Το Documento είχε παρουσιάσει τις νεότερες δικαστικές εξελίξεις στην υπόθεση αναφορικά με τις καταγγελίες που αφορούν ασέλγεια από τον αρχιμανδρίτη Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρα Σοχού Λαγκαδά Ιωαννίκιου Κοτσώνη εις βάρος πεντάχρονου αγοριού. Για την υπόθεση είχε εκδοθεί το 2016 απορριπτική διάταξη από τον εισαγγελέα Εφετών Βασίλη Φλωρίδη, εκτενέστερα αποσπάσματα της οποίας παρουσιάζουμε σήμερα.
Οπως είχε αποκαλύψει το Documento, η οικογένεια του πεντάχρονου τον Απρίλιο του 2015 είχε καταθέσει έγγραφη αναφορά-καταγγελία στην οποία γινόταν λόγος για καθυστερήσεις από την πλευρά της Δικαιοσύνης. Η αναφορά είχε χρεωθεί στον τότε εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης και σημερινό προϊστάμενο της συγκεκριμένης εισαγγελικής αρχής Λάμπρο Τσόγκα.Ο εισαγγελέας με διάταξή του έθεσε στο αρχείο την αναφορά. Λίγες μέρες μετά η εισαγγελέας Καπαμά με διάταξή της έθεσε στο αρχείο και τις δύο μηνύσεις για την ασέλγεια που είχε καταθέσει ο πατέρας του παιδιού. Ο συγκεκριμένος γονιός λίγο μετά άσκησε προσφυγές ενώπιον του εισαγγελέα Εφετών Θεσσαλονίκης κατά των διατάξεων αυτών και αιτήθηκε τον συσχετισμό των δύο δικογραφιών. Τον Οκτώβριο του 2016 ο εισαγγελέας Εφετών Β. Φλωρίδης απέρριψε τις προσφυγές με την υπ’ αριθμόν 94,95/2016 διάταξή του. Σε αυτήν ο εισαγγελικός λειτουργός ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «προεισαγωγικά θα πρέπει να επισημανθεί πως η όλη αυτή υπόθεση όπως έχει εξελιχθεί αποτελεί μνημείο διαδικαστικού – δικαστηριακού ευτελισμού με θύματα αθώους ανθρώπους οι οποίοι ενεπλάκησαν στο πλαίσιο μιας συνήθους δικαστικής διαμάχης, την οποία μάλιστα οι ίδιοι επιδίωξαν να συμβιβάσουν».
Η κατάθεση του ανηλίκου στον πταισματοδίκη
Στη διάταξή του ο κ. Φλωρίδης αναφέρεται στην κατάθεση του ανήλικου αγοριού στις 29 Ιουνίου 2016 στην 4η πταισματοδίκη Αθηνών. Πρόκειται για την κατάθεση του μικρού αγοριού που είχε δημοσιοποιήσει το Documento, στην οποία το ανήλικο αγόρι κατήγγελλε ασελγείς πράξεις σε βάρος του από τον αρχιμανδρίτη της μονής αλλά και από τον κουμπάρο της οικογένειας παρουσία της μητέρας του. Οπως αναφέρει στη διάταξή του ο κ. Φλωρίδης, «αυτή η κατάθεση δεν έπρεπε να παραγγελθεί καν. Δεν χρειαζόταν ένα ανήλικο 5,5 ετών παιδάκι να υποβληθεί και σε αυτήν τη διαδικασία (και μάλιστα για να αναφέρει και περιστατικά που έγιναν πριν από έναν χρόνο που ήταν 4,5 ετών και ήταν αδύνατο να το θυμόταν γιατί στην ηλικία αυτή δεν υπάρχει σχηματισμένη μνήμη) γιατί απλούστατα δεν χρειαζόταν».
Μάλιστα στη διάταξή του ο κ. Φλωρίδης έκανε λόγο για «σκευωρία» που στήθηκε και ότι όλα «ήταν μια επινόηση αρρωστημένης και μόνο φαντασίας».
