Οι φωτογραφίες από τη ΔΕΘ λένε όλη την αλήθεια και δείχνουν τη δίψα του κόσμου να ζήσει τη μαγεία της ταχύτητας, της πολυτέλειας και της τεχνολογίας
Το 1975 ένα παιδί πέντε χρόνων από την Αθήνα κάνει την πρώτη του επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη και την έκθεσή της. Ζητάει από τον συγγενή του ο οποίος τον συνοδεύει να κάνουν μια δεύτερη βόλτα (έγινε τρίτη και τέταρτη) στα περίπτερα που είχαν οχήματα (από ελαφρά φορτηγά μέχρι κανονικά αυτοκίνητα). Οι γιγαντοαφίσες που παρουσίαζαν τα νέα μοντέλα, τα φώτα, οι λαμαρίνες που γυάλιζαν και η ατμόσφαιρα έμειναν στο μυαλό του παιδιού που είχε ήδη μαγευτεί από την τεχνολογία και την αυτοκίνηση. Το πριν από 43 χρόνια παιδί καλείται σήμερα να γράψει για τη σύνδεση της ΔΕΘ με το αυτοκίνητο.
Η πρώτη Διεθνής Εκθεση Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε το 1926 και από τότε το αυτοκίνητο στους χώρους της συμβόλιζε την τεχνολογική εξέλιξη και το πέρασμα στην οικονομική ανάπτυξη. Ετσι από την πρώτη διοργάνωση παρουσιάστηκαν τρία μοντέλα της αμερικανικής Hudson Essex. Η επιτυχία της ιστορικής εκείνης έκθεσης ήταν τέτοια που έδωσε μεγάλη ώθηση στη διοργάνωση τις επόμενες χρονιές. Η Hudson, η Dodge και η Fiat ήταν από τις βασικές παρουσίες τη δεκαετία του ’20. Από το 1940 μέχρι το 1950 η έκθεση έμεινε κλειστή εξαιτίας του πολέμου. Επέστρεψε όμως δυναμικά στις 16 Σεπτεμβρίου του 1951.
Με αγάπη από την ανατολική Ευρώπη
Τη δεκαετία του ’50 έντονη παρουσία είχαν οι βιομηχανίες των ΗΠΑ, με τις Ford, Dodge και Harley-Davidson να τραβούν τα βλέμματα. Δεν έλειπαν όμως και άλλες εταιρείες όπως οι Mercedes-Benz, Morris-Austin, οι βρετανικές Land Rover και Triumph, η Fiat και τα σοβιετικά Volga. Τo 1956 ήταν έτος ορόσημο για τη ΔΕΘ, καθώς συμπλήρωσε σαράντα χρόνια λειτουργίας. Εκείνη τη χρονιά η έκθεση επεκτάθηκε ακόμη περισσότερο ενώ πήραν μέρος δεκατέσσερις χώρες, μεταξύ των οποίων η Αυστρία στην πρώτη επίσημη κρατική συμμετοχή της. Στο περίπτερο της Αυστρίας βρέθηκαν οι εντυπωσιακές μοτοσικλέτες HMW αλλά και στο περίπτερο της Τσεχίας οι επισκέπτες μπορούσαν να δουν τα νέα μοντέλα της Skoda και τις μοτοσικλέτες Jawa. Το 1957 εντύπωση προκάλεσε η διανομή λαχείων για την κλήρωση μίας βέσπας και ενός αυτοκινήτου Gogomobil. Η κοσμοσυρροή ήταν τέτοια που το περίπτερο καταστράφηκε ολοσχερώς. Το 1958 παρουσιάστηκε στο περίπτερο της Τσεχοσλοβακίας το νέο ανοιχτό σπορ Skoda 450. Παρουσία είχαν και τα θρυλικά γερμανικά DKW, κομμάτι της τότε Auto Union η οποία έγινε αργότερα Audi. Tο 1960 στο περίπτερο της Τσεχοσλοβακίας διοργανώθηκε διαγωνισμός με πρώτο βραβείο ένα μοτοσακό Jaweta, ενώ η BMW παρουσίασε το μικρό 700 Coupé.
Η πρώτη φορά που έγινε συστηματοποιημένη παρουσίαση του κλάδου του αυτοκινήτου ήταν το 1962 στην 27η Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης. Συνολικά έλαβαν μέρος δεκαεννιά αντιπροσωπείες αυτοκινήτων και εκτέθηκαν τριάντα οκτώ μοντέλα. Το 1964 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το δυτικογερμανικό αμφίβιο όχημα Amphicar 770. Το 1969 πραγματοποιήθηκε στον υπόγειο χώρο του Παλαί ντε Σπορ ειδική έκθεση αυτοκινήτου με την ονομασία «Salon de Autos». Μέχρι το τέλος του ’60 έκαναν την εμφάνισή τους διάφορες εταιρείες όπως η Lada, η Opel, η John Deere κ.ά.
