Τις πιο δύσκολες ώρες της ιστορίας της έζησε η Facebook, καθώς από το απόγευμα της Δευτέρας μέχρι και τις 1:30 τα ξημερώματα της Τρίτης, το δημοφιλέστερο κοινωνικό δίκτυο του κόσμου ήταν εκτός λειτουργίας, και μαζί του είχαν «πέσει» και οι άλλες 3 πλατφόρμες επικοινωνίας του ομίλου, το Whatsapp, το Messenger και το Instagram.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι πλατφόρμες της εταιρείας αντιμετώπισαν πρόβλημα πρόσβασης, είναι όμως η πρώτη φορά που και οι 3 τέθηκαν εκτός λειτουργίας για τόσο πολλές ώρες, χωρίς επισήμως η εταιρεία να έχει αναφέρει τους λόγους που έχει συμβεί αυτό. Τουλάχιστον μέχρι τα ξημερώματα της Τρίτης.
Οι φήμες
Όσο βέβαια η εταιρεία δεν ξεκαθάριζε τους λόγους που συνέβησαν τα παραπάνω οι φήμες (αληθινές η μη, μικρή σημασία έχει για τα social media) και οι θεωρίες συνωμοσίας πολλαπλασιάστηκαν με καλπάζοντα ρυθμό. Πολύ δε περισσότερο όταν γίνεται εμφανής η προσπάθεια της εταιρείας να υποβαθμίσει το ζήτημα, καθώς στις αναρτήσεις της στο Twitter έκανε λόγο για πρόβλημα πρόσβασης που αντιμετωπίζουν «ορισμένοι χρήστες», τη στιγμή που οι αναφορές από το σύνολο των χρηστών έκαναν λόγο για αδύναμία πρόσβασης σε οποιαδήποτε από τις πλατφόρμες του ομίλου.
Το ενδεχόμενο κυβερνοεπίθεσης
Πολλά μεγάλα ξένα media προσπάθησαν να βγάλουν άκρη, ωστόσο κάτι τέτοιο φαίνεται ότι δεν είναι εύκολο. Οι Times της Νέας Υόρκης επικοινώνησαν με στελέχη του ομίλου, τα οποία, όπως αναφέρουν, υποστήριξαν ότι το πρόβλημα δεν οφειλόταν σε κυβερνοεπίθεση αλλά σε τεχνικούς λόγους. Με τη θέση αυτή ταυτίζονται εν μέρει και ορισμένες εταιρείες που συνεργάζονται με τη Facebook, με τις σχετικές αναφορές να κάνουν θέμα για πρόβλημα στους DNS servers που παίζουν το ρόλο του «τροχονόμου» που αναλαμβάνει να οδηγήσει τους χρήστες στις ιστοσελίδες που επιθυμούν, ωστόσο η αιτία για αυτό θα μπορούσε να είναι μία κυβερνοεπίθεση.
Τη θεωρία της κυβερνοεπίθεσης ενισχύουν τόσο οι αναφορές των New York Times ότι οι κάρτες εισόδου των εργαζομένων της Facebook στα γραφεία της εταιρείας δε λειτουργούσαν, με αποτέλεσμα οι υπάλληλοι να μη μπορούν να πάνε στα γραφεία τους για να ασχοληθούν με την επίλυση του προβλήματος, όσο και με την αναφορά της ιστοσελίδας privacyaffairs.com ότι σε δημοφιλές forum που σχετίζεται με την «ηλεκτρονική «πειρατεία» ένας hacker αναφέρει ότι έχει διαθέσιμα προς πώληση τα προσωπικά δεδομένα που έχουν ανεβάσει στο Facebook πάνω από 1,5 δισ. χρήστες του!
Η θεωρία της «μη ανταπόκρισης» των DNS servers και οι σοβαρές αποκαλύψεις για το instagram
Άλλες αναφορές από τις ΗΠΑ υποστήριζαν ότι τα domains των εταιρειών του ομίλου αφαιρέθηκαν από το DNS system και διατίθενται πως… πώληση, κάτι όμως που δεν ισχύει, ενώ κερδίζει συνεχώς έδαφος η θεωρία που θέλει τα κοινωνικά δίκτυα του ομίλου να «πέφτουν» μία ημέρα πριν τις αποκαλύψεις για το instagram και την αρνητική του επίδραση στην ψυχοσύνθεση των εφήβων.
Ειδικότερα, η 37χρονη πρώην υπάλληλος της Facebook, Φράνσις Χόγκεν, που εργαζόταν ως διευθύντρια προϊόντων στην ομάδα κατά της παραπληροφόρησης της εταιρίας, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CBS αποκάλυψε ότι η εταιρεία γνώριζε πως είναι πιθανό το instagram να προκαλέσει βλάβες στην ψυχική υγεία των εφήβων.
