Με ατέρμονη πηγή έμπνευσης τα ποιήματα, τις εικόνες και την ατμόσφαιρα του έργου του Λόρδου Βύρωνα, η διεθνής εικαστικός Λυδία Βενιέρη παρουσιάζει τη νέα της έκθεση, με τίτλο «Βυρωνική Εποχή», που εγκαινιάζεται στην Ολυμπιακή Δημοτική Πινακοθήκη Αμαρουσίου «Σπύρος Λούης».
Η καλλιτέχνις Λυδία Βενιέρη χρησιμοποιεί σύγχρονα μέσα για να αναπαραστήσει τη βυρωνική εποχή, να ζωντανέψει τις ιστορίες, τους χαρακτήρες, τα πρόσωπα του έργου του Βύρωνα. Επεξεργάζεται ψηφιακά, μεγάλα φωτογραφικά ταμπλό δημιουργώντας γοητευτικές ψευδαισθήσεις, σ’ έναν αλληγορικό κόσμο που ακροβατεί ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, με τον βυρωνικό μύθο να πρωταγωνιστεί.
Η Λ. Βενιέρη, κάτοικος Νέας Υόρκης, μιλάει στο Documento για τη βυρωνική εποχή και τη σύνδεσή της με το σήμερα, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Οι ακτιβιστές είναι οι ήρωες του Βύρωνα. Οι γυναίκες στο Αφγανιστάν είναι οι ηρωίδες του.»
Τι είναι αυτό που σας προσέλκυσε στον Βύρωνα και την βυρωνική εποχή;
Μελετώ τον Βύρωνα και το έργο του εδώ και πολλά χρόνια. Έχω κάνει βαθιά έρευνα στην ποίηση, την προσωπικότητα, τους ήρωες, τη ζωή του. Η Βυρωνική Εποχή έχει την δίκη της ενθουσιώδη διάσταση στον χώρο και τον χρόνο. Έχει θεατρικότητα και παλμό και δίνει στον καλλιτέχνη ένα πρίσμα μέσα από το οποίο βλέπει την πραγματικότητα όταν αυτή μας ξεπερνά και πλέον γίνεται τέχνη. Έχει τα στοιχεία του ρομαντισμού νοτισμένα από το δράμα.
Μια τυραννική νοσταλγία για το εκάστοτε τώρα που προσπερνάμε. Στέκει σαν ξεσηκωμένο ερωτηματικό ενάντια στην μοίρα. Αλλά πρέπει κανείς να είναι μοιρολάτρης για να τα βάζει με την μοίρα του, η ένθεός για να τα βάζει με το θείο. Γι αυτό λέω ότι η εποχή αυτή έχει μια διάσταση που θέλει ιδιαίτερο σθένος για να την αντιληφθεί κανείς.
Τι παρουσιάζετε στην Ολυμπιακή Δημοτική Πινακοθήκη «Σπύρος Λούης»;
Η Βυρωνική Εποχή αποτελεί συνέχεια από το έργο μου «Βυρωνικοί Ήρωες». Είναι έργα εμπνευσμένα από τα ποιήματα του Βύρωνα, τους Ήρωες του, τους τόπους του του, είναι ταυτόχρονα πολύ ελληνικοί σε νοοτροπία και γοητεία. Οι ήρωες του είναι μια πανσπερμία ο Μαζέππα, η Μενδώρα, ο Γκιαούρ, ο Λάμπρος, η Ντουντού, η Λεϊλά, η Τερέζα. Επειδή αποτελούσαν τη γλώσσα της επανάστασης ενάντια στην Ιερά Συμμαχία, άλλοι ήταν Πολωνοί άλλοι Ιρλανδοί, όλοι καταπιεσμένοι από τις μεγάλες αυτοκρατορίες.
Ήταν εύκολο στη Νέα Υόρκη, όπου ζω και όπου έχουν πραγματοποιηθεί τα έργα και όπου όλοι προέρχονται από κάπου «άλλου» να βρω τα μοντέλα που φωτογραφίζω. Στην Πινακοθήκη του δήμου Αμαρουσίου όπου στεγάστηκε ένα από τα πρώτα σχολεία της Ελλάδας, ένα αυθεντικό νεοκλασικό πανέμορφο κτίσμα στην πλατεία Ηρώων με την μυθική κρήνη, τα έργα αυτά μοιάζουν να βρίσκονται στον φυσικό χώρο τους.
