Η είδηση του θανάτου του Φετουλάχ Γκιουλέν σε ηλικία 83 ετών, ανακοινώθηκε στον λογαριασμό κοινωνικής δικτύωσης Herkul Nağme. Στην ανακοίνωση αναφέρθηκε ότι «το πνεύμα του Χοτζαεφέντι πέθανε στις 21:20 το βράδυ της 20ης Οκτωβρίου 2024, σε νοσοκομείο της Πενσυλβάνια όπου νοσηλευόταν».
Ο Φετουλάχ Γκιουλέν που χαρακτηρίζεται πλέον ως μια κεντρώα πολιτική προσωπικότητα, βρισκόταν από το 1999 «αυτοεξόριστος» στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ στην οποία έφτασε για θέματα υγείας, ενώ η τουρκική κυβέρνηση τον έχει χαρακτηρίσει ως τον πλέον καταζητούμενο τρομοκράτη καθώς, σύμφωνα με την Άγκυρα, είναι υπεύθυνος για την απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 στην Τουρκία, ως αρχηγός «της γκιουλενικής τρομοκρατικής οργάνωσης», όπως περιγράφεται το κίνημά του FETO. Πάγιο αίτημα της Τουρκίας ήταν η έκδοσή του από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Φετουλάχ Γκιουλέν, γεννήθηκε στο χωριό Korucuk του Ερζερούμ το 1938 και διαπαιδαγωγήθηκε από τον ιμάμη πατέρα του. Από το 1959 έως το 1965 εργάστηκε ως ιμάμης, ιεροκήρυκας και καθηγητής Κορανίου. Μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας το 1963, διορίστηκε ως επικεφαλής ιεροκήρυκας στο Κιρκλαρελί και στη συνέχεια διορίστηκε στη Σμύρνη το 1966.
Ριζοσπαστικές απόψεις για την Τουρκία του Ερντογάν
Μετά την πολιτική του μεταστροφή απέρριπτε την ισλαμική πολιτική φιλοσοφία και υποστήριζε την πλήρη συμμετοχή στα επαγγέλματα, την κοινωνία και την πολιτική ζωή από θρησκευτικούς και άτομα.
Ο Γκιουλέν ήταν κατά κάποιο τρόπο «σύμμαχος» του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μέχρι το 2013. Το ισλαμικό κίνημα του Γκιουλέν έχει χαρακτηριστεί ως «μετριοπαθές με εξωστρέφεια και δράση στα social media», ενώ εντός της Τουρκίας κρατούσε αποστάσεις από τα ισλαμικά πολιτικά κόμματα.
Συνελήφθη μετά το πραξικόπημα της 12ης Μαρτίου 1971 βάσει του άρθρου 163 του Τουρκικού Ποινικού Κώδικα για «προπαγάνδα» για την καταστροφή της κοσμικής τουρκικής τάξης και την ίδρυση «θρησκευτικού κράτους». Παρέμεινε 6,5 μήνες φυλακισμένος.
Παρά τα εμπόδια από το στρατιωτικό νόμο και την αυτοεξορία από τη Σμύρνη στο Edremit, τα κηρύγματα του Γκιουλέν συνεχίστηκαν μέχρι το πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου το 1980. Μετά το πραξικόπημα, ο Γκιουλέν προστέθηκε στη λίστα καταζητούμενων ώσπου συνελήφθη, το1986 και άμεσα αποφυλακίστηκε.
Μετά το 1986-87 παρέμεινε στην Κωνσταντινούπολη μέχρι την ημέρα που πήγε στην Αμερική το 1999.
Το όνομα του Γκιουλέν άρχισε να αναφέρεται συχνά στα μέσα ενημέρωσης στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Η συνάντησή του με τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β‘ αλλά και η αύξηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που συνδέονται με το κίνημα του στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της Τουρκίας ενίσχυαν συνεχώς τη φήμη του.
Η επιρροή του Γκιουλέν στην κοινωνία των πολιτών και ο αριθμός των οπαδών του αυξανόταν σταθερά κατά τις δεκαετίες του 1980 και του 1990. Από το 1988 έως το 1991 έκανε μια σειρά από κηρύγματα σε δημοφιλή τζαμιά μεγάλων πόλεων. Το 1994 συμμετείχε στην ίδρυση του Ιδρύματος Δημοσιογράφων και Συγγραφέων και του δόθηκε ο τίτλος «επίτιμος πρόεδρος» από το ίδρυμα.
