Τα πολλά προσωνύμιά του απλώς υπογραμμίζουν την εκκεντρικότητα του χαρακτήρα και της δημόσιας περσόνας του Χαβιέρ Μιλέι, ο οποίος πλέον μπορεί να καυχιέται ότι έβαλε κάτω ένα κατεστημένο σύστημα εξουσίας. Ο «τρελός», «περούκας» ή «λιοντάρι», όπως θέλει να αυτοαποκαλείται, κέρδισε τις προεδρικές εκλογές της περασμένης Κυριακής με ξεκάθαρα τραμπική ατζέντα, δηλαδή με νεοφιλελεύθερες οικονομικές προτάσεις σερβιρισμένες με μπόλικη δόση λαϊκισμού ενάντια στις ελίτ.
Οι συγγενείς των θυμάτων της δικτατορίας του Βιντέλα φρίττουν με τη ρητορική άρνησης των εγκλημάτων της χούντας, πεδίο στο οποίο Δεξιά και Αριστερά παραδοσιακά ομονοούσαν. Η ακραία ρητορική του σε σχέση με τα κοινωνικά δικαιώματα κάνει τις οργανώσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων να τρέμουν τόσο για τα γυναικεία δικαιώματα όσο και γι’ αυτά της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Ψήφος διαμαρτυρίας
Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι πολίτες της Αργεντινής επέλεξαν τον Μιλέι για να αποφύγουν να δώσουν την εξουσία στις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις οι οποίες έφεραν τη χώρα στο χείλος του γκρεμού. Η Αργεντινή έχει παγιδευτεί εδώ και καιρό σε επαναλαμβανόμενους κύκλους βαθιών και καταστροφικών οικονομικών κρίσεων, που προκλήθηκαν από δεκαετίες οικονομικής κακοδιαχείρισης και διαφθοράς. Ο πληθωρισμός τρέχει με σχεδόν 150%, η υποτίμηση του πέσο είναι τεράστια, το ποσοστό της φτώχειας κυμαίνεται στο 40% και τα κρατικά ταμεία είναι άδεια. Το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την κατάσταση της χώρας αποδίδεται στους αριστερούς περονιστές που κυριαρχούν στην πολιτική της Αργεντινής από τη δεκαετία του 1940.
«Σήμερα αρχίζει το τέλος της παρακμής της Αργεντινής» δήλωσε ο Μιλέι, τον οποίο ορισμένοι αποκαλούν «el loco» (o τρελός) μετά τη νίκη του. Οι εκλογικές υποσχέσεις του συνεπάγονται αυτό που οι ειδικοί αναφέρουν ως «θεραπεία οικονομικού σοκ».
Ο νέος πρόεδρος έχει δηλώσει ότι θα πιέσει για την κατάργηση της κεντρικής τράπεζας, τον περιορισμό του κράτους, τη μείωση των κρατικών δαπανών και κυρίως τον παραμερισμό του πέσο και τη δολαριοποίηση της οικονομίας της Αργεντινής. Σε μια χώρα όπου η συνεχής υποτίμηση του νομίσματος έχει καταστήσει σχεδόν αδύνατο τον προγραμματισμό καθημερινών οικονομικών δραστηριοτήτων, η πρότασή του υπόσχεται να προσφέρει σταθερότητα βραχυπρόθεσμα, παρά την παραίτηση από την αυτονομία κατά τη λήψη αποφάσεων για τη νομισματική πολιτική.
Εάν θεσπιστεί τέτοια πολιτική, η Αργεντινή θα πλέει σε αχαρτογράφητα νερά, αφού καμία χώρα του μεγέθους της δεν έχει παραδώσει τα ηνία της εθνικής νομισματικής πολιτικής της στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων της Ουάσινγκτον. Παράλληλα, σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομικών αναλυτών, τα συναλλαγματικά αποθέματα της Αργεντινής σε δολάρια δεν επαρκούν για την υλοποίηση του σχεδίου του νεοεκλεγέντος.
