Διαδικτυακό Δια δραστικό Σεμινάριο για τις γυναίκες τριαθλήτριες
Οργάνωση: athleTRIes, πρωτοβουλία της IRONMAN Greece
Κείμενο & Παρουσίαση Σεμιναρίου: Triathlon Lab Athens: Υπεύθυνος Γιάννης Ψαρέλης, BSc, MSc, MBA (προπονητής Τριάθλου) Email : smartsportcoach@hotmail.com -Κινητό : +30 693 71 70 260
www.triathlonworld.gr & www.triathlon.gr & www.triathloncoach.gr
Συμμετοχή : Το Webinar απευθύνεται σε Γυναίκες Τριαθλήτριες. Πέρα από τα μέλη του community athleTRIes όσες θέλουν να το παρακολουθήσουν θα πρέπει να στείλουν email με τα στοιχεία τους στο :smartsportcoach@hotmail.com.
Η συμμετοχή στο webinar είναι δωρεάν.
Στο πλαίσιο του webinar θα ανακοινωθούν και τα αποτελέσματα διαδικαστικής έρευνας που έχει διεξαχθεί σε Τριαθλήτριες όλων των επιπέδων. Για να έχουμε ακόμα μεγαλύτερο δείγμα στις απαντήσεις παρακαλούμε τους αθλητές αντοχής (τριαθλητές, ποδηλάτες, δρομείς) να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο (απαιτούνται λιγότερο από 3 λεπτά) με την χρήση του εξής συνδέσμου :
https://www.surveymonkey.com/r/5YNYDZ6
Οι γυναίκες στο τρίαθλο
Ποιες ιδιαιτερότητες του εξοπλισμού των γυναικών στο Τρίαθλο;
Πόσο % διαφέρουν οι επιδόσεις αντρών και γυναικών στο Τρίαθλο και ιδιαίτερα στο Ironman; Πόσο πιθανόν είναι να έχουμε ίδιες επιδόσεις στο Ironman;
Πόσο διαφέρουν οι επιδόσεις των ελληνίδων τριαθλητριών από elite τριαθλήτριες;
Ποιες οι βασικές μορφολογικές και φυσιολογικές διαφορές μεταξύ γυναικών και αντρών που επηρεάζουν την απόδοσή τους στο Τρίαθλο;
Είναι πιο εκτεθειμένες οι γυναίκες σε τραυματισμούς;
Υπάρχουν διαφορές μυϊκής δύναμης μεταξύ αντρών και γυναικών; Σε τί οφείλεται η διαφορά της μυϊκής μάζας αντρών και γυναικών τριαθλητριών;
Γιατί η ενδυνάμωση αποκτά ιδιαίτερη σημασία για τις γυναίκες τριαθλήτριες;
Η απόδοση των Γυναικών στο Τρίαθλο εξαρτάται από τη φάση του ορμονικού κύκλου;
H έντονη προπόνηση των τριαθλητριών καθυστερεί των μηνιαίο κύκλο των αθλητριών;
Τι είναι το Female Triad;
Υπάρχουν αρκετές και σημαντικές – πολλές εκ των οποίων είναι ευρέως γνωστές- φυσιολογικές διαφορές τις οποίες θα επιχειρήσουμε να καταγράψουμε σε αυτό το σύντομο άρθρο : « Υπάρχουν βασικές φυσιολογικές, διατροφικές και ιατρικές διαφορές μεταξύ των δύο φύλων στο Τρίαθλο που οι προπονητές οφείλουν να γνωρίζουν όταν αναλαμβάνουν να προπονήσουν αθλήτριες τριάθλου» (USA Triathlon Guide, σελίδα 31).
Ποσοστό Λίπους
Οι αθλήτριες Τριάθλου έχουν περισσότερο σωματικό λίπος από τους άντρες. Οι elite αθλήτριες στο Τρίαθλο έχουν κατά μέσο όρο 13% το οποίο είναι σημαντικά υψηλότερο συγκρινόμενο με το 5-6% που κατά μέσο όρο έχουν οι elite άντρες τριαθλητές.
Ποσοστό Λίπους
Οι άντρες τριαθλητές έχουν σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό λίπους στο κάτω σώμα από ότι οι γυναίκες. Να υπενθυμίσουμε ότι το ποσοστό λίπους στο κάτω σώμα είναι σημαντικός δείκτης απόδοσης στο τρίαθλο.
