Για όλα φταίνε οι… ορχήστρες: Ο Καβάκος, ο πόλεμος και ο μιντιακός κανιβαλισμός

Για όλα φταίνε οι… ορχήστρες: Ο Καβάκος, ο πόλεμος  και ο μιντιακός κανιβαλισμός

Παρά την κατακραυγή από τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών συμμετείχε σε συναυλία για τα θύματα πολέμου στην Ουκρανία – Τι απάντησε στο Documento ο πρόεδρος του συλλόγου μουσικών της ΚΟΑ

Πριν από λίγες μέρες, η αρνητική απάντηση της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και της Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ να συμμετάσχουν στη συναυλία που διοργανώνουν ο Λεωνίδας Καβάκος και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για τα θύματα πολέμου στην Ουκρανία (14 Απριλίου, 20:30) πυροδότησε ακραίες αντιδράσεις απαξίωσης και μιντιακού κανιβαλισμού. Μετά τη μεγάλη αντιπολεμική συναυλία στα Προπύλαια που πήρε πολιτικές διαστάσεις και λοιδορήθηκε από την κυβέρνηση (παρά το ξεκάθαρο μήνυμα ειρήνης και την πλατιά συμμετοχή του κόσμου), αυτή τη φορά στο στόχαστρο βρέθηκαν τα δύο μεγαλύτερα συμφωνικά σχήματα της χώρας.

Τα περισσότερα ΜΜΕ επιδόθηκαν από την πρώτη στιγμή σε ένα ρεσιτάλ απαξίωσης και λοιδορίας με σκληρούς χαρακτηρισμούς και μάλιστα προτού υπάρξουν ανακοινώσεις και τοποθετήσεις από τα μουσικά σύνολα για τους λόγους της συγκεκριμένης απόφασης. Σε αρκετά δημοσιεύματα έγινε αναφορά σε «ακραίους συνδικαλιστές που πληρώνονται από τα χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων», ενώ ο Λεωνίδας Καβάκος δήλωσε αρχικά ότι «ντρέπεται για τους ανθρώπους που θέλουν να λέγονται μουσικοί και να εκπροσωπούν τον χώρο της τέχνης».

Η επίσημη ανακοίνωση της ΚΟΑ έδωσε την καλύτερη απάντηση στα επικριτικά σχόλια και απέδειξε πως δεν υπήρχε ούτε κακή πρόθεση, ούτε κάποια κρυφή ατζέντα πίσω από την επίμαχη απόφαση. Συγκεκριμένα η ανακοίνωση αναφέρει ότι «η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών συναισθάνεται την ανησυχία και τον προβληματισμό του κοινού. Με σεβασμό στα θύματα της Ουκρανίας και τις ανάγκες των συνανθρώπων μας, αποδεχτήκαμε την πρόταση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά κυρίου Λευτέρη Γιοβανίδη, ώστε τα έσοδα της προγραμματισμένης για σήμερα συναυλίας μας, να διατεθούν για το σκοπό της ανέγερσης του Μαιευτηρίου της Μαριούπολης». Ο Λεωνίδας Καβάκος σε συνέντευξή του σε ραδιοφωνική εκπομπή επιδοκίμασε την απόφαση της ΚΟΑ, προσπαθώντας να αποκλιμακώσει την ένταση που δημιουργήθηκε. Παρ’ όλα αυτά, η εργαλειοποίηση των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία και η προσπάθεια ευθυγράμμισης με την κυβερνητική ατζέντα εντείνουν τα φαινόμενα απαξίωσης και κοινωνικού αυτοματισμού, στοχοποιώντας πρώτα απ’ όλα τους καλλιτέχνες και τους μουσικούς.

