Το άκουσα σε μια ραδιοφωνική εκπομπή με αφορμή την 25η Μαρτίου: “Οι ΄Έλληνες υμνούμε τις επαναστάσεις του παρελθόντος και πυροβολούμε τους επαναστάτες του σήμερα”. Το διαπίστωσα και σε μια συζήτηση με φίλους, με αφορμή τις διαδηλώσεις στη Γαλλία για το συνταξιοδοτικό: Η Ευρώπη γερνάει, ο υπόλοιπος κόσμος αναπτύσσεται, είμαστε υποχρεωμένοι να προσαρμοστούμε. Αυτό υποστηρίζουν!
Όντως οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και πρέπει να τις συνυπολογίζουμε. Κάποιες φτωχές χώρες διεκδικούν “ένα δεύτερο πιάτο ρύζι” στο τραπέζι τους. Αυτό το “πιάτο” μέχρι σήμερα το έκλεβαν οι πλούσιες χώρες της Δύσης και τώρα πρέπει να συμβιβαστούν.
Εδώ μπαίνουν τα ερωτήματα:
Πρώτον, τι πρέπει να κάνουμε εμείς; Πως θα μπορέσουμε να αυξήσουμε τον πλούτο που παράγεται στις δικές μας χώρες και όχι να κλέβουμε τον πλούτο που παράγεται σε άλλες χώρες.
Δεύτερο, στην προσπάθεια (εσωτερικά σε κάθε χώρα) να φορτωθούν τα όποια βάρη στις πλάτες των φτωχότερων στρωμάτων και όχι στους πλούσιους, πως πρέπει να απαντήσουμε; Φταίνε οι Γάλλοι που ζητούν να φορολογηθούν οι πλούσιοι ή είναι “λαϊκίστικη” αυτή η προσέγγιση;
Είναι σαφές ότι ο στρεβλός καπιταλισμός που αναπτύχθηκε με όχημα μια κακώς εννοούμενη “παγκοσμιοποίηση”, έχει ως μοντέλο την μεταφορά της παραγωγής εκεί που υπάρχουν φθηνά εργατικά χέρια και την κατανάλωση τους στην “πλούσια Δύση”. Μόνο που αυτό δεν έχει μέλλον: Οι χώρες παραγωγής (Κίνα, Ινδία κλπ) αναπτύσσουν δική τους τεχνογνωσία, δικά τους προϊόντα και διεκδικούν ένα καλύτερο μέλλον για τους δικούς τους λαούς.
Αυτοί καλά κάνουν. Το πρόβλημα είναι εμείς τι κάνουμε; Απλά “κόβουμε” συντάξεις, μειώνουμε το κοινωνικό κράτος, φορτώνουμε την ακρίβεια στους πολλούς για να θησαυρίζουν οι λίγοι; Είναι αυτό μοντέλο ανάπτυξης; Είναι αυτό το μέλλον που ονειρευόμαστε για τα παιδιά μας;
Εμείς προτείνουμε ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης για τις χώρες μας και ειδικά για την Ελλάδα. Ένα μοντέλο που δεν στηρίζεται στο μοίρασμα των περικοπών στους φτωχότερους και στην εντατικοποίηση της εργασίας για όλους.
Η Ευρώπη και ειδικά η Ελλάδα να αξιοποιήσουν τις παραγωγικές δυνατότητες που έχουν, να αξιοποιήσουν τα εγχώρια πλεονεκτήματα και να αυξήσουν με αυτό τον τρόπο τον πλούτο που παράγεται στην περιοχή μας. Για παράδειγμα είναι τραγικό να πληρώνουμε πανάκριβα τα εισαγόμενα ενεργειακά προϊόντα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από διπλανές χώρες) και να μην αξιοποιούμε τον ήλιο, τον αέρα και προσωρινά (εφόσον μπορεί να γίνει με βιώσιμο περιβαλλοντικά τρόπο) τα όποια ντόπια ενεργειακά προϊόντα. Ίσως η οικονομία μας θα μπορούσε να παρομοιαστεί με τα τρένα: Στην Ελλάδα τα εγκαταλείπουμε και τα οδηγούμε σε μετωπική με την πραγματικότητα την ίδια στιγμή που σε άλλες χώρες τα τρένα αυξάνουν ταχύτητες…
Εμείς λοιπόν είμαστε με τους Γάλλους διαδηλωτές όχι για να υπερασπιστούμε “κεκτημένα” παλαιότερων χρόνων, αλλά για να υπογραμμίσουμε ότι το μέλλον μας δεν μπορεί να στηρίζεται σε περικοπές και εντατικοποίηση της παρεχόμενης εργασίας, αλλά σε αξιοποίηση των τεχνολογιών σε όφελος της δίκαιης ανάπτυξης για το σύνολο των πολιτών. Για εμάς η λύση δεν είναι η κλοπή της εργασίας άλλων, αλλά η αύξηση των δικών μας παραγωγικών δυνατοτήτων και το δίκαιο μοίρασμα του νέου πλούτου σε όσους τον παράγουν.
Το θέμα δεν είναι απλά μαθηματικό (όπως υποστηρίζουν οι απολογητές των συντηρητικών πολιτικών) αλλά βαθιά πολιτικό: Τι θα παράγουμε, πως θα το παράγουμε και πως αυτό θα μοιράζεται δίκαια.