Οι σπεσιαλίστες των ειδικών εφέ Γιώργος & Ρούλης Αλαχούζος μας άνοιξαν το εργαστήριό τους με αφορμή τη μεταμόρφωση του Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη για τη μεταφορά της οσκαρικής «Φάλαινας» στο σανίδι
Σε ένα ημιυπόγειο στα Ιλίσια υπάρχει ένα εργαστήριο που μέσα του κρύβει αποκεφαλισμένα σώματα, ζόμπι, γιγάντιους αστακούς και δύο από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς ειδικών εφέ, των οποίων η φήμη έχει περάσει τα σύνορα της Ελλάδας. Ο Γιώργος και ο Ρούλης Αλαχούζος είναι τα «Greek boys», όπως τους αποκαλούσε ο Βρετανός δημιουργός ειδικών εφέ και μακιγιάζ Νικ Ντάντμαν στα γυρίσματα του «Χάρι Πότερ», «τρελοί επιστήμονες» σύμφωνα με τον σκηνοθέτη Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ και όπως οι ίδιοι συστήνονται: «Δύο ροκάδες εφετζήδες που δεν γουστάρουν το ντιβιλίκι». Με αφορμή την παράσταση «Η φάλαινα» του Σάμιουελ Ντι Χάντερ, που θα κάνει πρεμιέρα στις 16 Οκτωβρίου στο θέατρο Νέος Ακάδημος σε σκηνοθεσία Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη, οι αδερφοί Αλαχούζοι μαζί με τον Λέμι, το σκυλί τους, άνοιξαν το εργαστήριό τους στο Documento και μας αποκάλυψαν λεπτομέρειες για τη μεταμόρφωση του Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη σε μια παράσταση που αναμένεται να συζητηθεί. Οι σπεσιαλίστες των ειδικών εφέ έχουν σίγουρα πολλούς σκελετούς κρυμμένους στην ντουλάπα τους και όλοι τους είναι φτιαγμένοι με πολύ μεράκι και πολλή αγάπη για τη δουλειά που κάνουν.
Γιατί λέτε το σκυλί σας Λέμι;
Γιώργος Αλαχούζος: Ε, αυτό είναι εύκολο. Από τον μπασίστα των Motörhead, τον Ιαν Κίλμιστερ ή όπως τον ξέρουν όλοι «Λέμι». Και μη νομίζεις, είναι κι αυτός διάσημος. Του έχει μεγάλη αδυναμία ο Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ. Μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων της ταινίας «Crimes of the future» που συνεργαστήκαμε, ήθελε να τον πάρει μαζί του στον Καναδά, αλλά εννοείται ότι δεν τον δώσαμε. Ο Λέμι είναι οικογένεια.
Κρατάμε τον Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ για αργότερα και πάμε να πούμε για τη μεταμόρφωση του Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη σε Τσάρλι για τις ανάγκες της παράστασης «Η φάλαινα».
Γ.Α.: Ο Πυγμαλίωνας είναι θηρίο. Ο,τι και να κάνει το πιστεύει και δουλεύει πολύ. Το θέμα της μεταμόρφωσης μας απασχόλησε έντονα. Χρειαζόταν να βρούμε μια πατέντα που να του προσθέτει πάρα πολλά κιλά και να μην τον ταλαιπωρεί πάνω στη σκηνή. Θα φοράει μια στολή που την έχει ράψει ο Ρούλης στη ραπτομηχανή, με προσθετικά στα μάγουλα και στο προγούλι. Μας ενδιέφερε να είναι όσο γίνεται πιο άνετος πάνω στη σκηνή.
Ρούλης Αλαχούζος: Δεν είναι εύκολα πράγματα αυτά. Να είσαι πάνω στη σκηνή, να παίζεις ένα δύσκολο ρόλο και να έχεις και τόσο επιπρόσθετο βάρος. Αυτό που φτιάξαμε τελικά δεν ζυγίζει πάνω από τέσσερα με πέντε κιλά και βλέπεις πόσο χώρο πιάνει (σ.σ.: μου δείχνει τη στολή).