VO2max
Οι Γυναίκες Τριαθλήτριες έχουν χαμηλότερη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (VO2max).
Μυϊκή Μάζα & Μέγιστη Δύναμη
Οι άντρες τριαθλητές έχουν μεγαλύτερη μυϊκή μάζα, η οποία συνδέεται και με τη δυνατότητα παραγωγής μεγαλύτερης μέγιστης δύναμης. Σε συνέχεια αυτού και σε συνδυασμό με το αποτέλεσμα της γήρανσης οι προπονητές οφείλουν να υπενθυμίζουν τα πολλαπλά οφέλη από την εκγύμναση με αντιστάσεις στις αθλήτριές τους & να μην αμελούν να δίνουν προτεραιότητα στο κομμάτι της προπόνησης που αφορά την ενδυνάμωση με βάρη.
Συγκεντρώσεις Αιμοσφαιρίνης
Οι συγκεντρώσεις της αιμοσφαιρίνης είναι στις elite αθλήτριες τριάθλου κατά 5-10% μικρότερες από ότι στους elite άντρες.
Κολύμβηση
Από τα τρία αθλήματα οι διαφορές απόδοσης μεταξύ αντρών και γυναικών στο τρίαθλο η κολύμβηση είναι το άθλημα όπου έχουμε τις μικρότερες διαφορές (με τις αναφορές/ στοιχεία να εστιάζουν στα κολυμβητικά αθλήματα/ αποστάσεις αντοχής).
Μερικά χαρακτηριστικά που μπορούν να δικαιολογήσουν το παραπάνω:
Οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερο ποσοστό σωματικού λίπους στο κάτω σώμα και έχουν υψηλότερες τιμές άνωσης στο κάτω σώμα.
Ο υδροδυναμικός συντελεστής αντίστασης είναι στις γυναίκες χαμηλότερες συγκρινόμενος με αυτό των αντρών για συγκεκριμένη τιμή ταχύτητα κολύμβησης.
Η κολύμβηση είναι το περισσότερο τεχνικό άθλημα από τα τρία με την τεχνική να είναι σημαντικά περιοριστικός παράγοντας απόδοσης.
Οι γυναίκες έχουν σημαντικά καλύτερη ευλυγισία/ ευκαμψία στην ωμική ζώνη και στην ποδοκνημική. Η ευλυγισία είναι σημαντικός παράγοντας απόδοσης στην κολύμβηση. Να σταθούμε στο θέμα της ευλυγισίας στην ποδοκνημική όπου οι γυναίκες έχουν την δυνατότητα να επιτύχουν σημαντικά υψηλότερη πελματιαία κάμψη και με αυτό τον τρόπο να πετύχουν καλύτερους χρόνους με πόδια με σανίδα, κάτι το οποίο αναδεικνύει η προσωπική μας εμπειρία.
Υπάρχουν αρκετές και σημαντικές – πολλές εκ των οποίων είναι ευρέως γνωστές- φυσιολογικές διαφορές τις οποίες θα επιχειρήσουμε να καταγράψουμε σε αυτό το σύντομο άρθρο : « Υπάρχουν βασικές φυσιολογικές, διατροφικές και ιατρικές διαφορές μεταξύ των δύο φύλων στο Τρίαθλο που οι προπονητές οφείλουν να γνωρίζουν όταν αναλαμβάνουν να προπονήσουν αθλήτριες τριάθλου» (USA Triathlon Guide, σελίδα 31).
Ποσοστό Λίπους
Οι αθλήτριες Τριάθλου έχουν περισσότερο σωματικό λίπος από τους άντρες. Οι elite αθλήτριες στο Τρίαθλο έχουν κατά μέσο όρο 13% το οποίο είναι σημαντικά υψηλότερο συγκρινόμενο με το 5-6% που κατά μέσο όρο έχουν οι elite άντρες τριαθλητές.
Ποσοστό Λίπους
Οι άντρες τριαθλητές έχουν σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό λίπους στο κάτω σώμα από ότι οι γυναίκες. Να υπενθυμίσουμε ότι το ποσοστό λίπους στο κάτω σώμα είναι σημαντικός δείκτης απόδοσης στο τρίαθλο.
VO2max
Οι Γυναίκες Τριαθλήτριες έχουν χαμηλότερη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (VO2max).
