Μετά το «Πού Είσαι Σινγκάλ;» και τις θηριωδίες του ισλαμικού κράτους εναντίον της κοινότητας των Γεζίντι, ο σκηνοθέτης Άγγελος Ράλλης επιστρέφει με ένα βιωματικό ντοκιμαντέρ στα παράφορα νερά του Βραχμαπούτρα, του ποταμού που διασχίζει την Κίνα, την Ινδία και το Μπανγκλαντές.
Σε ένα μεταλλασσόμενο τοπίο η 12χρονη Αφρίν επιβιώνει σε μια αφιλόξενη, απόκοσμη πραγματικότητα πάνω σε αυτοσχέδια καταφύγια που επιπλέουν ανάμεσα σε σκουπίδια και λάσπες. Για πέντε χρόνια, ο Άγγελος Ράλλης κινηματογραφεί στο Μπαγκλαντές τις περιπέτειες της Αφρίν, σε ένα ριψοκίνδυνο ταξίδι μέχρι την πρωτεύουσα Ντάκα.
Η μεγαλύτερη πόλη του Μπαγκλαντές, γνωστή και ως «η Πόλη των Τζαμιών», εκτός της πατρίδας του πολυτελούς υφάσματος μουσελίνα είναι και η μητρόπολη των κλιματικών προσφύγων.
Σε αυτό το ταξίδι ενηλικίωσης η Αφρίν θα κάνει νέους φίλους, θα βρει καταφύγιο σε μια οργάνωση που υποστηρίζει ασυνόδευτα παιδιά, ενώ θα κυνηγήσει το όνειρο της να γίνει ηθοποιός του λαϊκού θεάτρου Jatra.
Η κάμερα του Άγγελου Ράλλη παντρεύει το ντοκιμαντέρ με τη μυθοπλασία ακολουθώντας μη γραμμική αφήγηση. Από την άγρια ερημιά των νησίδων του Βραχμαπούτρα που εξαφανίζονται μέχρι την Ντάκα, την πιο υπερπληθυσμένη και μολυσμένη πόλη του κόσμου οι άνθρωποι αναγκάζονται να αφήσουν τον τόπο τους για να ζήσουν.
Να ζήσουν και να πουν τη δική τους ιστορία σε μια δύση που επιμένει να κλείνει τα αυτιά της στην κλιματική αλλαγή που πλήττει –σε αρχικό στάδιο- τους πιο φτωχούς ανθρώπους του πλανήτη.
Με αφορμή αυτή τη διαπίστωση το απόγευμα του Σαββάτου, 17 Φεβρουαρίου, στην Ταινιοθήκη είχα τη χαρά, μετά την προβολή της ταινίας, να συντονίσω τη συζήτηση για τους κλιματικούς πρόσφυγες μιλώντας με τον σκηνοθέτη, Άγγελο Ράλλη, και τον ευρωβουλευτή και ιδρυτή του νέου πολιτικού φορέα «Κόσμος», Πέτρο Κόκκαλη.
Οι εκτιμήσεις γύρω από την κλιματική αλλαγή είναι δυσοίωνες
Σύμφωνα με στατιστικά του Κέντρου Παρακολούθησης εσωτερικών μετατοπίσεων –τα οποία επικαλείται και η Υπηρεσία Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (EPRS), περισσότεροι από 376 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους από το 2008 εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων. Ο μεγαλύτερος αριθμός που έχει καταγραφεί σε μια χρονιά αγγίζει τα 32,6 εκατομμύρια ανθρώπων που οδηγήθηκαν σε αναγκαστική μετακίνηση. Οι άνθρωποι που ζουν σε αστικές περιοχές με ανεπαρκείς υποδομές κινδυνεύουν περισσότερο με τις γυναίκες και τα παιδιά να βρίσκονται σε μειονεκτικότερη θέση.
Το καλοκαίρι του 2024, η κακοκαιρία Ντάνιελ έπληξε τη Θεσσαλία αφήνοντας πίσω της τεράστιες υλικές καταστροφές και τον θάνατο, τουλάχιστον, 17 ανθρώπων. Στη συνέχεια κατευθύνθηκε στη Βουλγαρία, την Τουρκία και στη συνέχεια τη Λιβύη, φτάνοντας τους νεκρούς στους 11.500, ενώ ακόμα και σήμερα δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται.
Ο ευρωβουλευτής, Πέτρος Κόκκαλης, τον περασμένο Σεπτέμβρη κατέθεσε γραπτή ερώτηση στην Κομισιόν σχετικά με την επί διετία μη συμμόρφωση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, σε ό,τι αφορά την αντιπλημμυρική προστασία.
Όπως όλα δείχνουν η Ελλάδα δεν έχει ενημερώσει τους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας, όπως και τους χάρτες κινδύνου πλημμύρας στο πλαίσιο των υποχρεώσεων της για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Δικαίου.
Αν το είχε πράξει, σύμφωνα με την ερώτηση του ευρωβουλευτή, θα είχε μειώσει σημαντικά τις αρνητικές συνέπειες των πλημμυρών στην ανθρώπινη υγεία, στο περιβάλλον, στη γεωργία, στην πολιτιστική κληρονομιά και στην οικονομική δραστηριότητα.
Η συνθήκη της Γενεύης, μέχρι στιγμής, δεν αναγνωρίζει τις περιβαλλοντικές καταστροφές ως λόγο ώστε κάποιος να λάβει άσυλο, έπειτα από αναγκαστική μετακίνηση του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει καμία νομική αναγνώριση και προστασία από το διεθνές
δίκαιο όσων μεταναστεύουν για κλιματικούς λόγους. Αυτό είναι κάτι που όπως ανέφερε στη συζήτησή μας ο ευρωβουλευτής πρόκειται σύντομα να αλλάξει.
Αυτό που πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε είναι πως η κλιματική αλλαγή είναι κάτι που μας αφορά όλους. Κανείς μας δεν μπορεί να είναι και να νιώθει ασφαλής όταν η μεταβολή του παγκόσμιου κλίματος εξαναγκάζει το οικοσύστημα να βιώνει πρώτο την αλαζονεία της ανθρώπινης απερισκεψίας.
Διαβάστε επίσης:
«Priscilla»: Ο κοινός θνητός πίσω από τον Έλβις