Ο Ερντογάν ανεβάζει διαρκώς τους τόνους και το Μαξίμου προσπαθεί να αξιοποιήσει την ένταση για προεκλογικά μικροκομματικά παιχνίδια
Σε πλήρη εργαλειοποίηση (και μάλιστα σε καθημερινή βάση) των ελληνοτουρκικών προβαίνει το τελευταίο διάστημα το καθεστώς Ερντογάν στην Τουρκία, με βασικό στόχο, όπως εκτιμούν κύκλοι στην Ελλάδα, τις εκλογές του 2023, όπου όλες οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν να υπολείπεται των αντιπάλων του. Το κακό για τον Τούρκο πρόεδρο είναι ότι η οικονομική κατάσταση στη χώρα του βαδίζει από το κακό στο χειρότερο αλλά το πανίσχυρο εθνικιστικό λόμπι συνεχίζει να ποντάρει στο αφήγημα του «κακού γείτονα».
Αφήγημα αναβαθμισμένο εσχάτως αφού Ελληνες διπλωμάτες παρατηρούν ότι το τελευταίο διάστημα η ρητορική Ερντογάν στρέφεται όλο και περισσότερο εναντίον της Δύσης και των ΗΠΑ, με το σκεπτικό ότι επιδιώκουν με προγεφύρωμα την Ελλάδα να επιτεθούν στην Τουρκία. Οι ίδιοι διπλωμάτες σημειώνουν και την ενίσχυση των δεσμών Αγκυρας – Μόσχας παρά το διπλό παιχνίδι Ερντογάν. Οπως λένε, ενδεχόμενο πέρασμα της Τουρκίας στον άξονα Μόσχας – Κίνας δεν είναι κάτι που θέλει η Ελλάδα, η οποία σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να μετατραπεί σε ένα ψυχροπολεμικό σύνορο της νέας εποχής. Η παραμονή της Τουρκίας στις δυτικές δομές και η συμμόρφωσή της με το διεθνές δίκαιο είναι το επιδιωκόμενο, καταλήγουν.
Το όλο θέμα περιπλέκεται και με την ανακάλυψη του τεράστιου κοιτάσματος φυσικού αερίου στο οικόπεδο 6 από την ιταλική Eni και τη γαλλική Total, το οποίο ξαναβάζει στο ενεργειακό αφήγημα τον περίφημο αγωγό EastMed. Μόνο που σε αυτή την περίπτωση η Τουρκία θα αντιδράσει και είναι βέβαιο ότι θα επαναφέρει το αίτημα-επιδίωξη της διεθνούς κοινότητας για επίλυση των διαφορών και διαμερισμό των ενεργειακών εσόδων. Σε αυτή την περίπτωση Ελληνες διπλωμάτες σημειώνουν ότι με βάση τη διαβαθμισμένη τουρκική ατζέντα το ενδεχόμενο μιας αμοιβαίας επωφελούς λύσης καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο.
Δεν υποβαθμίζουμε τις απειλές
Σε κάθε περίπτωση το ΥΠΕΞ παρακολουθεί με ενδιαφέρον την τουρκική ρητορική θεωρώντας ότι μπορεί μεν ακραίες απειλές του τύπου «θα έρθουμε νύχτα» να γίνονται για εσωτερική κατανάλωση, αλλά ουδείς μπορεί να υποβαθμίσει τέτοιες δηλώσεις, όταν μάλιστα συνοδεύονται και από συνεχείς παραβιάσεις του εναέριου χώρου και των χωρικών μας υδάτων.
Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μετά τη συνάντησή του την περασμένη Πέμπτη με τη Γαλλίδα ομόλογό του Κατρίν Κολονά στην Αθήνα σημείωσε ότι η Τουρκία «θέλει να γυρίσει το ρολόι της ιστορίας πίσω. Να αναβιώσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Εμείς μιλάμε με καθαρές κουβέντες και λέμε ότι οι πράξεις και οι δηλώσεις της τουρκικής πλευράς δεν είναι παραδεκτές, είναι ανήκουστες, είναι καταδικαστέες, αλλά ούτε πτοούμαστε ούτε φοβόμαστε. Εχουμε αντιμετωπίσει στην πολύ μακρά ιστορία μας πολύ πιο σοβαρές απειλές. Και θέλω να είμαι σαφής: απορρίπτουμε πλήρως τα νεοοθωμανικά νταηλίκια. Και χρησιμοποιώ μια λέξη τουρκικής προέλευσης για να είναι απολύτως κατανοητή».
Βολεύει η ένταση με το βλέμμα στις εκλογές
Ωστόσο και παρά την ένταση στη δήλωση του Ελληνα ΥΠΕΞ, η Αθήνα δεν μοιάζει να ανησυχεί ιδιαίτερα με τις δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων και δείχνει να τις θεωρεί περισσότερο εσωτερικής κατανάλωσης και λιγότερο προμήνυμα εξελίξεων.
Πώς άλλωστε να εξηγήσει κανείς ότι την ίδια ώρα που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απειλεί με εισβολή στα νησιά μας η κυβέρνηση στέλνει στην Ουκρανία βασικά όπλα ενταγμένα στην άμυνά τους, χωρίς προηγουμένως να διασφαλίσει την άμεση αντικατάστασή τους; Ακόμη και η συστοιχία Patriot που στείλαμε στη Σαουδική Αραβία ήταν κρίσιμη για την αεράμυνα της χώρας. Είναι αδιανόητο για οποιαδήποτε κυβέρνηση να υποβαθμίζει τέτοιου είδους και τέτοιας έντασης απειλές αν δεν έχει διασφαλίσει με κάποιον τρόπο ότι δεν απηχούν την πραγματικότητα.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που σημειώνουν ότι το Μαξίμου επιδιώκει τη ρητορική ένταση με την Τουρκία για καθαρά προεκλογικούς λόγους. Τόσο το αφήγημα των «ασύμμετρων απειλών» στα σύνορά μας όσο και η τουρκική επιθετικότητα αφενός αποπροσανατολίζουν την ατζέντα από την πολύ δύσκολη κατάσταση στην οικονομία και το σκάνδαλο των υποκλοπών, αφετέρου συσπειρώνουν γύρω από την παρούσα κυβέρνηση τον κόσμο στο γνωστό αφήγημα «ο χειμώνας που έρχεται θα είναι οικονομικά καταστροφικός, ο Ερντογάν μας απειλεί με πόλεμο και εισβολή, πού να τρέχουμε τώρα και με πολιτική αστάθεια!».
Πολλοί είναι πάντως εκείνοι στην ημεδαπή που θεωρούν ότι η ενεργειακή φτώχεια σε Ελλάδα και ΕΕ και η ακρίβεια που σαρώνει την αγορά, σε συνδυασμό με τον κατήφορο της τουρκικής λίρας και το ενεργειακό στάτους στον πλανήτη που αλλάζει λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, όπως και με το γεγονός ότι οι δύο χώρες το 2023 έχουν εκλογές, είναι ένας εκρηκτικός συνδυασμός. Και γι’ αυτό χρειάζεται πολλή προσοχή και μια υπεύθυνη κυβέρνηση που θα χειριστεί τις εξελίξεις με τη σοβαρότητα που απαιτείται.
