Πάνω από έναν αιώνα σχέσεις οργής και υποτέλειας με τη Γερμανία από τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας μέχρι σήμερα καταγράφει λεπτομερώς, με διεισδυτική ματιά και ντοκουμέντα, ο δημοσιογράφος Γιώργος Χαρβαλιάς στο νέο βιβλίο του «Γιαβόλ! Αίμα, λήθη και υποτέλεια», το οποίο προλογίζει ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής. Μιας και γίνεται εκτεταμένη αναφορά στο θέμα των διακρατικών επανορθώσεων, εύλογα το πρώτο ερώτημα που ανακύπτει είναι ποιος θα μπορούσε να το θέσει στη Γερμανία∙ και ειδικότερα το θέμα του κατοχικού δανείου: «Δεν ξέρω ποιος θα μπορούσε να το κάνει. Ξέρω όμως ποιος έχει αυτή την υποχρέωση: η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση. Υπάρχει, ξέρετε, ομόφωνη απόφαση της ελληνικής Bουλής από τον Απρίλιο του 2019 για τη διεκδίκηση τόσο των αποζημιώσεων όσο και του κατοχικού δανείου. Γνωρίζουμε ότι το πολιτικό προσωπικό της χώρας είναι κατώτερο των περιστάσεων. Αλλά στον βαθμό που ενσυνείδητα δεν εκτελείται ομόφωνο ψήφισμα των εκλεγμένων αντιπροσώπων του ελληνικού λαού υπάρχει ζήτημα αθέτησης του όρκου του πρωθυπουργού και των υπουργών του. Και εφόσον από το 2019 δεν έχουν μεσολαβήσει άλλες εκλογές, αυτό βαραίνει τη σημερινή κυβέρνηση Μητσοτάκη».
Κατά την Κατοχή εντοπίζετε μια απίστευτη σε σχέση με τα «Greek statistics» δημιουργική λογιστική (δανεισμός, υπερπληθωρισμός και κλίρινγκ) των Γερμανών. Θα μπορούσε να αποτελέσει το κλειδί για τις ελληνικές διεκδικήσεις;
Τα «Greek statistics», στον βαθμό που υπήρξαν και δεν επινοήθηκαν για να επιφέρουν την «τιμωρία» των μνημονίων, ωχριούν μπροστά στις λογιστικές αλχημείες των Γερμανών στην Κατοχή. Γιατί στόχευαν στον «εξωραϊσμό» κάποιων μεγεθών που θα επέτρεπαν τη δημοσιονομική σύγκλιση. Αντίθετα, τα τρικ των οικονομικών αξιωματούχων του ναζιστικού καθεστώτος στόχευαν ευθέως στην καταλήστευση του ελληνικού κρατικού ταμείου και την αρπαγή της περιουσίας της κατεχόμενης χώρας, δημόσιας και ιδιωτικής. Ασφαλώς, λοιπόν, εκεί πρέπει να στηριχτούν οι αξιώσεις μας. Να καταγραφεί το μέγεθος της ληστείας και να επιστραφούν τα κλεμμένα σε σημερινές αξίες! Δεν είναι απλή υπόθεση γιατί, όπως λέτε, υπάρχουν σύνθετες παράμετροι, όπως για παράδειγμα το συμψηφιστικό εμπόριο (κλίρινγκ) που επιβλήθηκε εκείνη την περίοδο σε βάρος της ελληνικής οικονομίας. Ομως οφείλουμε να προχωρήσουμε σε μια συνολική αποτίμηση των «κατοχικών δαπανών» (όχι μόνο του δανείου) και να απαιτήσουμε την επιστροφή τους, όπως ακριβώς πράττει σήμερα η Πολωνία που διεκδικεί το ποσό-μαμούθ του 1,3 τρισ. ευρώ! Για σκεφτείτε το λίγο. Τρεις με τέσσερις φορές το δημόσιο χρέος της χώρας μας…
Η Γερμανία ως ατμομηχανή της ΕΕ προήλθε από την καθοριστική στήριξη των ΗΠΑ. Σήμερα όμως η Ουάσινγκτον φρενάρει το Βερολίνο, είτε με το νέο ενεργειακό status είτε με τις αποκαλύψεις σκανδάλων γερμανικών εταιρειών εξαγωγικού χαρακτήρα. Νομίζετε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να επωφεληθεί;
Οι σημερινές ηγεσίες στις δύο χώρες ενώνονται με τα δεσμά του ατλαντισμού. Ρωσοφοβία, παγκοσμιοποίηση και… άγιος ο Θεός! Βεβαίως οι Αμερικανοί μπορεί να νομίζουν ότι στο πρόσωπο της κυβέρνησης Σολτς έχουν βρει… τον χρήσιμο ηλίθιο. Γιατί, όπως υπονοήσατε στην ερώτηση, το νέο ενεργειακό τοπίο ωφελεί τις ΗΠΑ και όχι τη Γερμανία. Προσωρινά όμως. Η Γερμανία δεν θα αφήσει τις εταιρείες της να πτωχεύσουν. Πληρώνει τα πρόστιμα και ξεμπερδεύει. Επιπλέον βρήκε αφορμή για να ενισχυθεί στρατιωτικά με ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα 100 δισ. ευρώ. Θέλει να αναλάβει την ηγεσία ενός «ευρωστρατού». Σκέφτεται να φτιάξει και εργοστάσιο αρμάτων μάχης της Rheinmetall στην Ουκρανία. Εμένα προσωπικά αυτά με τρομάζουν. Οσο για την Ελλάδα, η απάντηση είναι όχι. Με το σημερινό πολιτικό προσωπικό δεν μπορεί να επωφεληθεί. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Γερμανία μας έχουν για… καρπαζοεισπράκτορα.
