Ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 μιλά για την ελληνική και τη διεθνή πολιτική σκηνή, περιγράφει με ονόματα την «παρασιτική ολιγαρχία» και δίνει το ιδεολογικό του στίγμα με αφορμή το 1ο συνέδριο του κόμματος
Κατά τις συνεδριακές µέρες δύο φράσεις συνόδευαν τον πανεπιστηµιακό, οικονοµολόγο και γραµµατέα του ΜέΡΑ25 Γιάνη Βαρουφάκη, όπως δηλώνει στο Documento: «Το ΟΧΙ δεν αρκεί – χρειαζόµαστε το ΝΑΙ στο κοινό µας σχέδιο» της Ναόµι Κλάιν και το «Hasta la victoria siempre» του Ραφαέλ Κορέα αλλά και του Τζέιµς Γκάλµπρεϊθ. Σε µια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη µε αφορµή το 1ο συνέδριο του ΜέΡΑ25 (4-6 Ιουνί-ου 2021), ο Γιάνης Βαρουφάκης µιλά για την ελληνική και τη διεθνή πολιτική σκηνή, για το 2015 και το καυτό Eurogroup, για το ενδεχόµενο συµµετοχής σε συγκυβέρνηση, για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα. Περιγράφει µε ονόµατα την «παρασιτική ολιγαρχία», δίνει το ιδεολογικό του στίγµα του µε αναφορές στον καπιταλισµό, στην οικονοµία, στον αγώνα κατά της ακροδεξιάς αλλά και στην τέχνη.
Χαρακτηρίζει τον πρωθυπουργό «εκπρόσωπο µιας ολιγαρχίας που ανέκαθεν θεωρούσε την Ελλάδα χω-ράφι της και τον λαό µας υπηκόους της, τους οποίους φόρτωνε µε τα χρέη της και τους λοιδορούσε κιόλας». Θεωρεί ότι σχετικά µε την προσφυγή στις κάλπες το ζήτηµα είναι αν ο πρωθυπουργός θέλει να ρισκάρει να περιµένει την εξάντληση της τετραετίας. Κρίνει ότι «ο κ. Μητσοτάκης ελπίζει στον διχασµό του λαού καθώς ένα 20% µε 25% κερδίζει από την κρίση (και µε τα χρήµατα από το Ταµείο Ανάκαµψης) την ώρα που η µεγάλη πλειονότητα κατακρηµνίζεται».
Αφήνει όλα τα ενδεχόµενα ανοιχτά υπό προϋποθέσεις όταν τον ρωτάµε για συµµετοχή σε µια συγκυβέρνηση και αν οι προγραµµατικές συµφωνίες περιλαµβάνουν και δυνάµεις που έχουν ψηφίσει µνηµόνια. Οσον αφορά τον Αλ. Τσίπρα, κρατά χαµηλούς τόνους ακόµη και όταν τον ρωτήσαµε αν τον τρέφει πολιτικά η αντιπαράθεση µε τον ΣΥΡΙΖΑ και ιδιαίτερα µε τον πρόεδρό του.
Απευθύνει «δηµοκρατικό προσκλητήριο» σε «όλες τις δυνάµεις, σε όποιαν και όποιον θέλει να κάτσουµε γύρω από ένα τραπέζι […] για να συµφωνήσουµε στα βήµατα ρήξης µε την ολιγαρχία».
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πρόσφατα προσδιόρισε το 2015 σαν διάλειµµα αντιευρωπαϊκού λαϊκισµού. Γιατί το κάνει;
Το κάνει ως εκπρόσωπος µιας ολιγαρχίας που ανέκαθεν θεωρούσε την Ελλάδα χωράφι της και τον λαό µας υπηκόους της, τους οποίους φόρτωνε µε τα χρέη της και τους λοιδορούσε κιόλας. Για µια πολύ σύντοµη πε-ρίοδο, την άνοιξη του 2015, αυτή η παρασιτική ολιγαρχία ένιωσε να χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια της, να µην ελέγχει τον λαό – για πρώτη φορά µετά την περίοδο της Κυβέρνησης του Βουνού. Ακόµη και παραδοσιακοί ψηφοφόροι της ∆εξιάς σήκωσαν κεφάλι. Αυτό δεν µπορούσαν να το αντέξουν. Επρεπε να το δαιµονοποιήσουν, µαζί µε όποιον συνέχισε να τιµά εκείνη την όµορφη άνοιξη.
