Για δεύτερο 24ωρο οι ισπανικές και πορτογαλικές Αρχές προσπαθούν να δώσουν σαφείς απαντήσεις και να εξακριβώσουν τα αίτια που προκάλεσαν χάος, αφήνοντας εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς πρόσβαση σε βασικές σύγχρονες ανάγκες.
Η απάντηση, όπως εξηγεί σε ανάλυσή του το Politico, δεν είναι απλή και αφορά τόσο τις συγκεκριμένες χώρες όσο και την Ευρώπη συνολικά.
Διαβάστε επίσης: Μπλακ άουτ στην Ισπανία: Η προκαταρκτική εκτίμηση αποκλείει κυβερνοεπίθεση – Τι αναφέρει για τα αίτια
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και καιρό ασκεί πιέσεις στην Ιβηρική Χερσόνησο – η οποία λειτουργεί ως ενεργειακός κόμβος – να πραγματοποιήσει καλύτερες συνδέσεις με τα ευρωπαϊκά δίκτυα.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, από τη στιγμή που το μπλακ άουτ βύθισε στο σκοτάδι τις συγκεκριμένες χώρες, οι ειδικοί διερευνούν κατά πόσον οι συνδέσεις αυτές θα μπορούσαν να είχαν βοηθήσει στην αποτροπή της εκτεταμένης διακοπής ηλεκτροδότησης ή να είχαν επιπτώσεις σε περισσότερες χώρες.
Ένα ακόμη σενάριο που εξετάζεται, είναι το ενδεχόμενο οι διακοπές να ήταν προϊόν κυβερνοεπίθεσης, αν και μέχρι στιγμής δεν προκύπτουν στοιχεία.
Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής και τι επιπτώσεις μπορεί να δούμε, σύμφωνα με το Politico:
Τι πήγε στραβά;
Το απόγευμα της Δευτέρας, ο Εντουάρντο Πριέτο, διευθυντής του ισπανικού φορέα διαχείρισης του δικτύου ηλεκτροδότησης Red Eléctrica, δήλωσε ότι το μπλακ άουτ προκλήθηκε από μια «πολύ ισχυρή ταλάντωση στο ηλεκτρικό δίκτυο» που οδήγησε το ηλεκτρικό σύστημα της Ισπανίας να «αποσυνδεθεί από το ευρωπαϊκό σύστημα και την κατάρρευση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας της Ιβηρικής στις 12:38».
Μια συνέντευξη Τύπου του Ισπανού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ αργά το βράδυ της Δευτέρας παρουσίασε περισσότερα ερωτήματα από όσα απάντησε.
Δείχνοντας σοβαρός και προειδοποιώντας ότι μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί, ο σοσιαλιστής ηγέτης δήλωσε “Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ στο παρελθόν”.
Οι αρχές και στις δύο χώρες αρνήθηκαν να διατυπώσουν κάποιες εικασίες σχετικά με το τι μπορεί να προκάλεσε την ανισορροπία στο σύστημα ηλεκτροδότησης.
«Το τι το προκάλεσε είναι κάτι που οι ειδικοί δεν έχουν ακόμη διαπιστώσει – αλλά θα το διαπιστώσουν», δήλωσε ο Σάντσεθ, προσθέτοντας ότι «καμία υπόθεση δεν έχει απορριφθεί και κάθε πιθανή αιτία διερευνάται».
Διαβάστε επίσης: Μπλακ άουτ στην Ισπανία: Ποια σενάρια αποκλείστηκαν
Γιατί αργεί τόσο πολύ να επανέλθει το ρεύμα;
Η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης στην Ισπανία και την Πορτογαλία δεν ήταν εύκολη υπόθεση.
Σύμφωνα με τον Λεοντάρντο Μέεους, καθηγητή με εξειδίκευση στην ηλεκτρική ενέργεια στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο, οι διαχειριστές των δικτύων πρέπει να ακολουθήσουν μια «τεχνικά πολύ περίπλοκη» διαδικασία για να επαναφέρουν το ενεργειακό σύστημα σε λειτουργία.
Και οι δύο χώρες πρέπει να αποκαταστήσουν την παροχή «βήμα προς βήμα», αρχικά βασιζόμενες σε ειδικές γεννήτριες, όπως υδροηλεκτρικές αντλίες, είπε.
