Ο «Μισάνθρωπος» του Μολιέρου παρουσιάζεται στο θέατρο Σφενδόνη σε σκηνοθεσία της Άντζελας Μπρούσκου σχεδόν 30 χρόνια μετά από την ιστορική παράσταση του Θεάτρου Δωματίου στην κατάληψη του κτιρίου καλλιτεχνών της 3ης Σεπτεμβρίου. Τι ωθεί τον ήρωα του Μολιέρου να γίνει αναχωρητής από μία κοινωνία που την αντιλαμβάνεται ως αγέλη θηρίων; Μιλήσαμε με την Άντζελα Μπρούσκου για την αντικοινωνική συμπεριφορά του «Μισάνθρωπου» και την αποστασιοποίηση από τη βασιλική αυλή στην οποία κυριαρχεί το ψέμα και η υποκρισία, αλλά και για τη διεισδυτικότητα των κοινωνικών δικτύων στις ζωές μας που τείνουν όλο και περισσότερο να θυμίζουν παιχνίδι ριάλιτι. Μπορεί να μας χωρίζουν αιώνες από τη μολιερική αυλή, οι αυλές όμως εξακολουθούν και σήμερα να υπάρχουν και να καθορίζουν δυναμικές και συστήματα εξουσίας.
Γιατί πήρατε την απόφαση να «συναντηθείτε» ξανά με την αντικοινωνική συμπεριφορά του «Μισάνθρωπου» του Μολιέρου; Με ποιον τρόπο ο συγγραφέας διαμορφώνει και συνθέτει το πορτρέτο του;
Ήθελα να διερευνήσω τους λόγους που κάνουν ένα άτομο να θέλει να αποσυρθεί από το κοινωνικό σύνολο και γιατί αυτή η επιλογή εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα. Ο «Μισάνθρωπος» βιώνει μέσα από τον ιλιγγιώδη ρυθμό του έργου την απόλυτη μοναξιά μέσα από μια σχεδόν αυτοκαταστροφική στάση. Αντιλαμβάνεται την κοινωνία ως αγέλη θηρίων, όπου δεν υπάρχει χώρος για φιλία, εμπιστοσύνη, καλοσύνη.
Γιατί πιστεύετε ότι η μολιερική αυλή φαντάζει σήμερα πιο σύγχρονη από ποτέ; Ο Μολιέρος με τον «Μισάνθρωπο» δεν σκιαγραφεί μόνο μια κοινωνία κι ένα σύστημα ασκώντας κριτική, αλλά κι έναν ανθρώπινο χαρακτήρα διαχρονικό.
Πολλοί αιώνες μας χωρίζουν από τη μολιερική αυλή, όμως και σήμερα υπάρχουν αυλές όπου η ασυδοσία, η κατάχρηση εξουσίας η αναξιοκρατία καθορίζει τις τύχες όσων βρίσκονται εκτός. Πολλές φορές υπάρχουν εντός θεσμών. Kάθε μισάνθρωπος, αντανακλά την εποχή του και την κοινωνία του, και παρουσιάζεται με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο. Άραγε είναι η αποτυχία της κοινωνίας εκείνη που πάντα υποκινεί κάποιον στην άρνηση και την απόρριψή της;
«Η κλειδαρότρυπα ανοίγει και η ανθρώπινη έκθεση δεν έχει τέλος». Ποια είναι τα όρια της κοινωνίας του θεάματος και σε ποιον βαθμό αντανακλούν και καθρεφτίζουν τις δικές μας αδυναμίες;
Νομίζω ότι η κοινωνία του θεάματος δεν έχει κανένα φραγμό προκειμένου να κερδοσκοπήσει. Όμως και σήμερα η κλειδαρότρυπα μου μας χωρίζει από το ιδιωτικό στο δημόσιο δεν έχει καταργηθεί. Αντίθετα είμαστε όλοι ακόμα πιο εκτεθειμένοι μέσα από τα ΜΜΕ, το Διαδίκτυο και την τεχνολογία. Η δημόσια διαπόμπευση έχει γίνει μέρος της καθημερινότητας μας. Απολαμβάνουμε άπληστα live δικαστήρια που ευτελίζουν κάθε ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ο καθένας είναι εύκολο πια να πέσει θύμα διασυρμού και δυσφήμησης. Χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστε μέρος ενός ριάλιτι.
«Η λογική μπροστά στον έρωτα είναι τελείως ανίσχυρη» λέει ο ρομαντικός ήρωας του Μολιέρου. Τι πιστεύετε για αυτήν τη φράση;
Πιστεύω ότι η φράση δοκιμάζεται στην εποχή μας όπου υπερισχύει συχνά η Λογική και λιγότερο ο έρωτας.
Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τον πόλεμο στην Ουκρανία και την απόφαση παύσης συνεργασίας με πολιτιστικούς φορείς της Ρωσίας;
Αυτή την στιγμή η ανθρωπότητα βιώνει ακόμη μια φορά έναν φρικτό πόλεμο και μια ανάλογη οικολογική καταστροφή. Πολύ φυσικό καλλιτέχνες που έρχονται σε αντίθεση με αυτή την πολιτική ενός ηγέτη, να μην θέλουν να έχουν συμμετοχή σε όποια πολιτιστική δράση. Δεν μπορώ όμως να φανταστώ πως μια χώρα, που εισβάλλει και κατηγορείται για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγκλήματα πολέμου, θέλει να συμμετέχει σε καλλιτεχνικά φεστιβάλ σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Και αφού αποκλείουμε τους καλλιτέχνες της , τότε πρέπει να αποκλείσουμε και όποια σχέση με την χώρα αυτή.
Αυτή την περίοδο διεξάγονται δύο μεγάλες δίκες για την υπόθεση του #Metoo. Πιστεύετε στη δικαίωση για τα θύματα;
Όταν ολοκληρωθεί η δίκη και τεκμηριωθεί κάθε καταγγελία των θυμάτων, θα υπάρξει φαντάζομαι και δικαίωση. Άλλωστε αυτό είναι το έργο της δικαιοσύνης. Όχι;
INFO
«Μισάνθρωπος». Θέατρο Σφενδόνη (Μακρή 4, Αθήνα).
Ημέρες παραστάσεων: Πέμπτη-Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 19:30
Πληροφορίες: 694 5054160
Προπώληση εισιτηρίων: https://www.viva.gr/tickets/theater/misanthropos/
