Η καλή μέρα φαινόταν απ’ το πρωί, από τον συλλογικό τόμο «Η Ελλάδα στη δεκαετία του ’80 – κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισμικό λεξικό», που πρωτοκυκλοφόρησε το 2010 και επανεκδόθηκε το 2015 (Εκδ.Επίκεντρο).
Ακολουθώντας την παράδοση των θεματικών λεξικών, όχι και πολύ διαδεδομένη στη ντόπια βιβλιογραφία, οι δύο επιμελητές, οι κοινωνικοί επιστήμονες Βασίλης Βαμβακάς και Παναγής Παναγιωτόπουλος, γεννημένοι αμφότεροι το 1971, επιστράτευσαν δεκάδες λημματογράφους. ‘Ολοι μαζί περιεστράφησαν ακροβατικά γύρω από πρόσωπα και φαινόμενα μιας χαλαρής δέσμης κατακερματισμένων αξόνων. Από τον Στάθη Ψάλτη έως το περιοδικό Σχολιαστής, από τους μηχανόβιους και το ελληνικό ροκ μέχρι το Νίκο Γκάλη, από την πολιτική τρομοκρατία έως τα ασπρόμαυρα ΜΜΕ που πήραν χρώμα, όχι αξιοπιστία.
Το έκαναν υπεύθυνα και εκλαΐκευτικά, με λίγο λιγότερο χιούμορ απ’ όσο θα ήταν του γούστου του υπογράφοντος, αλλά ποιος δίνει δεκάρα – και ορθώς – για το χιούμορ του υπογράφοντος.
Απ’ τις 25 Ιανουαρίου, με ευρύτερη ομάδα επιμελητών, συνεργατών, ιδιωτών και φορέων, μετέφεραν την ίδια θεματική (νεοελληνιστί «the same concept») στην Τεχνόπολη, στο Γκάζι, στην έκθεση «GR80’s – Η Ελλάδα του ογδόντα στην Τεχνόπολη».
Είχαν την ευφυή ιδέα να ζητήσουν από πολίτες να ανοίξουν αποθήκες, πατάρια και συρτάρια, να βγάλουν και να δανείσουν αντικείμενα προς έκθεση. Μαζεύτηκαν – ενδεικτικώς – ταξίμετρα, παιδικά παιχνίδια, αρχέγονοι προσωπικοί υπολογιστές, τηλεφωνικοί θάλαμοι, ένα «πράσινο» λεωφορείο 040 που ανεβοκατέβαινε 24 ώρες το 24ωρο Σύνταγμα – Πειραιά, ο οικείος λόφος με τα έντυπα και τα έγγραφα, το ολύμπιο βουνό με τις φωτογραφίες. Στήθηκε κι ένα τυπικό τριάρι διαμερισματάκι της εποχής, όπου συζούν τα καδραρισμένα κεντήματα με το βίντεο VHS στο μεταλλικό σύνθετο («μοντέλο ΔΕΗ») από το Νέο Κατοικείν.
Ασήμαντα θα ήταν όλα, αν κολλάγανε τα ποδάρια τους στο βούρκο της νοσταλγίας. Ευτυχώς, στην έκθεση συνοδεύονται από την τριπλέτα: νηφάλιες εκτιμήσεις – ελκυστικό στήσιμο – παράλληλες εκδηλώσεις.
Με τις εκτιμήσεις δεν είναι απαραίτητο να συμφωνεί κανείς, ας πούμε η σχεδόν «ποταμίσια» (φτου κακά…) αντίληψη-φορμόλη «να τα βρούμε εμείς οι ‘Ελληνες…, να συναντηθούμε…, να γίνουμε Ευρώπη….» διαποτίζει αρκετές προσεγγίσεις, χωρίς να λείπουν καθόλου οι αιχμές.
Το ελκυστικό στήσιμο των 18 περιπτέρων κρατάει τους επισκέπτες σε εγρήγορση, είτε μπροστά στο τραπέζι που αναπαριστά με playmobil την επιστροφή του Ανδρέα απ’ το Χέρφιλντ, είτε ξαναζυγίζοντας τον γλωσσαμυντορισμό του Σαρτζετάκη. Υπολογίστε τέσσερις έως έξι ώρες περιήγηση, μαζί με τα διαλείμματα για τσιγάρο, οι θεριακλήδες.
Οι παράλληλες εκδηλώσεις, στην Τεχνόπολη και στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, έχουν ήδη ξεκινήσει.
Τελευταίο, αλλά όχι έσχατο: στα κείμενα βρισκόμαστε κι ας μην έχουμε συναντηθεί ποτέ, λέει ακριβός φίλος. Ο πρόλογος των επιμελητών στον Κατάλογο της έκθεσης είναι ένα αξιοζήλευτα ισορροπημένο κείμενο, με αφορμή το οποίο αξίζει να στοχαστούμε παγιδευμένοι νεότεροι, ξεζουμισμένοι μεσήλικες, και υπ’ ατμόν για αναχώρηση.
Δεν σας αντιγράφω ούτε λέξη.
GR80’s: στην Τεχνόπολη ολοταχώς!