Απάντηση στις υπερφίαλες δηλώσεις του πρωθυπουργού στα εγκαίνια της έκθεσης «Εκατόμπολις. Ο κόσμος της αρχαϊκής Κρήτης» στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.
O πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εγκαινίασε την περασμένη Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου τη σπουδαία έκθεση με τίτλο «Εκατόμπολις. Ο κόσμος της αρχαϊκής Κρήτης» στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου. Και δικαίως χαρακτήρισε την έκθεση «πρωτότυπη και εξαιρετικά καινοτόμα», αφού προβάλλει ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της κληρονομιάς της Κρήτης μετά τον Μινωικό πολιτισμό για τον οποίο είναι περισσότερο γνωστή.
Πρόκειται για μια έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου που φωτίζει τη συναρπαστική ιστορία της δημιουργίας των αρχαϊκών πόλεων της Κρήτης, οι οποίες αναδείχθηκαν σε κέντρα πολιτισμού και δύναμης συμβάλλοντας στη δημιουργία της κλασικής Ελλάδας.
Όπως είπε ο πρωθυπουργός στην χαιρετισμό των εγκαινίων «Στην Κρήτη κατά τη διάρκεια των αρχαϊκών χρόνων συντελέστηκαν πολύ σημαντικές πολιτικές, κοινωνικές οικονομικές και ιδεολογικές διεργασίες. Η Κρήτη βρέθηκε στην πρώτη γραμμή αυτών των πολιτικών μετεξελίξεων που οδήγησαν τελικά στο μεγαλείο της κλασικής Ελλάδας, το οποίο οικοδομήθηκε πάνω στην έννοια της πόλης-κράτος».
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός δεν έμεινε μόνο στους επαίνους για τη σημαντική έκθεση. Βρήκε την ευκαιρία να υπερασπιστεί την κυβερνητική επιλογή της μετατροπής του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου (μαζί με τέσσερα ακόμα μεγάλα μουσεία), σε ανεξάρτητο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, αποκομμένο από την Αρχαιολογική Υπηρεσία του ΥΠΠΟ.
«Το αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου είναι ο δεύτερος πιο επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος-μουσείο μαζί με την Κνωσό στην πατρίδα μας. Και εδώ υιοθετήσαμε και δρομολογήσαμε μια σημαντική αλλαγή, η οποία και αυτή ευθυγραμμίστηκε με τις απαιτήσεις των καιρών”, δήλωσε σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα primeminister.gr. Σ
Σαν να ζει σε άλλη χώρα και χωρίς καμία επαφή με την πραγματικότητα που τον διαψεύδει, ο πρωθυπουργός ισχυρίστηκε ότι ο νέος τρόπος λειτουργίας των ΝΠΔΔ «έχει δείξει ήδη σημαντικά δείγματα γραφής». Και για να αποδείξει πόσο δίκιο έχει εκείνος και πόσο άδικο οι “απέναντι” που διαμαρτύρονται τόνισε ότι αφού αυτό το μοντέλο έχουν υιοθετήσει όλα τα μεγάλα μουσεία του κόσμο “ εμείς δεν μπορούμε να είμαστε πίσω από τις εξελίξεις».
Φαντάζομαι ότι κ. Μητσοτάκης έχει επισκεφθεί πολλά σημαντικά μουσεία του κόσμου και έχει θαυμάσει τον τρόπο λειτουργίας τους. Αυτό που δεν μπορώ να φανταστώ είναι πώς γίνεται να πιστεύει ότι τα δικά μας «ανεξάρτητα] και [ευέλικτα» μουσεία μπορούν να γίνουν πρότυπα μετάβασης στη νέα εποχή μόνο και μόνο επειδή άλλαξαν «μοντέλο» και απέκτησαν διοικητικά συμβούλια. Χωρίς σοβαρό σχεδιασμό και μελέτη, χωρίς προηγούμενο διάλογο με τους αρχαιολόγους που στελεχώνουν τα μουσεία και με τοπικούς και διεθνείς φορείς πολιτισμού, χωρίς χρόνο προσαρμογής και προετοιμασίας πριν την εφαρμογή του νόμου, χωρίς οικονομοτεχνική μελέτη αυτονομίας για την ομαλή απόσπασή τους από την κεντρική υπηρεσία, χωρίς επαρκή διοικητικά συμβούλια με μέλη που δεν μπορούν να συνεννοηθούν ούτε μεταξύ τους και παραιτούνται και χωρίς να έχουν επιλύσει ούτε τα βασικά ζητήματα λειτουργίας τους.