Εν μέσω εκστρατείας συκοφαντίας εναντίον του ο Γκιουλέν προτίμησε να μην επιστρέψει από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, το μήνυμά του κατά της βίας χαρακτηρίστηκε ξεκάθαρο: «Κάθε μουσουλμάνος δεν μπορεί να είναι τρομοκράτης και κάθε τρομοκράτης δεν μπορεί να είναι μουσουλμάνος». Πρωτοστάτησε στο άνοιγμα εκατοντάδων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και παρά το κυνήγι μαγισσών στο οποίο υποβλήθηκαν τα αγαπημένα του πρόσωπα στην Τουρκία επέμεινε ότι η βία δεν είναι ποτέ μέρος της λύσης.
Το 2003, ορισμένοι συμμετέχοντες στο κίνημα Γκιουλέν συμμάχησαν με το δεξιό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, παρέχοντας στο ΑΚΡ πολιτική και διοικητική υποστήριξη την οποία και χρειαζόταν πολύ.
Αυτή η συμμαχία αποδυνάμωσε τις αριστερές κεμαλικές φατρίες του κέντρου, αλλά διαλύθηκε το 2011. Κατόπιν αυτού Τούρκοι εισαγγελείς κατηγόρησαν τον Γκιουλέν για απόπειρες ανατροπής της κυβέρνησης συνδέοντάς τον με έρευνες διαφθοράς με πολιτικά κίνητρα από ανακριτές του δικαστικού κόμματος που συνδέονταν με τον Γκιουλέν.
Στις 19 Δεκεμβρίου 2014, τουρκικό δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον Γκιουλέν μετά τη σύλληψη περισσότερων από 20 δημοσιογράφων που εργάζονταν σε μέσα ενημέρωσης που πιστεύεται ότι συμπαθούσαν το κίνημα του Γκιουλέν. Ο Γκιουλέν κατηγορήθηκε για ίδρυση και διεύθυνση «ένοπλης τρομοκρατικής ομάδας»
Συνέδεσαν και το όνομά του με την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, κάτι το οποίο ο ίδιος αρνήθηκε.
Πριν και μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, οι Γκιουλενιστές έγιναν η μεγαλύτερη μερίδα όσων ενεπλάκησαν στις μαζικές εκκαθαρίσεις του 2016–σήμερα στην Τουρκία. Από την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, οι αρχές συνέλαβαν ή φυλάκισαν περισσότερους από 90.000 Τούρκους πολίτες και έκλεισαν ολόκληρη την αυτοκρατορία των μέσων ενημέρωσης και των επιχειρήσεων του Γκιουλέν στην Τουρκία.
Ωστόσο, τουρκικό ποινικό δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον Γκιουλέν το 2016 και η Τουρκία απαίτησέ την έκδοσή του από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης των ΗΠΑ δεν πιστεύουν ότι συνδέεται με οποιαδήποτε τρομοκρατική δραστηριότητα και ζήτησαν από την Τουρκία να προσκομήσει στοιχεία για να τεκμηριωθούν οι ισχυρισμοί στο ένταλμα με το οποίο ζητείται η έκδοσή του, απορρίπτοντας συχνά τις τουρκικές εκκλήσεις για έκδοσή του.
Ο Γκιουλέν έχει περιγραφεί στα αγγλόφωνα μέσα ενημέρωσης ως ιμάμης «που προωθεί ένα ανεκτικό Ισλάμ που δίνει έμφαση στον αλτρουισμό, τη σκληρή δουλειά και την εκπαίδευση» και ως «μία από τις πιο σημαντικές μουσουλμανικές φυσιογνωμίες του κόσμου».
Διαβάστε επίσης:
Η διφορούμενη πολιτική Μακρόν στη Μέση Ανατολή
Πέθανε στις ΗΠΑ ο Φετουλάχ Γκιουλέν
«Δεν είσαι ο βασιλιάς μου – Μας κλέψατε» – Αυστραλή γερουσιαστής τα «έψαλε» στον Κάρολο (Video)