Οι γειτονικές χώρες συμμετέχουν επίσης, με τον γαλλικό φορέα εκμετάλλευσης δικτύου RTE να προμηθεύει 700 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας στην Ισπανία μέσα σε λίγες ώρες από τη διακοπή ρεύματος. Τα φώτα άναψαν ξανά στις περισσότερες από τις βορειότερες και νότιες περιοχές της Ιβηρικής Χερσονήσου αργά το απόγευμα της Δευτέρας, χάρη εν μέρει στις παροχές ενέργειας από τη Γαλλία και το Μαρόκο.
«Τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας συνδέονται μέσω ”interconnectors” (καλώδιο διασύνδεσης)», δήλωσε ο Σόλομον Μπράουν, καθηγητής με εξειδίκευση στα ενεργειακά συστήματα στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ «Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει αλληλεξάρτηση μεταξύ των δικτύων, αλλά και ότι θα πρέπει να επανεκκινηθούν ξεχωριστά».
«Καθώς τα δύο δίκτυα έχουν καταρρεύσει, θα πρέπει να τροφοδοτηθούν ξανά, πράγμα που σημαίνει ότι ο διαχειριστής του δικτύου θα θέσει σταδιακά σε λειτουργία βασικές γεννήτριες που αντιστοιχούν στους χρήστες (έτσι ώστε η παραγωγή και η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας να αντιστοιχούν) σε περιοχές του δικτύου που αναπτύσσονται αργά, μέχρι να επανέλθει σε λειτουργία ολόκληρο το σύστημα και στη συνέχεια να μπορεί να επανασυνδεθεί με εξωτερικά δίκτυα».
Γιατί συνδέονται τα συστήματα ενέργειας;
Η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν στενά διασυνδεδεμένα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας με λίγες διασυνοριακές συνδέσεις με τη Γαλλία και την υπόλοιπη ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήθελε εδώ και καιρό να το αλλάξει αυτό, ενθαρρύνοντας έντονα τα κράτη – μέλη της ΕΕ να κατασκευάσουν περισσότερες διασυνδέσεις. Οι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η κίνηση αυτή θα βελτίωνε την ενεργειακή ασφάλεια και θα διευκόλυνε τις ροές ηλεκτρικής ενέργειας δια μέσω των συνόρων. Η Μαδρίτη, η Λισαβόνα και το Παρίσι έχουν επανειλημμένα δηλώσει την προθυμία τους να προχωρήσουν αυτό το σχέδιο, αλλά η πρόοδος ήταν αργή.
Διαβάστε επίσης: Μπλακ άουτ στην Ισπανία: Εξετάζουν το ενδεχόμενο αιφνίδιας πτώσης της παραγωγής ηλιακής ενέργειας
Παρόλο που η Ισπανία και η Γαλλία προχωρούν επιτέλους με μια νέα σύνδεση στη χώρα των Βάσκων, η ένωση ρυθμιστικών αρχών ενέργειας της ΕΕ προειδοποίησε πέρυσι ότι δεν έχει απελευθερωθεί αρκετή χωρητικότητα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, παρά τις νομικές απαιτήσεις.
Παραμένει ασαφές εάν περισσότερες διασυνδέσεις με την Ευρώπη θα είχαν βελτιώσει τη διακοπή ρεύματος.
Από τη μία πλευρά, περισσότερες διασυνοριακές συνδέσεις θα μπορούσαν να είχαν ενισχύσει την ικανότητα της Ισπανίας να εξισορροπεί την προσφορά και τη ζήτηση και να εισάγει ηλεκτρική ενέργεια, δήλωσε η Πραθίκσα Ραμντάς, ανώτερη αναλύτρια ενέργειας στην εταιρεία συμβούλων Rystad. Η τρέχουσα περιορισμένη εμπορική ικανότητα της Μαδρίτης με τη Γαλλία «περιορίζει τις δυνατότητες ταχείας αντίδρασης κατά τη διάρκεια διαταραχών μεγάλης κλίμακας», είπε.
