Γιατί ο Τραμπ έχει… εμμονή με τη Γροιλανδία; – Τα παιχνίδια εξουσίας με φόντο τους πάγους

Γιατί ο Τραμπ έχει… εμμονή με τη Γροιλανδία; – Τα παιχνίδια εξουσίας με φόντο τους πάγους

Ο Ντόναλντ Τραμπ κατέστησε σαφές ότι οι ΗΠΑ «χρειάζεται να ελέγξουν» τη Γροιλανδία, μαζί με τη διώρυγα του Παναμά, μιλώντας για «οικονομική ασφάλεια», με τον Guardian να προχωρά σε ανάλυση σχετικά με το επεκτατικό σκεπτικό του νέου ενοίκου του Λευκού Οίκου.

«Η Γροιλανδία βρίσκεται εδώ και καιρό στο ραντάρ του Τραμπ. Το 2019 επιβεβαίωσε τις αναφορές ότι είχε παροτρύνει τους συμβούλους του για να ερευνήσουν το πώς οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αγοράσουν το τεράστιο νησί της Αρκτικής, περιγράφοντας μια πώληση ως «ουσιαστικά μια μεγάλη συμφωνία ακινήτων».

Εκτός από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, η προμήθεια πολλαπλών πρώτων υλών για την «πράσινη ανάπτυξη» προσελκύει το ενδιαφέρον όλου του κόσμου – μεταξύ άλλων και της Κίνας, η οποία κυριαρχεί στην παγκόσμια παραγωγή σπάνιων γαιών και έχει απειλήσει να περιορίσει τις εξαγωγές ορυκτών. Με την απόκτηση της Γροιλανδίας, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να κρατήσουν την Κίνα μακριά.

Στρατηγικά τοποθετημένη μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, η Γροιλανδία θεωρείται όλο και πιο σημαντική για την άμυνα και αναδεικνύεται σε πεδίο γεωπολιτικής μάχης καθώς επιδεινώνεται η κλιματική κρίση.

Το γρήγορο λιώσιμο των τεράστιων πάγων και των παγετώνων του νησιού θα μπορούσε να ανοίξει τις γεωτρήσεις πετρελαίου (αν και η Γροιλανδία το 2021 σταμάτησε να χορηγεί άδειες εξερεύνησης) και την εξόρυξη βασικών ορυκτών, όπως χαλκού, λιθίου, κοβαλτίου και νικελίου.

Το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής ανοίγει επίσης νέες ναυτιλιακές οδούς, παρέχοντας εναλλακτικές λύσεις για τη διώρυγα του Σουέζ μέσω της Αρκτικής, οι οποίες συντομεύουν το ταξίδι από τη δυτική Ευρώπη στην ανατολική Ασία σχεδόν κατά το ήμισυ. Η Κίνα και η Ρωσία συμφώνησαν τον Νοέμβριο να συνεργαστούν για την ανάπτυξη νέων ναυτιλιακών διαδρομών στην Αρκτική.

Η Γροιλανδία αποτελεί ήδη σημαντική στρατιωτική βάση για τις ΗΠΑ και το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για βαλλιστικούς πυραύλους. Οι ΗΠΑ έχουν στρατιωτική βάση στο Pituffik (πρώην Thule) από την εποχή του ψυχρού πολέμου», αναφέρει το δημοσίευμα.

Ο ρόλος της Δανίας

«Οι Ινουίτ ζουν στη Γροιλανδία ήδη από το 2.500 π.Χ. Έπειτα έφτασαν εκεί οι Σκανδιναβοί θαλασσοπόροι την πρώτη χιλιετία μ.Χ., οι οποίοι δημιούργησαν οικισμούς που διήρκεσαν αρκετούς αιώνες. Ο σύγχρονος αποικισμός άρχισε μετά την άφιξη του Χανς Έγκεντε το 1721, με την υποστήριξη της τότε Δανίας-Νορβηγίας. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Δανία κατελήφθη από τη Γερμανία, η Γροιλανδία κατελήφθη από τις ΗΠΑ και επιστράφηκε στη Δανία το 1945.