Καβάκος, η «γελοία» απόφαση και η ΚΟΑ

Η αλήθεια είναι ότι η κριτική που δέχτηκαν τις τελευταίες μέρες τα μουσικά σύνολα είναι άδικη και ανυπόστατη, ειδικά αν συνυπολογίσουμε την ασφυκτική οικονομική πολιτική και εγκατάλειψη που βιώνουν οι κρατικές και οι επιχορηγούμενες ορχήστρες τα τελευταία χρόνια. Η επίθεση ξεκίνησε από τον ίδιο τον Λεωνίδα Καβάκο, ο οποίος σε συνέντευξή του χαρακτήρισε «γελοία» την απόφαση της ΚΟΑ και «υποκριτική» την απόφαση της ορχήστρας της ΕΡΤ, ενώ ξεκαθάρισε εν είδει τελεσίγραφου ότι δεν θα συνεργαστεί ξανά με την Κρατική Ορχήστρα εάν δεν παραδεχτεί δημόσια το λάθος της. Είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε ότι ο αρχιμουσικός στις «δύστηνες» μέρες του ΣΥΡΙΖΑ εξήγησε τους λόγους της «αυτοεξορίας» του στην Ελβετία λέγοντας: «Μου δημιουργούσε τεράστια δυστυχία αυτή η αισθητική με αρνητικό πρόσημο».

Το Documento επικοινώνησε με τον πρόεδρο του Συλλόγου Μουσικών Υπαλλήλων της ΚΟΑ και φλαουτίστα Μιχάλη Ραμό προκειμένου να σχολιάσει τη δημοσιότητα που πήρε το θέμα αλλά και την απόφαση του συλλόγου να απουσιάσει από τη συναυλία που διοργανώνει ο Λεωνίδας Καβάκος. «Η αλήθεια είναι ότι προέκυψε ένα οριακό αποτέλεσμα υπέρ τού όχι από τη γενική συνέλευση των μουσικών και αυτή είναι μια συλλογική απόφαση που οφείλουμε να τηρήσουμε» είπε αρχικά. Στη συνέχεια τόνισε ότι έχουν γραφτεί αρκετά ανακριβή σχόλια στα ΜΜΕ σε σχέση με τις αποφάσεις της γενικής συνέλευσης τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Ενα από αυτά είναι και το γεγονός ότι οι μουσικοί της ΚΟΑ φοβήθηκαν ότι θα «γίνει κακή μιντιακή χρήση» της συγκεκριμένης συναυλίας. «Πήραμε μια απόφαση όλοι μαζί και με αυτήν οφείλουμε να πορευτούμε. Κατά τη διάρκεια της συνέλευσης ακούστηκαν διαφορετικές απόψεις και υπήρξε ανταλλαγή επιχειρημάτων. Η διοίκηση και οι μουσικοί πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι».

(© Manuel Nägeli on Unsplash)

Αποτέλεσμα έκτακτης κατάστασης

Η συγκεκριμένη συναυλία προέκυψε ως αποτέλεσμα μιας έκτακτης κατάστασης, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται στον προγραμματισμό της χρονιάς που ορίζεται από τον καλλιτεχνικό διευθυντή. Υπάρχει ένα καταστατικό και μία νομική δέσμευση πως ακόμη και μία έκτακτη συναυλία -όπως αυτή με τον Λεωνίδα Καβάκο- θα πρέπει να εγκριθεί από τη Γενική Συνέλευση.

Ο πρόεδρος του συλλόγου επισημαίνει στο Documento ότι «λόγω της έκτακτης κατάστασης το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο ορίζει πως πρέπει να προχωρήσουμε σε γενική συνέλευση προκειμένου να υπάρξει συναίνεση για τη συμμετοχή των μουσικών σε μια εκτός προγράμματος εκδήλωση. Ο νόμος προβλέπει ότι απαιτείται η έγκριση του συλλόγου». Με αυτό τον τρόπο απαντάει και σε επικριτικά δημοσιεύματα τα οποία υποστηρίζουν πως η γενική συνέλευση θα μπορούσε να είχε παρακαμφθεί.

