Σαρώνει το AfD στην πρώην λαοκρατική δημοκρατία, όπως φάνηκε και στη Σαξονία-Ανχάλτη.
Ικανοποίηση επικρατεί στο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (CDU) για τη νίκη με μεγάλη διαφορά στο κρατίδιο της Σαξονίας-Ανχάλτης.
Ωστόσο τη δεύτερη θέση κατέκτησε το ακροδεξιό AfD. Aν και απώλεσε δυνάμεις, συνεχίζει να συγκεντρώνει πάνω από το ένα πέμπτο της προτίμησης των ψηφοφόρων και παραμένει ένας από τους ρυθμιστικούς παράγοντες της πολιτικής κατάστασης της χώρας.
Η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) έκανε το ντεμπούτο της στην πολιτική το 2014 ως κόμμα διαμαρτυρίας. Η κριτική του AfD τότε ήταν επικεντρωμένη στους «Νοτιοευρωπαίους τυχοδιώκτες» που θα στράγγιζαν τις αποταμιεύσεις των Γερμανών πολιτών και καθιερώθηκε στον δημόσιο διάλογο κατά τη μεταναστευτική κρίση του 2015, οπότε η πρόθεση της καγκελάριου Μέρκελ να φιλοξενήσει μετανάστες σε γερμανικό έδαφος εκλήφθηκε ως «υποχώρηση στον ισλαμισμό που προσπαθεί να αλλοιώσει τη γερμανική ταυτότητα».
Αλλαγή γραμμής
Η αλλαγή στη γραμμή υπήρξε σημείο διαμάχης μεταξύ των κεφαλών του κόμματος, Μπερντ Λούκε και Φράουκε Πέτρι, με την τελευταία να επικρατεί και τον πρώτο να αποχωρεί το 2015, δημιουργώντας δικό του κόμμα. Ας σημειωθεί ότι και η Πέτρι αποχώρησε, το 2017, μη συμφωνώντας με την περαιτέρω διολίσθηση του κόμματος προς τα δεξιά. Τόσο δεξιά που πλέον οι μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούν τις συνομιλίες τους για πιθανές επιθέσεις κατά της δημοκρατίας…
Η κύρια αιτία της ανόδου της ακροδεξιάς στην πρώην Ανατολική Γερμανία είναι η αποτυχημένη πολιτική ενοποίησης. Στην πρώην Ανατολική Γερμανία οι πολίτες μοιράζονται την εντύπωση ότι είναι δεύτερης κατηγορίας. Το αποτέλεσμα είναι η ρητορική της ακροδεξιάς περί περισσότερης φροντίδας του κράτους για τους ξένους και παραμέλησης των ντόπιων να βρίσκει ευήκοα ώτα.
Η καλή επίδοση στις εκλογές στη Σαξονία-Ανχάλτη δεν είναι εξαίρεση. Πριν από δύο χρόνια το AfD σημείωσε σημαντικά εκλογικά κέρδη στα κρατίδια της Θουριγγίας, της Σαξονίας και του Βρανδεμβούργου, με τα ποσοστά του να κινούνται γύρω στο 25%. Στις περιφερειακές εκλογές στη Θουριγγία το 2019 το AfD έφτασε μέχρι το σημείο να οικειοποιηθεί τα συνθήματα της ειρηνικής επανάστασης του 1989-90. «Vollende die Wende» έγραφαν σε αφίσες, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «Ολοκληρώστε τη στροφή».
Η στροφή ή το σημείο καμπής (Wende) αναφέρεται στις κινητοποιήσεις για τη μετάβαση της πρώην Ανατολικής Γερμανίας στην κοινοβουλευτική δημοκρατία κατά τη διαδικασία της ενοποίησης των δύο Γερμανιών.
Το ακροδεξιό κόμμα παρουσιάζεται ως συνεχιστής εκείνων των διαδηλώσεων για τη δυτικοποίηση της Γερμανίας, που πολεμά τις πολιτικές μιας «κομμουνιστικής δικτατορίας»… Το αφήγημα αυτό αποδίδει καρπούς είτε σε εκείνο το κομμάτι του πληθυσμού που μετακόμισε στην ανατολή μετά την πτώση του τείχους είτε σε εκείνους τους πολίτες που ήταν ακόλουθοι του καθεστώτος της πάλαι ποτέ λαοκρατικής δημοκρατίας.
Σχέσεις με CDU
Ο επίτροπος Ανατολικών Υποθέσεων της κυβέρνησης και μέλος του CDU Μάρκο Βίντερμπαντ δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι οι Ανατολικογερμανοί είναι περισσότερο θετικά διακείμενοι στα ακροδεξιά κόμματα. Για τη δήλωσή του αυτή δέχτηκε σφοδρή κριτική μέσα από τις γραμμές των Χριστιανοδημοκρατών, ενώ ο γενικός γραμματέας των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) Μάρκους Μπλούμε διατύπωσε ξεκάθαρα την κομματική γραμμή: πολιτική μάχη κατά του AfD και προσέλκυση των ψηφοφόρων του, αφού «στη δημοκρατία δεν εγκαταλείπεις κανέναν».
Διακηρυγμένη αρχή της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης είναι ότι δεν συνεργάζεται με το AfD. Ο Αρμιν Λάσετ, επικεφαλής του κόμματος και υποψήφιος καγκελάριος στις ομοσπονδιακές εκλογές του Σεπτεμβρίου, έθεσε τέλος σε οποιαδήποτε λοξοδρόμηση προς τα ακροδεξιά απειλώντας ακόμη και με κυρώσεις όποιον έχει σχέσεις με το AfD.
Ο λόγος ήταν η αλλαγή ηγεσίας σε μια συνιστώσα παράταξη του CDU, την Ενωση Αξιών (Werte Union). Ο νέος επικεφαλής της Μαξ Οτε θεωρείται προνομιακός συνομιλητής του AfD.
Ωστόσο δεν έχουν λείψει τα στραβοπατήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ανάδειξη πρωθυπουργού στη Θουριγγία, όπου η εκλογή του υποψηφίου των Φιλελευθέρων (FDP) Τόμας Κέμεριχ με τις ψήφους του AfD ξεσήκωσε σάλο και είχε αποτέλεσμα την παραίτηση της προσωρινής προέδρου του CDU Ανεγκρέτ Κραμπ Καρενμπάουερ.
Ανάλογα παραδείγματα σύμπραξης υπάρχουν σε τοπικό επίπεδο. Το Ινστιτούτο Χάινριχ Μπελ έχει καταγράψει 18 τέτοιες περιπτώσεις, κυρίως σε δήμους.
