Την περασμένη Τετάρτη, ο διευθύνων σύμβουλος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Bloomberg, ανακοίνωσε πως η Τράπεζα Πειραιώς θα εκδώσει ενημερωτικό δελτίο μέσα στο Φεβρουάριο για να κάνει αύξηση κεφαλαίου τον Μάρτιο. Ο Μάρτιν Τσούρντα πρόσθεσε ακόμη ότι αν και δεν έχει ληφθεί η απόφαση για το αν θα αντληθούν όλα τα κεφάλαια από την αγορά ή θα εκδοθούν δικαιώματα προτίμησης υπέρ των παλαιών μετόχων, συγκεκριμένα υπέρ του Δημοσίου, στόχος του ΤΧΣ είναι η μείωση της συμμετοχής του στην Πειραιώς που σήμερα ανέρχεται στο 61.3%, κάτω του 30%.
Τι έλεγε η κυβέρνηση έως πρότινος
Η εξαγγελία του επικεφαλής του ΤΧΣ αιφνιδίασε, καθώς στα τέλη Νοεμβρίου η διοίκηση της Πειραιώς είχε αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο αύξησης κεφαλαίου μέσα στο 2021. Αργότερα, στις αρχές του 2021, αμέσως μετά την κρατικοποίηση της Τράπεζας Πειραιώς λόγω της μετατροπής των Cocos που κατείχε το Δημόσιο σε μετοχές, είχε γίνει γνωστό ότι η κυβέρνηση είχε ζητήσει έγκριση από τους δανειστές να αλλάξει τον ιδρυτικό νόμο του ΤΧΣ ώστε να μπορεί το Ταμείο να συμμετάσχει σε αύξηση κεφαλαίου με προληπτικό χαρακτήρα (που θα γινόταν ενόσω ενώ η Πειραιώς κάλυπτε τις απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας), ασκώντας το σύνολο των δικαιωμάτων του και εισφέροντας ποσό της τάξεως των 600 εκατ. ευρώ (αν η Τρ. Πειραιώς αντλούσε 1 δισ. ευρώ).
Με τον τρόπο αυτό, θα ήταν δυνατό να διαφυλαχθεί η αξία της συμμετοχής του Δημοσίου ώστε μετά το τέλος της πανδημίας να γίνει η ιδιωτικοποίηση της τράπεζας με την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών του Δημοσίου σε καλύτερη τιμή, έτσι ώστε να περιοριστεί η ζημιά του κράτους.
Με όσα ανέφερε στο Bloomberg, ωστόσο, ο επικεφαλής του ΤΧΣ έθεσε ένα ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα για την αύξηση κεφαλαίου, που αν δεν υλοποιηθεί ως το Μάρτιο θα εκληφθεί ως σημάδι αδυναμίας και θα φέρει αναταράξεις στη μετοχή. Επιπλέον εφόσον σύμφωνα με τις εξαγγελίες Τσούρντα, στόχος της αύξησης είναι η μείωση της συμμετοχής του ΤΧΣ κάτω του 30%, το μήνυμα του επικεφαλής του ΤΧΣ ήταν πως προτεραιότητα θα δοθεί στην επίσπευση της επανιδιωτικοποίησης της Πειραιώς, όποια κι αν είναι η τελική ζημιά που θα πάρει το ελληνικό Δημόσιο.
Οριστική και αμετάκλητη η ζημιά του Δημοσίου
Και η ζημιά του Δημοσίου θα είναι μεγάλη, αν λάβουμε υπόψη ότι μόλις πριν ενάμιση μήνα, εισέφερε 2.4 δις ευρώ στην Πειραιώς μέσω της ανταλλαγής μετατρέψιμων ομολόγων με μετοχές, τις οποίες πήρε στην τιμή των 6 ευρώ ανά μετοχή, στα επίπεδα δηλαδή όπου είχε γίνει η αύξηση κεφαλαίου του 2015, και λόγω της μεγάλης διαφοράς με την τρέχουσα τιμή της μετοχής της Πειραιώς, «έγραψε» με το καλημέρα δυνητική ζημιά 1.9 δις ευρώ.
Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, το γεγονός ότι ο επικεφαλής του ΤΧΣ προχώρησε στις συγκεκριμένες δηλώσεις προς το Bloomberg μόλις ολοκληρώθηκαν οι συζητήσεις της κυβέρνησης με τους θεσμούς για την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, υποδεικνύει πως ό,τι ανακοίνωσε έχει την έγκριση των θεσμών.
Το γεγονός, ωστόσο, ότι παρά τη σοβαρότητα και τις πολιτικές του διαστάσεις του θέματος – διότι όχι μόνον ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν αντιταχθεί στο σενάριο να περάσει η Πειραιώς από μια πολύ προσωρινή κρατικοποίηση σε ταχεία, ίσως και επισφαλή επανιδιωτικοποίηση, με το Δημόσιο να πληρώνει μεγάλο κόστος – η κυβέρνηση επί πέντε μέρες κρατά σιγή ιχθύος και δεν έχει κάνει κανένα σχόλιο για τις εξαγγελίες του επικεφαλής του ΤΧΣ, υποδεικνύει ότι η επιτάχυνση της επανιδιωτικοποίησης της Πειραιώς έχει και τη δική της έγκριση.
Επικοινωνιακές μεθοδεύσεις για να δείξουμε ότι «φταίνε οι ξένοι»
Δεν θα αποκλείαμε μάλιστα πως όπως ακριβώς είχε μεθοδευτεί το Νοέμβριο, πιθανόν με συνεργασία ανάμεσα στην κυβέρνηση και τη διοίκηση της Πειραιώς, η ερώτηση της Πειραιώς προς τον SSM για το αν πρέπει να πληρωθούν τα Cocos του ελληνικού Δημοσίου ή όχι – τη στιγμή που η Πειραιώς έβγαζε ανακοινώσεις στο εσωτερικό ότι μπορεί να πληρώσει το κουπόνι των Cocos – προκειμένου να δοθεί από τον SSM η αρνητική απάντηση και να φανεί ότι η ζημιά για το Δημόσιο προήλθε από την «ανώτερη βία του επόπτη» και τις επιλογές των «ξένων», έτσι έχει γίνει και τώρα.
Ενώ δηλαδή η κυβέρνηση εξέπεμπε στο εσωτερικό επί δύο μήνες το μήνυμα ότι θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να διαφυλάξει την αξία της συμμετοχής του Δημοσίου στην Πειραιώς, βγήκε μπροστά στην κατάλληλη συγκυρία ως «λαγός» ο Μάρτιν Τσούρντα, για να εκπέμψει το μήνυμα μιας αύξησης κεφαλαίου που θα καταστήσει οριστική και αμετάκλητη τη ζημιά του Δημοσίου. Ώστε να δοθεί η εντύπωση ότι γι αυτή τη ζημιά δεν θα φταίει η κυβέρνηση της ΝΔ αλλά η «ανώτερη βία» των Βρυξελλών και οι επιλογές του «ξένου αφεντικού» του ΤΧΣ που όρισαν οι δανειστές.