Μια επιλογή μεταξύ των πολλών και αξιόλογων βιβλίων που κυκλοφορούν για την Ελληνική Επανάσταση, με αφορμή τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την έναρξή της.
Τον αντίκτυπο που είχε η Ελληνική Επανάσταση στον ευρωπαϊκό χώρο αλλά και στην Αμερική, μελετά στο έργο του «Ο αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία και ο φιλελληνισμός» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, μτφρ. Αγαθοκλής Αζέλης) ο Γκούναρ Χέρινγκ. Ο Γερμανός ιστορικός στο βιβλίο του, που αποτέλεσε την κατακλείδα της επιστημονικής συνεισφοράς του, εξετάζει την οργάνωση και τις μορφές καθοδήγησης του φιλελληνισμού και αναλύει τις περιπτώσεις των φιλελλήνων με στόχο να αναδείξει τον πολυδιάστατο χαρακτήρα του κινήματος.
Στο βιβλίο του «Η Μαύρη Βίβλος του 1821» (Εκδόσεις i-write) ο δημοσιογράφος Μηνάς Παπαγεωργίου παρουσιάζει τεκμήρια με στόχο να καταρρίψει έναν από τους μεγάλους μύθους που συνοδεύουν την ιστορία της Επανάστασης του 1821 και αφορά τον ρόλο της επίσημης Εκκλησίας στην προετοιμασία του Αγώνα. Στα κείμενα που συνέλεξε ο δημοσιογράφος περιλαμβάνονται οι εγκύκλιοι του αφορισμού της Επανάστασης από το πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αλλά και ντοκουμέντα για τις προσπάθειες των πατριαρχών Γρηγορίου Ε΄, Καλλινίκου Ε΄, Ευγενίου Ε΄ να διατηρήσουν την ισχύ της οθωμανικής κυριαρχίας και να οδηγήσουν την επανάσταση σε εμφύλιο.
Στο «Αποδέλοιπο Κολοκοτρωνέικο» (Εκδόσεις των συναδέλφων) ο Νίκος Πλατής μελετά γεγονότα από την περίοδο της επανάστασης τα οποία συχνά αποσιωπούνται. Όπως και στα άλλα βιβλία του ο συγγραφέας με το χαρακτηριστικό αιχμηρό ύφος ακολουθεί τη μορφή του λεξικού («λεξικογραφημένο ιστορικό δοκίμιο» το χαρακτηρίζει ο ίδιος) για να παρουσιάσει στοιχεία που προέρχονται από απομνημονεύματα και μαρτυρίες Ελλήνων, Οθωμανών και Ευρωπαίων.
Στον συλλογικό τόμο «Πόλεμος και επανάσταση στα Οθωμανικά Βαλκάνια (18ος- 20ός αι.)» (Εκδόσεις Επίκεντρο) τον οποίο επιμελήθηκε ο Δημήτρης Σταματόπουλος εξετάζεται η ανάδυση των εθνικών κινημάτων στα Βαλκάνια στο πλαίσιο της μελέτης του 19ου αιώνα ο οποίος ξεκίνησε στον απόηχο της Γαλλικής Επανάστασης και έδωσε τη σκυτάλη στον 20ό αιώνα που κατά την έναρξή του σημαδεύτηκε από τον Μεγάλο Πόλεμο, από τον οποίο θα πυροδοτούνταν μια σειρά επαναστάσεων και πολέμων.
Ο φιλόλογος Σπύρος Αλεξίου στο βιβλίο «21 ρωγμές στην επίσημη ιστορία για το 1821» (Εκδόσεις Τόπος) παρουσιάζει σε 21 ιστορίες με στοιχεία της ιστορικής έρευνας που αποδομούν τα στερεότυπα του επίσημου αφηγήματος για την Ελληνική Επανάσταση το οποίο αναδεικνύεται ξανά με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων.
Στις αφηγήσεις αυτές πρωταγωνιστούν αγωνιστές της Επανάστασης που περιφρονεί η επίσημη ιστορία, όπως οι Βλαδιμηρέσκου, Βασιλείου, Καρατζάς, Οικονόμου, Λογοθέτης, ενώ αμφιλεγόμενες προσωπικότητες όπως οι Μαυροκορδάτος και ο Καραϊσκάκης, παρουσιάζονται μέσα από τα πραγματικά γεγονότα.
Η φιλόλογος Τερέζα Πεσμαζόγλου έχει επιμεληθεί τον τόμο «Ημερολόγιο της “Ναυαρχίδος Κίμων” του Ανδρέα Μιαούλη» (Εκδόσεις Μουσείο Μπενάκη) το οποίο περιλαμβάνει το μοναδικό σωζόμενο ημερολόγιο του υδραϊκού καραβιού Κίμων, που καθελκύστηκε περίπου έναν μήνα πριν υψωθεί στο νησί η επαναστατικήσημαία για να προστεθεί στον εμπορικό στόλο του Ανδρέα Μιαούλη και του πρωτότοκου γιου του Δημητρίου. Το μπρίκι το οποίο είχε πάρει μέρος στον αγώναναυάγησε έπειτα από το ταξίδι του στο Λονδίνο, τέσσερα χρόνια μετά το ξέσπασμα της επανάστασης, προκειμένου να μεταφέρει την επιτροπή που επέδωσε στον Κάνινγκ την «Πράξη Υποτελείας».
Η Σοφία Γκότση, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, στο βιβλίο «Ελίζαμπεθ Μ. Έντμοντς: Μια βικτωριανή βιογραφεί τον Ρήγα» (Εκδόσεις Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών) μελετά την πρώτη αυτοτελή βιογραφία του Ρήγα η οποία δημοσιεύτηκε το 1889 και υπήρξε έργο της ελάσσονος βικτωριανής συγγραφέως Ελίζαμπεθ Μ. Έντμοντς, η οποία στο πνεύμα του φιλελληνισμού δημοσίευσε στα τέλη του 19ου αιώνα μια σειρά έργων με θέμα τις εμβληματικές μορφές του ελληνικού επαναστατικού Αγώνα.
Η Ελισσάβετ Τσακανίκα, μελετήτρια της οθωνικής περιόδου, στο βιβλίο της «Αγωνιστές του 1821 μετά την Επανάσταση» (Εκδόσεις Ασίνη) μελετά τι συνέβη τους αγωνιστές του 1821 μετά το ξέσπασμα της επανάστασης και κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων ζωής του ελληνικού βασιλείου.
Διαβάστε επίσης:
200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση – Μαρτυρίες και ιστορικές καταγραφές από τους πρωταγωνιστές