Το Τοπικό Παράρτημα Κρήτης του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων φρόντισε να υπενθυμίσει τα δομικά προβλήματα του μουσείου πριν από τα εγκαίνια. Όπως ανέφερε, μεταξύ άλλων, σε σχετική ανακοίνωσή του, «άμεση απόρροια της εφαρμογής του νόμου 5021/ 2023 είναι η υπολειτουργία των υπηρεσιών του Μουσείου και η έλλειψη φυλακτικού προσωπικού, σε περιόδους που το Μουσείο έχει ανάγκη να λειτουργεί με διπλοβάρδια». Όπως επίσης «η μη ενίσχυση του επιστημονικού προσωπικού, που είναι απαραίτητη εξάλλου σε όλη την Αρχαιολογική Υπηρεσία”. Αλλά και η μεγάλη ντροπή για τη χώρα μας που είναι να λειτουργεί το δεύτερο σε επισκεψιμότητα μουσείο της Ελλάδας με κλειστή για τους επισκέπτες σχεδόν ολόκληρης της έκθεσης του πρώτου ορόφου καθ’ όλη τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού!].
Η εικόνα διοικητικής ανεπάρκειας και γενικού ξεχαρβαλώματος που εισέπραξαν εκατομμύρια επισκέπτες με τα λουκέτα στις αίθουσες φέτος το καλοκαίρι και με τις περυσινές λιποθυμίες στον καύσωνα λόγω έλλειψης κλιματιστικών, δεν θεωρείται ντροπή από τον πρωθυπουργό, αλλά δείγμα προόδου. Δυστυχώς αυτά-και πολλά ακόμα- δεν συνέβησαν μόνο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου αλλά και στα υπόλοιπα μεγάλα μουσεία ΝΠΔΔ που επίσης λειτούργησαν με κλειστές πάνω από τις μισές αίθουσες και τα οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρεί «θεματοφύλακες της μοναδικής κληρονομιάς μας», όπως ανέφερε. Να θυμίσουμε εδώ ότι ένα από τα μουσεία-θεματοφύλακες που έχουν μετατραπεί σε ΝΠΔΔ, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών, έγινε ντεκόρ στους βασιλικούς γάμους της οικογένειας Γλύξμπουργκ έναντι ελάχιστου τιμήματος και εν μέσω δημόσιας κατακραυγής. Μεγάλη πρόοδος και αυτή κατά τον πρωθυπουργό.
Σχεδόν αποκλείω ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν ήταν καλά ενημερωμένος για τα προβλήματα κατά την επίσκεψή του στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου και είχε καλύτερη εικόνα από την πραγματική. Επομένως, δεν είναι απλώς «οξύμωρο», όπως είπαν οι έλληνες αρχαιολόγοι, να επαίρεται για ένα μουσείο που υποφέρει από τις δικές του επιλογές. Είναι εντελώς παράλογο να μη έχει δώσει ποτέ σημασία σε όσους – πολλούς και όχι λίγους- έκρουσαν από την πρώτη στιγμή τον κώδωνα του κινδύνου για τις ανεπάρκειες του εγχειρήματος. Και ακατανόητο να καυχιέται άνευ αντικρίσματος για μια πολιτική που διόγκωσε, αντί να λύσει, τα κακώς κείμενα δημιουργώντας πολλά και σοβαρά επιπρόσθετα προβλήματα.