Μυϊκή Μάζα & Μέγιστη Δύναμη
Οι άντρες τριαθλητές έχουν μεγαλύτερη μυική μάζα, η οποία συνδέεται και με τη δυνατότητα παραγωγής μεγαλύτερης μέγιστης δύναμης. Σε συνέχεια αυτού και σε συνδυασμό με το αποτέλεσμα της γήρανσης οι προπονητές οφείλουν να υπενθυμίζουν τα πολλαπλά οφέλη από την εκγύμναση με αντιστάσεις στις αθλήτριές τους & να μην αμελούν να δίνουν προτεραιότητα στο κομμάτι της προπόνησης που αφορά την ενδυνάμωση με βάρη.
Συγκεντρώσεις Αιμοσφαιρίνης
Οι συγκεντρώσεις της αιμοσφαιρίνης είναι στις elite αθλήτριες τριάθλου κατά 5-10% μικρότερες από ότι στους elite άντρες.
Ποια είναι τα 4 F που πρέπει να λάβει υπ’όψιν του ο προπονητής Τριάθλου;
Στην διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία της προπονητικής (sports coaching) δεν χρησιμοποιούνται οι λέξης «καλός» ή «κακός» προπονητής αλλά πολλές άλλες λέξεις/ εκφράσεις μεταξύ των οποίων αρκετά επιστημονικά «δημοφιλείς» είναι οι λέξεις «αποτελεσματικός» ή «μη αποτελεσματικός” προπονητής.
Π.χ. Κάποιος μπορεί να είναι αποτελεσματικός προπονητής Τριάθλου σε άντρες αθλητές Τριάθλου αλλά όχι στις γυναίκες. Αυτό δεν σχετίζεται εάν ο προπονητής είναι άντρας ή γυναίκα.
Ένα από τα πράγματα που λαμβάνουμε/ πρέπει να λαμβάνουμε σημαντικά υπόψιν εμείς οι προπονητές Τριάθλου στις Γυναίκες Τριαθλήτριες είναι τα 4 F:
Female : Οι γυναίκες αθλήτριες Τριάθλου παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές από άποψη Φυσιολογίας και Ψυχολογίας και αυτό είναι κάτι που οφείλει να γνωρίζει εξαιρετικά καλά ο προπονητής Τριάθλου. Οφείλει να έχει μελετήσει εξαιρετικά καλά την Φυσιολογία της Άσκησης αναφορικά με τις διαφορές αντρών και γυναικών. Σε προηγούμενο άρθρο μας είχαμε αναλύσει αρκετές από αυτές τις ιδιαιτερότητες και είχαμε εστιάσει σε πολλά σημεία μεταξύ των οποίων και στις ιδιαιτερότητες του γυναικείου αθλητικού εξοπλισμού στην κολύμβηση, ποδηλασία και τρέξιμο.
Family : Η οικογενειακή κατάσταση της γυναίκας και ιδιαίτερα η ηλικία που είναι τα παιδιά της αποτελούν κάτι που λαμβάνουμε πολύ σημαντικά υπόψιν μας οι προπονητές. Για μία μητέρα τα παιδιά είναι η απόλυτη προτεραιότητα, ο πυρήνας της ζωής τους και το σημείο αναφοράς/ εκκίνησης σε ότι και εάν σχεδιάζει επαγγελματικά ή σε επίπεδο χόμπι στη ζωή της.
Finance: Το Τρίαθλο είναι ένα σημαντικά ακριβό άθλημα τόσο σε επίπεδο εξοπλισμού, συμμετοχής σε αγώνων αλλά και καθημερινής προπόνησης. Ένας σωστός οικονομικός προγραμματισμός είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητος. Εδώ μπορεί να βοηθήσει και να καθοδηγήσει σωστά ο προπονητής ώστε να ξοδευτούν τα χρήματα με σύνεση και με τρόπο που βελτιστοποιείται το αθλητικό αποτέλεσμα.
Fitness: Όπως και στους άντρες το παρόν επίπεδο της φυσικής κατάστασης έτσι και στις γυναίκες είναι εξαιρετικά σημαντικό στο να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε σωστά τις προπονήσεις όμως και το επίπεδο φυσικής κατάστασης που θέλει να φτάσει μία αθλήτρια είναι και αυτό εξαιρετικά σημαντικό.
Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι τα παραπάνω είναι αυτονόητα και φυσικά έχει δίκιο. Όμως πολλές φορές τα αγνοούμε και εκεί ίσως δημιουργείται θέμα, δηλαδή όταν δεν εμμένουμε στα βασικά.
Κολύμβηση
Από τα τρία αθλήματα οι διαφορές απόδοσης μεταξύ αντρών και γυναικών στο τρίαθλο η κολύμβηση είναι το άθλημα όπου έχουμε τις μικρότερες διαφορές (με τις αναφορές/ στοιχεία να εστιάζουν στα κολυμβητικά αθλήματα/ αποστάσεις αντοχής).
Μερικά χαρακτηριστικά που μπορούν να δικαιολογήσουν το παραπάνω:
Οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερο ποσοστό σωματικού λίπους στο κάτω σώμα και έχουν υψηλότερες τιμές άνωσης στο κάτω σώμα.
Ο υδροδυναμικός συντελεστής αντίστασης είναι στις γυναίκες χαμηλότερες συγκρινόμενος με αυτό των αντρών για συγκεκριμένη τιμή ταχύτητα κολύμβησης.
Η κολύμβηση είναι το περισσότερο τεχνικό άθλημα από τα τρία με την τεχνική να είναι σημαντικά περιοριστικός παράγοντας απόδοσης.
Οι γυναίκες έχουν σημαντικά καλύτερη ευλυγισία/ ευκαμψία στην ωμική ζώνη και στην ποδοκνημική. Η ευλυγισία είναι σημαντικός παράγοντας απόδοσης στην κολύμβηση. Να σταθούμε στο θέμα της ευλυγισίας στην ποδοκνημική όπου οι γυναίκες έχουν την δυνατότητα να επιτύχουν σημαντικά υψηλότερη πελματιαία κάμψη και με αυτό τον τρόπο να πετύχουν καλύτερους χρόνους με πόδια με σανίδα, κάτι το οποίο αναδεικνύει η προσωπική μας εμπειρία.
Ποδηλασία
Τα ποδήλατα πολλές φορές σχεδιάζονται έχοντας υπόψιν τα ανατομικά χαρακτηριστικά των αντρών. Αυτό σταδιακά έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια και αναμένεται στο μέλλον να γίνει ακόμα πιο έντονο.
Οι γυναίκες πολλές φορές δεν μπορούν να ταιριάξουν ανατομικά σε ποδήλατα που έχουν σχεδιασθεί για τα αντρικά σώματα. Ενα καλό bike fitting θεωρείται αναγκαίο όπως και η επιλογή των παρακάτω με τρόπο που να καλύπτει τις ιδιαίτερες ανάγκες των γυναικών:
Σέλλας
Πλάτους τιμονιού
Αναλογίες στο ποδηλατικό τρίγωνο
Γυναικείων ρούχων
Σχέσεων ταχυτήτων με σωστή επιλογή στους δίσκους εμπρός και στο ελεύθερο πίσω
Είναι σαφές ότι η μεγαλύτερη μυική μάζα στους άντρες τους προσφέρει σημαντικό πλεονέκτημα στις ποδηλατικές διαδρομές, ιδίως σε επίπεδες διαδρομές ενώ στις ανηφορικές η υψηλότερη τιμή VO2max έχει τη δική της σημασία.
Τρέξιμο
Μορφολογικές και φυσιολογικές διαφορές είναι εκείνες που εξηγούν τους καλύτερους χρόνους/ επιδόσεις των αντρών στο δρομικό κομμάτι του τριάθλου.
Πέρα από τις επιδόσεις οι προπονητές στο Τρίαθλο καλούνται να αντιμετωπίσουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες τραυματισμού που έχουν οι γυναίκες τριαθλήτριες:
Οι γυναίκες τριαθλήτριες έχουν συνήθως πιο χαλαρούς συνδέσμους, ίσως λόγω της δράσης των οιστρογόνων. Χαλαροί σύνδεσμοι συνεπάγεται υπερκινητικές αρθρώσεις που δεν μπορούν να υποστηριχθούν από τους μαλακούς ιστούς. Αυτό πολλές φορές οδηγεί σε αύξηση των πιθανοτήτων τραυματισμού.
Μεγαλύτερες πιθανότητες για κατάγματα κόπωσης. Η πιθανότητα για ανάγκη συμπληρωμάτων ασβεστίου και βιταμίνης D είναι πολλές φορές πιο έντονη στις γυναίκες τριαθλήτριες.
