Υποδύεται (μάλλον) τον τελευταίο πρωταγωνιστικό ρόλο της καριέρας του στην παράσταση της Ιόλης Ανδρεάδη.
Στο καθιστικό του διαμερίσματός του, από την κάτω πλευρά της πλατείας Βικτωρίας, ξεκίνησαν οι πρόβες για μερικές από τις low budget μεν μεγαλύτερες θεατρικές επιτυχίες των τελευταίων χρόνων δε.
Ο δημιουργός τους Γιώργος Νανούρης –ξεκίνησε τυχαία να σκηνοθετεί όταν πριν από δέκα χρόνια του το ζήτησαν κάποιοι φοιτητές του και μέχρι σήμερα «δεν αισθάνεται κανονικός σκηνοθέτης»– εξελίσσεται αθόρυβα σε φαινόμενο. Περίεργο που κάνουμε αυτή την κουβέντα τώρα με αφορμή τον τελευταίο του πρωταγωνιστικό ρόλο στο θέατρο –όπως τουλάχιστον ο ίδιος υποστηρίζει– στην παράσταση «Ενας άνθρωπος επιστρέφει στην πατρίδα του πιστεύοντας ότι θα τον σκοτώσουν και τον σκοτώνουν».
Λαζαρίδου, Λιγνάδης, Πατεράκη: Συνεργάζεσαι συνεχώς με υποκριτικά θηρία. Σε φοβίζει η συνύπαρξη ή σε τροφοδοτεί;
Και τα δύο. Το καλό είναι ότι όλες οι συνεργασίες ήρθαν να με βρουν, κάτι που με χαροποιεί διπλά.
Σου ξυπνούν ανασφάλειες;
Εχω τρελή αγωνία αλλά και οι τρεις παραπάνω ηθοποιοί είναι δάσκαλοι, οπότε πηγαίνω κοντά τους για να μάθω.
Μαθητής παρότι κρατάς θέση σκηνοθέτη;
Σκηνοθετώ χωρίς να δίνω την εντύπωση ότι διαχειρίζομαι μια εξουσία και σίγουρα δεν την επιδεικνύω. Και έτσι οι συνεργάτες μου αφήνονται.
Τι σε έφερε στη σκηνοθεσία;
Η τύχη. Δίδασκα σε σχολές όταν κάποιοι μαθητές μου επέμειναν να τους σκηνοθετήσω. Αυτή ήταν η παράσταση «Εδώ» που παίχτηκε για δύο χρόνια και μετά παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών.
Τι έχει αλλάξει στα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν;
Η προσδοκία και η ευθύνη να αντεπεξέλθω στην προσδοκία των άλλων. Από την άλλη αυτό που παραμένει σταθερό είναι ο μοναχικός τρόπος δουλειάς και η αμφιβολία που διατηρώ γι’ αυτά που κάνω.
Δηλαδή;
Λέω συνεχώς στον εαυτό μου «καταστρέφεσαι».
Ησυχάζεις με τα σχόλια των άλλων;
Ολα είναι σχετικά. Για κάποιες παραστάσεις μου έχουν γραφτεί εγκάρδια λόγια αλλά δεν τα πιστεύω· όπως δεν πιστεύω και τις σκληρές κριτικές. Δεν εμπιστεύομαι τους αφορισμούς και τις αποθεώσεις. Ακόμη και αν διαβάσω μια κριτική που μιλάει για ένα «αριστούργημα» δεν θα την πιστέψω.
Τι επικρατεί μέσα σου: ο σκηνοθέτης ή ο ηθοποιός;
Σκηνοθετώντας τον «Αφέντη και δούλο» είπα για πρώτη φορά –με ανακούφιση και συνάμα με τρόμο– «εδώ ανήκεις». Υστερα από αυτό άρχισα να είμαι καλά με την ιδέα να σκηνοθετώ μόνο και ίσως να κρατάω μικρούς ρόλους για να μην έχω το απωθημένο της σκηνής.
Και πώς σου φαίνεται τώρα που στην παράσταση της Ιόλης Ανδρεάδη μόνο παίζεις;
Πολύ ανακουφιστικό. Εξάλλου μπορεί να είναι και ο τελευταίος μου μεγάλος ρόλος.