Από τα σπάνια τετράτροχα που εκτέθηκαν στη ΔΕΘ ήταν και μια Ford GT40 – ο Σταμάτης Κόκοτας είχε φέρει στην Ελλάδα την πιο γρήγορη Ford της εποχής. Το σπάνιο και πολύ ακριβό για την εποχή αυτοκίνητο έφυγε από την αντιπροσωπεία της Ford για να εκτεθεί στη ΔΕΘ. Το αυτοκίνητο δεν αγωνίστηκε ποτέ, ίσως λόγω έλλειψης ανταλλακτικών και προετοιμασίας.
Αυτοκίνητα στον υπόγειο Σαλίγκαρο
Τη δεκαετία του ’70 τα περισσότερα οχήματα και ειδικά τα νέα μοντέλα συνέχισαν να παρουσιάζονται στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο κάτω από το Παλαί ντε Σπορ που έμεινε γνωστός ως «Σαλίγκαρος». Συγκεκριμένα το 1972 υπήρχαν αυτοκίνητα από δώδεκα χώρες και πανελλήνια πρεμιέρα έκανε το Fiat 132 με δύο διαφορετικούς κινητήρες και αυτόματο κιβώτιο κατά παραγγελία.
Το 1974 ήταν σημαντική χρονιά για τη ΔΕΘ καθώς συμμετείχαν είκοσι δύο χώρες. Ηταν επίσης η πρώτη μεταπολεμική εμφάνιση της Σουηδίας, στο περίπτερό της οποίας παρουσιάστηκαν οι εταιρείες Saab-Scania και Volvo. Στην 40ή έκθεση του 1975 στο τμήμα του σοβιετικού περιπτέρου που ήταν αφιερωμένο στη «στερέωση των φιλικών σχέσεων μεταξύ του σοβιετικού και του ελληνικού λαού» παρουσιάστηκε το θρυλικό Μαμιδάκης Lada 1300 που είχε τερματίσει 10ο στη γενική βαθμολογία του Ράλι Ακρόπολις 1975.
Τη δεκαετία του ’80 δόθηκε έμφαση σε άλλους τομείς της οικονομίας όπως οι επιχειρήσεις και η τεχνολογία, με πληθώρα κρατικών περιπτέρων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είχαν θέση τα αυτοκίνητα. Το 1985 και με τη συμπλήρωση πενήντα εκθέσεων διοργανώθηκαν για πρώτη φορά οι κλασικές πλέον κλαδικές εκθέσεις της ΔΕΘ – Helexpo AE Agrotica και Philoxenia. Τη δεκαετία του ’90 συνεχίστηκαν οι εκθέσεις με μεγάλη επιτυχία και ανέδειξαν πλήθος νέων δυνατοτήτων. Σταδιακά, στη γενική έκθεση του Σεπτεμβρίου δόθηκε έμφαση στην εμπορική και ψυχαγωγική διάστασή της. Το 1991 θεμελιώθηκε το εκθεσιακό κέντρο πολλαπλών χρήσεων Ι. Βελλίδης. Επίσης σημαντικές παρουσίες υπήρξαν και στο Ράλι ΔΕΘ αλλά και στο σαλόνι αυτοκινήτου. Τη δεκαετία του 2000 το αυτοκίνητο είχε κεντρικό ρόλο στις εκθέσεις Autoland όπου παρουσιάζονταν νέα μοντέλα.
Το Ράλι της Διεθνούς Εκθεσης
Το πρώτο Ράλι ΔΕΘ, ένα κοσμοπολίτικο για την εποχή αλλά και για την πόλη γεγονός, πήρε εκκίνηση τον Σεπτέμβριο του 1966 από τη Νότια Πύλη του χώρου της έκθεσης. Από εκείνη την ημέρα και για πενήντα χρόνια παρέμεινε άρρηκτα συνδεμένο με την έκθεση και τη Θεσσαλονίκη. Τα πρώτα χρόνια ήταν δύσκολα για έναν αγώνα αυτοκινήτου στη Θεσσαλονίκη. Ηταν μια εποχή που ο μηχανοκίνητος αθλητισμός βρισκόταν σε βρεφική ηλικία και τα ράλι ήταν υπόθεση των πλουσίων. Η επιμονή, η υπομονή και η αγάπη των μελών του ΑΟΘ για το άθλημα ήταν οι παράγοντες που διατήρησαν ζωντανό το ράλι μέσα στις δεκαετίες. Για την ιστορία, μερικά από τα μοντέλα που έτρεχαν τα πρώτα χρόνια ήταν τα Ford Capri, Volvo 122 S, Opel Kadett και Record, Fiat 124 S, NSU, BMW Ti, ενώ μια δεκαετία αργότερα συμμετείχαν στον αγώνα τα Porsche 911, Ford Escort και Lancia HF. Σίγουρα πολλά αν όχι όλα από αυτά ξυπνούν γλυκές αναμνήσεις στους παλιότερους και προκαλούν ίσως δέος στους νεότερους.
Οσο για τον ίδιο τον αγώνα, είχε τις ιδιομορφίες
του, όπως άλλωστε οι περισσότεροι αγώνες της εποχής εκείνης. Μεγάλος σε μήκος,
πολλές φορές πάνω από 1.000 χλμ. συνολικά, με νυχτερινές ειδικές διαδρομές και
το πολύ μία δίωρη στάση για ανασυγκρότηση
