Στην Ουκρανία βρίσκονται οι πιο σημαντικές κοινότητες των Ελλήνων της διασποράς, με πλήρη κοινωνική δομή αλλά και συνείδηση εντοπιότητας. Αυτό οφείλεται στη μακρά ιστορία τους που χάνεται στα βάθη των αιώνων, στην Ταυρική και στην Περατεία, με τους Ελληνες να είναι από τους πρώτους που κατοίκησαν αυτές τις περιοχές, οπότε ευλόγως έχουν και την αίσθηση της εντοπιότητας.
Με την έννοια αυτή, η ελληνική πολιτεία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την προστασία και ευημερία της ομογένειας της Ουκρανίας και δη της Μαριούπολης. Το επιβάλλουν οι 27 αιώνες αδιάλειπτης παρουσίας μέχρι σήμερα στο Παντικάπαιον, το Νυμφαίον, στη Θεοδοσία, τη Χερσόνησο. Εξάλλου, όποιος έχει ταξιδέψει εκεί πιάνει τον παλμό ενός ιστορικού τμήματος του ελληνισμού, που διεκδικεί το δικαίωμα να διδάσκεται τη γλώσσα και τον πολιτισμό του. Οι πολυπληθείς σύλλογοι, οι έδρες νεοελληνικών σπουδών της Μαριούπολης, του Κιέβου, της Συμφερούπολης και του Λβοφ που έχουν εκπαιδεύσει εκατοντάδες δασκάλους της ελληνικής γλώσσας, τα χωριά όπου συνεχίζουν να μιλιούνται τα ρουμέικα το αποδεικνύουν.
Η πολιτιστική ανάπτυξη των Ελλήνων της Μαριούπολης υπήρξε από τις προτεραιότητες του νέου σοβιετικού συστήματος και μέχρι το 1937 παρατηρήθηκε μια εκπληκτική αναγέννηση. Μετά το ’37 όμως εδραιώνεται η αφομοιωτική, εκρωσιστική πολιτική με αποτέλεσμα χιλιάδες θύματα και δεκάδες χιλιάδες εκτοπισμένους Ελληνες στην κεντρική Ασία.
Τα γεγονότα του 2014, η ενσωμάτωση της Κριμαίας, τα δραματικά γεγονότα στην Οδησσό και ο εμφύλιος πόλεμος στη νοτιοανατολική Ουκρανία με την αυτονόμηση δύο παραμεθόριων περιοχών της περιφέρειας Ντονμπάς διαίρεσαν τον λαό σε δυτικόφιλους και ρωσόφιλους, υποτίθεται με κάποια γλωσσική αντιστοίχιση. Στην πραγματικότητα, οι αντιθέσεις ήταν πολύπλοκες και σχετίζονταν με την οικονομική κατάρρευση και την επικράτηση ολιγαρχών και η βολική πρόφαση ήταν οι εκατέρωθεν εθνικισμοί, από τους οποίους η ελληνική ομογένεια δεν είχε λαμβάνειν.
Οι Ελληνες της Ουκρανίας αποτελούν ένα από τα τελευταία εναπομείναντα συμπαγή μέρη του παρευξείνιου ελληνισμού και δυστυχώς για την Ελλάδα ασχολούμαστε με τη δέουσα σοβαρότητα με την ελληνική κοινότητα της Ουκρανίας εξαιτίας ενός πολέμου.
Η σημερινή κατάσταση, δηλαδή ο αιφνιδιασμός της ελληνικής κυβέρνησης και η ανυπαρξία ουσιαστικού σχεδίου για τη θωράκιση και ενίσχυση της ομογένειας, οφείλεται στην έλλειψη κυβερνητικού σχεδιασμού, αφού η ΝΔ ουσιαστικά έθεσε «εν υπνώσει» τις πρωτοβουλίες που είχαν αναπτυχθεί κατά την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με στόχο την ενδυνάμωση της σχέσης μας με την ελληνική κοινότητα και την επίλυση των χρονιζόντων προβλημάτων των τελευταίων δεκαετιών.
Η δράση της ελληνικής κυβέρνησης δεν μπορεί να περιοριστεί στη λογική της αυτορρύθμισης του ζητήματος ούτε στην αυτοκινητοπομπή με 21 αυτοκίνητα που μετέφεραν 82 ομογενείς από την περικυκλωμένη από τα ρωσικά στρατεύματα Μαριούπολη προς τα σύνορα με τη Μολδαβία στο πλαίσιο της αξιοποίησης του ανθρωπιστικού διαδρόμου διαφυγής που άνοιξε την Τετάρτη ούτε στις όποιες γέφυρες αλληλεγγύης και μεταφοράς προσφύγων αναπτύσσονται με πρωτοβουλία συλλόγων ομογενών και αυτοδιοικητικών φορέων της βόρειας Ελλάδας.
Η ελληνική πολιτεία πρέπει να κάνει τρία απλά πράγματα, υπό τις δεδομένες συνθήκες.
Πρώτον, με την ευθύνη του υπουργείου Εξωτερικών να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με τις ουκρανικές αρχές αλλά και με τη ρωσική πλευρά, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα σύστημα άμεσης και ασφαλούς εκκένωσης των περιοχών όπου διαβιεί πυκνός ελληνικός πληθυσμός. Η κυβέρνηση με τη μονοδιάστατη εξωτερική πολιτική που ακολουθεί είναι σαφές ότι έχει υπονομεύσει στην πράξη τη δυνατότητα ουσιαστικής επικοινωνίας με τη ρωσική πλευρά, η οποία σαφέστατα δεν συνιστά αναγνώριση των τετελεσμένων της εισβολής, την οποία από την πρώτη στιγμή καταδικάσαμε ως αντίθετη στο διεθνές δίκαιο.
Το δεύτερο βήμα, με δεδομένο τον ναυτικό αποκλεισμό από το ρωσικό πολεμικό ναυτικό, είναι να εξεταστεί, σε συνεργασία με την ουκρανική κυβέρνηση, ένα εναλλακτικό σχέδιο τμηματικής μετατόπισης χιλιάδων Ελλήνων στις πιο ασφαλείς δυτικές περιοχές και από εκεί, μέσω χωρών-μελών της ΕΕ, να τεθεί σε εφαρμογή ένα σχέδιο εκκένωσης μεγαλύτερων πληθυσμών και τελικής μεταφοράς τους στη χώρα μας με μισθωμένα από το κράτος λεωφορεία.
Και το τρίτο είναι ότι πρέπει άμεσα να αποφασίσουμε τη συγκρότηση και εγκατάσταση κλιμακίων υποδοχής των προσφύγων στα σύνορα Ουκρανίας – Ρουμανίας, ώστε οι Ελληνες ομογενείς να τελούν υπό ελληνική μέριμνα από την πρώτη στιγμή που εγκαταλείπουν το ουκρανικό έδαφος και όχι αν και εφόσον και όποτε κατορθώσουν να φτάσουν στη βόρεια Ελλάδα μέσω τρίτων χωρών.
Παράλληλα με τις ενέργειες αυτές πρέπει να προετοιμαστεί το μέρος της διαχείρισης του προσφυγικού ρεύματος εντός του ελληνικού εδάφους.
Ολα τ’ άλλα είναι επικοινωνισμοί.
Η κυβέρνηση της ΝΔ πρέπει να παύσει να δρα μονομερώς γιατί το θέμα είναι εθνικό και ο χρόνος για μια πιθανή ελληνική τραγωδία στον 21ο αιώνα μετρά αντίστροφα.