Τι είπε όταν τη φόρεσε ο Πυγμαλίωνας;
Γ.Α.: Τι να πει; (γέλασε) Κάναμε την πρόβα και γελούσαμε. Τα προσθετικά στο πρόσωπο ακόμη δεν τα έχουμε φιξάρει γιατί ο Πυγμαλίωνας έχει γένια λόγω του «Ηρακλή Μαινόμενου» που παίζει τώρα. Πρέπει να ξυριστεί πρώτα για να φορέσει τα μάγουλα και το προγούλι. Αλλά του άρεσε. Εχουμε δημιουργήσει ένα κενό ανάμεσα στο σώμα του και τη στολή για να παίρνει αέρα. Σαν θώρακας. Πάνω του κολλάνε δεκάδες Velcro ταινίες που στηρίζουν τη στολή η οποία μπαίνει από πάνω μέχρι κάτω. Στα χέρια φτάνει μέχρι το μπράτσο. Μετά θα φορέσει προσθετικά χέρια από σιλικόνη. Πήραμε καλούπι από τα χέρια του και τα φτιάξαμε. Βλέπεις στα δάχτυλα; Το έχουμε φτιάξει με τέτοιον τρόπο που να δίνει την εντύπωση της κανονικής κίνησης.
Πόση ώρα προετοιμασίας χρειάζεται για να φορεθούν η στολή και τα προσθετικά και να γίνει το μακιγιάζ;
Ρ.Α.: Μία ώρα σίγουρα. Θα δείξουμε όλη τη διαδικασία σε κάποιον για να τον βοηθάει. Το δύσκολο θα είναι στις διπλές παραστάσεις. Η στολή θα μπορεί να βγαίνει για να ξεκουράζεται ο Πυγμαλίωνας, όμως δεν θα μπορούν να βγουν τα προσθετικά στο πρόσωπο. Μάγουλα και προγούλι θα μένουν κι αυτό θα είναι ζόρι. Αλλά είπαμε, είναι θηρίο και θα τα βγάλει πέρα.
Μιλήσατε με τους συναδέλφους σας που είχαν αναλάβει το μακιγιάζ και το κοστούμι στην ομότιτλη ταινία του Αρανόφσκι;
Γ.Α.: Εννοείται! Ο Μπρένταν Φρέιζερ κέρδισε δικαίως το Οσκαρ α΄ αντρικού ρόλου και μέρος της επιτυχίας του το οφείλει και στο κοστούμι. Και ο Αντρίν Μορό πήρε Οσκαρ καλύτερου μακιγιάζ και κομμώσεων. Στην ταινία έκαναν μία λήψη και αμέσως διάλειμμα. Διέκοπταν συνέχεια για να ενυδατωθεί ο Φρέιζερ. Στο θέατρο όλα γίνονται in real time. Βουτάς στα βαθιά.
Η ειδικότητά σας αντιμετωπίζεται με σεβασμό στη βιομηχανία του κινηματογράφου στο εξωτερικό. Εδώ τι ισχύει;
Γ.Α.: Αυτή την ερώτηση θα έπρεπε να μας την κάνεις μερικά χρόνια πίσω. Οταν οι σκηνοθέτες εδώ και οι παραγωγοί μάς έλεγαν πως κανείς δεν χρειάζεται αυτά που κάνουμε και να πάμε στο Χόλιγουντ. Τώρα έχουν αλλάξει τα πράγματα. Τον κερδίσαμε τον σεβασμό και μας παίρνουν αυτοί τηλέφωνο. Καταλαβαίνουν πως με προχειρότητες δεν γίνεται δουλειά. Δεν μπορείς να ανατινάζεις κεφάλια σαν καρπούζια. Στην Ελλάδα υπάρχει ένα ντιβιλίκι. «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ;». Οχι, ρε φίλε, δεν ξέρω. Δείξε μου τη δουλειά σου και θα δούμε τότε ποιος είσαι.
Πώς ανατινάζεται ένα κεφάλι;
Τη ζελατίνη την ξέρεις (τη σκόνη όμως); Ε, με αυτό.
Πείτε μου υλικά που έχουμε σπίτι μας και χρησιμοποιούνται στην κατασκευή ειδικών εφέ.
