Σε εξέλιξη βρίσκεται η κρίσιμη έκτακτη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες, που ξεκίνησε στις 4 το απόγευμα, μετά το ρωσικό τελεσίγραφο για πληρωμή του φυσικού αερίου σε ρούβλια, τη στιγμή που αρκετοί ευρωπαίοι αγοραστές έχουν αποδεχτεί το αίτημα του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η Ένωση δηλώνει έτοιμη ακόμα και για πλήρη διακοπή της ροής ενέργειας χωρίς να φαίνεται διατεθειμένη να κάνει το χατίρι στη Ρωσία και να πληρώνει σε ρούβλια.
«Θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε σε ευρώ ή σε δολάρια, όπως προβλέπουν τα συμβόλαια. Δεν μπορούμε να δεχτούμε αυτό τον ελιγμό που παραβιάζει τα ήδη υπάρχοντα συμβόλαια». Αυτό δήλωσε, σχετικά με τις απαιτήσεις της Μόσχας για τον τρόπο πληρωμής του φυσικού αερίου, η Γαλλίδα Υπουργός περιβάλλοντος, Μπαρμπαρά Πομπιλί, προσερχόμενη στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ που συνεδριάζει σήμερα εκτάκτως στις Βρυξέλλες.
«Μετά τη μονομερή και βάναυση απόφαση της Ρωσίας να διακόψει τη ροή φυσικού αερίου προς τη Βουλγαρία και την Πολωνία, αποφάσισα να συγκαλέσω αυτό το έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, πρώτα από όλα για να διασφαλίσουμε την αλληλεγγύη μας με τις δύο αυτές χώρες και να καταδικάσουμε αυτή την πράξη που παραβιάζει τα συμβόλαια και είναι απαράδεκτη», δήλωσε η Γαλλίδα Υπουργός και προεδρεύουσα του Συμβουλίου. Η ίδια, εξήγησε ότι το σημερινό Συμβούλιο θα επικεντρωθεί ολοκληρωτικά στο θέμα του εφοδιασμού φυσικού αερίου και ειδικότερα στην εφαρμογή κοινών πολιτικών για τη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά και στην εφαρμογή των μέτρων που ανακοινώθηκαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βερσαλλιών, όπως π.χ. ο μηχανισμός αποθήκευσης φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ο μηχανισμός κοινών προμηθειών φυσικού αερίου. Θα συζητηθεί επίσης, η διαφοροποίηση του εφοδιασμού ενέργειας και η μεγαλύτερη αλληλεγγύη σε επίπεδο ΕΕ, στο πλαίσιο του σχεδίου «REPowerEU» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο έχει στόχο τη μείωση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Ερωτηθείσα αν κάποιες ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν ήδη πληρώσει τη Μόσχα σε ρούβλια για το φυσικό αέριο, η Γαλλίδα Υπουργός αρκέστηκε να απαντήσει λέγοντας : «το σημαντικό είναι να δείξουμε ότι όλοι είμαστε σύμφωνοι να συνεχίσουμε να πληρώνουμε σε ευρώ και ότι δε θα δεχτούμε να μας επιβληθούν μονομερώς τροποποιημένα συμβόλαια».
Από την πλευρά της η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Κάντρι Σίμσον, προσερχόμενη στην συνεδρίαση υποστήριξε πως δεν έχει πληροφορίες ούτε για χώρες ούτε για ιδιωτικές εταιρείες που είναι διατεθειμένες να πληρώσουν σε ρούβλια όπως επιθυμεί η Ρωσία. Παράλληλα, η κυρία Σίμσον σημείωσε ότι «το αίτημά της να γίνονται οι πληρωμές σε ρούβλια είναι μία προφανής προσπάθεια να διχαστεί η ΕΕ» και υπογράμμισε ότι πρέπει να υπάρξει απάντηση «με ενότητα και αλληλεγγύη».