Μάλιστα η Wall Street Journal δημοσίευσε ένα μέρος εσωτερικών εγγράφων της Facebook που, όπως αναφέρει, της έστειλε η Χόγκεν, τα οποία αναφέρουν τα ευρήματα μιας εσωτερικής έρευνας σύμφωνα με την οποία το 32% των εφήβων που ρωτήθηκαν απάντησαν πως όταν ένιωθαν άσχημα με το σώμα τους το Instagram τους έκανε να νιώσουν χειρότερα.
Το ενδεχόμενο «κουκουλώματος»
Επίσης, με βάση τα όσα αποκαλύφθηκαν στην εκπομπή, το Facebook αντιμετώπιζε με διαφορετικό τρόπο «επώνυμους» και πολιτικούς, ενώ γίνεται αναφορά ακόμα και σε χρηματισμό της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου των ΗΠΑ με 5 δισ. δολάρια προκειμένου να «ξεπεραστεί» το σκάνδαλο με τη διαρροή των δεδομένων χρηστών της πλατφόρμας μέσω της συνεργαζόμενης εταιρείας Cambridge Analytica.
Τα προβλήματα και η Wall Street
Το γεγονός είναι ότι οι πλατφόρμες του ομίλου παρέμειναν για πολλές ώρες εκτός λειτουργίας, δημιουργώντας τεράστια λειτουργικά και οικονομικά προβλήματα σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους η δουλειά των οποίων βασίζεται σημαντικά στη λειτουργία των συγκεκριμένων κοινωνικών δικτύων, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα και τη «βουτιά» της μετοχής της εταιρείας κατά σχεδόν 6% στη Wall Street, κάτι που σημαίνει απώλειες πολλών δισ. δολαρίων για τους επενδυτές.
Τι απαντάνε οι μηχανικοί λογισμικού του Facebook
Οι μηχανικοί λογισμικού της εταιρείας Facebook απέδωσαν αργά το βράδυ της Δευτέρας σε ανακοίνωσή τους τη διακοπή της λειτουργίας των εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Instagram, WhatsApp και Messenger για περίπου έξι ως επτά ώρες σε «προβληματικές αλλαγές ρυθμίσεων» σε δρομολογητές και εξυπηρετητές τους, που έθεσαν εκτός λειτουργίας τα κέντρα δεδομένων τους.
«Άνθρωποι και επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο εξαρτώνται από εμάς για να παραμένουν συνδεδεμένοι», σημείωσε ο όμιλος σε ανάρτησή του, χωρίς να διευκρινίσει από ποιον έγιναν οι αλλαγές ρυθμίσεων, ούτε εάν επρόκειτο για προγραμματισμένη αναβάθμιση.
«Ζητάμε συγγνώμη από όσους επλήγησαν», πρόσθεσαν οι τεχνικοί της εταιρείας, τις πλατφόρμες της οποίας χρησιμοποιούν 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.
Νωρίτερα, υπάλληλοι της εταιρείας του Μαρκ Ζούκερμπεργκ, που δεν θέλησαν να κατονομαστούν, εκμυστηρεύτηκαν στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters πως το μπλακάουτ προκλήθηκε από εσωτερικό λάθος στη διαχείριση της διαδικτυακής κίνησης προς τα συστήματά της.
Το πρόβλημα περιέπλεξε το γεγονός πως η αλλαγή ρυθμίσεων σε δρομολογητές και εξυπηρετητές της εταιρείας σήμαινε πως δεν ήταν διαθέσιμα ούτε τα εργαλεία λογισμικού των ίδιων των τεχνικών για να διαγνώσουν και να διορθώσουν το πρόβλημα, κατά τις ίδιες πηγές.
Το σενάριο της κακόβουλης ενέργειας στο οποίο είχαν αναφερθεί ειδικοί στην κυβερνοασφάλεια αποκλείστηκε από τους τεχνικούς της εταιρείας.
Ο εξειδικευμένος ιστότοπος Downdetector, που παρακολουθεί συστηματικά τα τεχνικά προβλήματα στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, περιέγραψε το χθεσινό μπλακάουτ ως «το μεγαλύτερο που έχει παρατηρηθεί ποτέ».
Η λειτουργία των ιστότοπων σταδιακά αποκαταστάθηκε, διαπίστωσαν νωρίτερα δημοσιογράφοι και χρήστες των υπηρεσιών που προσφέρει ο γιγαντιαίος όμιλος, ο οποίος ήδη αντιμετωπίζει κατακραυγή έπειτα από αποκαλύψεις για τις πρακτικές του.