Τι λέτε εσείς, που και τότε που ήσαστε στο Εurogroup και τώρα µε το ΜέΡΑ25 δηλώνετε ευρωπαϊστής;
Μη ρωτάτε εµένα. Ακούστε µόνοι σας στο euroleaks.mera25.gr τις συνεδριάσεις εκείνες να δείτε ποιος κατέ-θετε στον διάλογο σοβαρές, τεχνοκρατικά άρτιες προτάσεις, καθ’ όλα συµβατές µε το ευρωπαϊκό δίκαιο και υπέρ του συµφέροντος της πλειονότητας των Ευρωπαίων. Και ποιοι συµπεριφέρονταν ως αγροίκοι, απειλο-ύσαν και αρνούνταν να καταθέσουν οποιαδήποτε λογική πρόταση. Είναι αστείο ότι εκείνοι που τότε στην Ελλάδα φώναζαν «Βάστα, Γερούν» αναφερόµενοι στο ανδρείκελο που έκανε τόσο κακό στην Ευρώπη και σιγόνταραν τον αστοιχείωτο Ρέγκλιγκ αυτoπαρουσιάζονται ως ευρωπαϊστές. Πριν από 200 χρόνια οι ίδιοι θα ταύτιζαν τον ευρωπαϊσµό µε τον Μέτερνιχ και την Ιερά Συµµαχία, όπως σήµερα ταυτίζονται µε την τρόικα. Για το ΜέΡΑ25 ευρωπαϊστές είναι όσοι αντιστέκονται στα κέντρα που πλήττουν βάναυσα την Ευρώπη – την Ιερά Συµµαχία πριν από 200 χρόνια, τις τρόικες σήµερα.
Σήµερα λέτε ότι χωρίς να σπας αυγά, χωρίς σύγκρουση, µπορεί µια κυβέρνηση και να οµνύει λεκτικά στην ΕΕ και να εµφανίζεται ότι µπορεί να αποφεύγει υπογραφές που υπαγορεύει η ελίτ της;
Οπως καθήκον του πατριώτη είναι να συγκρούεται µε όλο του το είναι µε το ολιγαρχικό κατεστηµένο που κρατά πίσω την πατρίδα του επειδή την αγαπά, έτσι και το καθήκον του ευρωπαϊστή είναι να συγκρούεται µε το ευρωπαϊκό κατεστηµένο που κρατά πίσω την Ευρώπη επειδή ακριβώς είναι ευρωπαϊστής!
Σας τρέφει πολιτικά η αντιπαράθεση µε τον ΣΥΡΙΖΑ και ιδιαίτερα µε τον Αλέξη Τσίπρα;
Με τρέφει πολιτικά και ηθικά η συστράτευση µε ανθρώπους σε κοινούς καλούς αγώνες µε σκοπό τις ιστορικά απαραίτητες ρήξεις. Ενας από αυτούς τους ανθρώπους ήταν και ο Αλέξης Τσίπρας. Από τότε που παράτησε αυτό τον αγώνα, χαρακτηρίζοντας αυταπάτη την απαραίτητη ρήξη, µε τρέφουν οι συνοδοιπόροι που δεν τα παράτησαν και ιδίως οι νέοι που συστρατεύτηκαν στην πορεία.
Εκτιµάτε ακόµη ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα καταφέρει να εξαντλήσει την τετραετία;
∆εν τίθεται θέµα να τα καταφέρει. Αν θέλει να την εξαντλήσει, θα την εξαντλήσει. Το ερώτηµα είναι αν θέλει να ρισκάρει να περιµένει.
