Η εξωτερική πολιτική της ΝΔ: επικοινωνία και εγκατάλειψη

Η εξωτερική πολιτική της ΝΔ: επικοινωνία και εγκατάλειψη

Το πρώτο από τα τρία άρθρα του πρώην υπουργού Εξωτερικών για το Documento

Η ουσία της εξωτερικής πολιτικής της ΝΔ έγκειται στην υποκατάσταση της διπλωματίας από την επικοινωνία. Κριτήριο της εξωτερικής πολιτικής της δεν είναι η διεθνής θέση της χώρας, αλλά το εσωτερικό του κόμματός της. Αποτέλεσμα των επιλογών της ΝΔ είναι η συνεχής υποχώρηση των θέσεων της χώρας σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο υπό τις επευφημίες των μέσων «ενημέρωσης» που συμπαραστέκονται στην κυβέρνηση της ΝΔ. Η ΝΔ εγκατέλειψε την πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Εχει παγιδευτεί στην αντίληψη ότι η Ελλάδα πρέπει να αναλάβει τον ρόλο του δυτικού σερίφη στην περιοχή.

Η ΝΔ όταν δεν αδρανεί αντιδρά με παλιές συνταγές στις μεγάλες αλλαγές του σημερινού κόσμου. Από τον προσανατολισμό της απουσιάζουν οι πρωτοβουλίες προώθησης των θέσεων της Ελλάδας στο διεθνές σύστημα. Εχει μετατρέψει την Ελλάδα σε «απλό» ακολούθημα επιλογών τρίτων. Στους διεθνείς και περιφερειακούς θεσμούς η πολιτική του υπουργείου Εξωτερικών περιορίζεται σε συστάσεις προς τις ελληνικές αντιπροσωπείες όπως ακολουθήσουν τις επιλογές των ξένων «φίλων» του Μαξίμου. Εκεί εξαντλούνται και οι οδηγίες προς τις 02 πρεσβείες συνολικότερα. H σημερινή ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών δεν έχει κάνει καμιά μεγάλη διαπραγμάτευση γύρω από τα ζητήματα άμεσου ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, ενώ δεν έχει παρέμβει με ελληνικές θέσεις στα γενικότερα διεθνή ζητήματα. Οι σχέσεις με Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία και Ισραήλ δεν έχουν προχωρήσει ούτε μία σπιθαμή, ενώ δεν έχει φτιαχτεί κάποια νέα συμμαχία στην περιοχή. Οι συμφωνίες για την ΑΟΖ υπογράφηκαν από την ελληνική κυβέρνηση ως είχαν όταν προσωπικά σταμάτησα τις διαπραγματεύσεις διότι αρνήθηκα να παραδώσω στην Ιταλία και τη φίλη Αίγυπτο περιοχές από τις ελληνικές θάλασσες και δικαιώματα επί της εθνικής κυριαρχίας (αιγιαλίτιδα). Καλοπροαίρετα εξακολουθώ να πιστεύω ότι ο κ. Δένδιας δεν έχει καταλάβει τα περί των ΑΟΖ και τι ακριβώς παρέδωσε. Εξάλλου ο ίδιος γυρίζοντας από την Αίγυπτο δήλωσε ότι πηγαίνοντας δεν γνώριζε ότι θα υπέγραφε συμφωνία. Ανολοκλήρωτες συμφωνίες υπογράφηκαν χωρίς αίσθηση ευθύνης για λόγους επικοινωνίας.

Οι σημαντικοί περιφερειακοί θεσμοί που είχαν δημιουργηθεί με ελληνική πρωτοβουλία στη ΝΑ Ευρώπη με ελληνική πρωτοβουλία έπαψαν να λειτουργούν εξαιτίας της ΝΔ. Θεσμοί όπως το συντονιστικό των κρατών-μελών της ΕΕ στην περιοχή (Κροατία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Ελλάδα), η διασυνοριακή συνεργασία των 2+2 (δύο κράτη της ΕΕ, Ελλάδα και Βουλγαρία, δύο μη μέλη της ΕΕ, Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία), η τριμερής (Σερβία, Βουλγαρία και Ελλάδα), η πολύμορφη συνεργασία των έξι για τη νέα ΚΑΠ (αγροτική πολιτική) που συγκροτήσαμε με την Ιταλία και τέσσερα κράτη των Βαλκανίων, καθώς και άλλες πολλές ουσιαστικά εγκαταλείφτηκαν.

Σήμερα συνεχίζει η λειτουργία της τριμερούς συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αίγυπτο, όπως και εκείνη με το Ισραήλ, ενώ οι αντίστοιχες με την Παλαιστίνη και την Αρμενία υπολειτουργούν, ενώ οι «θέσεις» που είχε η ελληνική διπλωματία στον Λίβανο έχουν εγκαταλειφτεί. Η Ελλάδα και η επιρροή της υποχωρούν σε όλη την περιοχή, αλλά ο «χαρούμενος traveller» κ. Δένδιας μετρά τα χιλιόμετρα που έκανε με το κυβερνητικό αεροπλάνο και πόσες «ζούγκλες» επισκέφτηκε στην Αφρική, ενώ «υπογραμμίζει» ότι είναι ο μόνος που πήγε σε αυτές. Στην εξωτερική πολιτική αυτή η αλχημεία έγινε κυβερνητική μέθοδος. Επί παραδείγματι, όταν ο Δένδιας επισκέφτηκε τη Λιβύη εμφάνισε εαυτόν ως τον μοναδικό Ελληνα ΥΠΕΞ που έκανε κάτι τέτοιο, ενώ είχαμε επισκεφτεί επίσημα τη Λιβύη προηγουμένως και μάλιστα εν μέσω πολέμου.

