Με αφορμή την παράσταση «Βάκχαι, μία συλλογική αφήγηση» οι Γιώργος Δικαίος και Εμμανουήλ Κοντός, ηθικοί αυτουργοί του θεατρικού σχήματος «Επτάρχεια» μιλούν για το αποτέλεσμα μίας ερευνητικής διαδικασίας στις «Βάκχες» του Ευριπίδη σε μετάφραση Γιώργου Χειμωνά, στην οποία συμμετείχαν οι σημαντικοί καλλιτεχνικοί συνεργάτες – ερευνητές και μας αναλύουν το όραμα τους.
Οι «Βάκχες» του Ευριπίδη αποτελούν το ιδανικό αντικείμενο για το έργο εν εξελίξει «Βάκχαι» μία συλλογική αφήγηση. Ποια τα χαρακτηριστικά του κειμένου που σας ώθησαν να το επιλέξετε;
Οι Βάκχες κρύβουν μέσα τους ένα μυστήριο. Ο θεός του θεάτρου πρωταγωνιστεί σε ένα έργο που μιλά για την έλευση του, στην Ελλάδα. Ο Διόνυσος σκηνοθετεί μία παράσταση με σκηνικό τη Θήβα και θέμα την αδυναμία των ανθρώπων να αλλάξουν γνώμη να συσχετιστούν με το ανοίκειο και να ανοίξουν χώρο στο ξένο, στο έτερο, στο Άλλο. Δομικά και περιεχόμενικά το τελευταίο έργο του Ευριπίδη, εισάγει νέους τρόπους νέες έννοιες και καταφέρνει να μιλήσει για την ίδια τη λειτουργία της θεατρικής τέχνης. Αυτά και ακόμα πολλά χαρακτηριστικά του κειμένου Αλλά και της μετάφρασης του Γιώργου χειμώνα μας ώθησαν να επιλέξουμε αυτό το έργο.
Μιλήστε μας για την ερευνητική διαδικασία που ακολουθήθηκε;
Η έρευνα ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2022 δουλεύοντας θεωρητικά και πρακτικά χωρίς συγκεκριμένη στόχευση σκηνικής απόδοσης αλλά μονάχα προσπαθώντας να προσεγγίσουμε το κείμενο τη γλώσσα του τη μετάφραση τα νοήματά του και το πυρηνικό του ζήτημα. Δουλεύαμε με τη δραματολόγο Ιωάννα Ρεμεδιάκη συστηματικά από την αρχή των δοκίμων και με τη Ρηνιώ Κυριαζή πάνω σε τεχνικές λόγου και απόδοσης κειμένου και προοδευτικά κατά τη διάρκεια αυτών των μηνών μέχρι τον Μάιο, συναντήσαμε τους υπόλοιπους εισηγητές (Μαρια Ολγα Αθηναιου, Δημήτρης Καμαρωτός, Αμαλία Μουτούση , Αργύρης Ξάφης), σε εργαστήρια όπου μας μύησαν στη δική τους προσέγγιση απέναντι στο αρχαίο δράμα και στην τέχνη γενικότερα και δοκιμάσαμε να δουλέψουμε μαζί τους πάνω σε περιοχές των Βακχών.
Για την υλοποίηση της παράστασης πραγματοποιήθηκαν μία σειρά σεμιναρίων με σημαντικούς καλλιτεχνικούς συνεργάτες – ερευνητές. Ποια στοιχεία κρατήσατε;
Δεν νομίζω ότι θα μπορούσαμε να ταξινομήσουμε τα στοιχεία που κρατήσαμε από τις συναντήσεις μας με όλους αυτούς τους ανθρώπους , καθώς όλη διαδικασία που ακολουθήσαμε, διαποτίστηκε από τη συνεργασία μας μαζί τους και τη σχέση μας με τα υλικά που μας πρότειναν. Αυτό που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι ότι συνειδητά ή ασυνείδητα , πολλαπλά στοιχεία από όσα μας εισήγαγαν οι ερευνητές / συνεργάτες μας , άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο, απορροφήθηκαν μέσα στη δουλειά μας και μέσα στον τρόπο που και εμείς πια προσεγγίζουμε τα πράγματα.
Ποια η σκηνική γλώσσα που προτείνουν τα ΕΠΤΑΡΧΕΙΑ;
Μοιάζει λίγο βαρύ το τι προτείνουμε μία νέα σκηνική γλώσσα, αλλά προσπαθώντας να απαντήσουμε στο ποια γλώσσα προτείνουμε, είναι μάλλον μια προσέγγιση που εστιάζει στο λόγο ,στα νοήματα, στη δύναμη των λέξεων και στην συναφήγηση ιστοριών που μας αφορούν όλες και όλους με τον τρόπο μας.
Κατά τη γνώμη σας, πώς πρέπει να αποδίδεται σκηνικά μία αρχαία τραγωδία στις μέρες μας;
Δεν νομίζω ότι μπορούμε να εκφέρουμε άποψη για το πώς πρέπει να αποδίδεται μία αρχαία τραγωδία στις μέρες μας. Κάθε δοκιμή απόδοσης αυτών των κειμένων, που γίνεται με φροντίδα και προσοχή, καλώς γίνεται και προστίθεται στη δεξαμενή επινοήσεων και υποθέσεων της ανθρωπότητας, για το ποιά είναι τελικά η φύση αυτών των αρχαίων ποιημάτων.
Ποιοι είναι οι στόχοι σας μέσω της παράστασης;
Το αίτημά μας από αυτή την παράσταση είναι να προσεγγίσουμε όσο μπορούμε το ανοίκειο και αυτός ο στόχος επετεύχθη κατά τη διάρκεια των δοκιμών, της δικης μας πολύμηνης συνύπαρξής και της αναμέτρησης μας με το ποίημα του Ευριπίδη την μετάφραση του Χειμωνά και τον Θεό Διόνυσο.
