιρία για προεκλογική εκστρατεία.
Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 2019, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει οδηγήσει την Ευρώπη μέσα από μια πανδημία, μια κρίση κόστους ζωής και έναν πόλεμο στο κατώφλι της ηπείρου.
Καθώς η “υπαρξιακή απειλή” του πολέμου στην Ουκρανία δεν δείχνει κανένα σημάδι ύφεσης, η πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας κάνει εκστρατεία για μια δεύτερη θητεία με το σκεπτικό ότι είναι η επικεφαλής διαχειρίστρια κρίσεων, ελπίζοντας να κερδίσει τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι οι ίδιοι δίνουν υποσχέσεις οικονομικής και ηθικής υποστήριξης στην Ουκρανία. Έτσι, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να διστάζουν να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τον πόλεμο και με μια διαφαινόμενη πιθανή επιστροφή του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η σύνοδος κορυφής των ηγετών της ΕΕ αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες είναι το ιδανικό μέρος για να κάνει η φον ντερ Λάιεν την προσπάθειά της.
“Η φον ντερ Λάιεν μετατρέπεται από πρόεδρο της Επιτροπής σε κάποιον που διεκδικεί αξιώματα και μετατοπίζει τις πολιτικές της προς αυτή την κατεύθυνση”, δήλωσε ο Nicolai von Ondarza του Γερμανικού Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων και Ασφάλειας. “Μπορείτε να το δείτε αυτό στους αγρότες, στη διεύρυνση … και στην ασφάλεια και την άμυνα, την οποία προσπαθεί να καταστήσει ένα από τα βασικά της μηνύματα στην προεκλογική εκστρατεία”.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, η φον ντερ Λάιεν μεγιστοποίησε την ευρωπαϊκή άμυνα κατά τη διάρκεια της ομιλίας της για την υποψηφιότητά της για μια δεύτερη θητεία, λέγοντας ότι η Ευρώπη χρειάζεται “να εκτοξεύσει την αμυντική βιομηχανική μας ικανότητα τα επόμενα πέντε χρόνια”.
Οι συζητήσεις στη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έρχονται καθώς το Παρίσι και το Βερολίνο έχουν διαμάχη για τις αντίστοιχες στρατηγικές τους για την Ουκρανία. Η ολοένα και πιο επιθετική ρητορική του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν έχει προκαλέσει ενόχληση στο Βερολίνο, ιδίως όταν η Γαλλία προέτρεψε την Ευρώπη να μην εμφανίζεται “δειλή” απέναντι στην επιθετικότητα της Ρωσίας. Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς αντιμετώπισε επικρίσεις για την άρνησή του να στείλει γερμανικούς πυραύλους Taurus στην Ουκρανία.
“Η φον ντερ Λάιεν προσπάθησε να καλύψει το κενό ηγεσίας που υπήρχε εδώ και αρκετό καιρό λόγω του ότι οι ηγέτες της Γερμανίας και της Γαλλίας επικεντρώθηκαν στην εσωτερική πολιτική”, δήλωσε η φον Οντάρζα.
Γαλλογερμανικές διαμάχες
Η ΕΕ συμφώνησε πρόσφατα σε 5 δισεκατομμύρια ευρώ για τη μερική αποζημίωση των κρατών μελών για νέες αποστολές όπλων στην Ουκρανία. Όμως η κατάσταση στο πεδίο της μάχης παραμένει τραγική.
“Υπάρχει μεγάλος φόβος ότι θα μπορούσαμε να φτάσουμε σε ένα σημείο καμπής, όπου θα μπορούσαμε ενδεχομένως να δούμε κάποια πραγματική ρωσική πρόοδο αυτό το καλοκαίρι”, δήλωσε η Alissa de Carbonnel, αναπληρώτρια διευθύντρια προγράμματος για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία στην International Crisis Group, μια ΜΚΟ.
Η γαλλογερμανική διένεξη και η συνεχιζόμενη ρωσική απειλή, σε μια εποχή που η υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση, βοηθούν τη φον ντερ Λάιεν, πρώην υπουργό Άμυνας της Γερμανίας, στην προσπάθειά της να παραμείνει επικεφαλής του εκτελεστικού βραχίονα της ΕΕ.
