Συζήτηση με τον μονωδό που υποδύεται τον Ορφέα στην όπερα που ανεβαίνει στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής.
Η Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής φιλοξενεί την όπερα «Orfeas 2020», η οποία αποτελεί διασκευή της µπαρόκ όπερας «Ορφέας» του Κλάουντιο Μοντεβέρντι. Η σύλληψη της ιδέας ανήκει στο εννοιολογικό περφόρµανς δίδυµο ΦΥΤΑ (Φιλ Ιερόπουλος και Φοίβος ∆ούσος). Συνοµιλήσαµε µε τον πρωταγωνιστή, τον µονωδό Γεώργιο Ιατρού.
Τι είναι πραγµατικά ο «Orfeas 2020»;
Είναι ουσιαστικά µια όπερα σε παράφραση, στην οποία έχουν πειραχτεί τόσο η µουσική όσο και το λιµπρέτο. Είναι η πρώτη φορά που ανεβαίνει τέτοιο πρότζεκτ και µάλιστα στην Εθνική Λυρική Σκηνή, όπου το κοινό της όπερας είναι πάντα ιδιαίτερο.
Κάνοντας παραλληλισµό ανάµεσα στο κλασικό έργο και το δικό σας πρότζεκτ, ο Μοντεβέρντι χρησιµοποιεί τον από µηχανής θεό και εσείς τη Λογική, την οποία ερµηνεύει το ολόγραµµα της Ελενας Ακρίτα. Εχουν τον ίδιο ρόλο;
Στην παράσταση η Λογική µπορεί να κατανοήσει τα λάθη και να µας υπενθυµίσει τους δρόµους που δεν χαράζονται αποκλειστικά πάνω στην παρόρµηση και στο συναίσθηµα. Ο Ορφέας στην παράσταση είναι ο πρώτος Ελληνας γκέι πρωθυπουργός και ετοιµάζεται να παντρευτεί τον σύντροφό του, τον Γιούρι. Η απόφασή του αυτή οδηγεί διάφορα ακραία στοιχεία να σκοτώσουν τον Γιούρι. Στην αυθεντική όπερα υπάρχει η Ευριδίκη την οποία αναζητάει ο Ορφέας στον Κάτω Κόσµο, ενώ στη δική µας παράσταση υπάρχει ο Γιούρι και το Μουσείο Μεταφυσικής Ιστορίας.
Η παράσταση, σαν µια όπερα σε παράφραση, θίγει τα ζητήµατα που απασχολούν τη σύγχρονη κοινωνία;
Αυτό είναι σίγουρο, καθώς για παράδειγµα όταν σκοτώνεται ο Γιούρι το ερώτηµα είναι: «Ποιος είναι τελικά ο ένοχος;». Κάποιοι λένε ότι είναι οι ισλαµιστές, οι εξτρεµιστές ή οι Ελληνες πατριώτες. Θίγονται ζητήµατα που απασχολούν και την ελληνική και την ευρωπαϊκή κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση αυτό που κάνουµε δεν χωράει σε κάποιο καλούπι. Είναι µια τελείως διαφορετική παράσταση που λαµβάνει χώρα σε έναν φορέα όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή. Πρωτοποριακές παραγωγές γίνονται συνεχώς, αλλά σε πολύ συγκεκριµένους χώρους. Από µόνο του το γεγονός ότι γίνεται στη Λυρική Σκηνή την καθιστά ιδιαίτερη και ξεχωριστή.
Το ελληνικό κοινό είναι έτοιµο να δεχτεί µια όπερα σε παράφραση;
Οι πιο συντηρητικοί κύκλοι έχουν εκφράσει κάποιες αντιδράσεις, αν και δεν είναι η πρώτη φορά που ανεβαίνει όπερα σε παράφραση στην Ελλάδα. Είµαστε εδώ για να αποδείξουµε στη συντηρητική πλευρά ότι µπορούµε να δηµιουργήσουµε και µε τον δικό µας τρόπο, µε απόλυτα επαγγελµατική προσέγγιση. Στόχος µας είναι να πείσουµε το κοινό ότι αυτό το πρότζεκτ έχει µια θέση. Είναι η πιο κατάλληλη εποχή να µιλήσουµε για τέτοια ζητήµατα καθώς το έναυσµα για να γραφτεί η παράσταση ήταν τα όσα επακολούθησαν τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου. Η κοινωνία πρέπει να αφυπνιστεί και να ξεπεράσει όλες τις φοβίες που τη δυναστεύουν στις µέρες µας.
Οι ήχοι ακολουθούν το µπαρόκ ηχητικό σύµπαν του Μοντεβέρντι ή ξεφεύγουν προς πιο µοντέρνα ακούσµατα;
Το έργο παίζει σε δύο επίπεδα. Το ένα είναι το παρόν, το οποίο διανθίζεται από µπαρόκ ήχους και βρίσκεται πιο κοντά στο έργο του Μοντεβέρντι. Το δεύτερο είναι ένα µεταφυσικό περιβάλλον που στην αυθεντική όπερα είναι ο Κάτω Κόσµος, ενώ στη δική µας προσέγγιση είναι το Μουσείο της Μεταφυσικής Ιστορίας, όπου ο ήχος είναι ηλεκτρονικός και γίνεται µια µείξη ρετρό ελληνικών στοιχείων µε φουτουριστικά συνθεσάιζερ. Ετσι προκύπτει και ένα µουσικό ενδιαφέρον εκτός από το ίδιο το κόνσεπτ.
Στο συγκεκριµένο µουσείο ο ήρωας έρχεται αντιµέτωπος µε τους µύθους της ελληνικότητας. Πώς θεωρείτε ότι πρέπει να αντιµετωπίζουµε την Ιστορία, την παράδοση και το παρελθόν µας;
Πρέπει να διαβάζουµε και να διδασκόµαστε Ιστορία αλλά χωρίς να γίνεται το ευαγγέλιό µας. Υπάρχει ένας χαρακτήρας στο συγκεκριµένο µουσείο ο οποίος πρεσβεύει τη µεγάλη ελληνική ιδέα. Ολοι εµείς που ανήκουµε σε νεότερες γενιές έχουµε πάρει αυτή την ιδέα και την έχουµε µετατρέψει σε ουτοπία µέσα στην οποία ζούµε, ενίοτε δε µπανιαριζόµαστε µε αυτή. Η Ιστορία είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζουµε για να µπορέσουµε να απαντήσουµε στο ερώτηµα «πώς προκύψαµε έτσι;». Η ουσία βρίσκεται στο παρόν και στο πώς το αντιµετωπίζουµε, βασισµένοι πάντα στις τωρινές συνθήκες.
INFΟ
«Orfeas 2020» Διασκευή, σύλληψη: ΦΥΤΑ
Μουσική σύνθεση: Αντριάνα Μίνου, Αλέξανδρος Δρόσος,
Φιλ Ιερόπουλος
Μουσική διεύθυνση:
Ιάσων Μαρμαράς
Σκηνοθεσία:
Φιλ Ιερόπουλος
Εναλλακτική Σκηνή
της Λυρικής
(14, 15, 21, 22, 28 και 29/3)