Το σηµείο καµπής για την κάλπη είναι η επαναφορά του πέλεκυ της ΕΕ για το έλλειµµα του κρατικού προϋπολογισµού και το δηµόσιο χρέος ή η κοινωνική πίεση από την αντιλαϊκή επίθεση της Ν∆ σε όλους τους τοµείς;
Το δεύτερο λόγω του πρώτου. Το ΜέΡΑ25 προειδοποιούσε προ των εκλογών ότι το 4ο µνηµόνιο (Αύγουστος 2018) θα συνέχιζε τη στασιµότητα, τη βαθιά υφεσιακή δυναµική. Επιβεβαιωθήκαµε, καθώς στο τέλος του 2019 και στις αρχές του 2020 πριν από την πανδηµία η ύφεση φούντωνε. Η πανδηµία απλώς ενέτεινε το προϋπάρχον αδιέξοδο. Οταν λοιπόν η τρόικα (πείτε την ενισχυµένη επιτήρηση, αν προτιµάτε) θα σφίξει τα λουριά της λιτότητας (µε το 5ο µνηµόνιο), τότε η εξελισσόµενη κοινωνική κρίση θα έρθει περισσότερο στην επιφάνεια. Ο κ. Μητσοτάκης ελπίζει στον διχασµό του λαού καθώς ένα 20% µε 25% κερδίζει από την κρίση (και µε τα χρήµατα από το Ταµείο Ανάκαµψης) την ώρα που η µεγάλη πλειονότητα κατακρηµνίζεται.
Πώς θα περιγράφατε αυτό που συχνά λέτε «αρπακτική παρασιτική ολιγαρχία» και ποιους περιλαµβάνει για παράδειγµα;
Παραδοσιακά περιλάµβανε το τρίγωνο της αµαρτίας: τραπεζικά συµφέροντα – εργολάβοι του δηµοσίου – µέσα µαζικής εξαπάτησης. Πιο πρόσφατα, από το 2015 και έπειτα, το τρίγωνο ενισχύεται µε τη διείσδυση του ψηφιακού παρακράτους (π.χ. µε τις πλατφόρµες που ανατίθενται σε ηµετέρους), των «κόκκινων» δανείων, του τζόγου (π.χ. τσεχικός ΟΠΑΠ, καζίνο Λάτση) και των εξορύξεων. Με το άφθονο χρήµα που ρέει κατά τη διάρκεια της πανδηµίας, τη λίστα Πέτσα και τα νοµοσχέδια-δώρα στους ολιγάρχες το τρίγωνο αυτό γίνεται ολοένα πιο δυνατό, ολοένα πιο αδίστακτο.
Η µονοφωνία των ΜΜΕ πώς σπάει;
Με τον τερµατισµό της πλειοδοσίας στην απονοµή των αδειών και τη θέσπιση κοινωνικών και ποιοτικών κριτηρίων µαζί µε συµµετοχικές διαδικασίες.
Θα συµµετείχατε υπό προϋποθέσεις σε µια συγκυβέρνηση; Οι προγραµµατικές συµφωνίες περιλαµβάνουν και δυνάµεις που έχουν ψηφίσει µνηµόνια;
Το ΜέΡΑ25 αποποιείται τους δογµατισµούς και τα ηθικοπλαστικά κηρύγµατα. Οµως θέτουµε εύλογα ερωτήµατα: «Ωραία, λέτε κι εσείς, όπως κι εµείς, ότι πρέπει να προστατευτούν η πρώτη κατοικία και το µικροµάγαζο. Μπορούν όµως να προστατευτούν όταν στην πλατφόρµα του “Ηρακλή” πωλούνται στα αρπακ-τικά τα “κόκκινα” δάνεια που εµπεριέχουν πρώτες κατοικίες και µικροµάγαζα;». Κιχ. Τσιµουδιά. Καµία απάν-τηση. Ξαναρωτάµε: «Σε τι διαφωνείτε µε την πρότασή µας για κατάργηση του “Ηρακλή” και ίδρυση δηµόσιας εταιρείας διαχείρισης των “κόκκινων” δανείων;». Κιχ. Τσιµουδιά. Καµία απάντηση. Γιατί; Μα είναι προφανές: έχουν δεσµευτεί στην τρόικα από τότε που ήταν κυβέρνηση. Μπορεί να υπάρξει προγραµµατική συµφωνία έτσι; Οχι βέβαια.
Σε ποιες δυνάµεις απευθύνετε «δηµοκρατικό προσκλητήριο»;
Σε όλες! Σε όποια ή όποιον θέλει να κάτσουµε γύρω από ένα τραπέζι όχι για να µοιράσουµε αξιώµατα αλλά για να συµφωνήσουµε στα βήµατα ρήξης µε την ολιγαρχία.