“Η ΕΕ απλώς δεν μπορεί να αντέξει μια μακρά μεταβατική περίοδο ή πολιτική ανασφάλεια σε αυτό το πλαίσιο”, δήλωσε ένας ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, στον οποίο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να μιλήσει ελεύθερα. “Η φον ντερ Λάιεν έχει τα ελαττώματά της, αλλά συνολικά είναι το σωστό πρόσωπο στη σωστή θέση”.
Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες με τη φον ντερ Λάιεν για το πώς θα φτάσουμε εκεί. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν θέλει να αλλάξει πορεία στην πολιτική της ΕΕ για την Ουκρανία. Και άλλοι ηγέτες διαφωνούν εσωτερικά για το πώς να χρηματοδοτήσουν περισσότερα πυρομαχικά για την Ουκρανία.
Η Ουκρανία λέει ότι η ΕΕ πρέπει να λάβει επειγόντως αποφάσεις.
“Είναι επείγον για τους εταίρους της ΕΕ, διότι η Ουκρανία υπήρξε ο σημαντικότερος πάροχος ασφάλειας στις χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Και η Ουκρανία έχει επιδείξει την ικανότητα να διασφαλίσει την Ευρώπη και να θωρακίσει την Ευρώπη από την επιθετικότητα. Και τώρα η Ουκρανία δεν έχει τις ικανότητες να το εκπληρώσει αυτό”, δήλωσε η Ουκρανή αναπληρώτρια πρωθυπουργός Όλγα Στεφανίσινα.
“Επομένως, είναι ζωτικής σημασίας για όλη την Ευρώπη και είναι εξαιρετικά επείγον”.
Στο αποκορύφωμα της πανδημίας, όταν τα κράτη μέλη έκλειναν τα σύνορά τους, η φον ντερ Λάιεν ξεπέρασε την κρίση μέσω της κοινής προμήθειας εμβολίων και του κοινού χρέους της ΕΕ. Τώρα, ορισμένες χώρες της ΕΕ την καλούν να ακολουθήσει την ίδια προσέγγιση και στην άμυνα. Εκτός από την κοινή προμήθεια όπλων, χώρες όπως η Γαλλία, η Εσθονία και η Πολωνία πιέζουν για κοινό χρέος της ΕΕ ώστε να συγκεντρωθούν περισσότερα χρήματα για όπλα. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ υποστηρίζει επίσης την ιδέα.
Αυτό είναι απαγορευτικό για άλλους, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Ολλανδίας και των Σκανδιναβικών χωρών, γεγονός που καθιστά δύσκολο για τη φον ντερ Λάιεν να προχωρήσει τόσο μακριά, δήλωσαν διπλωμάτες της ΕΕ.
“Όταν η Γερμανία διστάζει, αυτό είναι πρόβλημα για την Ευρώπη”, δήλωσε η Sylvie Matelly, διευθύντρια του Ινστιτούτου Jacques Delors. “Ειδικά όταν ο πρόεδρος της Επιτροπής είναι Γερμανή”.
Ένας εξωτερικός κλονισμός, όπως ένας ένα πύραυλος που θα στοχεύσει λάθος και θα πλήξει μια ευρωπαϊκή χώρα ή ο κίνδυνος πτώσης της Ουκρανίας, θα μπορούσε να αλλάξει αυτές τις κόκκινες γραμμές. “Αν και αυτή τη φορά το να αντιδράσουμε αντί να δράσουμε θα μπορούσε να σημαίνει ότι είναι πολύ αργά”, δήλωσε διπλωμάτης από την Ανατολική Ευρώπη, στον οποίο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να μιλήσει ελεύθερα για ένα ευαίσθητο θέμα.
Τα βήματα της φον ντερ Λάιεν για την άμυνα
Βραχυπρόθεσμα, η φον ντερ Λάιεν έχει ήδη χαράξει ένα πανευρωπαϊκό όραμα για την άμυνα: ανακοινώνει έναν νέο επίτροπο άμυνας, περισσότερη εξειδικευμένη αμυντική χρηματοδότηση, μια μεγαλύτερη αμυντική βιομηχανική βάση και τη χρήση ρωσικών δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση όπλων για την Ουκρανία.