Σημαντικά μεγαλύτερες πιθανότητες για «αναιμία». Η χορήγηση εξωγενούς σιδήρου είναι πολύ συνηθισμένη στις αθλήτριες τριάθλου
Βιβλιογραφία– References
American College of Sports Medicine (ACSM). The female Triad. Medecine & Science in sports & exercise 2007.
American Swimming Coaches Association (ASCA). Level 3 The physiology school.2008. Developed by John Leonard and the staff of the ASCA.
Australian Swimming Coaches and Teachers Association. The Physiology of Swimming. Professional Development Program. Home Study.
Ackland T.R., Blanskby B.A., Landers G & Smith D. Anthropometric Profiles of Elite Triathletes. 1997 Journal of Science and Medecine in Sport 1 (1): 51-56
Ash H & Penker M. Ironman 70.3 – Training for the middle distance.2008. Meyer & Meyer Sport.
Bentley DJ, Cox GR, Green D, Laursen PB, Maximising performance in Triathlon : Applied physiological and nutritional aspects of elite and non elite competitions. Journal of Science and Medicine in sport (2008) 11, 407-416
Bernard T, Vercruyssen F, Grego F, Hausswirth C, Lepers R, Vallier J-M, Brisswalter J. Effect of cycling cadence on subsequent 3 km running performance in well trained triathletes. Br J Sports Med.2003 Apr;37(2):154–159
Brownlee Alistair & Jonathan, Swim Bike Run Our triathlon Story, Penguin Books
Castro RRT, Mendes FSNS, Nobrega ACL. Risk of hypothermia in a new olympic event: the 10-km marathon swim. Clinics. 2009;64(4):351-6.
Delextrat A, Tricot V, Bernardi T, Vercruysen F, Hausswirth C, Briesswaletr J, Drafting during Swimming Improves Efficiency during Subsequent Cycling. MEDICINE & SCIENCE IN SPORTS & EXERCISE® Copyright © 2003 by the American College of Sports Medicine DOI: 10.1249/01.MSS.0000084422.49491.2C
de Lucas, R.D., Balildan, P., Neiva, C.M., Greco, C.C., & Denadai, B.S. (2000). The effects of wet suits on physiological and biomechanical indices during swimming. Journal of Science and Medicine in Sport 3 (1): 1-8.
Friel J. & Vance J. Triathlon Science. 2013. Human Kinetics
Frohlich M, Klein M, Pieter A, Emrich E, Griessing. Consequenses of the three disciplines on the overall result in Olympic distance triathlon. International Journal of Sports Science and Engineering. Vol02 (2008) No.04, pp204-210
Gourley J. Faster- Demystifying the science of triathlon speed.2013. Velo press. Boulder Colorado
Hellemans J. The Triathlon coach. 2006. Active Health. New Zeeland
Hue O. Prediction of drafted triathlon race pace from submaximal laboratory testing in elite triathlon.2003. Canadian Journal of Applied Physiology. Volume 28: Issue 4: Pages 547-560
Issurin V. Block Periodization: Breakthrough in Sport Training, 2008. Ultimate Athletes Concepts.
Issurin V. Block Periodization versus traditional training theory : a review. Journal Medicine Physical Fitness 2008 ; 48: 65-75.
Jarvis Mark. Strength and Conditioning for Triathlon – The Fourth Discipline. 2014. Bloommsburry.
Joyce D, Lewindon D. High performance training for sports. 2014. Human Kinetics
Klion M, Jacobson T. Triathlon Anatomy.2013. Human Kinetics
Knechle B, Wirth A, Bauman B, Knechtle P, Roseman T, Oliver S. Differential Correlations between anthropometry, training volume, and performance in male and female Ironman triathletes. Journal of Strength and Conditioning Research 2010. 24(10) 2785-2793.
