Η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό αποτελεί διαχρονικά αντικείμενο επιστημονικής μελέτης, αλλά και σημείο πολιτικών αντιπαραθέσεων.
Γράφει η Μερόπη Τζούφη, Υφυπουργός Παιδείας και υποψήφια βουλευτής Ιωαννίνων (ΣΥΡΙΖΑ)
Ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια της κρίσης και της αύξησης των μεταναστευτικών ροών προς χώρες του εξωτερικού, η ελληνόγλωσση εκπαίδευση καλείται να διαδραματίσει έναν νέο ρόλο, με κύριο στόχο τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και την παιδαγωγική υποστήριξη των μαθητών, ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή ένταξή τους στις κοινωνίες στις οποίες διαβιούν και ταυτόχρονα να διατηρούνται οι δεσμοί τους με τη χώρα.
Στην κατεύθυνση αυτή, το Υπουργείο Παιδείας κατέβαλε προσπάθεια βελτίωσης του νομοθετικού πλαισίου και πέτυχε τη σταδιακή αύξηση του κρατικού προϋπολογισμού για τις δαπάνες που αφορούν την ελληνόγλωσση εκπαίδευση. Ενδεικτικά, το 2015 ο κρατικός προϋπολογισμός προέβλεπε 9 εκατ. €, ενώ για το 2019 ξεπερνά τα 15 εκατ. €.
Η αύξηση των διαθέσιμων κονδυλίων και η έξοδος από το μνημονιακό πλαίσιο μας επέτρεψε να επιμηκύνουμε την καταβολή του επιμισθίου (επίδομα εξωτερικού) για το πρώτο έτος της παράτασης της απόσπασης των εκπαιδευτικών (3+1 έτη). Η ρύθμιση αυτή θεωρούμε πως αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο για τους εκπαιδευτικούς ώστε τα σχολεία της ομογένειας να είναι διαρκώς και εγκαίρως στελεχωμένα.
Παράλληλα, μεριμνήσαμε για την άρση αντικινήτρων ως προς την απόσπαση των εκπαιδευτικών, διατηρώντας την οργανική θέση των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της απόσπασης, ενώ προκειμένου να ενισχύσουμε τη διαφάνεια και την αξιοκρατία κατά τη διαδικασία επιλογής των Συντονιστών Εκπαίδευσης Εξωτερικού, προχωρήσαμε στη συγκρότηση επιτροπής αξιολόγησης και στον λεπτομερή καθορισμό των κριτηρίων επιλογής.
Στο πλαίσιο αυτό και λαμβάνοντας υπόψη τις νέες ανάγκες, προχωρήσαμε στη σύσταση νέου Συντονιστικού Γραφείου Εκπαίδευσης Βαλκανίων με έδρα το Βουκουρέστι, στην αναγνώριση ισοτιμίας του Γυμνασίου και Λυκείου «Αθηνά» στη Ρουμανία, στην ίδρυση ελληνικού Νηπιαγωγείου στις Βρυξέλλες, καθώς και στην ίδρυση και αναγνώριση νέων Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού σε Βέλγιο, Ιταλία, Γαλλία, Λίβανο, Ζιμπάμπουε και Αυστραλία.
Ιδιαίτερα κρίσιμη παράμετρος για την ομαλή λειτουργία των σχολείων του εξωτερικού είναι η επιστροφή στην «κανονικότητα» έπειτα από πολλά χρόνια, με έγκαιρη διαδικασία αποσπάσεων των εκπαιδευτικών και έγκαιρη αποστολή του εκπαιδευτικού υλικού. Για το σχολικό έτος 2018-2019, η διαδικασία των αποσπάσεων και των παρατάσεων απόσπασης των εκπαιδευτικών ολοκληρώθηκε στην ώρα της και έναρξη της σχολικής χρονιάς πραγματοποιήθηκε με τους εκπαιδευτικούς στη θέση τους. Εγκαίρως ολοκληρώθηκε και η στελέχωση των Εδρών Νεοελληνικών Σπουδών σε Πανεπιστήμια του Εξωτερικού.
Όσον αφορά το επόμενο σχολικό έτος, έχουμε ήδη μεριμνήσει για την έγκριση των παρατάσεων απόσπασης για τους εκπαιδευτικούς που ήδη υπηρετούν στο εξωτερικό, για την έκδοση νέας πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος εκπαιδευτικών, ενώ έχει ήδη δρομολογηθεί η αποστολή των βιβλίων.
Η δέσμη αυτών των μέτρων σταθεροποιεί την ελληνόγλωσση εκπαίδευση της διασποράς από τους κλυδωνισμούς της τελευταίας δεκαετίας και δίνει τη δυνατότητα να μιλήσουμε πιο στοχευμένα για τις ποιότητες της εκπαίδευσης και το περιεχόμενο των σπουδών, ενώ συμβάλλει στην περαιτέρω ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης με τις ελληνικές κοινότητες και τους φορείς του εξωτερικού.
Φέτος, μεριμνήσαμε έπειτα από πολλά χρόνια για την οργάνωση επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών που θα αποσπαστούν για πρώτη φορά, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΠΕΘ. Παράλληλα, εξετάζουμε την εφαρμογή των προγραμμάτων σπουδών, λαμβάνοντας υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας και περιοχής.
Τέλος, όσον αφορά τα Ευρωπαϊκά Σχολεία, η χώρα μας κατείχε φέτος την Προεδρία του θεσμού, συμβάλλοντας στην ουσιαστική εξεύρεση λύσεων στο πνεύμα της επιδιωκόμενης σύγκλισης και εναρμόνισης. Σημειώνεται ότι στη χώρα μας λειτουργεί το Σχολείο Ευρωπαϊκής Παιδείας στο Ηράκλειο της Κρήτης, όπου ανανεώσαμε την πιστοποίησή του για την επόμενη τριετία.
Καταληκτικά, παρά τις δύσκολες δημοσιονομικές και λειτουργικές συνθήκες, θέσαμε ως προτεραιότητα την υποστήριξης της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό, μεριμνώντας για την ανάδειξη και προώθηση της ελληνικής γλώσσας και των αξιών της ελληνικής παιδείας και του πολιτισμού σε όλον τον κόσμο. Η προσπάθεια αυτή πρέπει να συνεχιστεί και να βαθύνει προς όφελος των μαθητών και των εκπαιδευτικών της διασποράς, αλλά και συνολικά των ελληνικών κοινοτήτων τους εξωτερικού.