Για να επενδύσουν περισσότερο σε όπλα, η φον ντερ Λάιεν και ο επικεφαλής της εξωτερικής της πολιτικής, ο Josep Borrell, θέλουν να χρησιμοποιήσουν το 90% των εσόδων από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την αγορά όπλων για την Ουκρανία. Αλλά ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν και ο Σλοβάκος Ρόμπερτ Φίκο, φοβούνται ότι η παράδοση πυρομαχικών στην Ουκρανία θα συμβάλει σε στρατιωτική κλιμάκωση. Άλλες χώρες, όπως η Μάλτα και η Ιρλανδία, δεν επιτρέπεται να αγοράζουν φονικά όπλα για ξένες χώρες βάσει των πολιτικών ουδετερότητας που εφαρμόζουν εδώ και δεκαετίες.
Το σχέδιο της φον ντερ Λάιεν για μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την αμυντική βιομηχανία δέχεται αντιδράσεις από τη Γερμανία, η οποία υποστηρίζει την ενίσχυση του τομέα, αλλά φοβάται ότι το σχέδιο περιλαμβάνει μια αρπαγή εξουσίας από την Επιτροπή, η οποία πιστεύει ότι δεν θα βοηθήσει τις προσπάθειες.
Το ίδιο ισχύει και για την ιδέα της φον ντερ Λάιεν να διορίσει έναν επίτροπο άμυνας, η οποία αντιμετωπίστηκε με γκρίνια σε ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
“Αυτό θα λειτουργήσει για εκείνη ως προεκλογικό θέμα. Το αν θα είναι σε θέση ως πρόεδρος της Επιτροπής, αν εκλεγεί, να κάνει πράξη αυτή την υπόσχεση είναι ένα άλλο ερώτημα, ακριβώς επειδή η αντίσταση των κρατών μελών να παραχωρήσουν περισσότερες εξουσίες στην Επιτροπή είναι αρκετά ισχυρή”, δήλωσε η φον Οντάρζα.
Το πιο ευαίσθητο ζήτημα, ωστόσο, είναι η μελλοντική χρηματοδότηση περισσότερων αμυντικών επενδύσεων, ένα άλλο πιθανό σημείο διαφωνίας για τους ηγέτες της ΕΕ την Πέμπτη.
“Δεν ξέρω αν αυτή η ευρωπαϊκή σύνοδος κορυφής θα είναι η αιχμή ή η καμπή… αλλά είμαι αρκετά αισιόδοξος”, δήλωσε Γάλλος διπλωμάτης, στον οποίο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να μιλήσει ειλικρινά για το θέμα.
Μετά από δύο χρόνια πολέμου και με την κατάσταση στο έδαφος να επιδεινώνεται, οι υποστηρικτές της Ουκρανίας υποστηρίζουν ότι η ΕΕ πρέπει να βάλει τα χρήματα εκεί που είναι το στόμα, δήλωσε ο Λετονός υπουργός Εξωτερικών Krišjānis Kariņš στους δημοσιογράφους.
Ενώ οι ηγέτες της ΕΕ συμφωνούν ότι η τρέχουσα πρόταση για την κινητοποίηση 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ δεν θα είναι αρκετή, διαφωνούν ως προς το πού θα χρηματοδοτηθούν τα επιπλέον χρήματα, για παράδειγμα, μέσω αμυντικών ομολόγων.
Εν τω μεταξύ, ο χρόνος τρέχει για τους στρατιώτες στο πεδίο της μάχης, τονίζουν οι υποστηρικτές της Ουκρανίας.
“Αυτή η χρονιά είναι κρίσιμη και πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να παράσχουμε ό,τι μπορούμε για την υποστήριξη της αντίστασης της Ουκρανίας στο έδαφος”, δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών της Ρουμανίας Luminita Odobescu στο POLITICO. Ως εκ τούτου, “ο χρόνος είναι ζωτικής σημασίας”.
Πηγή: Politico / Von der Leyen wants to be a wartime president. Now she has to convince EU leaders
Διαβάστε επίσης:
Πορτογαλία: Ακροδεξιός τρόμος στη χώρα των γαριφάλων
Ιταλία: Πρώτο με διαφορά το κόμμα της Μελόνι σε δημοσκόπηση για τις Ευρωεκλογές