Οι πιο πρόσφατες σκηνοθεσίες σου γνωρίζουν πρωτοφανή επιτυχία. Τι τις χαρακτηρίζει;
Καθώς δεν είχα ποτέ σκηνοθετικές βλέψεις, δεν μπήκα στο τριπ της «σκηνοθετίτιδας». Για μένα όλα ξεκινούν από το κείμενο. Πρώτα βρίσκω το έργο και μετά με απασχολεί πώς θα το σκηνοθετήσω. Οταν βρίσκομαι μπροστά σε έργα κατεστραμμένα, αναρωτιέμαι γιατί ο σκηνοθέτης δεν πήρε κάτι δικό του παρά διάλεξε ένα έτοιμο έργο για να του αλλάξει τα φώτα. Προσωπικά καταλήγω σε ένα κείμενο γιατί με συγκινεί και θέλω να αναδείξω τι έχει να πει· όχι για να επιδείξω πώς το έκανα.
Δουλεύοντας στο θέατρο έχει επηρεαστεί η πολιτική σου θέση;
Αισθάνομαι ότι μόνο μέσα από το θέατρο μπορώ να διατυπώνω πολιτικό λόγο. Καταλαβαίνω την ανάγκη να ανεβαίνουν παραστάσεις για να ξεχαστούν οι θεατές, αλλά προσωπικά θέλω να φιλτράρω όσα βιώνουμε. Δεν με ενδιαφέρει απλώς να σκηνοθετήσω ένα έργο. Δεν γίνεται να μένω στη ματαιοδοξία μου όταν η κατάσταση βρίσκεται σε τέτοιο αναβρασμό.
Που σημαίνει ότι δεν θα έκανες κωμωδία;
Θα ήθελα να κάνω μια καλή κωμωδία ή μια καλή επιθεώρηση. Εχω πολύ χιούμορ και ας μην το έχω δείξει ακόμη.
Εχεις εγκλωβιστεί ποτέ στη ματαιοδοξία σου;
Βλέπω τη δυσκολία που χρειάζεται να γίνει κάτι και είναι δύσκολο να ψωνιστώ με τον εαυτό μου.
Τι μαθαίνεις για την εξουσία δουλεύοντας στην ιστορία του Τόμας Μπέκετ;
Οσοι αναλαμβάνουν θέσεις εξουσίας αρέσκονται να ηγούνται ανθρώπων – ενδεχομένως πιστεύουν ότι αξίζουν παραπάνω από αυτούς. Επίσης, πως ενδιαφέρονται μόνο για να διατηρήσουν την εξουσία και όχι για το καλό του συνόλου. Κάτι που αποδεικνύεται καθημερινά. Δεν μπορώ να ξεπεράσω το γεγονός ότι μέσα στην πόλη μας πνίγηκαν 23 άνθρωποι και κανείς δεν είχε την ευθιξία να παραιτηθεί.
Τι ξέρεις γι’ αυτή την πόλη ζώντας στην πλατεία Βικτωρίας;
Ξέρω κάτι για τον εαυτό μου: δεν θα συμφιλιωθώ με τη γνώση ότι υπάρχουν στην πλατεία άνθρωποι που κρυώνουν ενώ εγώ είμαι ασφαλής στο σπίτι μου. Και δεν πιστεύω στιγμή πως έχω κάνει κάτι καλό για να μου αξίζει αυτό το σπίτι ενώ ο μετανάστης είναι λιγότερο καλός οπότε του αξίζει να μείνει στον δρόμο. Οχι. Αύριο μπορεί να ανατραπούν όλα και να βρεθώ εγώ στον δρόμο.
Πώς ακούγεται στα αυτιά σου η έννοια της θυσίας;
Δεν θυσιάζεται κανείς πια. Γιατί δεν θεωρώ θυσία να στερείται κανείς κάτι αλλά να πράττει για τον άλλο. Και ενώ τα τελευταία χρόνια συμβαίνουν τερατώδη πράγματα στους άλλους –τόσοι άνθρωποι έμειναν άνεργοι, έχασαν τα σπίτια τους, αυτοκτόνησαν– μας λείπουν οι θυσίες. Πιστέψαμε ότι θα πάρουμε ένα μάθημα από την κρίση αλλά γίναμε μεγαλύτερη ζούγκλα.
INFO
«Eνας άνθρωπος επιστρέφει στην πατρίδα του πιστεύοντας ότι θα τον σκοτώσουν και τον σκοτώνουν»
Σύλληψη – σκηνοθεσία – κίνηση: Ιόλη Ανδρεάδη
Κείμενο μεταγραφής: Ιόλη Ανδρεάδη και Αρης Ασπρούλης
Ερμηνεύουν: Ρούλα Πατεράκη και Γιώργος Νανούρης
Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, Υπόγειο (Πεσμαζόγλου 5)