«Η μόνη ευφυής σύλληψη στο σκηνικό αυτής της αποπλάνησης ήταν το πώς παρουσιάστηκε αυτή. Δηλαδή περιγράφηκαν πράξεις που δεν μπορούσαν με άλλον τρόπο να αποδειχθούν παρά μόνο προφορικά. Δηλαδή αυτό που σχεδόν πάντοτε επακολουθεί κατά τη διερεύνηση παρόμοιων πράξεων και είναι η ιατρική εξέταση του ανηλίκου από ειδικό, δεν μπορούσε εδώ να γίνει αφού η φερόμενη πράξη είτε ήταν σε απόπειρα είτε η τελεσθείσα (είσοδος του δαχτύλου στον ποπό) δεν αφήνει ίχνη που μπορεί να εντοπιστούν. Και πάντως αν μπορούσαν να εντοπιστούν (που ίσως μπορούσαν) έπρεπε να γίνει αμέσως –αν το κατήγγειλαν ο μηνυτής και η οικογένειά του–, κάτι που όμως δεν έγινε και που φυσικά δεν μπορούσε να γίνει ως ψέμα που ήταν» υπογράμμιζε στη διάταξή του ο κ. Φλωρίδης.
Η πραγματογνωμοσύνη που δεν βρέθηκε
Σε ό,τι αφορά επίσης την πραγματογνωμοσύνη, η οποία και θα έπρεπε να συνταχθεί για το ανήλικο αγόρι μετά την κατάθεσή του ενώπιον του πταισματοδίκη, ο κ. Φλωρίδης αναφέρει στη διάταξή του ότι τέτοια έκθεση δεν βρέθηκε, «παρότι σε προφορική μας επικοινωνία με την αρμόδια πταισματοδίκη η τελευταία μας διαβεβαίωσε ότι συντάχθηκε».
«Ζητήθηκε αυτή από τους συνηγόρους του μηνυτή μήπως την είχαν ήδη αυτοί επειδή πιθανόν κάπου παρέπεσε. Σε αντίθετη περίπτωση διατυπώσαμε προφορικά στον συνήγορό του ενδεχόμενη πρόθεσή μας για επανάληψη της κατάθεσης του ανήλικου (όνομα αγοριού). Αντί της εκθέσεως της κ. Βάσιλα, μας εστάλη (μέσω της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου), της δικηγόρου του μηνυτή, στην οποία αναφερόταν ότι επικοινώνησε (η συνήγορος) με την κ. Βάσιλα και η τελευταία τής δήλωσε ότι ουδέποτε της ζητήθηκε να συντάξει έκθεση, μάλιστα χαρακτηριστικά της δήλωσε ότι είχε ρωτήσει (η Βάσιλα) την πταισματοδίκη αν θα χρειαζόταν να συντάξει έκθεση και της είχε απαντήσει ότι δεν είχε τέτοια παραγγελία, οπότε και δεν συντάχθηκε ποτέ» επισημαίνεται στη διάταξη του κ. Φλωρίδη.
To Documento είχε αποκαλύψει στο φύλλο 104 (11/11/2018) την συγκεκριμένη υπόθεση:
Μηνύσεις, δικαστικές αποφάσεις, αρχειοθετήσεις., πραγματογνωμοσύνες και σοβαρές καταγγελίες συνθέτουν το «παζλ» μίας υπόθεσης που απασχολεί τα τελευταία χρόνια τη Δικαιοσύνη. Πρόκειται για ιδιαίτερα σοβαρές καταγγελίες που αφορούν σε ασέλγεια από αρχιμανδρίτη Ιεράς Μονής σε βάρος πεντάχρονου αγοριού, καθώς επίσης και σεξουαλικής κακοποίησης του αδερφού του από την ίδια του τη μητέρα, ενώ οι καταγγελίες αφορούν και στον κουμπάρο της οικογένειας.
