Γερμανία: Το αριστερό πείραμα του SPD και η Μέρκελ

Ερώτημα αν η στροφή των Σοσιαλδημοκρατών κλονίζει τον κυβερνητικό μεγάλο συνασπισμό με τη Μέρκελ.

Η αλλαγή ηγεσίας στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (SPD), που σηματοδοτεί ξεκάθαρη αριστερή στροφή και απειλεί τον λεγόμενο μεγάλο συνασπισμό της καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ, προκάλεσε έκπληξη την ώρα που τα περισσότερα γερμανικά Μέσα μιλούσαν για τον επικείμενο θάνατο του κόμματος.

Οι επιλογές του 67χρονου πρώην υπουργού Οικονομικών της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς –γνωστού στην Ελλάδα από τη λίστα μεγαλοκαταθετών που παρέδωσε στις ελληνικές αρχές– και της 58άχρονης βουλευτή του ίδιου κρατιδίου Σάσκια Εσκεν δεν είναι συνηθισμένες για το SPD αλλά σίγουρα είναι ενδιαφέρουσες.

Πώς πάμε παρακάτω, σύντροφοι;

Αμφότεροι επικριτές του μεγάλου συνασπισμού, δεν κατείχαν ποτέ ηγετικές θέσεις στο κόμμα πέρα από το επίπεδο κρατιδίου. Κατάφεραν ωστόσο να συγκεντρώσουν μαζί το 53% των ψήφων στις εκλογές, αφήνοντας πίσω τον δημοφιλή αντικαγκελάριο Ολαφ Σολτς και τη συνυποψήφιά του Κλάρα Γκάιβιτς.

Το απρόσμενο –για πολλούς– αποτέλεσμα θα μπορούσε να αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για το μέλλον του SPD σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο πολιτικό σύστημα. Αυτή η αριστερή στροφή του μαρτυρεί ότι αναζητεί απεγνωσμένα μια ριζική αλλαγή, την ώρα μάλιστα που βλέπει τα ποσοστά του στις ευρωπαϊκές και περιφερειακές εκλογές να κατρακυλούν.

Στην ίδια δεινή θέση όμως όσον αφορά τα εκλογικά ποσοστά βρίσκεται και η Χριστιανοδημοκρατική Ενωση (CDU) της Μέρκελ, ενώ αποκομίζουν κέρδη οι Πράσινοι και η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), δεύτερο κόμμα στις πρόσφατες εκλογές στα κρατίδια της Σαξονίας, του Βραδεμβούργου και της Θουριγγίας.

Απειλείται ο μεγάλος συνασπισμός;

Το βασικό ερώτημα που προκύπτει είναι ποια τακτική θα ακολουθήσει το SPD από εδώ και στο εξής και πόσο κινδυνεύει ο κυβερνητικός μεγάλος συνασπισμός. Η εκλογή των Βάλτερ-Μπόργιανς και Εσκεν αυξάνει, σύμφωνα με τους αναλυτές, τις πιθανότητες για πρόωρες εκλογές ή και για κυβέρνηση μειοψηφίας. Ομως και οι δύο έχουν υποσχεθεί να βγάλουν το κόμμα από τη λεγόμενη νεοφιλελεύθερη έρημο, γι’ αυτό και δεν φαίνονται πρόθυμοι να τα τινάξουν όλα στον αέρα. Κάτι τέτοιο διαφάνηκε και από το συμβούλιο του SPD, το οποίο ομόφωνα αποφάσισε ότι «θα αποφύγει να θέσει πολύ σκληρούς όρους για την παραμονή του κόμματος στον κυβερνητικό συνασπισμό».

Για να παραμείνουν στην κυβέρνηση έως το φθινόπωρο του 2021, στόχος τους είναι η επαναδιαπραγμάτευση μείζονων θεμάτων όπως οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί του Σόιμπλε, η αύξηση του κατώτατου μισθού, το νέο κύμα επενδύσεων σε υποδομές, πιο ριζοσπαστικές δράσεις για το κλίμα. Αυτά όμως ούτε καν συζητούνται από το CDU και ήδη έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στους Χριστιανοδημοκράτες, που καθιστούν σαφές ότι δεν υπάρχουν περιθώρια αλλαγών.

Ακόμη και ο επικεφαλής της νεολαίας του SPD Κέβιν Κίνερτ, ο οποίος κινητοποίησε τη βάση του κόμματος ώστε να επιτύχει την εκλογή των ανταρτών με το σύνθημα «Nikolaus ist Groko aus» («του αγίου Νικολάου τελειώνει ο μεγάλος συνασπισμός»), δήλωσε στην εφημερίδα «Rheinische Post» ότι «όποιος εγκαταλείπει έναν συνασπισμό αφήνει εν μέρει τον έλεγχο να φύγει από τα χέρια του».

Τον λόγο για τις τελικές αποφάσεις είχε το συνέδριο του κόμματος (συνήλθε την Παρασκευή και το Σάββατο) με στόχο οι χαμένοι ψηφοφόροι του SPD να επιστρέψουν όσο το δυνατόν πιο σύντομα.

Το κόμμα αναζητεί μια ριζική αλλαγή την ώρα που βλέπει τα ποσοστά του στις ευρωπαϊκές και περιφερειακές εκλογές να κατρακυλούν