Ο Μιχάλης Ραμός υπερασπίστηκε το κοινωνικό και εκπαιδευτικό έργο της ΚΟΑ επισημαίνοντας ότι «έχουμε διοργανώσει συναυλίες με κοινωνικό και φιλανθρωπικό χαρακτήρα για μια σειρά από σημαντικά ζητήματα. Δυστυχώς το θέμα έχει πάρει πολύ μεγάλη διάσταση».

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε χθες η ΚΟΑ αναγκάστηκε να υπερασπιστεί το κοινωνικό της έργο και τη συμμετοχή της σε δεκάδες εκδηλώσεις τα τελευταία χρόνια: «Έχουμε δώσει συναυλίες σε κέντρα απεξάρτησης, σε κέντρα κράτησης και σωφρονισμού, σε ιδρύματα για ΑΜΕΑ και νοσοκομεία, προσφέροντας αφιλοκερδώς μία μικρή έστω ανακούφιση. Τέλος, είμαστε ένας από τους ελάχιστους φορείς (και σίγουρα ο μοναδικός μουσικός φορέας) που έχει εκπονήσει ειδικό πρόγραμμα για τους πρόσφυγες, το «Ροζ Κουτί», και μάλιστα από την πρώτη στιγμή του προσφυγικού κύματος, θεωρώντας ότι ο άνθρωπος, ως κοινωνικό ον, δεν έχει μόνον ανάγκη από τροφή και στέγη. Μεταξύ των βαρυσήμαντων κοινωνικών μας δράσεων που απλώνονται σε όλη την Περιφέρεια είναι το «Δικαίωμα στη Μουσική» και βέβαια το «Προσφορά Μουσικής & Μουσική Προσφορά» υπό τον Λεωνίδα Καβάκο. Μια εξαιρετική πρωτοβουλία για την οποία τον έχουμε πολλάκις ευχαριστήσει δημοσίως».

Τελεσίγραφα και άδικη κατακραυγή

Ο Λεωνίδας Καβάκος δήλωσε ότι ο μόνος τρόπος που θα μπορούσε να αποδεχτεί τη συνεργασία με την ΚΟΑ στην παρούσα φάση είναι σε αυστηρά επαγγελματικό πλαίσιο και κατόπιν δημόσιας δήλωσης στην οποία ο σύλλογος θα παραδέχεται ότι έκανε λάθος. Ο Μιχάλης Ραμός απάντησε σε σχετική ερώτηση για το αν θα υπάρξει κάποια επίσημη τοποθέτηση ή ανακοίνωση: «Είμαστε πρώτα απ’ όλα μουσικοί, δεν διαθέτουμε μηχανισμό επικοινωνίας και γραφείο Τύπου. Θα συνυπολογίσουμε την κατάσταση με τη διοίκηση και στη συνέχεια θα αποφασίσουμε αν θα υπάρξει κάποια επίσημη ανακοίνωση από την πλευρά μας. Ακούσαμε τις δηλώσεις του Λεωνίδα Καβάκου για διακοπή της συνεργασίας και αυτό μας στενοχωρεί όλους, αλλά πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να παίρνουμε αποφάσεις εν θερμώ και πως με την πάροδο του χρόνου θα σκεφτούμε τον τρόπο που θα επανέλθουμε».

Το Documento επικοινώνησε και με άλλους μουσικούς από την ΚΟΑ και τη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, οι οποίοι περιμένουν τις επίσημες κινήσεις των συλλόγων τους προτού τοποθετηθούν δημόσια για τα γεγονότα. Παρά ταύτα επισημαίνουν ότι θεωρούν άδικη τη σκληρή κριτική και τη μιντιακή κατακραυγή που δέχονται τις τελευταίες μέρες, παρά το εγνωσμένο καλλιτεχνικό έργο και την κοινωνική προσφορά. Μάλιστα τονίζουν ότι η πληροφόρηση συντελείται μονοσήμαντα και πως είναι πολύ σημαντικό να ακουστεί και η δική τους θέση για τα γεγονότα.

Documento Newsletter