Το Σεπτέμβριο του 2014 ο Ν.Γ. πατέρας τριών παιδιών υπέβαλλε στην Εισαγγελία Πλημμελειοδικών μία έγκληση με σοβαρές καταγγελίες. Η έγκληση στρεφόταν κατά της συζύγου του, του κουμπάρου του και του ηγούμενου της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρα Σόχου Λαγκαδά, Ιωαννίκιου Κοτσώνη τους οποίους εγκαλούσε κατά περίπτωση για το αδίκημα της ενδοοικογενειακής σωματικής βλάβης σε βάρος των δύο του παιδιών, καθώς επίσης και για αποπλάνηση του μικρότερου γιου του ηλικίας πέντε ετών. Δύο μήνες μετά και συγκεκριμένα το Νοέμβριο του 2014 το ίδιο πρόσωπο κατέθεσε μία ακόμη έγκληση σε βάρος των τριών αυτών προσώπων, αυτή τη φορά για το αδίκημα της αποπλάνησης ανηλίκου για τον τότε πεντάχρονο γιο του. Οι δύο μηνύσεις συσχετίσθηκαν και η δικογραφία χρεώθηκε στην εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης Καπαμά. Το Σεπτέμβριο του 2015, το ανήλικο αγόρι κατέθεσε στην 4η πταισματοδίκη Αθηνών, παρουσία πραγματογνώμονα.
Το απόσπασμα της κατάθεσης είναι χαρακτηριστικό:
«Ερώτηση: Τι σου έκανε ο Γέροντας;
Απάντηση: Πήγαμε με την Ε…. σε ένα δωμάτιο με παιχνίδια, η Ε…΄.. έπαιζε με κούκλα και εγώ με τρενάκι. Την Ε….. της πήρε ο μπαμπάς της και εγώ έμεινα μόνος μου. Μετά ήρθε ο Γέροντας και μου έπιανε τον ποπό και το πουλάκι και μου έβαζε το δάχτυλο του μέσα στον ποπό μου και μου έβγαζε τη γλώσσα έξω και εγώ φώναζα «βοήθεια, βοήθεια». Ήρθε ο ψηλός με το μουστάκι, με κοπάνησε στο κεφάλι και με πήγε στο αμάξι του και με κλείδωσε».
«Ερώτηση: Τι έγινε όταν ήσουν μόνος στο αμάξι;»
«Απάντηση: Ήρθε ο ψηλός με το μουστάκι πάλι και μετά μου έβαλε το χέρι του στο κεφάλι μου και το κατέβασε και μου έπιανε το πουλάκι και έβγαλε το δικό του έξω και προσπαθούσε να βάλει το δικό του πουλάκι στο στόμα μου και εγώ φώναζα βοήθεια μπαμπα πολύ δυνατά.
Ερώτηση: Γιατί δεν φώναζες τη μαμά αντί για το μπαμπά;
Απάντηση: Γιατί η μαμά δεν θα με βοηθούσε, επειδή είναι κακιά, δεν βοηθάει τα παιδάκια μόνο τα χτυπάει».
Σύμφωνα με όσα καταγγέλλει η οικογένεια σε έγκληση που κατέθεσε στις 27 Σεπτεμβρίου 2017, αν και είχε διαταχθεί παιδοψυχιατρική εκτίμηση εντούτοις αυτή δεν έγινε, ενώ στη συνέχεια η υπόθεση τέθηκε στο αρχείο. Συγκεκριμένα ο Ν.Γ. στις 6 Απριλίου του 2015 προχώρησε σε έγγραφη αναφορά καταγγελία στην οποία γινόταν λόγος για καθυστερήσεις από την πλευρά της Δικαιοσύνης. Η αναφορά χρεώθηκε στον τότε Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης και σημερινό της προϊστάμενο της συγκεκριμένης εισαγγελικής αρχής, Λάμπρο Τσόγκα. Ο εισαγγελέας με διάταξη του έθεσε στο αρχείο την αναφορά του Ν.Γ. Λίγες μέρες μετά η εισαγγελέας Καπαμά με διάταξή έθεσε στο αρχείο και τις δύο μηνύσεις για την ασέλγεια που είχε καταθέσει ο Ν.Γ. Ο πατέρας του παιδιού άσκησε προσφυγές Ενώπιον του Εισαγγελέα Εφετών Θεσσαλονίκης κατά των διατάξεων αυτών και αιτήθηκε το συσχετισμό των δύο δικογραφιών. Τον Οκτώβριο του 2016 ο Εισαγγελέας Εφετώνμ Βασίλης Φλωρίδης απέρριψε τις προσφυγές με την υπ’ αριθμόν 94,95/2016 διάταξή του. Σε αυτή ο εισαγγελικός λειτουργός ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «προεισαγωγικά θα πρέπει να επισημανθεί πως η όλη αυτή η υπόθεση όπως έχει εξελιχθεί αποτελεί ένα μνημείο διαδικαστικού – δικαστηριακού ευτελισμού με θύματα αθώους ανθρώπους οι οποίοι ενεπλάκησαν στα πλαίσια μιας συνήθους δικαστικής διαμάχης την οποία μάλιστα οι ίδιοι επιδίωξαν να συμβιβάσουν».
Η επιστολή του πρώην προέδρου του Αρείου Πάγου
Από τα εντυπωσιακά της υπόθεσης είναι και η εμπλοκή του πρώην προέδρου του Αρείου Πάγου, Νικόπουλου, ο γιος του οποίου έχει αναλάβει ως δικηγόρος τη νομική εκπροσώπηση τόσο του αρχιμανδρίτη όσο και της μητέρας των παιδιών. Συγκεκριμένα ο κ. Νικόπουλος παρείχε βεβαίωση στις 27 Νοεμβρίου 2014 στην οποία ο ίδιος ανέφερε ότι γνώριζε το συγκεκριμένο αρχιμανδρίτη για πάνω από 35 χρόνια και ότι ο αρχιμανδρίτης ήταν μάλιστα πνευματικός της οικογένειάς του. Ο ίδιος εμφανιζόταν μάλιστα ως βέβαιος για την αθωότητα του ηγούμενου.
«Έλαβα γνώσιν προσφάτως των ανυπόστατων κατηγοριών εναντίον του προσώπου του Αρχιμανδρίτου. Δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία, από όλα όσα έχω λάβει γνώσιν ότι οι καταγγελίες θα καταπέσουν πάραυτα, καθώς στερούνται οποιασδήποτε βάσεως και στοιχειώδους αξιοπιστίας» ανέφερε μεταξύ άλλων στην επιστολή του ο κ. Νικόπουλος και συμπλήρωνε:
«Τα καταγγελλόμενα, πλήθους αοριστιών και άνευ αποδείξεων, στερούνται σοβαρότητας και έχουν ως στόχο σε μια αμιγώς οικογενειακή – συζυγική διαφορά και αντιδικία να πλήξουν το σώμα της Εκκλησίας και τον λειτουργό της, του οποίου η εν Χριστώ ζωή μαρτυρία του είναι η μέγιστη απόδειξη της αναληθείας και της πλάνης στην οποία βρίσκεται ο καταγγέλων». Πρόκειται για μία κίνηση η οποία δεν αρμόζει σε πρώην πρόεδρο του Αρείου Πάγου για μια τόσο σοβαρή υπόθεση και πριν καν ανήλικο αγόρι να έχει εξεταστεί από παιδοψυχολόγο και παιδοψυχίατρο. Πολλώ δε μάλλον όταν τη νομική εκπροσώπηση έχει αναλάβει ο γιος του.
Ο παιδοψυχολόγος και η έκθεση του
Το καλοκαίρι του 2015 ο Ν.Γ. απευθύνθηκε στον παιδοψυχολόγο – ψυχοθεραπευτή Δημήτρη Κούκη προκειμένου να εκτιμήσει την ψυχολογική κατάσταση του γιου του. Όπως αναφέρεται στη σχετική έκθεση, πραγματοποιήθηκαν συνολικά 12 συνεδρίες με το αγόρι. Κατά τις συνεδρίες ο γιος του Ν.Γ. ανέφερε στον κ. Κούκη:
«…Φτάσαμε στο Μοναστήρι αργά το απόγευμα. Εκεί με αγκάλιασε ο Γέροντας σφικτά και με φίλησε στο στόμα. Δεν ήθελα. Τον κλώτσησα στην κοιλιά. Με μάλωσαν έντονα που κλώτσησα το Γέροντα..»
«…Ήρθε ο Γέροντας στο δωμάτιο αυτό με τα παιχνίδια, μετά από ώρα και έφυγε η Ε….. Ο Γέροντας πάλι με πλησίασε και με αγκάλιασε…μου έβγαλε και τα ρούχα… εγώ πάλι φώναζα, αλλά δεν με άκουγαν. Έβγαζε έξω την γλώσσα και ήθελε να με αγγίξει παντού με αυτήν. Με το χέρι του με ακουμπούσε στον πωπό και ήθελε να μου βάλει το δάκτυλό του από πίσω. Εγώ ούρλιαζα κι έκλαιγα συνέχεια…». Στην έκθεση του ο κ. Κούκης κατέληγε στο συμπέρασμα ότι «οι καταγγελίες του (αγοριού) είναι βαρύτατες και σοβαρότατες. Η διαλεύκανση της υπόθεσης δικαστικά θα καθορίσει ασφαλώς τις εξελίξεις στη ζωή του αγοριού και των δύο αδελφών του». Ο κ. Κούκης κατέθεσε μάλιστα στο Πρωτοδικείο της Βέροιας ότι «μετά τα δύο με δυόμιση χρόνια ένα παιδί μπορεί να περιγράφει την κακοποίηση όχι όμως το πότε έγινε. Το κάθε παιδί αναφέρει την κακοποίηση όταν νιώσει ασφάλεια ότι μπορεί να το περιγράφει. Ο (αγόρι) είπε λίγα στην αρχή και στη συνέχεια όσο περνούσε ο καιρός είπε περισσότερα». Η συγκεκριμένη πραγματογνωμοσύνη δεν ήταν όμως και η μοναδική που έγινε.
Δύο αντικρουόμενες πραγματογνωμοσύνες
Τον Ιούνιο του 2017 έπειτα από νέα έγκληση του Ν.Γ. σε βάρος της συζύγου του και το σχηματισμό ποινικής δικογραφίας, ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Γιαννιτσών, διέταξε δύο παιδοψυχιατρικές πραγματογνωμοσύνες. Η πρώτη έγινε από την Εύα Μεταλλίδη, συμβουλευτική Ψυχολόγο – Ψυχοθεραπεύτρια τον Ιούλιο του 2017 και η δεύτερη από τον παιδοψυχίατρο Απόστολο Βούρδα. Η ψυχολόγος πραγματοποίησε 18 συνεδρίες με το ανήλικο αγόρι και 8 συνεδρίες με τον πατέρα του, μία με τη θεία του και μία με μια μοναχή, ενώ η μητέρα του αγοριού αρνήθηκε να συμμετάσχει. Το αγόρι περιέγραψε και πάλι σεξουαλική κακοποίηση από τον γέροντα, καθώς επίσης και τον κουμπάρο της οικογένειας.
Η κα Μεταλλίδη απαντώντας στα ερωτήματα της εισαγγελικής παραγγελίας απεφάνθη ότι το αγόρι «δεν καταφεύγει σε μυθοπλασίες και επ ουδενί δεν συγχέει τη φαντασία με την πραγματικότητα», ενώ σημείωνε πως «θεωρείται απόλυτα αναγκαίο και επιτακτικό να διερευνηθεί η κατάσταση που επικρατεί στο Μοναστήρι Μεταμορφώσεως Σωτήρος Σόχου, όπου βρίσκεται και ηγείται ο γέροντας αρχιμανδρίτης, Ιωαννίκιος Κοτσώνης, διότι όπως προκύπτει από τις ένορκες βεβαιώσεις μοναχών που δεν είχαν καμία σχέση με τα συγκεκριμένα καταγγελλόμενα από τον ανήλικο Θωμά περιστατικά αλλά και από τις μαρτυρίες της μοναχής Επιχάρεως στη συνεδρία που πραγματοποιούσε με την υπογραφούσα, υπάρχουν μοναχές που έχουν υποστεί παρενόχληση από το γέροντα όταν ήταν νεαρές. Η ίδια ψυχολόγος εξέτασε μάλιστα και το μικρότερο αδερφό του ανηλίκου. Τα όσα κατέθεσε το ανήλικο αγόρι προκαλούν πολλά ερωτηματικά για τη μητέρα, καθώς όπως ανέφερε «τον χτύπαγε και έβαζε καροτάκια στον πρωκτό του. Τον έγδυνε και τον έτριβε στα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό και δε σταματούσε ούτε όταν αυτός πονούσε και έκλαιγε. Αυτή όλο γέλαγε όταν έκλαιγα», ανέφερε χαρακτηριστικά. Στα συμπεράσματά της η κα Μεταλίδη επίσης κατέληγε ότι και ο δεύτερος γιος της οικογένειας δεν καταφεύγει σε μυθοπλασίες και επ’ ουδενί δεν συγχέει την φαντασία με την πραγματικότητα».
Διαφορετική άποψη για το αγόρι και όσα συνέβησαν στο Μοναστήρι είχε ο κ. Βούρδας. Συγκεκριμένα όπως αναφέρει στην παιδοψυχιατρική του πραγματογνωμοσύνη, στην οποία κατέληξε έπειτα από μία συνεδρία με το ανήλικο αγόρι, «οι αναφορές του παιδιού στερούνται επαρκούς αξιοπιστίας» καθώς επίσης και ότι «οι μαρτυρίες του παιδιού γύρω από τα καταγγελλόμενα γεγονότα κρίνονται ως μη αξιόπιστες και μη αληθείς» και εξηγεί τους λόγους για τους οποίους κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα. Μάλιστα όπως αναφέρει η περιγραφή των γεγονότων είναι εξαιρετικά λεπτομερής και αναλυτική «γεγονός που αποδεικνύει ότι η περιγραφή αυτή είναι προϊόν συνεχών επαναλήψεων και εμπλουτισμού μιας ιστορίας, την οποία το παιδί έχει πλέον μάθει απ έξω και επαναλαμβάνει μηχανικά». Μία άποψη διαφορετική σε σχέση με όσα κατέληξαν οι ψυχολόγοι που είχαν εξετάσει το παιδί. Να σημειωθεί ότι η οικογένεια του ανήλικου αγοριού έχει στραφεί δικαστικά σε βάρος του συγκεκριμένου πραγματογνώμονα.
Ποινική δίωξη για βιασμό και ασέλγεια στη μητέρα
Να σημειωθεί ότι σε βάρος της μητέρας των αγοριών έχει ασκηθεί ποινική δίωξη έπειτα από μήνυση του πατέρα από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Γιαννιτσών για βιασμό κατ΄ εξακολούθηση και ασέλγεια μεταξύ συγγενών κατ’ εξακολούθηση.
Σε ότι αφορά τις καταγγελίες περί ασέλγειας που εμπλέκουν και τον αρχιμανδρίτη η έγκληση που κατατέθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2017 αρχικά τέθηκε στο αρχείο. Ακολούθησε νέα αναφορά του Ν.Γ. στις 13 Φεβρουαρίου του 2018, προς την Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης. Με αυτή σχηματίσθηκε η υπ αριθμόν Α18 – 5244 ποινική δικογραφία η οποία εστάλη για διενέργεια περαιτέρω προκαταρκτικής εξέτασης στις 29 Αυγούστου 2018 στον Πταισματοδίκη Αθηνών έπειτα από παραγγελία του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης.
Το Documento επικοινώνησε με το δικηγόρο Ευτύχιο Νικόπουλο που έχει αναλάβει την υπεράσπιση του αρχιμανδρίτη και της μητέρας των παιδιών. Όπως ανέφερε «η ιστορία αυτή έχει κλείσει αμετάκλητα με την έκδοση αμετάκλητων διατάξεων και την έκδοση δικαστικών αποφάσεων που έχουν απορρίψει όλους τους ισχυρισμούς των καταγγελλόντων.