Κληθείσα επίσης να σχολιάσει τη στάση της Ουγγαρίας, η Γαλλίδα Υπουργός ανέφερε ότι είναι «εποικοδομητική», όπως και των υπολοίπων χωρών, διότι όλοι έχουν επίγνωση της σοβαρότητας της κατάστασης που απαιτεί μεγάλη συλλογική υπευθυνότητα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να προτείνει τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου ως μέρος ενός νέου πακέτου κυρώσεων για τη Μόσχα, σε μια προσπάθεια να συμπιέσει το πιο ζωτικό «ρεύμα» χρηματοδότησης του πολέμου του Βλαντιμίρ Πούτιν, επισημαίνει σε δημοσίευμά του το Politico. Ωστόσο, σύμφωνα με το ίδια πηγή, διπλωματικές πηγές δήλωσαν ότι η Επιτροπή θα προτείνει κάποιας μορφής εξαιρέσεις ή μεταβατικά μέτρα για την Ουγγαρία και τη Σλοβακία
Κομισιόν: Ίσως εξαιρεθούν Ουγγαρία – Σλοβακία
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενδέχεται να εξαιρέσει την Ουγγαρία και τη Σλοβακία από ένα εμπάργκο αγοράς ρωσικού πετρελαίου, το οποίο η Κομισιόν προετοιμάζει, καθώς η Επιτροπή είναι επιφυλακτική για το πόσο εξαρτημένες είναι αυτές οι δύο χώρες από το ρωσικό αργό πετρέλαιο, δήλωσαν σήμερα δύο αξιωματούχοι της ΕΕ.
Η Κομισιόν αναμένεται να ολοκληρώσει αύριο Τρίτη τις εργασίες της για ένα έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας για την εισβολή της στην Ουκρανία, το οποίο θα περιλαμβάνει απαγόρευση αγοράς ρωσικού πετρελαίου, οι εξαγωγές του οποίου αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων της Μόσχας.
Η Ουγγαρία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό πετρέλαιο, έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θα συνυπογράψει κυρώσεις που θα αφορούν τον τομέα της ενέργειας. Η Σλοβακία είναι επίσης μία από τις χώρες της ΕΕ που εξαρτάται περισσότερο από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Για να διατηρήσει ενωμένο το ευρωπαϊκό μπλοκ των 27, η Επιτροπή ενδέχεται να προσφέρει στη Σλοβακία και την Ουγγαρία «εξαίρεση ή μια μακρά μεταβατική περίοδο», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους.
Το εμπάργκο πετρελαίου είναι πιθανό να εφαρμοστεί σταδιακά ούτως ή άλλως, πιθανότατα να τεθεί σε πλήρη ισχύ μόνο από τις αρχές του επόμενου έτους, έχουν αναφέρει αξιωματούχοι.
Η Ευρώπη είναι ο προορισμός για σχεδόν τις μισές εξαγωγές αργού και πετρελαϊκών προϊόντων της Ρωσίας – παρέχοντας στη Μόσχα μια τεράστια πηγή εσόδων που χώρες όπως η Λετονία και η Πολωνία λένε ότι πρέπει να περικοπεί, για να σταματήσει η Μόσχα να χρηματοδοτεί τη στρατιωτική εισβολή της στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με το Κέντρο Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα, τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν πληρώσει στη Ρωσία σχεδόν 20 δισεκατομμύρια ευρώ από τις 24 Φεβρουαρίου, όταν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν διέταξε τη ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία σε αυτό που η Μόσχα αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».
Συνολικά, η ΕΕ εξαρτάται από τη Ρωσία για το 26% των εισαγωγών πετρελαίου της, αλλά αυτή η εξάρτηση ποικίλλει μεταξύ των κρατών μελών.
Η Σλοβακία και η Ουγγαρία, και οι δύο στη νότια διαδρομή του αγωγού Ντρουζμπά που μεταφέρνει ρωσικό πετρέλαιο στην Ευρώπη, εξαρτώνται ιδιαίτερα, καθώς έλαβαν αντίστοιχα το 96% και το 58% των εισαγωγών αργού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου από τη Ρωσία πέρυσι, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.
Υπέρ σε ρωσικό εμπάργκο και η Γερμανία
«Η Γερμανία δεν είναι αντίθετη με ένα εμπάργκο πετρελαίου από τη Ρωσία», δήλωσε με τη σειρά του σήμερα από τις Βρυξέλλες ο Αντιγκαγκελάριος της Γερμανίας και Υπουργός Οικονομίας και Προστασίας του Κλίματος, Ρόμπερτ Χάμπεκ, προσερχόμενος στο έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.
«Μετά από δύο μήνες δουλειά, μπορώ να πω ότι η Γερμανία δεν είναι αντίθετη με ένα εμπάργκο πετρελαίου από τη Ρωσία. Είναι μεγάλο το βάρος, αλλά είμαστε έτοιμοι να το σηκώσουμε» δήλωσε ο Ρ. Χάμπεκ. Ο ίδιος, εξήγησε ότι η Γερμανία είχε μεγάλη εξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία αντιστοιχούσε στο 35% των εισαγωγών, ωστόσο σήμερα κατάφερε να τη μειώσει στο 12%.