Η ΝΔ ουσιαστικά εγκατάλειψε τις ελληνικές διεθνείς πρωτοβουλίες της περιόδου 2015-18, οι οποίες ήταν μεγάλης εμβέλειας, όπως ήταν το «πνεύμα της Ρόδου» (6+23) που συμμετείχαν έξι χώρες από τη νότια Ευρώπη και η Ιταλία μαζί με το σύνολο (23) των αραβικών κρατών και των αραβικών διεθνών οργανώσεων, όπως ήταν η πρωτοβουλία για την προστασία των θρησκειών και των πολιτισμών της Μέσης Ανατολής με τη συμμετοχή 400 (!) προσωπικοτήτων (υπουργοί Εξωτερικών, επικεφαλής όλων των εκκλησιών της Μέσης Ανατολής, των μεγάλων πολιτιστικών κινημάτων κ.ο.κ.). Επίσης «ξεχάστηκε» το φόρουμ των αρχαίων πολιτισμών που αναβάθμιζε τη διεθνή θέση της χώρας με μεγάλη εμβέλεια, στο οποίο συμμετείχαν έντεκα χώρες από Αφρική, Ευρώπη, 03 Λατινική Αμερική και Ασία. Η σημερινή κυβέρνηση δεν κατανόησε ότι το κύριο στη διεθνή πολιτική μιας σχετικά μικρής χώρας όπως είναι η Ελλάδα είναι να γίνεται αυτή απαραίτητη στο διεθνές σύστημα χάρη στην αποτελεσματική της εξειδίκευση. Η ΝΔ έχει εγκαταλείψει ολοσχερώς τα τρία «δέλτα» ειδίκευσης της χώρας. Δηλαδή την προώθηση του ρόλου της στη διεθνή πολιτική σκηνή ως δύναμης διαμεσολάβησης, διαιτησίας, διαβούλευσης σε μέρη που υπάρχουν εντάσεις, ανάμεσα σε παίκτες (κράτη και κινήματα) που βρίσκονται σε αντιπαράθεση.

Με αυτή την πολιτική μάς είχαν αναγνωρίσει ως σοβαρό φίλο σειρά από αραβικά κράτη και κινήματα, διεθνείς ομοσπονδίες εβραϊκών οργανώσεων και το Ισραήλ. Είχαμε μεσολαβήσει πολλαπλώς και σε διαφορετικές καταστάσεις προκειμένου να περιοριστεί η ένταση, να υπάρξει συνεννόηση, ακόμη και συμφωνίες ανάμεσά τους. Το ίδιο κάναμε και ανάμεσα σε αραβικά κράτη. Ας μην ξεχνάμε ότι η Αίγυπτος μάς ανάθεσε τότε τη διπλωματική 04 της εκπροσώπηση στο Κατάρ. Η κυβέρνηση, πέρα από το να εξυπηρετεί χωρίς ανταλλάγματα τις μεγάλες δυνάμεις της Δύσης, δεν κέρδισε ούτε έναν καινούργιο φίλο για την Ελλάδα, ενώ εγκατέλειψε τη συνεργασία με ισχυρές χώρες, η φιλία των οποίων είναι απαραίτητη για το μέλλον του ελληνισμού και τη στήριξη του κυπριακού στον ΟΗΕ. Η κυβέρνηση αγνοώντας ότι είμαστε η μόνη χώρα με ιστορία και πολιτισμό εξίσου αρχαίο και πλούσιο με της Κίνας, αντί να βαθύνει τις στενές σχέσεις μαζί της, κάτι που στήριξαν και οι Αντώνης Σαμαράς και Κώστας Καραμανλής – και καλά έκαναν–, οδηγεί την Ελλάδα στην πλήρη αποξένωση από τη μία εκ των ισχυρών δυνάμεων του 21ου αιώνα. Δεν κατανοεί ότι υπάρχουν ζητήματα εθνικού συμφέροντος και επιβίωσης της χώρας που προηγούνται σειράς επιμέρους «δεσμεύσεων» με τρίτους. Οτι αντί να περιέλθει η χώρα στον ρόλο ενός σερίφη στην περιοχή, οφείλει και πρέπει να γίνει η ίδια γέφυρα ανάμεσα στη Δύση, όπου έχει αυτοτοποθετηθεί, και τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας.

Δυστυχώς, η ΝΔ βρίσκει και τα κάνει, καθότι η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση τα έτη 2019-22 υποβάθμισε τη σημασία της διπλωματίας και έδειξε αδυναμία να την αξιολογήσει στρατηγικά και ουσιαστικά. Ενώ ένα τμήμα της εγκλωβίστηκε στην ανοχή, αν όχι και υποστήριξη, της νεοδημοκρατικής ηγεσίας του ΥΠΕΞ.

Documento Newsletter