Πόσο η βυρωνική εποχή έχει συνάφεια ή κάποια κοινά σημεία με την εποχή μας;
Τα θέματα του Βύρωνα ήταν επαναστατικά κι οι ήρωες του διαχρονικοί. Ο «Προμηθέας» του κι ο «Κάιν» του, είναι ίσως ό,τι πιο αληθινά επαναστατικό έχω διαβάσει. Αυτός εμπνεόμενος από τους βρικόλακες των Βαλκανίων έφτιαξε το πρώτο μοντέρνο βαμπίρ, που ενέπνευσε ολόκληρη λογοτεχνία όπως κι οι πειρατές του. Ενώ οι ήρωες του έχουν ένα διφορούμενο τυχοδιωκτικό στοιχείο, οι ηρωίδες του είναι ανώτερες θεϊκά αλληγορικές. Η εποχή που έζησε που ήταν όταν διαμορφώνονταν τα κράτη συμπίπτει με την αναμόρφωση του κόσμου που ζούμε ακριβώς αυτές τις μέρες. Είναι ο μόνος (ποιητής; Πολιτικός; Φιλόσοφος;) που δηλώνει στο δωδέκατο άσμα του Δον Χουάν τον ρόλο που παίζει η παγκόσμια τράπεζα σε αυτές τις αναμορφώσεις.
Υπάρχουν σήμερα ήρωες; Και πολύ περισσότερο ήρωες με τα χαρακτηριστικά των ηρώων του Βύρωνα;
Μια παρέα που παίζει μουσική στην αμμουδιά είναι ήρωες του Βύρωνα. Το ζευγαράκι που μαλώνει με την αιωνιότητα είναι ήρωες του Βύρωνα. Οι ακτιβιστές είναι οι ήρωες του Βύρωνα. Οι γυναίκες στο Αφγανιστάν είναι οι ηρωίδες του. Οτιδήποτε πρόσβαλε τους ανθρώπους, τη φύση τα ζώα γινόταν πρόβλημα του. Ο Βύρωνας θα έγραφε πχ για τον Τορκουάτο Τάσσο ή τον Δάντη προσκαλώντας τους στην σύγχρονη πραγματικότητα του, μόνο που ο τρόπος που θα το έκανε αφορά και τη δίκη μας πραγματικότητα γιατί είναι σαν να τους πρόβαλε στο μέλλον. Είναι ιδεαλιστικά ανθρωπιστής κι όσο και να το μισούσε ο ίδιος που δήλωνε «γεννημένος αντιπολίτευση» ήταν πολιτική διάνοια.
Φυσικά κι υπάρχουν ήρωες και θα υπάρχουν πάντα. Τι θα γινόταν ο κόσμος χωρίς αυτούς; Έχουν την παρορμητική νεανικότητα της αμφισβήτησης και του θάρρους της στιγμής. Αψηφούν τον θάνατο και παίζουν με την ζωή τους βάζοντας την ελευθερία και την ανεξαρτησία πάνω από όλα εκτός της αγάπης και καμία φορά του πάθους. Δεν ακολουθούν τη λογική και είναι συχνά επιπόλαιοι πεισματάρηδες κι εγωιστές. Κρατούν την τέχνη της ζωής πρώτου να γίνει τεχνική. Αλλά είναι αλήθεια ότι οι ηρωίδες του είναι πιο σοφές και πιο βάσιμες και δείχνουν μεγαλύτερη διορατικότητα κι αυταπάρνηση.
Γιώργος Ρόρρης: «Δύσκολο και ανυπόφορο στη ζωγραφική είναι αυτό που δεν σου αρέσει»
INFO
Επιμέλεια Έκθεσης : Σωζήτα Γκουντούνα
Διάρκεια Έκθεσης : 19 Νοεμβρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2021
Ημέρες και ώρες λειτουργίας : Δευτέρα έως Σάββατο : 10.00 – 14.00 και 17.00 – 20.00
Ολυμπιακή Δημοτική Πινακοθήκη «Σπύρος Λούης»
Διεύθυνση : Βασ. Σοφίας, Πλατεία Ηρώων, 15124 – Μαρούσι
