Η συνεχής περιστολή ελευθεριών και η απόπειρα του Πεκίνου να δικάζονται οι κάτοικοι σε κινεζικά δικαστήρια ξεχείλισαν το ποτήρι
Οι μαζικές διαδηλώσεις εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων του Χονγκ Κονγκ την περασμένη εβδομάδα – στην πλειονότητά τους νέων– δεν εμφανίστηκαν από το πουθενά.
Η αφορμή ήταν ο αμφιλεγόμενος νόμος σύμφωνα με τον οποίο υπόδικοι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ θα μεταφέρονται βίαια στην Κίνα για να δικάζονται από κινεζικά δικαστήρια, ενώ συνέπεσαν με την 22η επέτειο από την παράδοση (1η Ιουλίου 1997) της επί 150 χρόνια βρετανικής αποικίας στην Κίνα. Τα τελευταία χρόνια οι κόκκινοι καπιταλιστές κλιμακώνουν την επιχείρηση περιστολής των πολιτικών ελευθεριών. Θέλουν να φέρουν στα μέτρα τους την ευημερούσα περιοχή των 1.400 τετραγωνικών χιλιομέτρων και των 7,4 εκατομμυρίων κατοίκων με το υπ’ αριθμόν 1 εξαγωγικό λιμάνι της Κίνας.
Το σώμα των 1.200 εκλεκτόρων που εκλέγει τον κυβερνήτη του Χονγκ Κονγκ αποτελείται από εκλεκτούς του Πεκίνου σε ποσοστό 94%. Βουλευτές που ασκούσαν κριτική στο Πεκίνο καθαιρέθηκαν. Πέντε «ενοχλητικοί» βιβλιοπώλες εξαφανίστηκαν υπό μυστηριώδεις συνθήκες, η τύχη τους αγνοείται και τα βιβλιοπωλεία τους έβαλαν λουκέτο. Ενας τοπικός εκατομμυριούχος επιχειρηματίας εξαφανίστηκε επίσης και εμφανίστηκε στην Κίνα με χειροπέδες, προφυλακισμένος για οικονομικά εγκλήματα.
Καλλιτέχνες, συγγραφείς και δημοσιογράφοι υφίστανται πιέσεις για αυτολογοκρισία, ενώ σε συντάκτη των «Financial Times» απαγορεύτηκε η είσοδος στην περιοχή διότι οργάνωσε πολιτική εκδήλωση στην οποία συμμετείχε ένας ακτιβιστής.
Το 2014 το «κίνημα της ομπρέλας» –ονομάστηκε έτσι από τις ομπρέλες που κρατούσαν οι διαδηλωτές– διαλύθηκε με αστυνομική βία. «Θα ξανάρθουμε!» (We’ll be back!) φώναξαν τον Δεκέμβριο εκείνης της χρονιάς οι τελευταίοι διαδηλωτές. Ζητούσαν να εκλέγει ο λαός τον τοπικό κυβερνήτη, αίτημα το οποίο απορρίπτει και σήμερα το Πεκίνο.
Την περασμένη Δευτέρα οι διαδηλώσεις κορυφώθηκαν με την εισβολή στο τοπικό κοινοβούλιο και την ολιγόωρη κατάληψή του. Προτού αποχωρήσουν, ορισμένοι ανάρτησαν στην αίθουσα την παλαιά σημαία του Χονγκ Κονγκ, εκείνη της βρετανικής αποικίας, προκαλώντας την μήνιν του Πεκίνου.
Στις συγκρούσεις με την αστυνομία τραυματίστηκαν περισσότεροι από 50 διαδηλωτές.
Το σιδερένιο χέρι του προέδρου Σι
«Οι συνθήκες είναι εναντίον των διαδηλωτών» εκτιμά ο Στιβ Τσανγκ, καθηγητής στη Σχολή Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών (SOAS) του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Και εξηγεί: «Υπό τον Χου Τζιντάο (σ.σ.: τον προηγούμενο πρόεδρο της Κίνας) υπήρχε μία κεντρική ηγεσία που επέτρεπε στις τοπικές κομματικές ηγεσίες να διαχειρίζονται τα του οίκου τους όπως ήθελαν. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίγκ ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο να ενισχύσει την κεντρική ηγεσία και την κομματική πειθαρχία. Στέλνει το μήνυμα ότι η Κίνα δεν θα ανεχθεί οποιεσδήποτε δραστηριότητες θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την κυριαρχία του Κομμουνιστικού Κόμματος».
Eνα σύνταγμα αφημένο στην τύχη του
Το δόγμα «ένα κράτος – δύο συστήματα» που διατυπώθηκε μετά το 1997 δοκιμάζεται στην πράξη και η «μηδενική ανοχή» του Πεκίνου (όρος που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον τις τελευταίες μέρες στα κινεζικά ΜΜΕ) απέναντι στις στρατιές των αντιφρονούντων δείχνει ότι το σιδερένιο χέρι του προέδρου Σι θα εξακολουθήσει να παρεμβαίνει στο «ανυπότακτο», καπιταλιστικό και συνηθισμένο στις πολιτικές ελευθερίες Χονγκ Κονγκ.
Ηνωμένο Βασίλειο και Κίνα έχουν συμφωνήσει ότι ο λεγόμενος «βασικός νόμος», δηλαδή το σύνταγμα της περιοχής, θα διατηρηθεί για 50 χρόνια, αφήνοντας στο σκοτάδι την τύχη του μετά την παρέλευση της προθεσμίας (η πεντηκονταετία λήγει το 2047).
Πολλοί διαδηλωτές εκτιμούν ότι έχει καταστρατηγηθεί ο βασικός όρος της συμφωνίας του 1997, που προέβλεπε ότι «το Χονγκ Κονγκ απολαμβάνει υψηλής αυτονομίας, εκτός από τους τομείς των διεθνών σχέσεων και της άμυνας, οι οποίοι περνούν στη δικαιοδοσία της Λαϊκής Κίνας».