Αντίθετα, «η αυξημένη συνδεσιμότητα ενδέχεται να διακινδυνεύσει τη διάδοση της αστάθειας συχνότητας σε γειτονικά συστήματα», πρόσθεσε, δημιουργώντας ένα «φαινόμενο ντόμινο» με αλυσιδωτές διακοπές ρεύματος σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Θα μπορούσε να είναι κυβερνοεπίθεση;
Υπήρξε έκδηλη ανησυχία σχετικά με την κατάσταση σε όλη την Ισπανία. Ένας φοιτητής που αποχωρούσε από ένα πανεπιστήμιο στη Βαρκελώνη ακούστηκε να ρωτάει: «Είναι κυβερνοεπίθεση; Τρομοκρατική επίθεση;»
Η αντίθεση της Ισπανίας στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα και η υποστήριξή της προς την Ουκρανία ενάντια στην επιθετικότητα της Ρωσίας την έχουν καταστήσει σημαντικό στόχο κυβερνοεπιθέσεων και καθόλη τη διάρκεια της ημέρας αυξήθηκαν οι εικασίες ότι η κρίση θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα κακόβουλης ενέργειας.
Αλλά στις Βρυξέλλες, η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Τερέζα Ριμπέρα, φάνηκε να απορρίπτει αυτό το ενδεχόμενο, λέγοντας ότι δεν υπάρχει «τίποτα που να μας επιτρέπει να πούμε ότι υπάρχει οποιοδήποτε είδος δολιοφθοράς ή κυβερνοεπίθεσης».
Το 2015, χάκερ που συνδέονται με τη Ρωσία κατέστρεψαν ένα τμήμα του ηλεκτρικού δικτύου της Ουκρανίας. Αλλά η κατάρρευση του ηλεκτρικού δικτύου δύο χωρών της ΕΕ θα ήταν μια εντελώς διαφορετική κατάσταση, τόσο όσον αφορά την τεχνική προσπάθεια που απαιτείται όσο και για τη διπλωματική κλιμάκωση από μια τέτοια επίθεση.
Γιατί ο κόσμος μιλάει για πράσινη ενέργεια;
Η Ισπανία και η Πορτογαλία είναι πρωταθλητές της πράσινης ενέργειας στην ΕΕ και προμηθεύονταν πάνω από το 80% της ηλεκτρικής τους ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας λίγο πριν από τη διακοπή τη Δευτέρα.
Ειδικοί έχουν δηλώσει στο παρελθόν ότι η ταχεία επέκταση της αιολικής και ηλιακής ενέργειας ασκεί αυξημένη πίεση στο ισπανικό δίκτυο, το οποίο χρειάζεται αναβάθμιση για να διαχειριστεί όγκους ρεκόρ διαλείπουσας ανανεώσιμης ενέργειας.
Ωστόσο, η πράσινη ενέργεια δεν ευθύνεται για το μπλακ άουτ της Δευτέρας, τονίζει ο Μέεους, καθώς η ΕΕ έχει επιβάλει τα τελευταία χρόνια διάφορους κανονισμούς για να αποτρέψει την αποσύνδεση των γεννητριών ανανεώσιμης ενέργειας από το δίκτυο με τρόπο που θέτει σε κίνδυνο το σύστημα.
«Η φύση και η κλίμακα της διακοπής καθιστούν απίθανο ο όγκος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας να ήταν η αιτία, με το ισπανικό δίκτυο τις περισσότερες φορές να υπόκειται σε πολύ μεγάλους όγκους τέτοιας παραγωγής», πρόσθεσε ο Ντανιέλ Μουίρ, ανώτερος αναλυτής ευρωπαϊκής ενέργειας στον οίκο αξιολόγησης S&P Global.
«Υπήρχε επαρκής συμβατική παραγωγή διαθέσιμη, με πυρηνικές, υδροηλεκτρικές, συμπαραγωγή και θερμικές τεχνολογίες όλες στο σύστημα πριν από το συμβάν και… διαθέσιμες στον φορέα εκμετάλλευσης» τόνισε.
Διαβάστε επίσης:
Μαραθώνας: Φορτηγό παρέσυρε 16χρονο μαθητή – Νοσηλεύεται με πολλαπλά κατάγματα (Photos)
Καιρός: Βοριάδες με ριπές άνω των 120 χιλιομέτρων στην Κάρυστο – Άνεμοι έως 8 μποφόρ την Τετάρτη
