Σε μετωπική σύγκρουση η οποία θα επανακαθορίσει το πλαίσιο των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας, θα οδηγήσει η αναγνώριση από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, της Γενοκτονίας των Αρμενίων, την οποία προαναγγέλλουν ήδη τα μεγάλα διεθνή ΜΜΕ και έρχεται ως το τελευταίο ενός μπαράζ «χτυπημάτων» της αμερικανικής κυβέρνησης εναντίον της Τουρκίας.
Η καθιερωμένη συζήτηση περί αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ άνοιξε και φέτος, εν όψει της διεθνούς ημέρας μνήμης, στις 24 Απριλίου. Πληροφορίες φέρουν τον Τζο Μπάιντεν αποφασισμένο να προχωρήσει στην αναγνώριση και τη χρήση της λέξης «Γενοκτονία».
Το Σάββατο 24 Απριλίου τιμάται η επέτειος των 106 ετών από τη Γενοκτονία των Αρμενίων και όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στο μήνυμα του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, καθώς ο ίδιος πολλές φορές είχε υποστηρίξει στο παρελθόν το αίτημα των Αρμενίων.
Πριν από έναν χρόνο, όταν ήταν ακόμη υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ, ο Μπάιντεν είχε τιμήσει τη μνήμη των 1,5 εκατ. θυμάτων, των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών που σφαγιάστηκαν τα χρόνια που η Οθωμανική Αυτοκρατορία πλησίαζε στο τέλος της και είχε υποσχεθεί ότι εάν εκλεγόταν θα αναγνώριζε επίσημα τη Γενοκτονία των Αρμενίων.
Οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας
Οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας βρίσκονται στο προσκήνιο από τότε που οι Δημοκρατικοί ανέλαβαν τον Λευκό Οίκο και τα δύο σώματα του Κογκρέσου. Λίγες μέρες μετά τον διορισμό του από τον Πρόεδρο Μπάιντεν, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντόνι Μπλίκεν αναφέρθηκε στην Τουρκία ως «αποκαλούμενο σύμμαχο», προκαλώντας τεράστια αντίδραση.
Εκτός αυτού, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έλαβε μόλις την Παρασκευή 23 Απριλίου τηλεφώνημα από τον πρόεδρο Μπάιντεν. Επιπλέον, την Τετάρτη 21 Απριλίου, οι ΗΠΑ ενημέρωσαν επίσημα την Τουρκία ότι αποτελεί παρελθόν από το πρόγραμμα για τα μαχητικά F-35.
Ας μην ξεχνάμε ότι η θέση της Τουρκίας, ήταν πάντα επιτελική στους αμερικάνικους σχεδιασμούς στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, όντας, σύμφωνα με το Στέητ Ντηπάρτμεντ, «ζωτικής σημασίας αφού ελέγχει τα στενά που οδηγούν από τη Μαύρη Θάλασσα στο Αιγαίο και έχει κοινά σύνορα με τη Συρία, το Ιρακ και το Ιράν». Οι σημαντικές και εξαπλωμένες νατοϊκές εγκαταστάσεις στην Τουρκια είναι ένας ακόμη σοβαρός λόγος.
Διαβάστε επίσης: Ο Μπάιντεν αναγνωρίζει την Αρμενική Γενοκτονία – Οι αντιδράσεις της Άγκυρας και το μήνυμα του Γιερεβάν
Επίσης, οι ΗΠΑ είναι ο 4ος μεγαλύτερος εξαγωγέας αγαθών προς την Τουρκία και το αμερικάνικο υπουργείο Εμπορίου έχει χαρακτηρίσει την Άγκυρα «αγορά προτεραιότητας για τις ΗΠΑ». Παράλληλα, δεν μπορούν να αγνοηθούν οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις και εγκαταστάσεις μεταφοράς αερίου στην Τουρκία, που την έχουν μετατρέψει σε κεντρικό παράγοντα στη διακίνηση καυσίμων.
Τέλος, ο ρόλος της Τουρκίας, ως μιας πολιτικά σταθερής χώρας στη Μέση Ανατολή, είναι σημαντικός και σε σχέση με την όλη περιοχή αλλά και σε σχέση με την επιβίωση του κράτους του Ισραήλ.
Αντίδραση από Ερντογάν
Αντιδρώντας στην επικείμενη αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε πως δεσμεύεται να υπερασπιστεί «την αλήθεια ενάντια στη συκοφαντία».
Την Πέμπτη 22 Απριλίου πραγματοποιήθηκε στην Άγκυρα, ευρεία σύσκεψη του Τούρκου προέδρου με στενούς του συνεργάτες, με μοναδικό θέμα την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων, από τον Αμερικανό πρόεδρο.
Διαβάστε επίσης: Μπάιντεν και Ερντογάν συμφώνησαν να τα… πουν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ
«Θα συνεχίσουμε να υπερασπίζουμε την αλήθεια ενάντια στο λεγόμενο ψέμα της Γενοκτονίας των Αρμενίων, και εκείνους που υποστηρίζουν αυτή τη συκοφαντία με πολιτικούς υπολογισμούς», σχολίασε ο Ερντογάν που -ακολουθώντας την πάγια τουρκική θέση- δεν αναγνωρίζει τα γεγονότα του 1915-1923 ως οργανωμένη γενοκτονία των Αρμενίων.
Η Τουρκία παραδέχεται ότι πολλοί Αρμένιοι που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με Οθωμανικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Α ‘Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά αμφισβητεί τα στοιχεία και αρνείται ότι οι δολοφονίες ενορχηστρώθηκαν συστηματικά ή ότι αποτελούν γενοκτονία. Επίσης αρνείται το γεγονός ότι διήρκεσαν πολλά χρόνια και στην επίσημη ρητορική κάνουν λόγο για «τα γεγονότα του 1915».
Η αναγνώριση της γενοκτονίας
Το ψήφισμα που αναγνωρίζει τη γενοκτονία εγκρίθηκε αρχικά από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ και στη συνέχεια από τη Γερουσία, με ομόφωνη ψηφοφορία το 2019 κατά την 116η θητεία του Κογκρέσου.
Ήταν μια μεγάλη νίκη για την ισχυρή αρμενική διασπορά, η οποία αγωνιζόταν για αυτό το αποτέλεσμα στις ΗΠΑ για χρόνια. Σαράντα εννέα από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ καθώς και η Περιφέρεια της Κολούμπια έχουν αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Αρμενίων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα, 30 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της Γερμανίας, του Καναδά, της Ρωσίας και της Ελβετίας, έχουν αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Αρμενίων.