Χτες βράδυ στην Αλεξάνδρου Σβώλου στη Θεσσαλονίκη, όπου καθίσαμε με συναδέλφους για φαγητό είδαμε να περνούν οι άνθρωποι του βιβλίου – συγγραφείς, εκδότες, μεταφραστές, επιμελητές. Αρκετοί ήταν εκείνοι που σταμάτησαν για να μας πιάσουν κουβέντα και να μοιραστούν τις εντυπώσεις τους από την πρώτη μέρα της 20ής Έκθεσης Διεθνούς Βιβλίου Θεσσαλονίκης. Παραδίπλα, στο καφέ Ζώγια γινόταν η παρουσίαση του νέου βιβλίου της Μιράντας Τερζοπούλου, στο πλαίσιο της έκθεσης. Την ώρα που μπήκαμε ο Θωμάς Κοροβίνης διάβαζε από μικροφώνου ένα κείμενο που έγραψε για την περίσταση. Οι παρευρισκόμενοι (δεν χωρούσες να μπεις στο μαγαζί) κρέμονται από τα χείλη του.
Σκέφτομαι όσα λέγονται για τη σχέση των Ελλήνων με το διάβασμα. Όντως, το αναγνωστικό κοινό δεν είναι τόσο μεγάλο. Είναι όμως σταθερό και ενθουσιώδες. Χτες ήταν αρκετοί οι αναγνώστες που βρέθηκαν στην έκθεση. Όσοι πέρασαν εκεί όλο τους το απόγευμα ή άλλοι που πετάχτηκαν να πάρουν μια πρώτη εικόνα και να επιστρέψουν τις επόμενες μέρες. Ήρθε κόσμος που θέλει να ακούσει τους συγγραφείς να μιλούν, να τους γνωρίσει, να ανταλλάξει δυο κουβέντες μαζί τους. Αναγνώστες που θέλουν να μάθουν για τον Κάφκα (γίνεται αφιέρωμα στο πλαίσιο της έκθεσης με αφορμή την συμπλήρωση εκατό χρόνων από τον θάνατό του), για το πώς συνδέθηκε ο Γιώργος Ιωάννου με την πόλη του, ποιους ενέπνευσε, τι τύχη είχαν τα γραπτά του και ποιο θα είναι το εκδοτικό μέλλον τους. Τι θα σκέφτονται άραγε για τον Ιωάννου οι επόμενες γενιές συγγραφέων που θα θεωρούν δεδομένη τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης στα κείμενά τους;
Χτες ήταν και τα εγκαίνια της έκθεσης από τον υφυπουργό πολιτισμού Χρίστο Δήμα, ο οποίος έκανε λόγο για το Ελληνικό Ίδρυμα Βιβλίου και Πολιτισμού, τον νέο φορέα που έχει ανακοινωθεί με στόχο τη χάραξη στρατηγικής για το βιβλίο. Ωστόσο, ο τρόπος που ο φορέας έχει σχεδιαστεί έχει αφήσει απ’ έξω τους εκδότες. Στην ουσία ο ρόλος τους θα είναι διακοσμητικός. Όπως είναι και στη διοργάνωση της έκθεσης, σύμφωνα με πρόσφατη κοινή ανακοίνωση όλων των σωματείων εκδοτών. Είναι σχεδόν σοκαριστικό το γεγονός ότι έπειτα από τόσα χρόνια που μετράει η διοργάνωση μόλις φέτος χαιρέτησε τα εγκαίνια εκπρόσωπος των Ελλήνων Εκδοτών, συγκεκριμένα πρόεδρος του ΣΕΚΒΕ (Σύνδεσμος Εκδοτών Βόρειας Ελλάδας), Μπάμπης Μπαρμπουνάκης.
Θα είναι πραγματικά θλιβερό ο νέος φορέας να αφήσει ανεπίλυτα τα διαχρονικά προβλήματα των εκδοτών. Γιατί αν οι εκδότες αναγκαστούν να συρρικνώσουν την παραγωγή τους κινδυνεύουμε ποτέ να μην φτάσει στα χέρια μας το έργο έστω και ενός νέου συγγραφέα της κλάσης του Ιωάννου.