Γ.Α.: Ζελατίνη, άχνη ζάχαρη για να «ματάρουμε» τα σώματα να μη γυαλίζουν, γλυκόζη, χρώματα ζαχαροπλαστικής, κορν φλάουρ. Τα βάζα που σπάνε στα κεφάλια των ηθοποιών είναι από κερί. Τα ανθρώπινα μέλη που τρώνε τα ζόμπι είναι από αλεύρι ή κοτόπουλο. Σε μια σκηνή που θέλαμε να φάνε τα ψάρια το πρόσωπο ενός φουκαρά που τον ρίξανε στη θάλασσα, βάλαμε λάδι σαρδέλας. Βυθίσαμε το ομοίωμα από σιλικόνη και το αλείψαμε με το ψαρόλαδο. Ηρθαν ψάρια και του τσιμπούσαν το πρόσωπο μέχρι που δεν έμεινε τίποτε.
Ρ.Α.: Ε όχι και φουκαράς. Λαμόγιο ήταν. Καλά έκαναν και τον έριξαν στα ψάρια.
Σκεφτήκατε ποτέ να φύγετε έξω;
Ρ.Α.: Ναι, αλλά πλέον είναι αργά. Ετοιμοι ήμασταν να την κάνουμε αλλά μάλλον δεν ήταν για να γίνει.
Γ.Α.: Ακου μια ιστορία τώρα να δεις πως και τα πράγματα είναι θέμα τύχης καμιά φορά. Θα πηγαίναμε να δουλέψουμε στον «Αρχοντα των δαχτυλιδιών». Μαζί με συναδέλφους από άλλες χώρες. Μεγάλη δουλειά. Εγώ νομίζω πως ο «Αρχοντας» είναι από μόνος του σχολείο. Εκείνη την περίοδο όμως παίρνουμε ένα mail για να αναλάβουμε αποκλειστικά τα εφέ για το «Μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι». Τα βάλαμε κάτω και αποφασίσαμε να κάτσουμε εδώ και να ρισκάρουμε. Το αρχικό σενάριο της ταινίας δεν ήταν love story. Είχε προηγηθεί η «Διάσωση του στρατιώτη Ράιαν» και ήθελαν μάχες και αίματα. Εκεί κολλάμε εμείς. Αρχίζουμε να μελετάμε και τελικά αλλάζει ο σκηνοθέτης και ο καινούργιος αποφασίζει να γυρίσει μια ιστορία αγάπης. Εκεί εμείς την πατήσαμε. Ούτε έξω φύγαμε ούτε εδώ κάναμε δουλειά.
Ισχύει ότι στη βιβλιοθήκη σας, που μετρά πάνω από 15.000 τίτλους βιβλίων, έχετε βιβλία ανατομίας και ιατροδικαστικές μελέτες;
Γ.Α.: Ναι, αμέ. Μελετάμε τα πάντα. Οτιδήποτε έχει να κάνει με το ανθρώπινο σώμα. Είχαμε κάνει γύρισμα για το «Eτερος εγώ» σε νοσοκομείο και όπως είχαμε το ψεύτικο πτώμα με τα άντερα έξω περνάει μια νοσηλεύτρια και αρχίζει να φωνάζει: «Τι έπαθε αυτός, τι του κάνατε;». Νόμιζε η καημένη πως είναι αληθινό περιστατικό. Είδαμε και πάθαμε να τη συνεφέρουμε.
Πώς πήρατε την απόφαση να ασχοληθείτε με τα ειδικά εφέ; Είχατε μελετήσει προγενέστερους όπως ο Τζακ Πιρς που ήταν Ελληνας και δούλευε στα Universal Studios;
Ρ.Α.: Πολύ δυνατός ο Τζακ Πιρς. Ο πατέρας του ήταν γιδοβοσκός από την Αργολίδα. Στην αρχή ξεκίνησε ως βοηθητικός ηθοποιός σε ταινίες του Χόλιγουντ. Μετά όμως έγινε περιζήτητος. Από Γιάννης Πίκουλας έγινε Τζακ Πιρς και συνεργάστηκε με όλα τα μεγάλα ονόματα της εποχής στις ταινίες τρόμου. Είχε κατασκευάσει το μακιγιάζ που φορούσε ο Μπόρις Καρλόφ στον «Φρανκενστάιν» το 1931. Μετά έκανε τον «Λυκάνθρωπο», τη «Μούμια» και άλλα πολλά.
