Η διαστημική πτήση που πραγματοποίησε ο Γιούρι Γκαγκάριν στις 16 Απριλίου 1961 ήταν ίσως το σημαντικότερο – μη πολεμικό – γεγονός του 20ου αιώνα καθώς απελευθέρωνε τον άνθρωπο από τα δεσμά της γήινης βαρύτητας. Ανοιγε μια νέα εποχή στην Ιστορία των ανθρώπινων εξερευνήσεων, αυτή τη φορά στο αχανές και μυστηριώδες Διάστημα. Με άπειρους κινδύνους και με μια τεχνολογία που δοκιμαζόταν για πρώτη φορά.
Στο τεύχος παρακολουθούμε τα βήματα του Σοβιετικού κοσμοναύτη από μαθητή, μεταλλεργάτη, πιλότο και τελικά ως τον εκλεκτό που θα επάνδρωνε το «Βόστοκ». Αντιπροσώπευε μια ζωντανή απόδειξη πως στη σοβιετική κοινωνία δεν υπήρχαν ταξικοί φραγμοί στην εξέλιξη.
Αναζητούμε στο «παρασκήνιο» τον μέντορα του Γκαγκάριν, τον εγκέφαλο του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος, τον Σεργκέι Κορολιόφ ο οποίος κρατήθηκε στην αφάνεια γιατί παλιότερα είχε φυλακιστεί για 4 χρόνια με την άδικη κατηγορία του σαμποτάζ. Ο Κορολιόφ επέλεξε τον Γκαγκάριν – πέρα από την κλίση στα Μαθηματικά και τη Μηχανική – για τα ρεφλέξ και το χιούμορ του. Το τελευταίο στάθηκε ιδιαίτερα χρήσιμο κατά τις επαφές τους με τους Δυτικούς δημοσιογράφους στους οποίους ασκούσε ιδιαίτερη γοητεία.
Γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία πως – πέρα από το καθαρά επιστημονικό ενδιαφέρον – η κούρσα του Διαστήματος εμπεριείχε έντονα στοιχεία πολιτικού ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ καθώς βρισκόμασταν στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου. Το σόκ στη Δύση ήταν τεράστιο. Ο αμερικανικός Τύπος έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου: «Γιατί τον εκτόξευσαν πρώτοι οι κόκκινοι;». Ο πρόεδρος Κένεντι απέσπασε από το Κογκρέσο τα απαραίτητα κονδύλια και κήρυξε την αμερικανική αντεπίθεση. Μια αντεπίθεση που απέφερε την προσελήνωση του Apollo 11 στις 20 Ιουλίου 1969.
Τέλος ξαναθυμόμαστε – με μια δόση χιούμορ – το πέρασμα του Γκαγκάριν από την Ελλάδα το 1962 που τόσες αναταράξεις και φοβικά σύνδρομα προκάλεσε στην ελληνική δεξιά.