Μπορεί να αποτυπωθεί μια… συνέχεια του κράτους των δωσιλόγων και των ναζί στη ΟΔ Γερμανία;
Ασφαλώς. Και οι μεν και οι δε επιβίωσαν. Εμειναν ατιμώρητοι και σκαρφάλωσαν πάλι στις θέσεις τους. Στην Ελλάδα τρύπωσαν στην πολιτική (ακόμη και σήμερα υπάρχουν απόγονοι κορυφαίων δωσίλογων που διατηρούν πολιτικές θέσεις) και στη μεταπολεμική Γερμανία πρωταγωνίστησαν στο «οικονομικό θαύμα». Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οι δύο ισχυρότεροι ναζί βιομήχανοι που στήριξαν την πολεμική προσπάθεια του Χίτλερ μέσω της καταναγκαστικής εργασίας, ο Φρίντριχ Φλικ και ο Αλφρεντ Κρουπ, αφού φυλακίστηκαν ένα μικρό διάστημα –για τα μάτια του κόσμου– απελευθερώθηκαν και μέσα σε λίγα χρόνια ξανάγιναν οι πλουσιότεροι Γερμανοί επιχειρηματίες!
Η υπόθεση Μέρτεν αναδεικνύει από τη μία δικαστές-λέοντες όπως ο Τούσης και από την άλλη πολιτικούς νάνους όπως η κυβέρνηση της ΕΡΕ; Γιατί εμφανίζονται μεμονωμένοι πρωταγωνιστές να σηκώνουν ανάστημα (Σμπαρούνης, Αγγελόπουλος) και όχι το υπουργείο Εξωτερικών ή πρωθυπουργοί όπως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ή ο Κων. Μητσοτάκης το 1991;
Θέτετε πολλά ζητήματα μαζί. Οι αφανείς ήρωες κρατικοί λειτουργοί, όπως ο Σμπαρούνης ή ο Τούσης, όλο και λιγοστεύουν. Θέλετε να μιλήσουμε μήπως για τη σημερινή Δικαιοσύνη; Αφήστε το καλύτερα… Κι από την άλλη το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών δεν έχει παράδοση δικής του σχολής σκέψης. Λέει αυτά που θέλουν να ακούσουν οι πολιτικοί. Οσο για τις μεταπολεμικές κυβερνήσεις, όλες τα ίδια έκαναν. Προτού δώσει ο Καραμανλής τον Μέρτεν, οι κυβερνήσεις Πλαστήρα και Παπάγου είχαν παραδώσει στη Γερμανία εγκληματίες εξίσου ειδεχθείς. Η αρχή, επομένως, αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, έγινε με τις πρώτες μεταπολεμικές κυβερνήσεις. Το 1991 βεβαίως ο Μητσοτάκης έχασε την ιστορική ευκαιρία να διεκδικήσει τις επανορθώσεις. Και η ευθύνη του είναι μεγάλη γιατί τότε η Ελλάδα στεκόταν καλά στα πόδια της. Δεν ήταν η ψωροκώσταινα του ’50… Αλλά η υποτέλεια υπερίσχυσε. «Εάν η ανθρωπότης θέλει να λύσει το γερμανικό ζήτημα χωρίς την υπογραφή συνθήκης ειρήνης… η Ελλάδα δεν πρόκειται να αλλάξει τη ροή του κόσμου» είπε χαρακτηριστικά στην ελληνική Βουλή. Τα σχόλια νομίζω περιττεύουν…