Φόβοι για τα Φόκλαντ
Ο Μιλέι σε συνέχεια των ακραίων δηλώσεών του είπε ότι θέλει να πάρει πίσω τα νησιά Φόκλαντ (Μαλβίνες κατά την Αργεντινή) από τη Βρετανία. Η δήλωση αυτή έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία και διεθνείς αναλυτές εκφράζουν φόβους ότι πρόκειται περί τροχιοδεικτικής βολής που θα καθορίσει τις μετέπειτα αποφάσεις του. Πολλοί ανησυχούν ότι ο νέος πρόεδρος δεν θα προχωρήσει σε ένταξη της Αργεντινής στις χώρες BRICS, ενώ η ΕΕ έχει ήδη υπογραμμίσει ότι η εκλογή του αυξάνει τον κίνδυνο υπονόμευσης της συμφωνίας με τη Mercosur, από την οποία ο Μιλέι έχει προειδοποιήσει ότι η Αργεντινή θα αποχωρήσει. Ο Μιλέι υιοθετεί και εδώ τη ρητορική Τραμπ, ο οποίος απέσυρε τις ΗΠΑ από πληθώρα διακρατικών συμφωνιών. Παράλληλα, δεν θέλει σχέσεις με «κομμουνιστικές χώρες», όπως αποκαλεί τη Βραζιλία και την Κίνα, τους δύο μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Αργεντινής.
Πρόβλημα διακυβέρνησης
Με μια πρώτη ματιά ο Μιλέι έχει ισχυρή εντολή να εφαρμόσει τις παραπάνω ιδέες και να μεταμορφώσει την Αργεντινή προς το χειρότερο. Αλλωστε κέρδισε περισσότερες ψήφους από οποιονδήποτε υποψήφιο κατήλθε μετά το 1983. «Ο,τι μπορεί να είναι στα χέρια του ιδιωτικού τομέα θα είναι στα χέρια του ιδιωτικού τομέα» ανέφερε σε ραδιοφωνική συνέντευξη, στην οποία μεταξύ άλλων υποστήριξε ότι δεν υπήρχε χώρος για σταδιακές μεταρρυθμίσεις. Αντίθετα, υπογράμμισε ότι χρειάζονται «δραστικά» μέτρα.
Ωστόσο σημειώνεται ότι ο Μιλέι εγκατέλειψε αρκετές από τις ακραίες απόψεις του κατά τη διάρκεια του δεύτερου γύρου, ώστε να «πιάσει» τους κεντρώους ψηφοφόρους του πρώην πρωθυπουργού Μαουρίσιο Μάκρι και της συνυποψήφιας στον πρώτο γύρο Πατρίσια Μπούλριτς, οι οποίοι του έδωσαν και τη στήριξή τους. Και μπορεί να είναι ένας πολύ αποτελεσματικός ταραξίας, όμως η ικανότητά του να διαπραγματεύεται συμφωνίες με βουλευτές είναι διαβόητα περιορισμένη: κατά τη διάρκεια της μοναδικής του θητείας στο Κογκρέσο ο Μιλέι έκανε λίγους φίλους και παρουσίασε μόνο ένα νόμο – σε μεγάλο βαθμό συμβολικό.
Δεν μπορεί να περνάει νόμους μόνος του
Το κόμμα του «τρελού» La Libertad Avanza (Η Ελευθερία Προχωρά) θα έχει μόλις 39 από τις 257 έδρες στην Κάτω Βουλή και οκτώ από τις 72 έδρες της Γερουσίας. Ετσι, ο Μιλέι αναμένεται να εξαρτάται από πιο μετριοπαθείς δυνάμεις για να περνά νόμους. Ακόμη κι αν
όλοι οι βουλευτές του κόμματος Ρεπουμπλικανική Πρόταση του Μάκρι υποστηρίξουν τον Μιλέι, ο εκλεγμένος πρόεδρος δεν θα έχει κυβερνητική πλειοψηφία, την οποία θα χρειαστεί για να περάσει τον προϋπολογισμό του 2024 μέχρι το τέλος του έτους. Τα καλύτερα λοιπόν… έρχονται.
Διαβάστε επίσης: Ο Τραμπ θα συναντήσει τον ακροδεξιό φίλο του Χαβιέ Μιλέι αλλά… δεν θα πάει στην ορκωμοσία
Διεθνής Τύπος: Πώς καταγράφει ο διεθνής Τύπος τη νίκη του ακροδεξιού Μιλέι στην Αργεντινή