Knechtle R , Rüst CA, Rosemann T & Knechtle B. The best triathletes are older in longer race distances – a comparison between Olympic, Half-Ironman and Ironman distance triathlon. SpringerPlus 2014, 3:538
Koprivica V. Block periodization. 2012. SportLogia 8 (2), 93-99
Landers GJ, Blanscky BA, Ackland TR,The relationship between stride rates, lengths, and obdy size and their effect on elite triathletes’ running performing during competition. International Journal of Exercise Science 4(4) : 238-246,2011
Landers GJ, Blanscky BA, Ackland TR, Cadence stride rate and stride length during triathlon competition. International Journal of Exercise Science 4(4) : 238-246,2011
Lepers R, Knechtle R, Stapley B, Trends in Triathlon Performance: Effects of Sex and Age. Sports Medecine (2013)43:8510863 DOI 10.10007/s40279-0130-0067-4
Laursen P.B. Training for Intense exercise performance : High Intensity or high volume training ? Scandinavian Journal Of Medecine and Science in Sports 2010: 20 (Suppl 2) 1-10
Margaritis Irene. Facteurs Limitants de la Performance en Triathlon. 1996. Canadian Journal of Applied Physiology. Volume 21 :Issue 1. Pages 1-15
Millet GP, Dreano P, Bentley DJ. Physiological characteristics of elite short and long distance triathletes. European Journal of applied Physiology 2003; 88 (4-5): 427-30
Millet GP, Vleck V. Physiological and Biomechanical adaptations to the cycle to run transitions in Olympic Triathlon : review and practical recommendations for training.2000 British Journal of Sports Medecine 34:384-390
Mora J. Triathlon 101 – Essentials for multisport success. 1999. Human Kinetics
Mujika Olymic Preparation of a a world class female triathlete 2014. International Journal of Physiological Performance July9 (4): 727:31
Ο’Toole M.L., Douglas P.S.,Applied physiology of Triathlon, 1995 Sports Medecine, Volume 19 issue 4, pages 251-267
Peeling PD, Bishop DJ, Landers GJ Effect of swimming intensity on subsequent cycling and overall triathlon performance. British Journal Sports Medicine 2005;39:960–964. doi: 10.1136/bjsm.2005.020370
Phillips P, Newland B. Emergent models of sport development and delivery : The case of Triathlon in Australia and the US. Sport Management Review 17 (2014) 107-120
Seiler S, Tonnessen E. Intervals, Thresholds, and long slow distance :The role of intensity and duration in Endurance Training. Sportscience 13, 32-53,2009 (sportsci.org/2009/ss.htm)
Sleivert Gordon G., Rowlands D.S.. Physical and physiological factors associated with success in the Triathlon. 1996. Sports Medecine, July 1996, volume 22, issue 1, pp8-18
Sultana F, Abbiss CR, Louis J, Bernard T, Hausswirth C, Brisswalter J .Age-related changes in cardio-respiratory responses and muscular performance following an Olympic triathlon in well-trained triathletes. Eur J Appl Physiol (2012) 112:1549–1556 DOI 10.1007/s00421-011-2115-9
Suriano R, Bishop D. Physiological attributes of triathletes. Journal of Science and Medicine in Sport 13 (2010) 340-47.
Tonnessen E., Sylta O, Haugen J.A., Hem E.,Svedsen I.S., Seiler S. The road to gold :Training and peaking characteristics in the year prior to a gold medal endurance performance.2014. Plos One 9 (7).
Tomikawa M, Nomura T. Relationships between swim performance, maximal oxygen uptake and peak power output when wearing a wetsuit. p Journal of Science and Medicine in Sport (2009) 12, 317—322erformance, maximal oxygen uptake and peak power output when wearing a wetsuit.
Torstveit MK, Sundgot-Borgen J. The Famele Athlete Triad : Are Elite Athletes at increased Risk. Medicine and Science in sports & Exercise.2005
Van Schuylenbergh R, Vanden Eynde B. , Hespel P. Prediction of sprint triathlon performance from laboratory . European Journal of Applied Physiololgy (2004) 91: 94–99 DOI 10.1007/s00421-003-0911-6
Vercruyen F, Suriano R, Bishop D, Hausswirth C, Brisswalter J. Cadence selection affects metabolic responses during cycling and subsequent running time to fatique. British Journal of Sports Medecine 2005; 39:267-272.doi :10.1136/bjsm.2004.0011668
Vleck VE, Burgi A, Bentely DJ. The consequences of swim, cycle, run and performance on overall result in elite Olympic distance triathlon. International Journal of Sports Medecine 2006; 27(1):43-8
Wu S SX, Peiffer JJ, Briwalter J, Nosaka K, Abbiss C. Factors influencing pacing in triathlon. Open Access Journal of Sports Medecine 2014:5 223-234.
