Το όνομα του τα τελευταία χρόνια έπαιζε ανάμεσα στα φαβορί. Τελικά πήρε το Νόμπελ, που πολλοί πίστευαν ότι αξίζει.
Στον Νορβηγό συγγραφέα και δραματουργό Γιον Φόσε απονεμήθηκε το φετινό Νόμπελ Λογοτεχνίας πριν από λίγη ώρα με το εξής σκεπτικό, όπως ανακοινώθηκε από την Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών στη Στοκχόλμη: «για τα καινοτόμα θεατρικά του έργα και την πεζογραφία που δίνουν φωνή στο ανείπωτο». Το όνομά του Φόσε θεωρούνταν εδώ και χρόνια από τα επικρατέστερα για το Νόμπελ, το οποίο όπως φαίνεται από την περσινή (στην Γαλλία Ανί Ερνό) και φετινή βράβευση επέστρεψε για τα καλά στην Ευρώπη.
Το στίγμα του στην γραφή ο 64χρονος Φόσε, ο οποίος γράφει εδώ και τέσσερις δεκαετίες, το έχει δώσει σε πληθώρα θεατρικών έργων, μυθιστορημάτων, ποιητικών συλλογών, δοκιμίων, παιδικών βιβλίων και μεταφράσεων. Θεωρείται ανανεωτής της νορβηγικής δραματουργίας, από τους πιο σημαντικούς θεατρικούς συγγραφείς παγκοσμίως και ο δεύτερος πιο πολυπαιγμένος Νορβηγός δραματουργός μετά τον Ίψεν (στην Ελλάδα έργα του έχουν σκηνοθετήσει ο Γιάννης Χουβαρδάς, Νίκος Διαμαντής, κ.α.), ενώ με την πάροδο του χρόνου και η πεζογραφία του έχει κατακτήσει το παγκόσμιο κοινό. Το πρώτο του θεατρικό ανέβηκε στη Νορβηγία το 1994, και στο εξωτερικό το 1997, ενώ τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε πάνω από πενήντα γλώσσες.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Σουηδικής Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών «αν και ο Φόσε συμμερίζεται τον πεσιμισμό προκατόχων του, το συγγραφικό του όραμα δεν καταλήγει στο μηδενισμό ή την περιφρόνηση» ενώ έγινε ειδική μνεία στη ζεστασιά που διαθέτει η πρόζα του. Ο συγγραφέας ειδοποιήθηκε τηλεφωνικά για τη βράβευσή του λίγη ώρα προτού ανακοινωθεί. Την ώρα που δέχτηκε το τηλεφώνημα ταξίδευε με το αυτοκίνητό του. Αρχικά δεν πίστεψε ότι κέρδισε και περίμενε μέχρι να δει την τελετή στην τηλεόραση.
«Για μένα το γράψιμο είναι ένα είδος ακρόασης» είχε δηλώσει σε μια παλιότερη συνέντευξή του στο λογοτεχνικό περιοδικό Granta. «Δεν ξέρω τι ακούω, αλλά ακούω!» και συνεχίζει: «η γραφή λίγο πολύ ακολουθεί. Συχνά έχω την αίσθηση ότι αυτό που γράφω υπάρχει ήδη έτοιμο κάπου και ότι πρέπει απλώς να το γράψω προτού εξαφανιστεί».
Στα ελληνικά έχουν κυκλοφορήσει τα θεατρικά:
«Τρία έργα: Παραλλαγές θανάτου – Κάποιος θα ’ρθει – Κοιμήσου γλυκό μου παιδάκι», εκδ. Άγρα, μτφ Κατερίνας Σαρροπούλου .
«Και δεν θα χωρίσουμε ποτέ», εκδ. Μνήμη-Εταιρεία Θεάτρου, μτφ Ζήση Σαρίκα.
«Χειμώνας», εκδ. Ανατολικός, μτφ Ελένη Σταυροπούλου, Garras, Liv Nilsen
«Τόσο όμορφα», εκδ. Νεφέλη, μτφ, Γιάννης Χουβαρδάς.
Ένα μόλις μυθιστόρημα του είναι μεταφρασμένο στα ελληνικά: «Άλλο όνομα – Επταλογία Ι-ΙΙ», εκδ. Gutenberg, μτφ Σωτήρη Σουλιώτη.
