Η ΕΕ παίρνει θέση στη Λευκορωσία

Η Δύση ενισχύει την αντιπολίτευση ακολουθώντας το μοντέλο των «πολύχρωμων επαναστάσεων» στα μετασοβιετικά καθεστώτα

Η σημερινή κατάσταση στη Λευκορωσία των περίπου 10 εκατομμυρίων κατοίκων δεν ερμηνεύεται μονοσήμαντα. Η πιο περίκλειστη χώρα της Ευρώπης –με ΑΕΠ όσο το ελληνικό– θεωρητικά παραμένει στη σφαίρα της ρωσικής επιρροής, εμφανίζοντας όλα τα συμπτώματα, όπως για παράδειγμα οι ισόβιοι πρόεδροι των μετασοβιετικών δημοκρατιών προτού περάσουν στη δυτική σφαίρα επιρροής.

Ο Αλεξάντερ Λουκασένκο,ο οποίος βρίσκεται στη δίνη του κυκλώνα, εκλέχτηκε για πρώτη φορά στις 24 Ιουνίου 1994 και από τότε κερδίζει όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις (2001, 2006, 2010, 2015), όπως φυσικά και αυτή της 9ης Αυγούστου 2020, με ποσοστό κοντά στο 80%. Ο ίδιος ειδικά μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και τα τραγικά γεγονότα στην Ουκρανία επιχείρησε να «απεξαρτηθεί» από τον μεγάλο γείτονα ενισχύοντας τη λευκορωσική ταυτότητα, διακηρύσσοντας δημόσια «δεν είμαστε Ρώσοι, είμαστε Λευκορώσοι» και ενθαρρύνοντας τη χρήση της λευκορωσικής αντί της ρωσικής γλώσσας. Από την πλευρά της η Δύση με μοχλό πίεσης την ΕΕ και το ΝΑΤΟ ακολουθεί το επιτυχημένο για αυτήν παράδειγμα των γειτονικών μετασοβιετικών δημοκρατιών όπως η Λιθουανία, ενισχύοντας με κάθε τρόπο τις αντιπολιτευτικές φωνές στη χώρα. Το παράδειγμα της επικεφαλής της αντιπολίτευσης στη χώρα Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια είναι χαρακτηριστικό.

Μετά τις εκλογές η Τιχανόφσκαγια κατέφυγε στη γειτονική Λιθουανία απευθύνοντας μήνυμα προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μέσω βίντεο και ζητώντας του να μην αναγνωρίσει «αυτές τις δόλιες», όπως είπε, εκλογές, κατηγορώντας ταυτόχρονα τον Λουκασένκο για εκτεταμένη νοθεία. Στο πλευρό της έχει σημαντική μερίδα των πολιτών, που βγήκαν στους δρόμους, ειδικά την τελευταία εβδομάδα, σε μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, με τρεις νεκρούς έως τώρα, ζητώντας κι αυτοί την παραίτηση Λουκασένκο. Η Διεθνής Αμνηστία και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επικρίνουν τον Λουκασένκο για τον αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης της χώρας.

Το μήνυμα της Μέρκελ

Η ΕΕ στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής την περασμένη Τετάρτη, που έγινε με τηλεδιάσκεψη, αποφάσισε ότι δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών. «Οι εκλογές δεν ήταν ούτε δίκαιες ούτε ελεύθερες» δήλωσε μετά την τηλεδιάσκεψη κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ.

Οπως είπε, δεν αμφιβάλλει ότι υπήρξαν μαζικές παραβιάσεις. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες τάχθηκαν υπέρ ενός εθνικού διαλόγου χωρίς όμως εξωτερική ανάμειξη, σημειώνοντας ότι θα μπορούσε να βοηθήσει ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη. Μάλιστα η Μέρκελ προειδοποίησε ότι τυχόν ανάμειξη της Ρωσίας θα περιέπλεκε την κατάσταση.

Λουκασένκο καλεί Πούτιν

Η προειδοποίηση της Γερμανίδας καγκελάριου ήρθε μετά την ανακοίνωση του Κρεμλίνου ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε στον Λουκασένκο ότι η Μόσχα προτίθεται να βοηθήσει τη Λευκορωσία στο πλαίσιο ενός συλλογικού στρατιωτικού συμφώνου, αν αυτό κριθεί απαραίτητο, και ότι ασκούνται πιέσεις από το εξωτερικό στη χώρα, χωρίς ωστόσο να διευκρινίσει από ποιους.

Από την πλευρά του ο Λουκασένκο δήλωσε ότι ο πρόεδρος Πούτιν δεσμεύτηκε να του παράσχει «ολοκληρωμένη βοήθεια». Ωστόσο βρίσκεται αντιμέτωπος με απεργίες ακόμη και στον σκληρό πυρήνα του κράτους, όπως αυτές στις μεγάλες κρατικές εταιρείες, εκεί δηλαδή όπου μέχρι πρότινος βρισκόταν ο μεγάλος όγκος των υποστηρικτών του.

Το μόνο σίγουρο, όπως σημειώνουν τα περισσότερα διεθνή Μέσα, είναι ότι στη χώρα το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν εξελίξεις. Κυρίως μένει να φανεί αν ο πρόεδρος Πούτιν είναι διατεθειμένος να «χάσει» μια ακόμη γειτονική χώρα από τη «σφαίρα επιρροής» του σε αυτή την παρτίδα περικύκλωσής του που έχει ανοίξει η Δύση.