Γ.Α.: Το βαλιτσάκι με τα εργαλεία του το πήρε σε δημοπρασία ο Ρικ Μπέικερ που έχει γυρίσει τον «Πλανήτη των πιθήκων», τα ντοκιμαντέρ για τον Μάικλ Τζάκσον και το «Men in black».
Πώς προέκυψε η συνεργασία σας με τον Νικ Ντάντμαν στον «Χάρι Πότερ»;
Γ.Α.: Κάθε χρόνο πηγαίναμε στα γυρίσματα του «Χάρι Πότερ». Παρακολουθούσαμε τα πάντα. Τον Ντάντμαν τον είχαμε γνωρίσει πριν από πολλά χρόνια σε ένα workshop. Ανταλλάσσαμε ιδέες με εφετζήδες απ’ όλο τον κόσμο και μετά πίναμε μπίρες. Είχαμε μαζί το book μας και κάποια στιγμή του ζητήσαμε να το δει. Η δουλειά μας ήταν πρωτότυπη και αυτό τον ενθουσίασε. Φώναζε στα γυρίσματα: «Ελάτε να δείτε το book των Greek boys». Στο δεύτερο μέρος της ταινίας «Ο Χάρι Πότερ και οι κλήροι του θανάτου» μας ανατέθηκε να ετοιμάσουμε ένα από τα Goblin για τη σκηνή στην τράπεζα Gringotts. Από τις πέντε τα ξημερώματα μέχρι αργά το βράδυ δουλεύαμε. Τρομερή εμπειρία. Μεγάλη τιμή. Ακόμη τα λέμε και μοιραζόμαστε τις δουλειές μας.
Πότε ήθελε να πάρει ο Κρόνενμπεργκ τον Λέμι μαζί του; Για να γυρίσουμε και στην αρχή της συζήτησής μας.
Γ.Α.: Ηταν στα γυρίσματα της ταινίας «Crimes of the future» το καλοκαίρι του 2021 – εμένα ο Κρόνενμπεργκ είναι από τους αγαπημένους μου. Oλα εδώ τα είχαμε φτιάξει, σε αυτό το εργαστήριο, εκτός από το κρεβάτι, αλλά και πάλι ο Ρούλης έκανε τα μαγικά του στο τέλος. Eνα body horror γυρισμένο στην Αθήνα είναι η ταινία. Κατασκευάσαμε μια καρέκλα που είχε ολόκληρο μηχανισμό παίρνοντας το καλούπι ενός οκτάχρονου αγοριού για τις ανάγκες του σεναρίου. Eπαιξαν οι Βίγκο Μόρτενσεν, Λέα Σεντού, Κρίστεν Στιούαρτ, Γιώργος Πυρπασόπουλος. Eξω υπήρξαν αναφορές στη δουλειά μας. Εδώ κανείς δεν ασχολήθηκε που φτιάξαμε τα ειδικά εφέ της ταινίας. Και για να σου απαντήσω στην ερώτηση για τον Λέμι, ο Ντέιβιντ περνούσε ώρες στο εργαστήριό μας. Πήγαινε ο Λέμι και του έκανε χαρές. Οταν έμαθε πως το όνομά του το πήρε από τον μπασίστα των Motörhead ήθελε να τον πάρει μαζί του.
Απομυθοποιήστε μου ένα εφέ που φαίνεται δύσκολο στους θεατές αλλά στην πραγματικότητα ήταν πολύ απλή η κατασκευή του.
Ρ.Α.: Στην τελευταία σκηνή του «Κυνόδοντα» ο Λάνθιμος ήθελε κάτι ρεαλιστικό. Οταν η ηθοποιός παίρνει ένα βαρίδι και σπάει τον κυνόδοντά της γεμίζοντας αίματα βλέπετε ένα βαρίδι από σιλικόνη που μέσα του είχε ένα σωληνάκι και πετούσε αίμα. Τα δόντια της τα είχαμε καλύψει και από πάνω είχε ψεύτικο καλούπι από τη δική της οδοντοστοιχία. Χτυπώντας με το βαρίδι τα δόντια της πεταγόταν το αίμα και έσπαγαν τα ψεύτικα δόντια. Εύκολη υπόθεση.