Καθηγητές πανεπιστημίων της Ολλανδίας ζητούν να μπει φρένο στην σχεδόν αποκλειστική χρήση της αγγλικής γλώσσας στην ανώτατη εκπαίδευση. Μιλούν για «linguicide» (από τη γλώσσα και την αυτοκτονία) και εκτιμούν ότι τίθεται ευρύτερο ζήτημα πολιτιστικής ταυτότητας.
«Τι συμβαίνει με την ταυτότητα ενός λαού όταν η μητρική γλώσσα του δεν είναι πλέον η κύρια γλώσσα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της χώρας;» Είναι ένα από τα ρητορικά ερωτήματα που θέτει η καθηγήτρια του πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, Ανέτ ντε Γκροτ, σε ρεπορτάζ του BBC, με θέμα τη χρήση της αγγλικής γλώσσας ως κύριας γλώσσας εργασίας, στα Ολλανδικά πανεπιστήμια.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η εξάπλωση της χρήσης των αγγλικών στα ολλανδικά πανεπιστήμια είναι τόσο εκτεταμένη ώστε μια ομάδα Ολλανδών καθηγητών έκρουσε πρόσφατα τον κώδωνα του κινδύνου, προβλέποντας μια διαφαινόμενη «γλωσσική αυτοκτονία» (linguicide, από τη γλώσσα και την αυτοκτονία) στη διατήρηση των επίσημων γλωσσών της Ολλανδίας (προσοχή: η Ολλανδία έχει 5 επίσημες γλώσσες).
Με διάβημα τους ζητούν από την κυβέρνηση να επιβάλει μορατόριουμ που να απαγορεύει στα πανεπιστήμια να επεκτείνουν τη χρήση της αγγλικής γλώσσας έως ότου διεξαχθεί επίσημη έρευνα και ανάλυση των έως τώρα επιπτώσεων. Σήμερα το 60% των προγραμμάτων σπουδών που προσφέρονται, για παράδειγμα, στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, είναι στα αγγλικά. Ουσιαστικά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ολλανδία δεν διδάσκονται μαθήματα στα ολλανδικά.
«Αυτό εμένα δεν με ενοχλεί. Ούτως ή άλλως το μεγαλύτερο μέρος της βιβλιογραφίας είναι στα αγγλικά», είπε στη ρεπόρτερ του BBC, ο καθηγητής Βαν Ριτζνσόεβερ. Και συνέχισε: «Δεν το θεωρώ πρόβλημα διότι όλη η έρευνα γίνεται στα αγγλικά. Ένα μικρό πρόβλημα έχουν αρχικά οι φοιτητές διότι θα πρέπει να ξεπεράσουν ένα επίπεδο στη γνώση των αγγλικών ώστε να μπορέσουν να εκφραστούν σωστά».
Ο Όσκαρ βαν Μέγκεν, από την πλευρά του, ο οποίος πρόσφατα πήρε το πτυχίο του στην «Αειφόρο Ανάπτυξη» σημείωσε κάποια προβλήματα. «Μου πήρε αρκετό χρόνο για να καταλάβω και να επικεντρωθώ σε αυτά που έλεγαν οι καθηγητές στις παραδόσεις, να κατανοώ τα κείμενα που διαβάζω και να γράφω τα άρθρα μου», είπε. Τόνισε όμως ότι ένα αγγλόφωνο μάστερ με διεθνή προσανατολισμό, του είναι πιο χρήσιμο επιστημονικά και επαγγελματικά.
«A cup of coffee please…»
Ορισμένα ολλανδικά πανεπιστήμια έχουν διαγράψει εντελώς την ολλανδική γλώσσα ακόμα και από τους κοινόχρηστους χώρους των πανεπιστημιουπόλεων τους. Στο κυλικείο του πανεπιστημίου του Αϊντχόβεν, τα πάντα, από τα είδη των καφέδων μέχρι το περιεχόμενο των σάντουιτς στους καταλόγους είναι γραμμένα μόνο στα αγγλικά.
Πάντως, η Ολλανδία δεν είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που θεωρεί την αγγλική ως γλώσσα εργασίας στα πανεπιστήμια της. Στα πανεπιστήμια των χωρών της Σκανδιναβικής (Δανία, Σουηδία, Νορβηγία) μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας είναι στα αγγλικά ήδη από την δεκαετία του ’70. Ειδικά στη Σουηδία, όπου οι σπουδές στα πανεπιστήμια είναι εντελώς δωρεάν ακόμα και για ξένους φοιτητές, παραδόσεις στα αγγλικά κάνουν όχι μόνο οι επισκέπτες καθηγητές αλλά ακόμα και Σουηδοί, ενώ η άριστη γνώση της αγγλικής είναι προϋπόθεση για την εγγραφή ξένων φοιτητών.