Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι υπέγραψε μια προκαταρκτική συμφωνία για την αγορά έως και 200 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου από την αμερικανική φαρμακευτική εταιρεία Novavax. Η συμφωνία προκαταβολικής αγοράς εξαρτάται από την έγκριση του εμβολίου τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), ανέφερε η Επιτροπή σε ανακοίνωσή της.
Η ευρωπαία Επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδη δήλωσε: «Η νέα μας συμφωνία με τη Novavax διευρύνει το χαρτοφυλάκιο εμβολίων μας ώστε να περιλαμβάνει ένα ακόμη εμβόλιο με βάση πρωτεΐνες, μια πλατφόρμα που δείχνει πολλά υποσχόμενη σε κλινικές δοκιμές».
Εάν εγκριθεί, το εμβόλιο της Novavax θα τοποθετηθεί δίπλα στα ήδη χρησιμοποιούμενα εμβόλια της ΕΕ για την Covid-19: αυτό της BioNTech/Pfizer, το οποίο αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της διάθεσης εμβολιασμών καθώς και εκείνα από τα AstraZeneca, Moderna και Johnson & Johnson.
Η ΕΕ παρά το κακό ξεκίνημα στην εμβολιαστική της εκστρατεία, έχει τώρα μια σταθερή πορεία προς την ανοσία του πληθυσμού της. Έχει εμβολιάσει πλήρως το 50,7% των πολιτών, σύμφωνα με έναν απολογισμό των επίσημων εθνικών στοιχείων του AFP. Με την τελευταία συμφωνία, εξασφάλισε πρόσβαση σε έως και 4,57 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων κατά του κορονοϊού από επτά διαφορετικούς προμηθευτές. Το εμβόλιο της BioNTech/Pfizer είναι μακράν η μεγαλύτερη κοινή αγορά από την ΕΕ, που ανέρχεται σε περισσότερες από τις μισές εκ του συνόλου, 2,4 δισεκατομμύρια δόσεις.
Οι επιλογές της ΕΕ περιλαμβάνουν εμβόλια από τρεις φαρμακευτικές εταιρείες που δεν έχουν λάβει έγκριση EMA αυτή τη στιγμή: αυτό από τη Novavax, από την CureVac και τη συνέργεια GSK-Sanofi, που ξεκίνησαν απογοητευτικά και παραμένουν σε εξέλιξη.
Σε αντίθεση με τα εμβόλια mRNA από τις BioNTech/Pfizer, Moderna και Curevac, το εμβόλιο με δύο δόσεις της Novavax βασίζεται σε μια πιο παραδοσιακή τεχνική, χρησιμοποιώντας πρωτεΐνες για τη μεταφορά «θραυσμάτων» του κορονοϊού που καθίστανται ακίνδυνα για την παραγωγή ανοσολογικής αντίδρασης. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να αποθηκευτεί σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες, δίνοντάς του ενδεχομένως ένα πλεονέκτημα υλικοτεχνικής υποστήριξης.
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία προηγουμένως χαρακτήριζε τα εμβόλια mRNA «κεντρικά» στο σχέδιο της ΕΕ για την καταπολέμηση του κορονοϊού, είπε ότι η συμφωνία με τη Novavax ήταν «μια πρόσθετη εγγύηση για την προστασία του πληθυσμού μας».
Η Novavax, μια εταιρεία που εδρεύει στην πολιτεία του Μέριλαντ των ΗΠΑ, λέει ότι το εμβόλιο της έχει 90 % αποτελεσματικότητα κατά του κορονοϊού, με βάση τη βορειοαμερικανική μελέτη. Οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ και της ΕΕ δεν έχουν ακόμη αξιολογήσει την αποτελεσματικότητά τους.
Η συμφωνία που ανακοινώθηκε την Τετάρτη εξασφαλίζει στην ΕΕ 100 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου Novavax, συν την επιλογή για 100 εκατομμύρια ακόμη, μόλις δοθεί η έγκριση του EMA. Οι παραδόσεις θα εκτείνονται από φέτος έως το 2023. Η Επιτροπή ανέφερε ότι, βάσει της σύμβασης, τα κράτη μέλη «θα μπορούν επίσης να δωρίσουν εμβόλια σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος ή να τα ανακατευθύνουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες». Αυτό υποδηλώνει ότι το κείμενο περιέχει τις ρήτρες ευθύνης που επιμένουν οι Βρυξέλλες ότι πρέπει να αποτελούν μέρος όλων των συμφωνιών προπληρωμής αγοράς, σε αντίθεση με τις συμφωνίες που φέρεται να έχουν υπογράψει οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό το ζήτημα ευθύνης είναι ένα δύσκολο σημείο στις διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τις φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες συχνά θέλουν απαλλαγές για να αποφύγουν τις δαπανηρές αξιώσεις ευθύνης εάν κάτι πάει στραβά.