Ο Aμερικανός ηθοποιός Γουίλεμ Νταφόε, που συνεργάζεται ξανά με τον Ρόμπερτ Eγκερς, μιλάει αποκλειστικά στο Documento και εξηγεί τους λόγους για τους οποίους το «Nosferatu» είναι πιο τρομακτικό και επίκαιρο από ποτέ.
Η αλήθεια είναι ότι τον τελευταίο καιρό έχουμε συνηθίσει τη συχνή παρουσία του Γουίλεμ Νταφόε στην Ελλάδα. Τόσο η συμμετοχή του σε φιλμ Ελλήνων σκηνοθετών (έχει παίξει και στις δύο τελευταίες ταινίες του Γιώργου Λάνθιμου, «Poor things» και «Ιστορίες καλοσύνης», ενώ πέρυσι απέσπασε το βραβείο ερμηνείας της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου για το «Inside» του Βασίλη Κατσούπη) όσο και η αγάπη που έχει για τη χώρα μας τον οδηγούν συχνά στα μέρη μας.
«Η φιλία μου με έναν Ελληνα ο οποίος με μύησε για τα καλά στις ομορφιές της χώρας σας είναι υπεύθυνη για το γεγονός ότι σας επισκέπτομαι τόσο συχνά» λέει προτού η κουβέντα μας στραφεί στο φιλμ «Nosferatu» που βασίζεται στο μυθιστόρημα του Μπραμ Στόκερ «Δράκουλας» (1897). Στο νέο φιλμ ο απέθαντος κόμης ονομάζεται Όρλοκ (όπως ακριβώς και στην κλασική ταινία του 1922 του Φρίντριχ Βίλχελμ Μουρνάου) και αντί για το Λονδίνο του 19ου αιώνα ταξιδεύει στη σκοτεινή Γερμανία της ίδιας περιόδου και στο Βίσμποργκ για να συναντηθεί με τη μετενσάρκωση της αγαπημένης του Ελεν, την οποία είχε χάσει πριν από τρεις αιώνες.
Αντισυμβατικοί ρόλοι
Σε παλιές συνεντεύξεις του ο Νταφόε έχει αναφερθεί στους λόγους για τους οποίους επιλέγει ένα ρόλο. Οπως έχει πει, προτιμά τους χαρακτήρες που μπορούν να τον ταξιδέψουν σε μέρη που δεν έχει ξαναπάει. Αναρωτιέμαι γιατί επέλεξε τον ρόλο του καθηγητή Αλμπιν Εμπερχαρτ φον Φραντς στο «Nosferatu» και πού τον ταξίδεψε.
«Φοβάμαι ότι θα σας απογοητεύσω με την απάντηση που θα σας δώσω» αρχίζει να λέει κι εγώ νιώθω να μουδιάζω σαν να βρέθηκε μπροστά του αυτοπροσώπως ο Δράκουλας, παρότι εκείνος βρίσκεται στο Λος Αντζελες κι εγώ στην Αθήνα, αφού η συνέντευξη μας γίνεται διαδικτυακά. «Είναι αλήθεια ότι προτιμώ ρόλους που έχουν τη δυναμική να με εξελίξουν ως άνθρωπο. Ρόλους που δεν υπακούν σε συμβατικά μοντέλα συμπεριφοράς και μπλέκονται σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Ομως ο βασικός λόγος που αποφάσισα να παίξω στην ταινία αυτή ήταν ο σκηνοθέτης της».
Δουλεύοντας με τον Εγκερς
«Ο Ρόμπερτ Εγκερς είναι ένας δη μιουργός που αρκεί να είσαι δίπλα του και θα βγεις πολλαπλά κερδισμένος» συμπληρώνει. Η απάντησή του δεν με ικανοποιεί απόλυτα, οπότε του ζητάω να μου πει αν υπήρξε κάτι που δεν πήγε τόσο καλά στα γυρίσματα. «Εχοντας δουλέψει μαζί στον “Φάρο” και τον “Ανθρωπο από τον βορρά” γνωρίζω καλά τις συνήθειες και τις απαιτήσεις που έχει ο Ρόμπερτ, οπότε δεν υπήρξε πρόβλημα ακόμη κι όταν χρειάστηκε για τις ανάγκες μιας σκηνής να βρεθώ στον ίδιο χώρο με χιλιάδες ποντίκια δίπλα μου. Εκείνο που με δυσκόλεψε περισσότερο ήταν να μάθω να καπνίζω κανονικά παλιομοδίτικη βικτωριανή πίπα. Ιδού λοιπόν κάτι που δεν είχα ξανακάνει στο παρελθόν, οπότε έχετε και την απάντηση στην προηγούμενη ερώτησή σας» λέει ενώ σκάει στα γέλια.