Έγινε μέρος του βασιλείου της Δανίας το 1953 και το 1979 αποφασίστηκε να γίνει αυτοδιοικούμενη. Ωστόσο, η Δανία εξακολουθεί να ελέγχει την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας της Γροιλανδίας. Έχει το δικό της κοινοβούλιο, το Inatsisartut, και δύο βουλευτές στο δανικό κοινοβούλιο, το Folketing. Αλλά οι εκκλήσεις για ανεξαρτησία αυξάνονται.

Οι εντάσεις έχουν κλιμακωθεί σημαντικά μεταξύ της Γροιλανδίας και της Δανίας τους τελευταίους μήνες. Υπάρχει έντονος θυμός στη Γροιλανδία για τις έρευνες σχετικά με το σκάνδαλο των αντισυλληπτικών τη δεκαετία του ’70, γεγονός που οδήγησε τον πρωθυπουργό της Γροιλανδίας να κατηγορήσει τη Δανία για γενοκτονία. 

Την περασμένη εβδομάδα, ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Μούτε Έγκεντε, επιτάχυνε την επιχειρηματολογία του υπέρ της ανεξαρτησίας από τη Δανία, λέγοντας στην πρωτοχρονιάτικη ομιλία του ότι ήθελε η Γροιλανδία να απελευθερωθεί από «τα δεσμά της αποικιοκρατίας» και να διαμορφώσει μόνη της το μέλλον της. Δεν αναφέρθηκε, ωστόσο, στις ΗΠΑ».

Πώς αντέδρασαν στις δηλώσεις του Τραμπ

Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντρικσεν, δήλωσε ότι η αυτόνομη περιοχή «δεν πωλείται», λέγοντας στο TV2: «Βλέποντας μέσα από τα μάτια της δανικής κυβέρνησης, η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς».

Ο Έγκεντε δήλωσε επίσης ότι η Γροιλανδία δεν είναι προς πώληση. Σε απάντηση της επίσκεψης του Τραμπ τζούνιορ, δήλωσε: «Ο κ: «Επιτρέψτε μου να το επαναλάβω – η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς. Το μέλλον μας και ο αγώνας για ανεξαρτησία είναι δική μας υπόθεση. Οι Δανοί, οι Αμερικανοί και όλοι οι άλλοι μπορούν να έχουν άποψη, αλλά δεν πρέπει να αναλωνόμαστε στην υστερία και να δείχνουμε με το δάχτυλο τους άλλους. Διότι το μέλλον μας είναι δικό μας και πρέπει να διαμορφωθεί από εμάς». Χαρακτήρισε την άρνηση του Τραμπ να αποκλείσει τον στρατιωτικό ή οικονομικό εξαναγκασμό ως «σοβαρές δηλώσεις», προσθέτοντας: «Αλλά θα συνεχίσουμε από εκεί και πέρα».

Η ακύρωση της προγραμματισμένης συνάντησής του με τον βασιλιά της Δανίας Φρέντερικ την Τετάρτη (μια συνάντηση που επαναπρογραμματίστηκε αργότερα) θεωρήθηκε ωστόσο από ορισμένους ως ενοχλητικό σνομπάρισμα.

Εν τω μεταξύ, η δημοσιοποίηση από τον βασιλιά Φρέντερικ ενός νέου βασιλικού οικόσημου της Δανίας, στο οποίο εμφανίζονται πιο εμφανώς τα αυτόνομα εδάφη της Γροιλανδίας και των Νήσων Φερόε, θεωρήθηκε από ορισμένους ως κίνηση για… επίπληξη στον Τραμπ.

Διαβάστε επίσης

Οι γκρίζες ζώνες στα όπλα που φεύγουν για Ουκρανία – Ποιοι και πώς αποφασίζουν

Πύρινη κόλαση στο Λος Άντζελες: Πέντε οι νεκροί, εκκενώνεται και το Χόλιγουντ (Videos)

Κηδεία Κώστα Σημίτη: Στις 12 στη Μητρόπολη Αθηνών – Ποιοι δρόμοι θα κλείσουν

Βρετανία: Υποχρεωτική η ηλεκτρονική ταξιδιωτική άδεια – Ποιες χώρες αφορά, πώς εκδίδεται

Documento Newsletter