«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να τηρήσει αυστηρότερη στάση απέναντι στην μετακίνηση των πρώην υπαλλήλων της στον ιδιωτικό τομέα», δήλωσε την Τετάρτη η ευρωπαία Συνήγορος του πολίτη, Έμιλυ Ο’ Ράιλι, κατόπιν εκτεταμένης έρευνας για το ζήτημα των λεγόμενων «περιστρεφόμενων πορτών» (revolvingdoors) στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ανεπάρκεια στους ελέγχους
«Η Επιτροπή θα πρέπει να εφαρμόσει μια πιο σθεναρή προσέγγιση σε σχέση με τις μετακινήσεις των ανώτερων στελεχών της σε θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, λίγο μετά την αποχώρηση ή τη συνταξιοδότηση, σχετικά με θέματα στα οποία εργάζονταν όσο ήταν στην Επιτροπή», αναφέρει η Ο’Ράιλι σε έκθεση μετά την εξέταση 100 αποφάσεων της Επιτροπής που ελήφθησαν μεταξύ 2019 και 2021.
Η Συνήγορος διαπίστωσε ότι από τις 100 αποφάσεις που εξετάστηκαν —οι οποίες περιλάμβαναν μετακινήσεις σε συμβούλους, δικηγορικά γραφεία, ακαδημαϊκά ιδρύματα και ΜΚΟ— η Επιτροπή απέρριψε μόνο δύο αιτήματα.
Σύμφωνα με τους κανόνες της Επιτροπής, τα μέλη του προσωπικού πρέπει να ζητούν άδεια από το θεσμό για τις νέες τους δραστηριότητες για μια περίοδο δύο ετών μετά την αποχώρησή τους. Η Επιτροπή εξετάζει κάθε αίτημα για να διαπιστώσει εάν υπάρχει κίνδυνος σύγκρουσης συμφερόντων και μπορεί να απαγορεύσει την προβλεπόμενη εργασία ή να θέσει περιορισμούς στο τι μπορεί να κάνει το πρώην προσωπικό στο νέο του ρόλο. Την ίδια στιγμή, απαγορεύεται σε ανώτερα στελέχη της Επιτροπής που αποχωρούν να ασκούν πιέσεις στην Επιτροπή για περίοδο ενός έτους και για θέματα για τα οποία ήταν υπεύθυνοι τα τελευταία τρία χρόνια κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.
Τα λόμπι διαφημίζουν τις ικανότητες
Όταν τα λόμπι και οι εταιρείες συμβούλων προσλαμβάνουν πρώην ανώτερους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συχνά σε διευκρινιστικές δηλώσεις τις οποίες εκδίδουν, υπογραμμίζουν πώς η εμπειρία των νέων υπαλλήλων τους θα συμβάλει στην επιτυχία της επιχείρησής τους, ακόμη και σε περιπτώσεις όπου σύμφωνα με τους κανόνες της Επιτροπής οι υπάλληλοι δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσουν τις εμπιστευτικές γνώσεις ή το δίκτυό τους για να βοηθήσουν ιδιώτες πελάτες.
ΜΚΟ και ελεγκτικά σώματα έχουν εκφράσει τα τελευταία χρόνια πολλές φορές τις ανησυχίες τους για το γεγονός ότι πολλοί αξιωματούχοι της Επιτροπής, ακόμα και πρώην επίτροποι, αφήνουν τη θέση τους για μια άλλη σε εταιρεία lobbying ή σε συμβουλευτικούς ρόλους σε ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα ευθύνης τους, δημιουργώντας πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων.
Πρόσφατα παραδείγματα
Πρόσφατες αμφιλεγόμενες κινήσεις περιέλαβαν την πρόσληψη του Κάρλες Εστέβα Μόσσο, πρώην αναπληρωτή γενικού διευθυντή για κρατικές ενισχύσεις στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, ως συνεταίρου στη δικηγορική εταιρεία Latham&Watkins, καθώς και του πρώην Ευρωπαίου Επιτρόπου Γκύντερ Έτινγκερ, ο οποίος έχει αναλάβει πολλούς ρόλους στον ιδιωτικό τομέα.
Ταυτόχρονα, υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα και την προθυμία της Επιτροπής να επιβάλει συγκεκριμένους θεσμικούς περιορισμούς σε πρώην υπαλλήλους της που τώρα εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα.