Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης (21 Σεπτέμβρη) προδημοσιεύουμε αποσπάσματα από το βιβλίο του Μιχάλη Μαραγκάκη «Άρνηση Στράτευσης: Οδοιπορικό για τους Αντιρρησίες Συνείδησης 1986-2022» από την ανερχόμενη σειρά ΠΛάΝΗΤΕΣ των εκδόσεων FireBrand. Ένα βιβλίο-σταθμός για την ιδεολογική Αντίρρηση Συνείδησης, που πάρα ταύτα δεν κάνει τον παραμικρό διαχωρισμό μεταξύ όσων αρνήθηκαν να υπηρετήσουν στις Ένοπλες Δυνάμεις, με οποιονδήποτε τρόπο.
Ποιος είναι όμως ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου; Ο Μιχάλης Μαραγκάκης, εκπαιδευτικός και πατέρας πέντε παιδιών πλέον, το 1986 ύψωσε το ανάστημά του ενάντια στον κρατικό και στρατιωτικό μηχανισμό, ώστε να μην ντυθεί στα χακί όπως είθισται και επιθυμούσε να βλέπει τον γιο της κάθε (;) Ελληνίδα μάνα. Αντ’ αυτού επέλεξε να υποστεί τις συνέπειες του νόμου, να φυλακιστεί και να προβεί σε απεργίες πείνας, καθώς η τότε κυβέρνηση κώφευε στο να συζητήσει τα αιτήματα που έθετε όχι μόνο ο ίδιος, αλλά και ένα παγκόσμιο ειρηνιστικό αντιμιλιταριστικό κίνημα αλληλεγγύης εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων.
Ας περάσουμε όμως στο ίδιο το οδοιπορικό. Στις πρώτες σελίδες συναντάμε ιστορικά παραδείγματα της Αντίρρησης Συνείδησης· όχι μόνο εντός αλλά και εκτός των συνόρων. Ένα από αυτά αναφέρει: «Πλήθος χαρακτηριστικών περιπτώσεων Αντίρρησης Συνείδησης εκδηλώθηκαν στη διάρκεια του Α΄ και Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, με πλέον ηρωικές αυτές των Γερμανών πολιτών και στρατιωτών, που αντιστάθηκαν στις απάνθρωπες επιδιώξεις των ναζί του τρίτου Ράιχ. […] Ένας άνδρας στάθηκε ακίνητος με σταυρωμένα τα χέρια στο στήθος, χωρίς να συμμετέχει στους πανηγυρισμούς των πολλών. Ήταν ο Ογκούστ Λαντμέσερ· αναγνωρίστηκε στις φωτογραφίες του 1936, που το 1991 τις δημοσίευσε η εφημερίδα Die Zeit. […] ».
Παρακάτω, διαβάζουμε ένα απόσπασμα απ’ τον μη προηγμένο τεχνολογικά κόσμο: «Σκοτώνουν τα αγόρια τους, για να σταματήσουν τον πόλεμο! Ισορροπώντας στην τραγική γραμμή μεταξύ λογικής και παραλόγου, οι γυναίκες δύο φυλών στη ζούγκλα της Παπούα στη Νέα Γουινέα, εδώ και δέκα χρόνια σκοτώνουν οι ίδιες τα αρσενικά μωρά που γεννούν, σε μια προσπάθεια να δοθεί τέλος στην εμφύλια διαμάχη!». – «Αποφασίσαμε να σκοτώνουμε τα αγόρια μας γιατί με τον πόλεμο ξεπεράσαμε τα όρια της εξαθλίωσης», λένε οι μητέρες της περιοχής Γκίμι που μαστίζεται από εμφύλιο πόλεμο εδώ και είκοσι χρόνια […] ».
Κι έπειτα των παραπάνω, ξεκινά η προσωπική μαρτυρία του ίδιου του συγγραφέα, αρχής γενομένης με τα εξής: «Ηττημένος κατά κράτος προσπαθώ να συμμαζέψω και πάλι τη ζωή μου στο γνώριμο φιλικό περιβάλλον της Θεσσαλονίκης. Το νεογέννητο οικολογικό κίνημα, οι ιδέες του κοινοτισμού, της μη βίας και οι εναλλακτικές λύσεις φλερτάρουν την ψυχή μου. Είναι η εποχή που αναζητώντας στηρίγματα, βουτώ στα βιβλία, σαν τη μέλισσα στο λουλούδι, αντλώντας (όσο μπορούσα να κατανοήσω) τους καρπούς του πνεύματος αξιολάτρευτων δημιουργών, που επηρέασαν τη σύγχρονη ριζοσπαστική σκέψη, τα κοινωνικά κινήματα και τον πολιτισμό μας».
Και συνεχίζει διηγούμενος τα επίμαχα σημεία της άρνησης στράτευσης και των συνεπειών της: «Έτσι, αφού έκλεισε ο κύκλος των αγορεύσεων, οι στρατοδίκες ανακοινώνουν την ποινή: Ένοχος παμψηφεί για την ανυποταξία. Ποινή τέσσερα χρόνια φυλακή. Αθώος κατά πλειοψηφία (τρία-δύο) για ανυπακοή». […] «Την Καθαρά Δευτέρα, 22 Φεβρουαρίου 1988, ξεκινώ στις Στρατιωτικές Φυλακές Αυλώνα απεργία πείνας από στερεά τροφή. Τις πρώτες πενήντα ημέρες με ελεγχόμενη κατανάλωση υγρών και απώλεια βάρους περίπου μισό κιλό την ημέρα (ήμουν περισσότερο από εκατόν δέκα κιλά τότε), έχουμε τον χρόνο που χρειαζόμαστε για να ενισχύσουμε τις συμμαχίες μας και να κερδίσουμε τη συμπάθεια της κοινής γνώμης. Ευτυχώς το αίσθημα της πείνας μετά τις πρώτες δέκα ημέρες υποχωρεί και νομίζεις ό,τι θα ζεις για πάντα χωρίς τροφή». […] « Όλα αυτά, η καθημερινή δημοσιογραφική προβολή, οι διαμαρτυρίες έξω από το 401 Γενικό Στρατιωτικό Nοσοκομείο Aθηνών και η ευθύνη τους απέναντι στους πολιτικούς και στρατιωτικούς προϊσταμένους τους, τρόμαξαν τους γιατρούς και τη διοίκηση του νοσοκομείου».
Για αυτά τα τριάντα έξι χρόνια λοιπόν, ο συγγραφέας θυμάται και μεταφέρει λογής εικόνες αντίστασης, όπου το βιβλίο φτάνει αισίως έως και την πρόσφατη απόφαση-ορόσημο της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την υπόθεση του Αντιρρησία Συνείδησης Λάζαρου Πετρομελίδη.
Bέβαια, όπως και τότε ο συγγραφέας δεν είναι μόνος. Κι εδώ φιλοξενούνται κείμενα και άλλων Αντιρρησιών Συνείδησης, όπως του Θανάση Μακρή, του Σπύρου Ψύχα, του Γιάννη Γκλαρνέτατζη, του Γιώργου Κατατζά, του Δημήτρη Στ. Περούλα, καθώς και συναγωνιστών (όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο συγγραφέας) που οραματίζονται έναν κόσμο πιο δίκαιο από τον σημερινό.
21 του Σεπτέμβρη του αιματοβαμμένου τρέχοντος έτους
INFO
Το βιβλίο «Άρνηση Στράτευσης: Οδοιπορικό για τους Αντιρρησίες Συνείδησης 1986-2022» του Μιχάλη Μαραγκάκη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις FireBrand