Στην πολιτική ισχύει το «ποτέ µη λες ποτέ»;
Για όποιον έχει κρατήσει την ηθική του πυξίδα εν λειτουργία και βέβαια δεν ισχύει. Οταν έλεγα «δεν θα υπογράψω ποτέ µνηµόνιο» το εννοούσα. Οταν λέµε «ποτέ» στις εξορύξεις, στη συµµαχία µε το Ισραήλ, στον φασισµό, το εννοούµε.
Το νοµοσχέδιο Χατζηδάκη έχει «γαλάζια» πατέντα ή είναι στη γραµµή της ΕΕ για ολική επαναφορά στον εργασιακό µεσαίωνα;
Αυτά πάνε µαζί. Απλώς στην Ελλάδα η εκµετάλλευση της εργασίας είναι ανάλογη της µαύρης τρύπας του χρέους.
Η Ν∆ έχει αναλάβει το τελικό στάδιο χτισίµατος –νέος Πτωχευτικός Κώδικας, πλειστηριασµοί πρώτης κατοικίας, funds– αυτού που λέτε αποικία χρέους εντός της ευρωζώνης έως το 2060;
Ακριβώς.
Τέχνη και ακαδηµαϊκή ελευθερία φαίνεται να φοβίζουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία υµνεί παράλληλα την καταστολή. Γιατί;
Επειδή µισούν ό,τι δεν καταλαβαίνουν. Ο,τι δεν ελέγχουν.
Πιστεύετε στην εναλλακτική διαχείριση του καπιταλισµού; ∆εν είναι παράδοξο ότι µπορεί να υπάρξει καπιταλιστική ανάπτυξη και αυτή ταυτόχρονα να ανταποκρίνεται στις λαϊκές ανάγκες;
Οχι. Ο καπιταλισµός δεν εκπολιτίζεται. Ανατρέπεται µόνο. Αλλά η ελεύθερη πτώση του δεν βοηθά στην ανατροπή του καθώς ωφελεί άµεσα τον φασισµό.
Βλέπετε να αναδύεται ένας νέος ψυχρός πόλεµος διεθνώς;
Είναι ήδη γεγονός ο νέος ψυχρός πόλεµος ΗΠΑ – Κίνας.
Τι µπορεί να εκριζώσει την ακροδεξιά στην Ευρώπη και τη χώρα µας;
Μόνο ένα διεθνικό, πανευρωπαϊκό προοδευτικό µέτωπο. Είναι άλλωστε ο λόγος που φτιάξαµε το DiEM25.
Στο ΜέΡΑ25 και το DiΕΜ όλοι συµφωνείτε στα ζητήµατα αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό. Οµως υπάρχει εσωκοµµατική διχογνωµία για τη λύση: δυο κράτη ή ένα κράτος στην Παλαιστίνη;
Πρόκειται για το ερώτηµα το οποίο συζητάµε πανευρωπαϊκά αυτές τις µέρες και για το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει η καθολική ψηφοφορία των µελών µας.
Είχατε εκφράσει τη συµπαράστασή σας στον Κεν Λόουτς όταν τον είχαν κατηγορήσει για αντισηµιτισµό. Θα ενοχλούσε κι εσάς µια τέτοια κατηγορία;
∆εν είναι θεωρητικό το ερώτηµά σας. Εχω ήδη κατηγορηθεί για αντισηµιτισµό, καθώς οι κύκλοι που στηρίζουν το κράτος απαρτχάιντ που στήνει το Ισραήλ είναι αποφασισµένοι να δολοφονήσουν τον χαρακτήρα όσων αγωνίζονται για ίσα δικαιώµατα Εβραίων και Παλαιστινίων.
Παίζει ρόλο ποιος εκτοξεύει τις επιθέσεις ή στην εποχή της επικοινωνίας η λάσπη στον ανεµιστήρα αφήνει ίχνη;
Και τα δύο!
Μετά το συνέδριο τι;
∆ουλειά πολλή. Σε όλη την Ελλάδα.
Πείτε µου µια φράση που έχετε κρατήσει και σας συνοδεύει αυτές τις συνεδριακές µέρες του ΜέΡΑ25 από τη Ναόµι Κλάιν ή τον Τζ. Γκάλµπρεϊθ…
Η φράση της Ναόµι «το ΟΧΙ δεν αρκεί – χρειαζόµαστε το ΝΑΙ στο κοινό µας σχέδιο». Και το «hasta la victoria siempre» του Ραφαέλ Κορέα αλλά και του Τζ. Γκάλµπρεϊθ.