Ο κ. Χάμπεκ ανέφερε ότι πλέον μόνο ένα μόνο ένα διυλιστήριο στη Γερμανία δουλεύει με ρωσικό πετρέλαιο. Σημείωσε ότι αν ένα εμπάργκο πετρελαίου έρθει και δεν έχουμε αρκετό καιρό να το λύσουμε, το πρόβλημα θα είναι τοπικό στη Γερμανία, αλλά δεν θα χτυπήσει την εθνική οικονομία συνολικά.
Ερωτηθείς αν είναι υπέρ ενός σταδιακού εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, ο κ. Χάμπεκ απάντησε ότι «χρειαζόμαστε κάποιες εβδομάδες και μήνες για να κάνουμε όλες τις τεχνικές προετοιμασίες», σημειώνοντας ότι «ο χρόνος βοηθάει».
Τέλος, ο Γερμανός Αντικαγκελάριος επισήμανε ότι άλλες χώρες στην ΕΕ έχουν πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα εξάρτησης από το ρωσικό πετρέλαιο και τόνισε ότι αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να αναγνωριστεί και να υπάρξει αλληλεγγύη.
Με 555.000 βαρέλια την ημέρα, η Γερμανία εισήγαγε το 35% του αργού πετρελαίου της από τη Ρωσία το 2021, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες το μείωσε στο 12%, ανέφερε το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας σε μια ενημέρωση για την ενεργειακή ασφάλεια χθες Κυριακή.
Η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ διαβεβαίωσε χθες ότι το Βερολίνο τάσσεται υπέρ της επιβολής εμπάργκο από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πετρέλαιο το οποίο εξάγει η Ρωσία.
Η Γερμανία, δήλωσε η Μπέρμποκ στο δημόσιο γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD, είναι πλέον «έτοιμη» να αντεπεξέλθει χωρίς να αγοράζει αργό από τη Ρωσία για αρκετά χρόνια.
Το πακέτο κυρώσεων της ΕΕ πρόκειται να παρουσιαστεί στους πρεσβευτές των κυβερνήσεων της ΕΕ την Τετάρτη.
Τι περιμένει η Αθήνα
Την «υποχρέωση» ανάληψης συλλογικής δράσης «για την στήριξη των νοικοκυριών και ιδίως των πιο ευάλωτων αλλά και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων απέναντι στις τεράστιες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας» αναμένεται να μεταφέρει από την πλευρά του ο Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας όπως ανέφερε προσερχόμενος στο έκτακτο συμβούλιο των αρμόδιων υπουργών που πραγματοποιείται στις Βρυξέλλες.
Ειδικότερα, ο κ. Σκρέκας σημείωσε:
«Ο καταστροφικός πόλεμος της Ρωσίας απέναντι στην Ουκρανία κλιμακώνεται με χιλιάδες νεκρούς πολλούς αμάχους και μια τεράστια ενεργειακή κρίση που απειλεί ολόκληρη την Ευρώπη. Σήμερα στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας θα μεταφέρω το μήνυμα της ελληνικής κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για αλληλεγγύη απέναντι στον Ουκρανικό λαό, για την εξασφάλιση της επάρκειας εφοδιασμού της Ευρώπης με φυσικό αέριο αλλά και την υποχρέωση να αναλάβουμε συλλογική δράση για την στήριξη των νοικοκυριών και ιδίως των πιο ευάλωτων αλλά και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων απέναντι στις τεράστιες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας».
Η Αθήνα περιμένει διευκρίνηση του μοντέλου των πληρωμών, που να μην παραβιάζει το πλαίσιο των κυρώσεων που έχουν ήδη ληφθεί και ενιαία ευρωπαϊκή στάση ως προς τις πληρωμές προς την Gazprom για την αγορά φυσικού αερίου και αποσαφήνιση του μοντέλου των πληρωμών που δεν παραβιάζει το πλαίσιο των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το “οπλοστάσιο” για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης κρίσης εφοδιασμού με φυσικό αέριο περιλαμβάνει:
– Χρήση πετρελαίου ντήζελ αντί για φυσικό αέριο στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, ισχύος 1,7 γιγαβάτ που έχουν δυνατότητα λειτουργίας με εναλλακτικό καύσιμο.
-Διασφάλιση των απαιτούμενων ποσοτήτων λιγνίτη για την τροφοδοσία των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ.
-Εξασφάλιση πρόσθετων φορτίων Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου.
-Διερεύνηση της δυνατότητας προμήθειας πρόσθετων ποσοτήτων φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, μέσω του αγωγού ΤΑΡ.
