Σχεδόν δέκα χρόνια μετά την κυκλοφορία του «The Storyteller» ο Γιώργος Κοντραφούρης επιστρέφει με ένα άλμπουμ, τα «Στοιχειωμένα ποιήματα», βασισμένο στο πιάνο και έξι ποιήματα που είχε γράψει σε νεαρή ηλικία. Η μεθοδολογία της ηχογράφησης ‒παραγωγής του Haunted Poems (Puzzlemusik, 2016)‒ δίνει στο πιάνο τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Μπορεί δικαίως εφόσον πρόκειται για ένα τζαζ μουσικό έργο με το οποίο ο συνθέτης Γιώργος Κοντραφούρης βασίζει μια νέα συνθετική δύναμη στο αγαπημένο του μουσικό όργανο.
Προσωπικά θα το προτιμούσα πιο «ενσωματωμένο» και όχι τόσο αποστασιοποιημένο από τους υπόλοιπους μουσικούς στο στεροφωνικό φάσμα του άλμπουμ. Γιατί τα «Στοιχειωμένα ποιημάτα» από τη μεγάλη ιδέα του αυτοσχεδιασμού έως τις μικρότερες «ηλεκτρονικές» ιδιορυθμίες και την απαγγελία έξι ποιημάτων βρίσκουν τόσο τον συνθέτη όσο και τους τρεις κορυφαίους μουσικούς που τον συνοδεύουν να «οργιάζουν» με εξαιρετική ορθότητα ακόμη και κατά τη διάρκεια των πιο τρελών περασμάτων.
Και όταν ο Κοντραφούρης αρχίζει να παίζει μοτίβα σε διαφορετικά μέτρα σε κάθε χέρι του, δεν είναι επειδή βιάζεται να αναδείξει τις ικανότητές του. Απλώς όταν το κύμα ενός «πονηρού» ρυθμού σκάει και είναι σαφές ότι η μελωδία χτίζεται προς μια άλλη πυκνότητα, κάποιες λεπτομέρειες από τους ελιγμούς των συντρόφων του θα μπορούσαν να είναι πιο εμφανείς στην ηχογράφηση. Ωστόσο, το συλλογικό άγγιγμα του άλμπουμ παραμένει απαλό και πανέμορφο, ιδανικό δείγμα οικονομίας της διάρκειας, πράγμα σπάνιο στη διευρευνητική σύγχρονη τζαζ.
Ποιο είναι το όραμα πίσω από τα «Στοιχειωμένα ποιήματα» σε μια δυσοίωνη εποχή;
Να πιστεύεις πάντα στην προσωπική έκφραση και να μοιράζεσαι τις εκάστοτε ιδέες σου με άλλους συνανθρώπους για να μην αισθάνεσαι μόνος σου και έτσι να παίρνει μια άλλη διάσταση η προσωπική σου ματιά. Γι’αυτό ήθελα τους συγκεκριμένους καλλιτέχνες και δεν προετοιμάστηκε τίποτα πριν από την ηχογράφηση εκτός από μερικά σχέδια για τη μουσική υπόκρουση των ποιημάτων.
Ξεκινήσατε την ηχογράφηση του άλμπουμ έχοντας κάποιες συγκεκριμένες προσδοκίες στο μυαλό σας για το αποτέλεσμα ή θέλατε να αφήσετε και πιο ελεύθερα τα πράγματα να σας οδηγήσουν;
Το μόνο που είχα στο μυαλό μου ήταν η επιλογή των οργάνων πριν από την ηχογράφηση. Για παράδειγμα, ήθελα να προσθέσω κρουστά σε ένα κλασσικό τζαζ πιάνο τρίο για να δημιουργηθεί περισσότερος χώρος και χρόνος στη μουσική. Επίσης, η ατμόσφαιρα του ποιήματος πριν από το κομμάτι ήταν μεγάλη ιδιοποιός διαφορά στην αντίληψη της προσέγγισης του κομματιού. Τα electronics τα σκέφτηκα κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του άλμπουμ. Γενικά τα άφησα πολύ πιο ελεύθερα τα πράγματα παρά οργανωμένα.
Πως σας φαίνεται ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να παράγει κανείς μουσική στις μέρες μας ή να έχει πρόσβαση σε αυτήν;
Ο τρόπος που κάποιος θα ακούσει μουσική είναι για μένα το μέσο. Αν είναι να επηρεαστεί κάποιος, θα επηρεαστεί από οποιοδήποτε μέσο. Εξαρτάται από αυτόν. Μπορεί τώρα να είναι λίγο πιο πολύπλοκο, παρ’ όλα αυτά η διαδικασία είναι ίδια. Συμφωνώ όμως και με μια φράση που είχε πει ο ιδρυτής της εταιρείας ECM Μάνφρεντ Αϊχερ στις αρχές της δεκαετίας του ’80: «Οσο μεγαλώνει ο αποθηκευτικός χώρος της μουσικής τόσο θα πέφτει η ποιότητα αυτής».
Εάν η μουσική είναι ένας δρόμος για το καινούργιο πώς οραματίζεστε το μέλλον της μουσικής;
Η μουσική δεν έχει χρόνο. Περνάμε εμείς μέσα από τη μουσική την εκάστοτε στιγμή. Αυτή υπήρχε πριν από εμάς – ενδεχομένως και πριν ακόμη ονομαστεί «μουσική» – και θα υπάρχει πολύ έπειτα από εμάς. Ο ήχος ή τα όργανα που παράγουν ήχο είναι εργαλεία για τη μουσική. Εμείς τελειώνουμε μέσα στη μουσική – αυτή θα υπάρχει για πάντα.
Πιστεύετε ότι χάνονται οι αξίες που υπήρχαν ή η πίστη στη χαρά της ζωής;
Επειδή είμαι ερασιτέχνης δρομέας μεγάλων αποστάσεων, βλέπω στη συγκεκριμένη εποχή να τρέχουν όλο και πιο πολλοί άνθρωποι και να χαίρονται τη διαδρομή, κάτι που δεν το έβλεπα πριν. Το ίδιο συμβαίνει και στη μουσική. Βλέπω να δημιουργούνται πολλά γκρουπ, που σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν θέλουν να είναι μόνοι τους. Θέλουν να μοιράζονται τις σκέψεις, τις χαρές, τις ανησυχίες, τις λύπες κ.λπ. με άλλους ανθρώπους. Τώρα αρχίζουμε να πιστεύουμε σε όλο και πιο απλά πράγματα και να παίρνουμε χαρά από αυτά και να μην τα θεωρούμε δεδομένα.
INFO
Στοιχειωμένα ποιήματα
Γιώργος Κονταφούρης
Μαζί του στο πιάνο και τα πλήκτρα παίζουν ο Πέτρος Κλαμπάνης κοντραμπάσο, ο Αλέξανδρος – Δράκος Κτιστάκης τύμπανα, ο Aγγελος Πολυχρόνου κρουστά, ενώ τα ποιήματα απαγγέλλει ο Αλκίνοος Ιωαννίδης