Η περιεκτική συμφωνία ΕΕ-Κίνας για τις επενδύσεις (CAI) φαίνεται να πνέει τα λοίσθια, μετά την είδηση που κυκλοφόρησε την περασμένη εβδομάδα ότι οι ευρωβουλευτές έχουν βρει έναν τρόπο να παγώσουν την επικύρωση χωρίς να απορρίψουν την ίδια τη συμφωνία.
Η South China Morning Post ανέφερε ότι οι ευρωβουλευτές θα παρουσιάσουν μια πρόταση αυτό το μήνα που θα απαγορεύσει τη συζήτηση για τη συμφωνία έως ότου το Πεκίνο καταργήσει τις κυρώσεις που επέβαλε σε ένα σύνολο ακαδημαϊκών, δεξαμενών σκέψης, ΜΚΟ και πολιτικών τον Μάρτιο, πράγμα μάλλον απίθανο. Η συμφωνία δέχτηκε σφοδρή κριτική από τη σύλληψή της, καθώς υπήρχαν σοβαρές ενστάσεις για συμφωνία της ΕΕ με μια χώρα που παραβιάζει κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα σε Σιντζιανγκ και Χονγκ Κονγκ.
Εάν η πρόταση περάσει, θα είναι η χαριστική βολή στη συμφωνία. Η CAI δεν περιλαμβάνει διατάξεις για την προστασία των επενδύσεων, πράγμα που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια για να τεθούν σε ισχύ. Παρόλα αυτά, οι εθνικές κυβερνήσεις στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ουγγαρία είναι πιθανό να υποστηρίξουν τη συμφωνία. Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει το σχέδιο παγώματος της CAI είναι το ίδιο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τόσο οι Πράσινοι όσο και οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν δηλώσει ότι δεν θα την επικυρώσουν έως ότου αρθούν οι κυρώσεις. Σε ανακοίνωσή του ο ευρωβουλευτής των Πράσινων, Ράινχαρντ Μπούτικοφερ, επ’ αφορμή της κατάθεσης της νομοθετικής πρότασης για τις αθέμιτες ξένες επιδοτήσεις, δήλωσε πως ελπίζει «ότι η Επιτροπή, αντί να συνεχίσει να ονειρεύεται την CAI, θα επικεντρωθεί πράγματι τώρα στον κατάλληλο εξοπλισμό της ευρωπαϊκής εργαλειοθήκης για να αποτρέψει ανταγωνιστές από τρίτες χώρες που δραστηριοποιούνται στις ευρωπαϊκές αγορές να επωφεληθούν από αθέμιτες επιδοτήσεις».
Οι θέσεις των άλλων κομμάτων είναι λιγότερο σαφείς: το Renew Europe, το οποίο είναι το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα με 97 έδρες, καταδίκασε έντονα τις κυρώσεις, χωρίς όμως να δεσμευτεί να αποκλείσει τη συμφωνία μέχρι να αρθούν. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, με τις 175 έδρες του, εξακολουθεί να υποστηρίζει τη συμφωνία. Η θέση των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών είναι λιγότερο σαφής: η Πολωνία κατέχει 27 από τις 62 έδρες της και είναι πιθανό να προτιμήσει τους δεσμούς με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έναντι του CAI, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να υποστηρίξει την πρόταση παρακώλυσης της συμφωνίας. Αλλά όπως έχουν τώρα τα πράγματα, οι Πράσινοι και οι Σοσιαλδημοκράτες κατέχουν μόνο 218 έδρες, απέχοντας αρκετά από τον απαιτούμενο αριθμό εδρών για να μην περάσει η συμφωνία.
Αυτό μπορεί να μην είναι αδύνατο. Στη Γερμανία οι Πράσινοι μεσουρανούν, με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι η Ανναλένα Μπέρμποκ έχει καλές πιθανότητες να γίνει η επόμενη καγκελάριος. Το κόμμα της Μπέρμποκ τηρεί πολύ πιο σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα και είπε ότι η θέση του κόμματός της αναφορικά με την Κίνα ευθυγραμμίζεται με εκείνη των ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα υποστηρίξει την CAI. Στη Γαλλία, όπου ο πρόεδρος Μακρόν ξεκινά τη δική του προεκλογική εκστρατεία, η δημόσια υποστήριξη για την CAI είναι εξαιρετικά ριψοκίνδυνη, ειδικά από τη στιγμή που ένας εκ των πολιτικών στους οποίους επέβαλε κυρώσεις η Κίνα, ο Ραφαέλ Γκλουκσμάν, είναι και Γάλλος και σφοδρός αντίπαλος της συμφωνίας.
Η Ιταλία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία είδαν σημαντικές εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων από την Κίνα κατά την προηγούμενη δεκαετία, αλλά οι αυξανόμενες ανησυχίες για την προστασία των υποδομών ζωτικής σημασίας θα μπορούσαν να τις οδηγήσουν σε αλλαγή πλεύσης. Οι ανησυχίες για τις παγίδες χρέους της κινεζικής διπλωματίας είναι εξίσου σημαντικές για αυτές τις χώρες, ιδίως δεδομένης της πρόσφατης εμπειρίας του Μαυροβουνίου με τον αυτοκινητόδρομο αξίας ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, που στέρεψε τα κρατικά ταμεία της χώρας. Απομένει να δούμε αν οι Πράσινοι και οι Σοσιαλδημοκράτες θα συγκεντρώσουν την υποστήριξη που χρειάζονται για να σταματήσουν τη συμφωνία.