Ο βρικόλακας των Καννών
Αυτή η εικόνα του Νταφόε –γελαστός και φιλικός– είναι που θυμάμαι καλά από την πρώτη φορά που τον είδα πριν από 24 χρόνια στις Κάννες, όταν σε μια αίθουσα (ήταν εκτός του Παλέ) παρουσίασε τη «Σκιά του βρικόλακα» του Ελίας Μέριγκε όπου υποδύθηκε εκπληκτικά τον Μαξ Σρεκ, τον ηθοποιό δηλαδή που ερμήνευσε το βρικόλακα στο «Νοsferatu» του Μουρνάου, σε ένα φανατικό κοινό που τον χειροκροτούσε ζωηρά φέρνοντας τον σε αμηχανία.
«Πω πω, το θυμάμαι. Ηταν καταπληκτική μέρα εκείνη και ουσιαστικά από εκεί ξεκίνησε την πετυχημένη πορεία της η ταινία φτάνοντας μέχρι τα Οσκαρ» σημειώνει. Επειτα από μια τόσο πλούσια καριέρα σχεδόν 40 ετών, που από την αφετηρία της φτιάχτηκε με τρομερές επιτυχίες («Πλατούν», «Ο τελευταίος πειρασμός»), έχει άραγε να μάθει κάτι καινούργιο σε αυτήν τη δουλειά; «Φυσικά» απαντά, «συνεχώς μαθαίνω νέα πράγματα. Μόνο έτσι εξελίσσεσαι όχι μόνο ως ηθοποιός αλλά και ως άνθρωπος».
Με μεγάλους Ελληνες
Οι αναφορές στο «ελληνικό» παρελθόν του δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν. «Τα γυρίσματα του “Nosferatu” με τα μακριά, αργόσυρτα πλάνα μού θύμισαν τη συνεργασία μου με τον Αγγελόπουλο στη “Σκόνη του χρόνου”» λέει και συμπληρώνει: «Νιώθω απέραντη ευτυχία που έχω δουλέψει με τον Αγγελόπουλο αλλά και με τον Λάνθιμο, δύο από τους σημαντικότερους Ελληνες σκηνοθέτες». Επιστρέφοντας στον ρόλο του εκκεντρικού Φον Φραντς στο «Nosferatu» θεωρεί ότι «είναι ένας επιστήμονας με βαθιά γνώση στο αντικείμενό του αλλά ταυτόχρονα είναι κι ένας ανοιχτόμυαλος άνθρωπος που μπορεί να δεχτεί ότι υπάρχουν μεταφυσικές δυνάμεις διάσπαρτες σε όλο το σύμπαν».
Δεν είναι αντίφαση όμως αυτό; «Οχι απαραίτητα» υποστηρίζει, «αφού μπορεί κάποιος να πατάει σε δύο διαφορετικούς κόσμους ταυτόχρονα. Μάλιστα θεωρώ ότι βρίσκεται πιο κοντά στην αλήθεια από κάθε άλλο χαρακτήρα του έργου και επιπλέον χαρίζει τις πιο διασκεδαστικές σκηνές στο φιλμ καθώς είναι λίγο πειραγμένος. Λατρεύω τους κάπως σαλεμένους τύπους».
Στην καρδιά του ερέβους
Υπάρχει άραγε κάποιο ιδιαίτερο στοιχείο που κάνει το «Nosferatu», το οποίο βασίζεται στο βιβλίο του Στόκερ που γράφτηκε το 1897, να μπορεί να «μιλήσει» στο σύγχρονο κοινό;
«Το βιβλίο του Στόκερ ήταν ήδη πολύ πιο μπροστά από την εποχή του. Η ταινία πιάνει από την αρχή τον μύθο του απέθαντου κόμη και μιλά για πράγματα επίκαιρα που μας αφορούν σε μεγάλο βαθμό. Δεν είναι μια απλή ερωτική ιστορία. Είναι η συνάντηση δύο ξένων κόσμων σε μια άκρως κρίσιμη πολιτική στιγμή για την Ευρώπη. Νομίζω ότι όσα συμβαίνουν σήμερα αντικατοπτρίζουν την αγωνία της επόμενης μέρας για τον φόβο της επιστροφής του σκότους όχι μόνο στη γηραιά ήπειρο αλλά σε όλο τον κόσμο».
INFO
Η ταινία «Nosferatu» θα βγει στις ελληνικές αίθουσες στις 2 Ιανουαρίου 2025 σε διανομή Tanweer
